Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Cost analysis of flood control and water management in Żuławy of the Vistula delta in the context of its agricultural and ecological use

100%

Liziński T.

Journal of Water and Land Development

|

2003

|

tom no. 7

21-31

EN

Polders of Żuławy in the Vistula delta may exist only because of the functioning of polder reclamation facilities like embankments, channels and a network of primary and detail amendment. Costs associated with these facilities are the fixed costs for the area borne irrespective of the state of its management. Annual average costs in the years 1990-1998 calculated at prices of 2000 were c. 185 zł per mechanically drained ha in Żuławy Wielkie and Elbląskie. For the latter alone the cost was c. 270 zł·ha-¹. Effects of agricultural production measured by gross added value ranged between 1900 and 3200 zł·ha-¹. Gross added value from agricultural production or agricultural income may be treated as an alternative cost of cropland restoration. Within Żuławy Elbląskie there are polders by over 50 % more expensive than the average cost of polder maintenance in the region. They also differ in the value of economic, natural and cultural resources. Detailed analysis involving the organization of polders and costs of their maintenance as well as the values of protected resources may point to possible changes in spatial management and modernization of water-reclamation systems.

PL

Polderowa przestrzeń Żuław delty Wisły może istnieć tylko dzięki funkcjonowaniu takich polderowych urządzeń wodnomelioracyjnych jak obwałowania, kanały, sieć melioracji podstawowych i szczegółowych. Koszty związane z tymi urządzeniami są kosztami stałymi tego obszaru ponoszonymi niezależnie od stanu jego zagospodarowania. W latach 1990-1998 koszty liczone w cenach 2000 r. wyniosły dla Żuław Wielkich i Elbląskich średnio rocznie około 185 zł·ha-¹ odwadniany mechanicznie, dla samych Żuław Elbląskich koszty te wyniosły około 270 zł·ha-¹. Efekty tylko z produkcji rolniczej mierzone wartością dodaną brutto kształtują się w przedziale 1900-3200 zł·ha-¹. Wartość dodana brutto z produkcji rolniczej czy dochód rolniczy mogą być traktowane jako koszt alternatywny renaturalizacji użytków rolnych. W obrębie samych Żuław Elbląskich występują poldery o ponad 50% droższe od średniego kosztu utrzymania całej powierzchni polderowej regionu. Różnią się one również wartością zasobów gospodarczych, przyrodniczych. i kulturowych. Dokładna analiza obejmująca organizację przestrzeni polderowej oraz koszty jej utrzymania, jak również wartość chronionych zasobów może wskazać kierunki zmian w zagospodarowaniu przestrzennym i modernizacji systemów wodno-melioracyjnych. Zrealizowane badania oraz ich kontynuacja pozwolą ustalić jak duży jest wpływ warunków przyrodniczych na wielkość transportowanych ładunków biogenów w zlewniach rzek o charakterze leśno-rolniczym.

2

An assessment of the tourist value of the Elbląg Canal

63%

Liziński T. , Bukowski M.

Journal of Water and Land Development

|

2008

|

tom no. 12

37-48

EN

Canal connecting Elbląg with Ostróda was built in the XIX century to transport corn to the port of Elbląg. Due to economic and political changes it never played its economic function. Now it is a tourist attraction. The canal is thus of some tourist value which is difficult to assess. Tourist value of the Elbląg Canal was assessed with the travel cost method (TCM) within the study carried out in 2003. The study allowed for estimating the object's value based on its usefulness expressed by inclination to payment. Three groups of users were distinguished when analysing the demand for recreational canal's services: tourists using ships of the Elbląg-Ostróda Navigation Company, individual sailors and anglers. Total tourist value of the canal calculated as NPV of the annual value of canal's services depends on adopted interest rate. At a rate of 3.2% the value is 328 thous. PLN (73.9 thous. euro), at a rate of 4% - 282 thous. PLN (63.5 thous. euro), while at 8% interest rate it decreases to 160 thous. PLN (36.0 thous. euro).

PL

Oryginalny kanał łączący Elbląg z Ostródą, zbudowany w XIX wieku, miał za zadanie transport zboża do portu w Elblągu. Ze względu na zmiany gospodarcze i polityczne nigdy nie pełnił zakładanej funkcji gospodarczej. Obecnie stanowi atrakcję turystyczną. Kanał stanowi więc pewną wartość turystyczną, ale trudną do oszacowania. W ramach przeprowadzonych w 2003 r. badań dokonano wyceny wartości turystycznej Kanału Elbląskiego metodą kosztów podróży (TCM). Umożliwiło to określenie wartości tego obiektu na podstawie jego użyteczności, wyrażonej przez skłonność do zapłaty. Badając popyt na usługi rekreacyjne Kanału, wyróżniono trzy grupy użytkowników: turystów korzystających ze statków Żeglugi Ostródzkiej, indywidualnych żeglarzy oraz wędkarzy. Całkowita wartość turystyczna Kanału, obliczona jako NPV wartości rocznej usług Kanału, zależna jest od przyjętej stopy procentowej. W przypadku stopy procentowej 3,2% wartość ta równa się 328 tys. zł (73,9 tys. euro), dla stopy procentowej 4% - 282 tys. zł (63,5 tys. euro), zaś gdy stopa procentowa równa jest 8% wynosi ona 160 tys. zł (36,0 tys. euro).

3

Wycena wartości ekonomicznej zasobów przyrodniczo-kulturowych na przykładzie Kanału Elbląskiego

63%

Liziński T. , Bukowski M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2008

|

tom T. 8, z. 1

197-210

PL

Polderowe urządzenia wodnomelioracyjne zapewniają odwodnienie obszarów depresyjnych i przydepresyjnych i tym samym umożliwiają prowadzenie działalności gospodarczej na tych obszarach. Przestrzeń polderową łączy się najczęściej z funkcjami rolniczymi. W warunkach Żuław Wiślanych obszary te mogą jednak pełnić inne funkcje, czego przykładem jest turystyczne wykorzystywanie Kanału Elbląskiego. W ramach przeprowadzonych w 2003 r. badań dokonano wyceny wartości turystycznej Kanału Elbląskiego metodą kosztów podróży. Umożliwiło to określenie wartości tego obiektu na podstawie jego użyteczności, wyrażonej przez skłonność do zapłaty. Badając popyt na usługi rekreacyjne Kanału, wyróżniono trzy grupy użytkowników: turyści korzystający ze statków Żeglugi Ostródzkiej, indywidualni żeglarze oraz wędkarze. Całkowita wartość turystyczna Kanału, obliczona jako skapitalizowana wartość rocznej wartości usług Kanału, zależy od przyjętej stopy procentowej. W przypadku stopy procentowej 3,2% wartość ta równa się 328 tys. zł, stopy procentowej 4% - 282 tys. zł, a stopy procentowej 8% - 160 tys. zł.

EN

Polder devices ensure the agricultural utilization of depression areas and in general give an opportunity of developing economic activity in this area. Polder area is often associated with agricultural activity but it can have a lot of other functions. A good example of the multifunctional use is the tourist utilization of the Elbląg Canal. Evaluation of the canal was made in 2003 with the travel cost method. Three groups of users were surveyed with respect to the costs they had been inclined to pay: passengers of the Ostróda Navigation Company, individual sailors and anglers. The total value calculated as the capitalized value of the Canal amenity services, depending on the value of the discount rate, were: 328 thous. PLN for 3.2% discount rate, 281 thous. PLN for 4% discount rate and 160 thous. PLN for 8% discount rate.

4

Przyrodnicze i techniczne uwarunkowania rozwoju rolnictwa w regionie Żuław Wiślanych

63%

Nowicki J. , Liziński T.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

tom T. 4, z. 2a

51-62

PL

Żuławy Wiślane to bardzo charakterystyczny obszar, głównie ze względu na położenie oraz gleby. Region ten jest też specyficzny ze względu na strukturę obszarową gospodarstw, formy użytkowania ziemi i wykorzystanie przestrzeni. Prawa rynkowe oraz proces tzw. regionalizacji kraju będą wymuszały zmiany, także w gospodarce Żuław, m.in. w celu zapewnienia ich konkurencyjności. Może to być osiągnięte przez poprawę struktury branżowej produkcji, czy tworzenie jej terytorialnych systemów, zawsze jednak z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju. W produkcji rolniczej Żuław wskazaniem jest lokalizacja odpowiadająca podziałowi regionu na subregiony: polowy, przemienny i łąkowy. Podział ten może i powinien być uszczegółowiony w obrębie polderów żuławskich z uwzględnieniem m.in. zróżnicowania gleb, hipsometrii terenu, systemów produkcji rolnej, funkcji pozarolniczych, w tym ekologicznych. Działalność gospodarcza na Żuławach, a szczególnie rolnictwo, jest związane z pewnym ryzykiem, jakie nie występuje w innych regionach. Wynika ono przede wszystkim z konieczności permanentnej ochrony przeciwpowodziowej, ze specyficznych gleb i wielu innych cech rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Sprawny system wodnomelioracyjny, a zwłaszcza obwałowania i stacje pomp oraz dobrze wykonane i eksploatowane melioracje szczegółowe, uzupełnione zabiegami agromelioracyjnymi, wydatnie ograniczają zarówno zagrożenia powodziowe, jak i ewentualne straty w produkcji rolnej, jednakże całkowicie ich nie eliminują.

EN

Żuławy in the Wisła river delta form a very specific area, mainly because of the location and specific soils. The region has also its individual features in the spatial structure of farms, forms of land use and the use of space. Market regulations and the process of regionalization of the country will force changes in the economy of Żuławy e.g. to secure its competitiveness. That could be achieved by an improvement in the structure of types of production or by the establishment of territorial productive systems always, however, observing the principles of sustainable development. As concerns agricultural production in Żuławy, it is recommended to locate the production according to the division of the region into sub-regions of fields, rotational farming and meadows. That division may and should be made more specific within the area of Żuławy depression considering the differentiation of soils, history, systems of agricultural production, non-agricultural functions, including the ecological ones. Business operation in Żuławy, and agriculture in particular, is associated with a certain risk absent in other regions. The risk comes mainly from the need for continuous protection against flooding, specific character of soils and a number of other features of agricultural productive space. Efficient water melioration system, particularly dykes and pump stations and properly constructed and maintained detailed melioration projects supplemented with agricultural melioration processes will significantly limit both the threat of flooding and possible losses in agricultural production but will not eliminating them entirely.

5

Efektywność ekonomiczna inwestycji z zakresu melioracji wodnych na przykładzie PROW 2007–2013

51%

Bukowski M. , Liziński T. , Wróblewska A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2014

|

tom T. 14, z. 2

5--15

PL

Melioracje wodne ze względu na swój infrastrukturalny charakter należą do długookresowych inwestycji szczególnie istotnych dla całego społeczeństwa. Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich powoduje, że ich znaczenie dla gospodarki wykracza poza rolnictwo. W warunkach polskich wiele inwestycji z zakresu melioracji wodnych jest wykonywanych z udziałem środków publicznych. Warunkiem przyznania pomocy z tych środków powinna być wartość społecznych efektów realizacji przedsięwzięcia wyższa niż jego koszty. W artykule przedstawiono ocenę efektywności ekonomicznej inwestycji z zakresu melioracji wodnych wykonanych w ramach PROW 2007–2013. W ocenie wykorzystano następujące wskaźniki efektywności: obecną wartość przedsięwzięcia netto, wewnętrzną stopę zwrotu oraz okres zwrotu. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że zrealizowane projekty są efektywne ekonomicznie ze społecznego punktu widzenia, efektywność ta jest jednak mała. Obliczone wartości wskaźników efektywności jednoznacznie wskazują na to, że inwestycje wodno-melioracyjne muszą być finansowane ze środków publicznych.

EN

Because of their infrastructural character, water reclamations belong to long-term investments of special importance for the whole society. Multifunctional rural development makes their importance for economy go beyond agriculture. In Poland many investments in water management are carried out with the use of public funds. Public aid should be used on condition that the value of social effects resulting from project implementation is higher than its cost. This paper presents an assessment of economic efficiency of reclamation projects executed within the Rural Development Programme in 2007–2013. The following efficiency indices were used: present net value of the project, internal rate of return and payback period. Performed calculations showed that the accomplished projects are economically efficient from the social point of view, their efficiency is, however, low. Calculated indices of efficiency explicitly show that water reclamation investments should be financed from public funds.

6

Application of CVM method in the evaluation of flood control and water and sewage management projects

51%

Liziński T. , Wróblewska A. , Rauba K.

Journal of Water and Land Development

|

2015

|

tom no. 24

41--49

EN

Traditional methods of economic evaluation of projects in the field of environmental protection do not reflect the full value of these projects. In particular, it doesn’t take into account non-market effects that have an impact on the level of social welfare. The issue of valuation of natural resources and related services is also related to this problem. The evaluations and valuations of areas generally ignored the value of natural resources or take into account only the part which has the market value. The article presents the results of study the economy of non-market goods using contingent valuation method. The first part of the results concerns the willingness to pay for improvement of safety sense from flood risk. The second part concerns willingness to pay for the use of municipal sewage treatment plants. The population living of the area of the Żuławy of Vistula delta valued their improvement of safety sense from flood risk of at more than twice the value of the compared to current expenditures incurred flood protection. The vast majority of respondents considered it reasonable protection of polder areas. Indicating simultaneously that in the reduction of flood risk allows possible resettlement and restoration polder parts.The majority of residents (98%) agreed to the construction of wastewater treatment plants and were willing to pay for its construction and operation. The majority of respondents (especially those in middle age and older) found that the collective sewage development would contribute to improving the environment quality and thus the residents living standard. However, not all were willing to pay for the use of collective sewage collection and treatment. 18% of respondents did not want to pay an amount greater than the current charges for the sewage removal and treatment. In addition, the residents of the municipality cannot afford to pay, or believe that water supply and sanitation services should be free.

PL

Tradycyjne metody oceny ekonomicznej przedsięwzięć w sferze ochrony środowiska nie oddają pełnej wartości tych przedsięwzięć. W szczególności nie uwzględniają efektów pozarynkowych mających wpływ na poziom dobrobytu społecznego. Z tym problemem wiąże się również kwestia wyceny zasobów przyrodniczych i usług z nią związanych. W ocenach i wycenach obszarowych pomija się na ogół wartości zasobów przyrodniczych lub uwzględnia się tylko tę ich część, która ma wartość rynkową. W artykule przedstawiono wyniki badań z wykorzystaniem metody wyceny warunkowej, która należy do metod wyceny dóbr i usług nierynkowych. Posłużono się wynikami badań dotyczących przedsięwzięć z zakresu gospodarki wodnej. Pierwsza część wyników dotyczy skłonności do zapłaty za poprawę poczucia bezpieczeństwa z tytułu zagrożenia powodzią, druga – skłonności do zapłaty za odprowadzenie ścieków. Ludność zamieszkująca obszar Żuław Wiślanych wycenia swoje bezpieczeństwo przeciwpowodziowe na poziomie ponad 2-krotnie wyższym w stosunku do obecnie ponoszonych nakładów na ochronę przeciwpowodziową. Zdecydowana większość ankietowanych uważa również za zasadne ochronę obszarów polderowych, wskazując jednocześnie, iż w ograniczaniu ryzyka powodziowego dopuszcza ewentualne przesiedlenie i renaturyzację części polderowych. Większość mieszkańców (98%) wyraża zgodę na budowę oczyszczalni ścieków oraz jest skłonna do finansowania jej budowy i eksploatacji. Większość badanych osób uważała, że rozwój zbiorowego odprowadzania ścieków przyczyni się do poprawy jakości środowiska, a tym samym poprawy standardu życia mieszkańców. Nie wszyscy jednak są skłonni do zapłacenia za korzystanie ze zbiorowego odprowadzania i oczyszczania ścieków – 18% respondentów nie chce płacić kwot wyższych niż dotychczas za usuwanie i oczyszczanie ścieków. Poza tym mieszkańców gminy albo nie stać na zapłacenie, albo też uważają, że usługi wodociągowo-kanalizacyjne powinny być bezpłatne.