Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Przyjęcie zlecenia zabójstwa

100%

Wiak K.

|

tom 19

|

nr 21 (1)

331-343

EN

The study contains a normative analysis of a new type of crime “accepting a murder contract in exchange for a material or personal benefit granted or promised” (Article 148a of the Penal Code), introduced into the Penal Code by the amendment of 7 July 2022. This regulation significantly strengthens the protection of human life by criminalizing acts that are quite distant from the actual attack in the form of murdering a person. The interpretation of the features of this crime raises certain doubts that require a clear solution. First of all, there is concern about a potential violation of the prohibition of punishing for the mere intention (cogitationis nemo patitur). Therefore, it is necessary to require confirmation of the existence of a criminal intention in the form of the perpetrator's external behavior corresponding to the “acceptance” of the order. In judicial practice, there may also be difficulties in distinguishing this crime from punishable preparation for murder. A separate issue of an axiological nature is the exclusion of liability for accepting a “free” order.

PL

Opracowanie zawiera analizę normatywną nowego typu przestępstwa „przyjęcia zlecenia zabójstwa w zamian za udzieloną lub obiecaną korzyść majątkową lub osobistą” (art. 148a Kodeksu karnego), wprowadzonego do Kodeksu karnego nowelizacją z 7 lipca 2022 r. Regulacja ta istotnie wzmacnia ochronę życia ludzkiego przez kryminalizację zachowań odległych jeszcze od rzeczywistego zamachu w postaci dokonania zabójstwa człowieka. Wykładnia znamion tego przestępstwa wywołuje pewne wątpliwości wymagające jednoznacznego rozwiązania. Przede wszystkim pojawia się obawa o potencjalne naruszenie zakazu karania za sam zamiar (cogitationis nemo patitur). W związku z tym wymagać należy potwierdzenia istnienia przestępnego zamiaru w postaci zewnętrznego zachowania się sprawcy odpowiadającego „przyjęciu” zlecenia. W praktyce orzeczniczej mogą pojawić się również trudności z rozgraniczeniem tego przestępstwa od karalnego przygotowania do zabójstwa. Osobną kwestią o charakterze aksjologicznym jest wykluczenie odpowiedzialności za przyjęcie zlecenia w formie „darmowej”.

2

Punishing Juveniles Held Liable under the Penal Code

100%

Wiak K.

|

tom 6

184-191

PL

Charakterystyczne cechy nieletnich - osób, które nie mają w pełni ukształtowanej osobowości bądź doświadczenia życiowego, a także podatnych na negatywne wpływy - postrzegane są jako wystarczający powód dla przyjęcia odrębnych zasad odpowiedzialności wobec tej kategorii przestępców. Autor podkreśla, że wśród podstawowych zasad prawa karnego znaczące jest określenie minimalnego wieku sprawcy, gdy młody człowiek przestaje być nieletni i może ponosić odpowiedzialność karną na zasadach ogólnych (gdy sprawca skończył 17 lat). Zgodnie z art. 10 par. 2 kodeksu karnego, nieletni może być traktowany jak dorosły sprawca i ukarany za przestępstwo, gdy ukończył 15 lat i popełnił jeden z czynów zabronionych na podstawie przepisów kodeksu karnego (zamach na życie prezydenta, zabójstwo i zabójstwo kwalifikowane, spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, spowodowanie zagrożenia powszechnego, piractwo w komunikacji wodnej lub powietrznej, spowodowanie katastrofy, zgwałcenie kwalifikowane, kwalifikowana napaść na funkcjonariusza publicznego, wzięcie zakładnika bądź rozbój) oraz okoliczności sprawy i stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne.

EN

Characteristic traits of the juvenile delinquents - persons who do not have a fully shaped personality or much life experience, and are susceptible to negative influences - are viewed as a sufficient reason for adopting separate principle of liability towards this category of offenders. The Author underlines that among basic principles of the Penal Law a significant place is taken by the determination of the offender's minimum age at which a young person stops to be a juvenile and can incur criminal liability on general terms (when an offender turned 17). According to art. 10, par. 2 of the Penal Code, it is allowed to treat a juvenile as an adult offender and punish him for an offence, when juvenile turned 15 and committed one of the acts prohibited under the regulations of the Penal Code (an attempt on the President's life, plain and felony murder, inflicting grievous bodily injury, causing a commonly dangerous situation, hijacking of a ship or an aircraft, causing disaster, aggravated sexual assault, qualified active assault on a public functionary, taking hostage or armed robbery) and the circumstances of the case, juvenile offender's stage of development, his traits and personal conditions warrant this, and when the previously applied didactic and corrective measures proved ineffective.

3

Pojęcie „dziecko” w Kodeksie karnym na tle wzorców międzynarodowych i konstytucyjnych

100%

Wiak K.

|

tom 10

261-273

EN

The legislator protecting various legal interests of a child does not use uniform terminology in the Polish Penal Code, but uses different expressions such as "conceived child", "minor", "minor under 15". They are included in the definition of "child" in the Convention on the Rights of the Child and in the Law on the Ombudsman for Children. The term "conceived child" as a separate term for the term "man" results in a weaker protection of human life and health in the prenatal period of development. To increase the degree of child protection, the term "minor" is used. The legislator then introduces higher criminal sanctions for acts directed against the child or criminalizes behavior that is not prohibited when directed against adults.

PL

Ustawodawca chroniąc różne dobra prawne dziecka nie stosuje w Kodeksie karnym jednolitej terminologii, lecz posługuje się różnymi wyrażeniami, takimi jak "dziecko poczęte", "dziecko w okresie porodu", "małoletni", "małoletni poniżej lat 15". Zakresowo zawierają się one w definicji "dziecka" zawartej w Konwencji o Prawach Dziecka oraz w ustawie o Rzeczniku Praw Dziecka. Użycie przez ustawodawcę w Kodeksie karnym terminu "dziecko poczęte" jako rozłącznego wobec pojęcia "człowiek" skutkuje słabszą ochroną życia i zdrowia ludzkiego w prenatalnym okresie rozwoju. Do podwyższenia stopnia ochrony przysługującej dziecku prowadzi posłużenie się wyrażeniem "małoletni". Wówczas ustawodawca wprowadza surowsze sankcje karne grożące za czyny wymierzone przeciwko dziecku lub kryminalizuje takie zachowania, które nie są zabronione, gdy są skierowane wobec osób pełnoletnich.

4

Protection of Life in the Legislation and Teachings of Saint John Paul II

100%

Wiak K.

|

nr 2

389-400

EN

The paper discusses the teachings and legislation of St John Paul II on human life and its legal protection. The Pope’s attitude to abortion, euthanasia and the death penalty was subjected to closer analysis. The author also points out that the legal protection of human life in the teachings and ecclesiastical documents is closely related to the essence of democracy. According to John Paul II, the “moral” value of democracy is not automatic, but depends on conformity to the moral law. In such a society, civil law must ensure that all members of society enjoy respect for certain fundamental rights which innately belong to the person. First and fundamental among these is the inviolable right to life of every human being from the moment of conception.

5

Ochrona karna prawa człowieka do życia w prawie polskim

100%

Wiak K.

|

nr 2

475-493

EN

The article contains an overview of the Polish Penal Code regarding the protection of human life. The first part contains an analysis of the standards of protection of right to life, adopted in international law and in the Constitution of the Republic of Poland. The second part presents selected problems appearing in the legal qualification of a prohibited act as a homicide.

PL

Opracowanie zawiera omówienie regulacji polskiego Kodeksu karnego chroniących życie człowieka. W pierwszej części została zawarta analiza ponadustawowych standardów ochrony prawa do życia, wynikających z prawa międzynarodowego i Konstytucji RP. W części drugiej przedstawiono wybrane problemy pojawiające się przy kwalifikacji prawnej czynów zabronionych jako zabójstw. W artykule zwrócono szczególną uwagę na zagadnienie procesowego przypisania sprawcy zamiaru zabicia człowieka oraz znaczenie i wykładnię znamion kwalifikujących.

6

Ochrona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w Kodeksie karnym

100%

Wiak K.

|

nr 1

323-337

EN

The Polish legislator in the Penal Code of June 6, 1997 introduces direct, individual protection of life, bodily integrity and the honour of the President of the Republic of Poland. Pursuant to Art. 134 of the Penal Code, an attempt on the life of the President of the Republic of Poland is punishable by imprisonment from 12 to 15 years, imprisonment for 25 years and life imprisonment. In Art. 135 of the Penal Code, the legislator criminalises two further acts directed against the President of Poland: committing an active assault (§ 1) and public insult (§ 2). The regulations concerning the protection of the President of the Republic of Poland adopted in the Penal Code of 1997 refer to the Polish traditions from before World War II, when the Codification Commission adopted the model of protection of the head of state as an entity embodying the Majesty of the Republic. The President of the Republic is protected as the supreme representative of the Republic of Poland and the guarantor of the continuity of State authority (Art. 126 para. 1 of the Constitution of the Republic of Poland).

PL

Polski ustawodawca wprowadził w Kodeksie karnym z 6 czerwca 1997 r. bezpośrednią, indywidualną ochronę życia, nietykalności cielesnej oraz czci Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Na podstawie art. 134 k.k. karalne jest dopuszczenie się zamachu na życie Prezydenta, zagrożone sankcją w postaci kary pozbawienia wolności od 12 do 15 lat, karą 25 lat pozbawienia wolności oraz karą dożywotniego pozbawienia wolności. W art. 135 k.k. ustawodawca kryminalizuje dwa dalsze czyny skierowane przeciwko Prezydentowi: dopuszczenie się czynnej napaści (§ 1) i publiczne znieważenie (§ 2). Przyjęte w Kodeksie karnym z 1997 r. regulacje dotyczące ochrony Prezydenta RP nawiązują do polskich tradycji okresu międzywojennego, kiedy Komisja Kodyfikacyjna przyjęła model ochrony głowy państwa jako podmiotu uosabiającego Majestat Rzeczypospolitej. Chroniony jest Urząd Prezydenta Rzeczypospolitej jako najwyższego przedstawiciela Rzeczypospolitej Polskiej i gwaranta ciągłości władzy państwowej (art. 126 ust. 1 Konstytucji RP).

7

Prawna ochrona zwierząt w kontekście zwalczania epizootii i chorób odzwierzęcych

63%

Gądzik Z. , Wiak K.

|

tom 16

|

nr 18 (1)

91-112

EN

Animal protection related to the control of infectious diseases is a complex issue. In case of such a threat, two types of legal goods are in conflict – the life and health of people and animals, protected against the spread of an infectious disease and the related threats, and freedom of animals from pain or suffering. Due to the potentially occur widely spread of a contagious disease of animals within epizootic, the killing is often the only chance to discontinue epizootic chain and arresting further development of the disease. Consequently, the legislator gives higher priority to the safety of the health of people and animals arriving on a specific territory in connection with the threat that the epizootic area than to welfare of the individual animals. However, it is unacceptable to completely abandon all aspects of the humanitarian protection of animals. Justified by an epizootic, killing an animal does not eliminate the need for such operations to be carried out humanely.

PL

Ochrona zwierząt w związku ze zwalczaniem chorób zakaźnych jest zagadnieniem złożonym. W razie wystąpienia takiego zagrożenia w kolizji pozostają ze sobą dwa rodzaje dóbr prawnych – życie i zdrowie ludzi oraz zwierząt, chronione przed rozprzestrzenianiem się choroby zakaźnej i wiążącymi się z tym zagrożeniami, oraz wolność zwierząt od zadawanego im bólu lub cierpienia. Ze względu na mogącą wystąpić szeroką skalę szerzenia się choroby zakaźnej zwierząt w ramach epizootii, ich uśmiercenie stanowi często jedyną szansę na przerwanie łańcucha epizootycznego i zatrzymanie dalszego rozwoju danej choroby. W konsekwencji ustawodawca przyznaje wyższy priorytet bezpieczeństwu zdrowotnemu osób i zwierząt przybywających na określonym terytorium w związku z zagrożeniem tego obszaru epizootią niż dobru pojedynczych osobników zwierząt. Niedopuszczalne jest jednak całkowite zrezygnowanie ze wszystkich aspektów ochrony humanitarnej zwierząt. Uzasadnione, ze względu na wystąpienie epizootii, uśmiercenie zwierzęcia nie eliminuje konieczności przeprowadzania takich czynności w sposób humanitarny.

8

Interference with an object of religious worship as a sign of the crime of offending religious feelings in Polish law

63%

Wiak K. , Gądzik Z.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2022

|

tom 25

43-66

PL

Artykuł odnosi się do aktualnego zagadnienia, jakim jest ingerowanie w przedmiot czci religijnej, ujętego w kontekście odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 196 k.k. W rozważaniach oparto się na znanych opinii publicznej wydarzeniach, które oceniane były w kontekście odpowiedzialności karnej za powyższy czyn (np. zniszczenie Biblii podczas koncertu, rozpowszechnianie obrazu Matki Bożej z tęczową aureolą lub ścięcie przydrożnego krzyża). Omówiono problematykę ochrony uczuć religijnych, znajdującą swój wyraz w kryminalizowaniu zachowań polegających na znieważeniu przedmiotu czci religijnej. W szczególności zwrócono uwagę na potrzebę szerokiego rozumienia przedmiotu czci religijnej. Znaczenie tego określenia nie może być redukowane wyłącznie do przedmiotów fizycznych. Należy przyjąć, że obejmuje ono również przedmioty w znaczeniu duchowym – metafizycznym. Podjęto też próbę odpowiedzi na pytanie, czy ingerowanie w określoną symbolikę i naruszenie kanonu, w jakim przedstawia się przedmiot czci religijnej, może stanowić przestępstwo obrazy uczuć religijnych. Biorąc pod uwagę stronę podmiotową przestępstwa z art. 196 k.k., wyrażono opinię, że odpowiedzialność karna w tym względzie jest możliwa. Rozważaniami objęto również tzw. kontratyp sztuki, którego przyjęcie ma prowadzić do wyłączenia bezprawności zachowań stanowiących wyraz ekspresji artystycznej i opierających się na wolności wypowiedzi. W tekście wykorzystano przede wszystkim metodę dogmatyczną, a w ograniczonym zakresie również metodę historyczną.

EN

The paper addresses the recent issue of interference with an object of religious worship in the context of criminal liability for the crime under Art. 196 of the Penal Code (PC). It is based on events known to the public that have been assessed in the context of criminal liability for such an act (e.g., destruction of the Bible at a concert, dissemination of an image of the Mother of God with a rainbow halo, or the chopping down of a roadside cross). The paper discusses the issue of the protection of religious feelings, which is reflected in the criminalization of conduct consisting in insulting an object of religious worship. In particular, attention is paid to the multifaceted view of what an object of religious worship is, including not only its physical (material) form but also its spiritual (metaphysical) aspect. In this regard, an analysis was carried out to answer the question of whether interfering with a certain symbolism and violating the specific canon in which an object of religious worship is presented can constitute the crime of offending religious feelings. It was assumed that, taking into account the subjective aspect of the crime under Art. 196 PC, criminal liability in this respect is possible. The paper also considers the so-called justification of art, which is supposed to lead to the exclusion of the unlawfulness of behaviours that involve artistic expression and are based on the freedom of expression. The paper employs primarily the dogmatic method, and to a limited extent also the historical method.