Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Problems connected with professional and academic careers in the so-called post-doctoral phase: Polish and French experiences

100%

Roszak S.

Polish Political Science Yearbook

|

2011

|

tom 40

362-366

EN

First of all, I would like to highlight the fact that discussion about the system and mechanisms of self-development of young researchers in the post-doctoral phase in Poland has only just begun. The problem became very serious when we started to implement the guidelines of the Strategy of Bologna, which means introducing three educational stages: Bachelor’s degree (after 3 years spent at the university), Master’s degree (after next two years), and Doctorate degree (four years).

2

Globalisierung in der Frühen Neuzeit – Zwischen universaler und nationaler Kultur

100%

Roszak S.

Zapiski Historyczne

|

2011

|

tom 76

|

nr 4

95-106

PL

Artykuł poświęcony jest wybranym zagadnieniom transferu kulturowego w Europie doby nowożytnej. Punktem wyjścia dla tych rozważań było wskazanie na różne tempo adaptacji wzorców kulturowych w XVI–XVIII w. Jako przykład autor omawia proces przenikania pojęć i języka oświecenia do różnych krajów. O opóźnieniu w adaptacji wzorców decydowało nie tylko oddalenie danego kraju od centrum kulturowego, ale również poziom społeczny odbiorców i kod kulturowy, jakim się posługiwali. W inny sposób i w odmiennym tempie wzorce kulturowe krążyły na poziomie czytelników traktatów filozoficznych, literatury pięknej, korespondencji, a inaczej były adaptowane na poziomie uczestników kultury oralnej. Autor analizuje rozwój wspólnoty uczonych „respublica litteraria”. Po rozpadzie jedności Kościoła w okresie reformacji, to właśnie „respublica litteraria” jako ponadnarodowa i ponadwyznaniowa wspólnota humanistów umożliwiała współpracę elit intelektualnych. Czynnikiem spajającym i ułatwiającym komunikację był język łaciński, w różnym tempie zastępowany od XVIII w. przez język francuski. Przykładem takiej komunikacji uczonych różnych wyznań była wymiana korespondencyjna między katolikiem J. A. Załuskim, luteraninem J. D. Schoepflinem (Schoepflinus) oraz kalwinistą P. Mauclerc. W XVIII w. elity intelektualne podjęły próbę wprowadzenia tzw. uniwersalizmu racjonalistycznego, w miejsce dawnego uniwersalizmu chrześcijańskiego. Tradycyjną księgę mądrości – Biblię miała zastąpić nowa księga – encyklopedia. Najważniejsze inicjatywy stworzenia encyklopedii uniwersalnej powstały w kręgu francuskim (encyklopedia Diderota) oraz saskim (encyklopedia Zedlera). W ostatniej części scharakteryzowano postawy elit intelektualnych w Europie wobec ideałów oświeceniowych, podkreślając sukcesy i porażki koncepcji kultury uniwersalnej w zetknięciu z tradycjami narodowymi poszczególnych państw.

3

Privacy of documents – documents of privacy. Remarks on personal sources in historical and archival studies

63%

Chorążyczewski W. , Roszak S.

Archeion

|

2023

|

tom 124

128-150

PL

Prywatność dokumentów – dokumenty życia prywatnego. Rozważania o źródłach osobowych w badaniach historycznych i archiwalnych Autorzy postawili sobie za cel wskazanie miejsc w zasobie archiwalnym, w których obecne są teksty o charakterze prywatnym. Posłużyli się teorią egodokumentalną rozwijaną w nauce europejskiej od połowy XX w. Nakazuje ona w pierwszym rzędzie zwrócenie uwagi na źródła narracyjne (pamiętniki, dzienniki, korespondencja). Pozwala również na wychwycenie prywatności ze źródeł urzędowych, w których indywidualna osoba opowiada o swoim życiu, wyraża indywidualność i tożsamość w sposób wymuszony okolicznościami. W tym kontekście szczególne znaczenie mają zeznania sądowe. Źródła narracyjne są istotnym elementem zasobu archiwalnego, a jednocześnie podstawą dokumentalną wielu fundamentalnych prac naukowych dotyczących dziejów mentalności wszystkich grup społecznych, również tych marginalizowanych. Badacze dostrzegają niewykorzystane dotąd źródła, takie jak życiorysy dołączane do akt urzędowych czy supliki wnoszone przez osoby prywatne do władz. Zwracają uwagę na fakt, że wszelkie całości archiwalne, takie jak jak zespoły, zbiory czy zasoby archiwów, mogą mieć charakter egodokumentalny. Dotyczy to wytworów prywatnych, ale w pewnym stopniu również oficjalnych. Trudnym problemem jest uchwycenie prywatnego charakteru archiwaliów w opisie informacyjnym. Autorzy wskazują na pożytek z tworzenia charakterystyk źródłoznawczych i archiwoznawczych całych klas źródeł archiwalnych pod kątem możliwości badań egodokumentalnych.

EN

The authors set themselves the goal of indicating the places in the archival holdings where texts of a private nature are present. They used the ego-documentary theory developed in European science since the midtwentieth century. It makes us pay attention to narrative sources (diaries, journals, memoires, correspondence) in the first place. It also allows you to extract privacy from official sources in which a person is forced to tell the story of his life, express his individuality and identity. Court testimony is of particular importance in this context. It is an important component of the archival holdings, and at the same time the source basis for many fundamental scientific works on the history of the mentality of all social groups, including those marginalized. They notice untapped sources such as CVs (biographies) attached to official files or petitions submitted by private individuals to the authorities. They draw attention to the fact that all archival entities, such as fonds, collections or archive holdings, may be self-documentary in nature. This applies to private archives, but to some extent also official ones. It is a difficult problem to capture the private character of archives in the archival description. The authors indicate the usefulness of creating source and archival studies characteristics of classes of archival sources in terms of the possibility of ego-documentary research.

4

Pamięć rodu Działowskich w świetle XVIII i XIX-wiecznych zapisów rodzinnych

63%

Roszak S. , Targowski M.

|

tom 11

35-44

EN

The Dzialowskis living in Chelmno Land until the 20th century belonged to the szlachta (nobility) and the landed gentry who attached significance to learning about, constructing and maintaining the memory about members of their family. In the first half of the 18th century the writer from the Prussian territory Wawrzyniec Dzialowski created the so-called black book of the Dzialowskis on the basis of preliminary research in the court and private archives from Royal Prussia. It is a lost manuscript including extracts from documents and diaries from the 16th to 18th centuries, concerning the family and families related to them. Wawrzyniec was motivated not only by his curiosity, but also by the desire to strengthen the prestige and the social position of his family. That is why when in 1738 in the second volume of the armorial of Kacper Niesiecki there appeared a very laconic comment about the Dzialowski family, Wawrzyniec asked Jozef Andrzej Zaluski for help, and sent a summary of the work about the Dzialowskis to the author of the armorial, who included it in the supplement to the 4th volume. It shows that since the 18th century the representatives of the family had spread the untrue legend about their origin from the medieval knight Mikolaj Dzialowski, known for supporting Poland during the Thirteen Years' War. Handwritten notes in the above-mentioned copy of the volume, kept in the collection of Copernicus Library in Torun and belonging to Wawrzyniec's descendants until the end of the 19th century, show that the Dzialowskis treasured the memory about their family. Wawrzyniec's son, Teodor, recorded births, weddings and deaths of his family's members on the endpaper of the book in the years 1763-1778, thereby creating a kind of family chronicle of the Dzialowski family residing in Mgowo and Turzno. The records, which came from the manuscript traditions of 'silva rerum', were later completed by Teodor's brother - Dionizy, Wawrzyniec's great-grandchild - Ksawery, and the unidentified person who continued writing the chronicle until the genealogical line of the family died out in 1899. In this way the unique source of information about the genealogy of the Dzialowskis family and their desire to maintain the memory about their family was created.