Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Psychologiczne przyczyny rodzicielstwa młodocianych

100%

Kornas-Biela D.

Roczniki Nauk Społecznych

|

1996

|

tom 24

|

nr 2

125-148

EN

Within compass of recent years the occurrence of teenage pregnancy has been getting bigger (there are 50 thousand children born by teenage mothers yearly). This fact evokes social concern and is the subject of many-sided and multi-branched studies. One of them refers to the causes of teenage parenthood. Socialogizing theories point at “social construction of teenage pregnancy”, whereas psychological theories focus of searching for factors, which are conducive (favourable) to child conception, in the traits of emotional and cognitive functioning of a teenager, in equal aged persons’ relationships, in the bonds between a child and his father, and the family factors. Mentioned among them there are ones connected with the family structure and its functioning as well as with a kind of relations and ties between members of the family, and the ones resulting from parents’ personalities, their relation to own sex(uality) and experience received from (mother/ parent) home. Here the problem of so-called social inheritance has been discussed. Psychoanalytical approach enumerates particularly rich interpretation of the causes of teenage pregnancy.

2

„50 lat w służbie ludzkości”. Sprawozdanie z Volontarifest, Budapeszt, 14-16 września 2006 roku

100%

Kornas-Biela D.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2007

|

tom 35

|

nr 2

183-187

3

Terapia dzieci autystycznych

100%

Kornas-Biela D.

Roczniki Nauk Społecznych

|

1986

|

tom 14

|

nr 2

67-73

PL

Zainteresowanie autyzmem wczesno-dziecięcym notuje się od niedawna. Stąd wiedze lekarzy, psychologów i pedagogów jest w tym zakresie niedostateczna. Istnieję również obiektywne trudności w diagnozie różnicowej autyzmu od np. schizofrenii dziecięcej, upośledzenia umysłowego, gdyż z jednej strony symptomy wyodrębnione jako charakterystyczne dla autyzmu występuję również w innych rodzajach upośledzeń, z drugiej strony ich nasilenie, specyficzne formy i wzajemny układ są indywidualnie bardzo zróżnicowane. Z tego powodu odmienny jest obraz autyzmu u każdego dziecka. Odczuwają to rodzice, którzy latami czekają na właściwą diagnozę, męcząc dzieckowielokrotnymi wizytami i leczeniem u różnych specjalista. Obecnie dokonały się pewne zmiany w poglądach na szanse rehabilitacji dziecka z autyzmem wczesno-dziecięcym. Podejmowane próby terapii (B. Weigl 1976, T. Gałkowski 1980, 1984, M. Kościelska, A. Czownicka 1981, E. Czownicka 1983, M. Grodzka 1984) ukazały możliwość przezwyciężenia skutków autyzmu przez wytworzenie świadomości własnej identyczności oraz umiejętności kontaktu z osobami, wyeliminowanie objawów agresji, autoagresji i gwałtownych reakcji (np. na zmianę w otoczeniu), redukcję lęku i wykształcenie mowy. Dalsza część artykułu została opracowana na podstawie doświadczeń wyniesionych z uczestnictwa w Turnusie Rehabilitacyjnym dla Dzieci Autystycznych i ich Rodzin, który odbył się w dniach 15-30 marca 1985 roku w Kirach. Omówione formy terapii zostały opracowanej są stosowane przez p. Magdalenę Grodzką, której tę drogę chciałam wyrazić szczególne podziękowanie za podzielenie się swoją wiedzę i doświadczeniem z pracy terapeutycznej. Dziękuję również studentom sekcji pedagogiki (Małgorzata Grempka, Ewa Mączka, Anna Ruszniak i Ewa Węgierska) za współpracę w trakcie turnusu i pomoc w opracowaniu materiałów.

4

Prawa dziecka a przemoc seksualna: stanowisko Kościoła katolickiego - cześć I

100%

Kornas-Biela D.

Roczniki Pedagogiczne

|

2012

|

tom 4(40)

|

nr 3

51-72

EN

An issue that is discussed within pedagogy is supporting the family in the education of the human being, including the protection from certain threats of the contemporary world. One of them is sexual abuse of children and youth, especially in a new, covert form. The problem of sexual abuse appeared in Polish literature mainly after 1989, while in foreign literature it has been present for a longer time, where the most attempts to create and implement prophylactic and intervention programs date from the 1990s. The present paper discusses the position of the Catholic Church on the problem of sexual abuse, based on the documents of the Church, and compares it with the liberal position, pointing to the threats resulting from the differing anthropological basic assumptions. The problems considered include an analysis of the differences in the understanding of the notion of sexual abuse/violence, in the assessed scale of the phenomenon, in the evaluation of the moral evil of sexual abuse, as well as in the understanding of the reasons of sexual violence (cultural, i.e. indirect, and direct ones). The position of the Catholic Church regarding the various contemporary forms of sexual violence is a valuable contribution to the pedagogical reflection and practice concerning the development and education of children and youth.

5

The Beginnings of Prenatal Psychology in Poland

100%

Kornas-Biela D.

|

2017

|

tom 9(45)

|

nr 3

43-64

PL

Zainteresowania prenatalnym okresem życia człowieka na terenie psychologii rozpoczęły się około sto lat temu, ale jako odrębny obszar wiedzy zwany psychologią prenatalną wyodrębniła się w latach siedemdziesiątych XX wieku. Rozwój psychologii prenatalnej inaczej przebiegał na zachodzie Europy niż w Polsce. W artykule zwrócono uwagę na te różnice w zakresie przyczyn oraz inspiracji wyłonienia się psychologii prenatalnej i jej rozwoju, „ojca” psychologii prenatalnej, a więc osoby, która wniosła wielki wkład w zainicjowanie zainteresowań prenatalnym rozwojem człowieka, a także dotyczących istotnych dla rozwoju psychologii prenatalnej publikacji, rozumienia psychologii prenatalnej jako psychologii rozwoju człowieka lub interdyscyplinarnej subdyscypliny psychologii, organizacyjnego statusu w psychologii prenatalnej, dominujących paradygmatów i charakteru podejmowanych problemów, adresatów publikacji z zakresu psychologii prenatalnej, psychologii prenatalnej jako przedmiotu badań i elementu dydaktyki na studiach, przydatności/zastosowania wiedzy z psychologii prenatalnej w argumentacji za obroną prawa do życia od poczęcia.

EN

Interest in the prenatal period of human life in psychology began about a hundred years ago, but as a separate area of knowledge called prenatal psychology it was isolated in the 1970s. The article points these differences in the following areas: the causes and the inspiration for the emergence and development of prenatal psychology; the “father” of prenatal psychology, who made a significant contribution to inspiring the interest in the human prenatal development; publications that were important for the development of prenatal psychology publications; understanding prenatal psychology as a psychology of human development or a separate interdisciplinary subfield of psychology; the organizational status of prenatal psychology; recipients of publications in the field of prenatal psychology; the dominant paradigms and issues in research; prenatal psychology as a field of study and an element of teaching at colleges and universities; application of knowledge in the field of prenatal psychology; application of knowledge in the field of prenatal psychology in arguments for defending the right to life from conception.

6

Miłosierdzie w wychowaniu osób z niepełnosprawnością. Perspektywa pedagogiki chrześcijańskiej

100%

Kornas-Biela D.

Roczniki Pedagogiczne

|

2016

|

tom 8(44)

|

nr 3

39-64

PL

Miłosierdzie jest jądrem chrześcijańskiej moralności i wymogiem życia chrześcijanina. Wyraża się ono w słowach, czynach i modlitwie. W artykule zostało przedstawione chrześcijańskie ujęcie miłosierdzia w odniesieniu do relacji opiekuńczo-wychowawczych z osobą z niepełnosprawnością (rodziców, nauczycieli, pedagogów, terapeutów). Odniesiono się do przykładów miłosierdzia objawianego przez Boga Ojca oraz Chrystusa. Wskazano na to, co jest istotne w przygotowaniu wychowawców do spełniania swej roli w duchu miłosierdzia, scharakteryzowano istotę miłosiernej postawy wychowawcy oraz jej cechy (przejawy praktycznego realizowania czynnej miłości). Realizację miłosierdzia w relacjach wychowawca–osoba z niepełnosprawnością opisano przez odwołanie do rozumienia miłosierdzia jako rahămim (łono matki, i tej miłości, jaka towarzyszy matce wobec swojego dziecka). Podkreślono również, że w relacji wychowawczej, która podporządkowana jest zasadzie miłości miłosiernej, nie ma dobroczyńcy i „dobro-biorcy”, są dwie równe sobie w godności ludzkiej osoby, z których każda daje i otrzymuje miłosierdzie, chociaż o innym charakterze, w innej formie. Skupiono się również na problemach związanych z wychowaniem do miłosierdzia osób z niepełnosprawnością oraz koniecznością samowychowania w tym zakresie.

EN

Mercy is the core of Christian morality and a prerequisite of Christian life. It may be expressed in words, deeds and prayer. The article presents a Christian view on the relations that occur in the care and education of persons with a disability (relations with parents, teachers, educators, therapists). The author presents examples of mercy revealed by God the Father and Christ and points to the crucial aspects in the preparation of educators to carrying out their tasks in the spirit of mercy. She also describes the essence and characteristic features of a merciful attitude of an educator (manifestations of active love and charity in practice). The practical implementation of mercy in the relations educator-person with a disability refers to understanding mercy in the context of rahămim – the mother’s womb – and the love that a mother has towards her child. Another key issue is that in the relation of education that is run by the rules of merciful love there is no benefactor and beneficiary, but there are two persons who are equal in human dignity, and each one of them gives and receives mercy, although in a different form. The paper also presents problems related to the education of persons with a disability towards mercy and to the necessity of self-education in this respect.

7

Psychospołeczne przyczyny zaniku naturalnego karmienia niemowląt

100%

Kornas-Biela D.

Roczniki Nauk Społecznych

|

1991-1992

|

tom 19-20

|

nr 2

59-73

EN

One of the main changes in the behaviour of human race that has been observed in 20th century, which change carries on with it unknown threats for the physical and psychical health of young generations, is disappearance of breast feeding. Civilisation has introduced a disturbance in the cycle of genetically programmed hormonal changes after delivery which changes led to the forming and secretion of milk. At present there occurs not uncommonly the so-called "syndrome of absent milk supply" and also "syndrome of inadequate milk supply". The causes why breastfeeding is disappearing on such a large scale are manifold. In the paper some of them have been discussed. Among the factors which bear a social and cultural character the following have been mentioned": urbanization changes, people migration, education and mothers' work, value of child and woman's position as a mother in a given society, breaking up of a multigenerational family, the model of a small family, the influence of mass media, the attitude of medical staff, the preferred patterns of feeding and especially feeding according to a rigidly imposed schedule (its conditionings and consequences) instead of demand feeding, the system of delivery and particularly separation of a newborn from its mother instead of rooming-in. Among the factors which have psychological nature the following have been pinpointed: mother's attitude towards breast feeding before and during pregnancy, mother's physical feeling at feeding, mother's personal attitude towards her baby called mother's interest, mother's personality traits, the current mood and feelings, social support as well as appearance and behaviour of the child.

8

Prawa dziecka a przemoc seksualna: stanowisko Kościoła katolickiego. Część II: Przyczyny, profilaktyka, działania naprawcze

100%

Kornas-Biela D.

Roczniki Pedagogiczne

|

2013

|

tom 5(41)

|

nr 3

5-38

EN

The paper discusses the position of the Catholic Church towards the problem of sexual violence in comparison to the liberal position, with regard to the difference in identifying the reasons of sexual abuse. The direct reasons include mental, social and sexual pathology of adults (originating in their childhood). The presented empirical data does not suggest a causal relation between the frustration of sexual needs and the tendency to pedophilia. The article is critical to seeing the family as a place of sexual oppression of children. The indirect causes of sexual abuse of children include: parents’ and carers’ homosexuality, introducing LGTBQ (lesbian, gay, transgendered, bisexual, queer) issues into „preparation to family life” school textbooks, pornography in the media, especially on the Internet, sexualisation of children’s toys, the network of tourist services organized for persons with deviated sexual needs (including pedophiles), attempts to normalize prostitution, protection of the right of persons of various sexual orientations to work at schools and educational centers, commercial sexual abuse of children (sex-business with children), propagating mentality that allows an instrumental treatment of the child or treating the child as an object through legalizing abortion, accepting the right to artificial insemination, trade of foetus material. Special attention is paid to those causes and prophylactic activities that are of an indirect character, which is less graspable, through the structures of evil in the society that humiliate the human dignity and have indirect impact on the spreading of pedophilia. The paper points out that many prevention programs are of a superficial character in that they only aim at teaching children the skills of self-assertion towards adults and making children more sensitive to the symptoms of sexual abuse, while prevention should take into account a deeper dimension of pedophilia, especially when dealing with groups where children are prone to being emotionally, materially and physically neglected in the family. Also, media education for children and young adults is a necessity, especially in the context of side effects of attracting public attention to the phenomenon of sexual violence in the media, such as: questioning the trust in their parents, modeling pathological behaviors in persons who are prone to imitate deviated patterns of behavior, disseminating deviation. The various centers of crisis intervention for the victims of sexual abuse provide very effective assistance, as long as the diagnosis and the therapy process itself does not expose the child to another trauma. The major factor in successful prevention and corrective activities in the case of sexual abuse remains education in the family that supports the child’s proper sexual development to mature, integral experience of his or her sexuality.

PL

Artykuł omawia stanowisko Kościoła katolickiego wobec problemu przemocy seksualnej w porównaniu ze stanowiskiem liberalnym w odniesieniu do różnicy w ujmowaniu przyczyn wykorzystania seksualnego. Do przyczyn bezpośrednich zaliczono patologię psychiczną, społeczną i seksualną dorosłych (wywodzącą się z dzieciństwa). Odwołując się do danych empirycznych, zanegowano związek przyczynowy frustracji potrzeb seksualnych ze skłonnością do pedofilii oraz krytycznie odniesiono się do ukazywania rodziny jako miejsca seksualnej opresji dzieci. Wśród pośrednich przyczyn wykorzystywania seksualnego dzieci uwzględniono: homoseksualizm rodziców, opiekunów; wprowadzenie do podręczników szkolnych „wychowania do życia w rodzinie” treści LGTBQ (lesbian, gay, transgendered, bisexual, queer), pornografię w mediach, szczególnie w internecie, seksualizację zabawek dziecięcych, sieć usług turystycznych zorganizowaną dla osób o dewiacyjnych potrzebach seksualnych (w tym również pedofilów), próby normalizacji prostytucji, obronę prawa do pracy w placówkach oświatowo-wychowawczych osób o różnej orientacji seksualnej, komercyjne wykorzystywanie seksualne dzieci (sex-biznes z udziałem dzieci), propagowanie mentalności przyzwalającej na przedmiotowe i instrumentalne traktowanie dziecka poprzez legalizację aborcji, uznanie prawa do sztucznego zapłodnienia, handlu materiałem płodowym. Szczególną uwagę poświęcono tym przyczynom oraz działaniom profilaktycznym, które mają charakter pośredni, mniej uchwytny i poprzez struktury zła w społeczeństwie poniżające ludzką godność wpływają na rozszerzanie się zjawiska pedofilii. Ukazano powierzchowny charakter wielu programów profilaktycznych ukierunkowanych na wyćwiczenie u dzieci asertywnych zachowań wobec dorosłych i na uwrażliwianie ich na przejawy przemocy seksualnej. Podkreślono głębszy wymiar profilaktyki pedofilii w środowiskach, w których dzieci narażone są na zaniedbania emocjonalne, materialne i fizyczne w rodzinie. Zwrócono uwagę na konieczność edukacji medialnej dzieci i młodzieży. Zaakcentowano uboczne skutki nagłaśniania zjawiska przemocy seksualnej w mediach, takie jak: podważanie zaufania do rodziców, modelowanie patologicznych zachowań u osób podatnych na naśladownictwo dewiacyjnych wzorców, upowszechnianie dewiacji. Pozytywnie oceniono działalność centrów interwencji kryzysowej dla ofiar przemocy seksualnej, o ile proces diagnozowania i terapii nie naraża dziecka na ponowną traumę. Dobitnie podkreślono priorytetowe znaczenie wychowania w rodzinie wspierającego prawidłowy rozwój seksualny ku dojrzałemu, integralnemu przeżywaniu własnej płciowości.

9

Rozwój motywacji moralnej dzieci niewidomych w wieku szkolnym

100%

Kornas-Biela D.

Roczniki Nauk Społecznych

|

1983

|

tom 11

|

nr 2

5-30

EN

In the study on the development of moral consciousness of children attention was focused among other problems on the reasons justifying the rightness of morally good activities. During interviews made with 103 blind children and 97 nonblind children, the two groups being representative of three levels of age: from 8 to 9 years of age, 12-13 years of age and 15-10 years of age, the author tried to find out the way in which children independently verbalize the reasons accounting for the necessity of good behaviour, and which motives of moral improvement the children prefer in the situation of the hypothetical choice. The results obtained pointed out that independently of the relatively constant motive-and-aim-value hierarchy being under formation along with the development of the child concrete circumstances of a given situation strongly condition the preferred kind of motivation. Indeed, the blind expressed as a motive of morally good behaviour the principle of reciprocity, utilitarian attitude directed towards avoidance of punishment and reception of award and egotistic attitude aiming at satisfaction of the need of respect which increases along with the development of the child as well as the need of good opinion, acceptance and affiliation on the side of the environment more often than the non-blind. Thus, with the blind children there dominates an external attitude stronger than with the non-blind. The external attitude can be explained as valuation of activities as desirable through the prism of their own objectives and needs as well as subjection of emotional reactions and activities to the behaviour of people in their environment. Conditions of the development and education of blind children, i.e. living conditions in the boarding house, as well as the inability to see itself hinder the process of creating an apparatus of inward self-observation and readiness to pro-social activities with blind children. The paper includes some hypotheses of the interpretation of the differences found out during the study, One, for example, points out to the deprivation of psychophysical needs, blindocentrism, the feeling of separateness and difference from the non-blind, the feeling of uncommitted suffering, low self-assessment and the feeling of smaller value, inadequate attitude of parents and disadvantageous elements of living in the boarding house. It turned out that morality for a blind man has a functional character. Morally good activity can have a compensatory role, or a role of a mediator in the process of satisfying the needs and in the process of realizing the basic aims. It can also be introduced to act in the process of restoring the feeling of one’s own value, social utility and acceptance by the environment. Thus, in the process of education of blind children one should motivate them to concentrate on reaching their goals and competence in the moral field which as well as the intellectual sphere is accessible for the blind on an equal level with the children who can see.

10

Andrzej Derdziuk OFMCap., Mądrość spotkania. Kierownictwo duchowe bł. Jana Pawła 11 wobec Wandy Półtawskiej, Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2011, ss. 106.

100%

Kornas-Biela D.

Teologia i Moralność

|

2012

|

tom 7

|

nr 2(12)

230-233

11

The Paradigm of Unity in Prenatal Education and Pedagogy

100%

Kornas-Biela D.

Journal for Perspectives of Economic Political and Social Integration

|

2014

|

tom 19

|

nr 1-2

193-206

EN

The traditional approach to the relation between parents and their prenatal child presents the child as a fetus, a mainly passive recipient of the mother’s vital biological resources. Contemporary prenatal psychology and pedagogy recognizes this relationship in a quite different perspective: the prenatal child is a member of the family and may be seen as an active member of the wider family as a community, extended to grandparents and other relatives. Between parents and their child in the womb exists a reciprocal relationship at a physiological (hormonal), psychological and spiritual level. The prenatal child communicates with the parents in different ways and reacts to their stimulation (acoustic, tactile, loco-motoric, chemo-receptive, thermo-receptive, and emotional). This dialogue of the parents and their prenatal child enriches each member of the family community. In this sense, the prenatal child is a gift and a challenge for the parents to develop their personality, social competences and spiritual life. The reflections presented in this paper fit the conception of the paradigm of unity applied into the area of prenatal education and prenatal pedagogy as a new pedagogical subdisciline. The concept of paradigm in the philosophy of science was introduced by T. Kuhn (1962). In his understanding, paradigm means a mental breakthrough in the way of ujmowaniu/describing/approaching the subject of study, and/or in the research methods used, but above all in the theoretical and systemic vision of reality, which is the basis for formulating research questions and hypotheses, operationalising the research procedure, analyzing the obtained research results and a theoretical interpretation of these results. To Kuhn, a paradigm may be understood in such way only in the natural sciences, when new visions of the studied natural reality appear. This is accompanied by a mental change in the cognitive schema itself of understanding reality not only for the creator of this vision, but also in its/his/her broader scientific environment. Kuhn considered the most eminent example of such appearing paradigm in the history of science to be the Copernican revolution, thanks to which the view on the world of nature surrounding the human being has completely changed and there was a mental breakthrough in the 15th and 16th century not only in the area of science, but also in the worldview of people of those times, for whom the world has become more open and broad. Kuhn, however, did not consider a paradigm to be a methodological concept in the humanities or social sciences. He was of the opinion that they must first mature more and make their methodological status more precise if one wishes to talk about a paradigm in these sciences. A scientific event that gave an occasion to reflect on the possibility of introducing the concept of paradigm into social sciences was the occasion of granting the title of doctor honoris causa in the field of social sciences by the Catholic University of Lublin to Chiara Lubich. The Focolare movement, also called The Movement of Unity, founded and led by her, introduced, a new approach to the area of human relations at every level (interpersonal, family, local society, economic relations, intra- and inter-denominational dialogue). The arguments for granting the title included the fact that the practical activity of Ch. Lubich in various areas of social integration may be described as a Copernican revolution in the cultural-religious relations, and even in social-economical ones, according to the new paradigm, understood practically, which may be called a paradigm of unity. It was stressed that these activities may play a serious/significant inspiring role in the methodological reflections on the paradigm of unity in the social sciences (Biela, 1996). Such reflections were actually brought up first generally in the social sciences (Biela, 2006), and then within the methodology of psychology (Biela, 2009) and education (Kozubek, 2009). At present, one may consider introducing this paradigm into prenatal education and pedagogy.

12

Psychospołeczne aspekty stosowania środków wczesnoporonnych

100%

Kornas-Biela D.

Roczniki Psychologiczne

|

2006

|

tom 9

|

nr 1

159-180

EN

There exist various types of early abortive methods, whose aim is to stop the development of a conceived child. Due to their variety (e.g. hormonal contraception, emergency contraceptive pill, medical abortion RU-486) the experiences of women who used them and the psychological consequences of such procedures are diverse. The article discusses the psychological conditions in which the decision of early abortion is taken, its emotional consequences and factors modifying the women’s experiences. The main focus is on medical abortion (RU-486), as on the one hand it is becoming common popular, and on the other hand, it particularly illustrates the problems characteristic for early abortion.

PL

Wszystkie środki wczesnoporonne, chociaż niektóre z nich zwane są antykoncepcyjnymi, mają na celu niedopuszczenie do rozwoju poczętego dziecka. Ze względu na ich różnorodną formę (np. hormonal contraception, emergency contraceptive pill, medical abortion RU-486, IUD) doświadczenia kobiet związane z ich użyciem oraz psychologiczne konsekwencje ich stosowania są bardzo zróżnicowane. W artykule omówiono psychologiczną sytuację, w jakiej podejmowana jest decyzja o skorzystaniu z wczesnej aborcji, jej psychologiczne skutki i czynniki modyfikujące przeżycia kobiet. Wyrazistą ilustracją dla pojawiających się problemów jest praktyka korzystania z farmakologicznej aborcji przy użyciu RU-486 i doświadczenia kobiet z tym związane.

13

Struktura i funkcjonowanie świadomości moralnej (Przegląd literatury)

100%

Kornas-Biela D.

Roczniki Nauk Społecznych

|

1984

|

tom 12

|

nr 2

23-46

EN

The paper presents opinions of different authors on the concept of moral sense (e. g. tardy, accompanying reflective consciousness, the consciousness of self, present, and potential consciousness), and assessments of its structure (e. g. A. Gołąb). Next, selected elements of moral sense are presented: knowledge, moral concepts (concepts of obligations, norms, standards as well as those concerning one’s own self - one’s own moral features, one’s own real, social and ideal »1“), opinions, views, assessments and moral beliefs, sensitivity and the sense of moral obligations, conscience, value directions and preferential arrangement of moral norms. The author also points out to the mutual relationships between moral sense and such extra-cognitive elements of moral sphere as moral sense and feelings, moral attitudes, personal pattern and ideal and moral character. The problem of the dynamizing and regulating influence of moral sense on the sense of one’s own value, opinion of oneself, self-criticism and behaviour is shown. The author discusses the role of verbalization in moral sense’s development; the question raised is to what extent the development of a child’s language competence can effect the formation of its moral sense (special attention is paid to the role of the verbal contact in the formation of moral sense among blind children). The research on moral sense’s function in a development aspect are divided into nine problem groups. The groups are formed in the shape of bipolar dimensions which characterize different aspects of moral sense: e.g. intentionality, the concept of moral rule, moral punishment, the sense of obligation, from heteronomy to autonomy. A survey of papers on the subject is made.

14

Funkcjonowanie świadomości moralnej w aspekcie rozwojowym (przegląd literatury)

100%

Kornas-Biela D.

Roczniki Nauk Społecznych

|

1985

|

tom 13

|

nr 2

19-39

DE

Für eine der wesentlichen Eigenschaften der sittlichen Entwicklung wird sein Sequenzcharakter angesehen. Das bezieht sich auch auf das sittliche Bewusstsein. Der Artikel enthält eine Übersicht der Forschungen zur Entwicklung des sittlichen Bewusstseins und erfasst sie mittels des von T. Lickona ( 1 976) vor ge sch1agenen Modells. Dieses Modell umfasst 9 Aspekte des sittlichen Bewusstseins, und die Entwicklung eines jeden wird mit Hilfe bipolarer Dimensionen bestimmt, die den Übergang von der Heteronomie zur Autonomie charakterisieren. Das angenommene Schema der Literaturbearbeitung ist natürlich willkürlich und stellt einen Reflex des euroamerikanischen Gesichtspunktes vom Menschen dar, der die sittlich reife Person als freies, rationales und autonomes Individuum sieht. Es ist möglich, dass in anderen Ku1turkreisen, bei einer anderen Sicht des Menschen, andere Auffassungen von der sittlichen Entwicklung und dem Kriterium der reifen Person auf diesem Gebiet funktionieren.

15

Ojcostwo mężczyzn wychowujących dzieci z uszkodzonym słuchem. Część I

100%

Kornas-Biela D.

Roczniki Pedagogiczne

|

2020

|

tom 12(48)

|

nr 3

143-171

EN

A child’s hearing impairment is a challenge for parents. Thanks to early diagnosis, parents can decide to treat and support the development of a deaf child already from infancy. The surdopedagogical literature mainly focuses on the role of the mother in the development of such a child, her experiences, as well as the effects of deafness on her functioning. The present article offers a review of Polish and foreign literature on fatherhood with a deaf child and aims to show the researchers’ interest areas in paternity in relation to a child with hearing impairment, including: the importance of the father’s presence in the life of a deaf child, the role of the father, his commitment to care, paternal/parental stress and its effects on the whole family, a sense of efficiency and coherence in fathers, coping with problems, social support, mental health disorders in fathers. Finally, the paper proposes postulates for further research on the fatherhood of deaf children.

PL

Uszkodzenie słuchu u dziecka jest wyzwaniem dla jego rodziców. Dzięki wczesnej diagnozie rodzice mogą podjąć decyzję o leczeniu i wspomaganiu rozwoju dziecka niesłyszącego od okresu niemowlęctwa. Literatura surdopedagogiczna jest skupiona szczególnie na roli matki w rozwoju takiego dziecka, jej doświadczeniach i przeżyciach oraz skutkach głuchoty w jej funkcjonowaniu. Niniejszy artykuł poświęcony jest przeglądowi literatury polskiej i zagranicznej na temat ojcostwa wobec dziecka niesłyszącego i ma na celu ukazać obszary zainteresowania badaczy ojcostwem dziecka z niepełnosprawnością słuchową, takie jak np. znaczenie obecności ojca w życiu dziecka niesłyszącego, rola ojca, jego zaangażowanie w opiekę, stres ojcowski/rodzicielski i jego skutki dla dziecka, rodziców i całej rodziny, poczucie skuteczności i koherencji u ojców, radzenie sobie z problemami, wsparcie społeczne, zaburzenia zdrowia psychicznego u ojców. W zakończeniu podkreślono konieczność wsparcia dla ojców/rodziców dzieci z uszkodzeniem słuchu oraz wysunięto postulaty co do dalszych badań dotyczących ojcostwa dzieci niesłyszących.

16

Postawy nauczycieli wobec nauczania zagadnień prorodzinnych w szkole

63%

Kornas-Biela D. , Kołodziej B.

Roczniki Nauk Społecznych

|

1995

|

tom 23

|

nr 2

133-145

EN

The authors take up an issue which is very important from the point of view of formation and is at present vividly discussed in the country. This is in relation with the instruction of the Minister of Education published in 1993. This instruction obliged teachers to include within their curricula the knowledge about the sexual life of man, the principal of conscious planning of parenthood, the value of family, the value of conceived life, as well as methods and means of conscious procreation. The authors seek to answer the question about the knowledge and understanding of this instruction, and what teachers thinks about its contents in primary and secondary schools. In keeping with this the authors prepared their own questionnaire and examined 201 teachers from various schools and villages. The empirical part of the paper constitutes a particular discussion of the findings: assessment of the Ministry of Education instruction, sense of competence among the teachers as to its realization, the manner of realization (sexual education, sexual formation, profamily education, profamily formation), needs to educate teachers, forms and contents of how teachers may extend their knowledge and skills necessary for their work in this field. The influence of some various has also been examined, such as age, sex, the subjects, the place of work and residence, level and profile of education and formation.

17

Ojcostwo w samoocenie mężczyzn wychowujących dzieci z uszkodzonym słuchem. Część II. Badania empiryczne

63%

Kornas-Biela D. , Tupaj K.

Roczniki Pedagogiczne

|

2020

|

tom 12(48)

|

nr 3

173-190

EN

Paternity to a deaf child is a big challenge, while the attention of researchers and practitioners focuses mainly on the experiences and role of the mother. Therefore, the increasing number of scientific reports on the experiences of the father in this situation, his paternal role and the importance of his involvement in the upbringing of the child should be noted with appreciation. The article presents the results of 14 fathers’ research by means of a diagnostic survey using a self-assessment questionnaire and M. Ziemska’s Parents’ Questionnaire. On the basis of the research results it can be concluded that fathers of deaf children understand paternity as a responsibility for the child and a duty to meet its needs; they evaluate themselves as good fathers; most of them try to support the development of their child by participating in its everyday activities, rehabilitation, important life events and instilling the hierarchy of values, but they attribute to their wife a much greater role in the child’s everyday life and in supporting it emotionally; they perceive their child with hearing loss as independent, yet in need of more care and attention than a child with hearing loss; fathers differ in parental attitudes, some adopt an attitude of over-abundance, control and helplessness, half of them with an attitude of distance. Undoubtedly, fathers, like the rest of the family (or rather the family as a system), require various forms of help and support, including psychological support.

PL

Ojcostwo wobec dziecka niesłyszącego jest dużym wyzwaniem, natomiast uwaga badaczy i praktyków skupia się głównie na przeżyciach i roli matki. Dlatego należy z uznaniem odnotować wzrastającą liczbę doniesień naukowych na temat doświadczeń ojca w tej sytuacji, jego ojcowskiej roli i znaczenia jego zaangażowania w wychowanie dziecka. Artykuł prezentuje wyniki badań w grupie 14 ojców metodą sondażu diagnostycznego przy użyciu kwestionariusza ankiety własnej konstrukcji oraz Kwestionariusza dla Rodziców M. Ziemskiej. Na podstawie wyników badań można stwierdzić, że ojcowie dzieci niesłyszących rozumieją ojcostwo jako odpowiedzialność za dziecko i obowiązek zaspokojenia jego potrzeb; oceniają siebie jako dobrych ojców; w większości starają się wspomagać rozwój swojego dziecka poprzez uczestniczenie w jego codziennych czynnościach, rehabilitacji, w ważnych wydarzeniach życiowych i wpajaniu hierarchii wartości, ale żonie przypisują znacznie większą rolę w codziennym życiu dziecka oraz we wspieraniu go emocjonalnym; postrzegają swoje dziecko z uszkodzeniem słuchu jako samodzielne, jednak potrzebujące więcej opieki i troski niż dziecko słyszące; ojcowie różnią się w zakresie postaw rodzicielskich, niektórzy przyjmują postawę nadmiernego górowania, kontrolowania i bezradności, połowa z nich charakteryzuje się postawą dystansu. Niewątpliwie ojcowie, tak jak i pozostali członkowie rodziny (a właściwie rodzina jako system), wymagają różnorodnych form pomocy i wsparcia, w tym również psychologicznego.

18

Międzynarodowy Ekumeniczny Ruch Poradnictwa Religijno-Psychologicznego (Refleksje w związku z Kongresem w San Francisco: 10-17 sierpnia 1983 r.)

51%

Biela A. , Chlewiński Z. , Kornas-Biela D.

Roczniki Nauk Społecznych

|

1984

|

tom 12

|

nr 1

254-263

EN

In this paper the author attempts to present the International and ecumenical Pastoral Care and Counselling movement which has been developing for over ten years and presently is becoming more and more dynamic and important. It was originated in protestant centres in West Germany where psychotherapeutic techniques, especially those based on group dynamics, were introduced to pastoral work. From its very beginning the movement is open to contacts with all Christian and Judaic denominations not excluding co-operation with other religious denominations. The 2nd International Congress of Pastoral Care and Counselling held in San Francisco between 10-17 August 1983 gives an occasion to present the problems of the movement. This paper, however, does not have the character of the proceedings from the congress. It constitutes an attempt to present a profound analysis of the fundamental principles of the movement, its theological-psychological foundations and an assessment of the methods applied in practical activity. The authors also give their personal reflections on the ecumenical values of the movement, possibilities of applying the methods in different religious social environments and on the movement’s prospects.

19

Ryzyko wolności

51%

Kornas-Biela D. , Biela A.

Roczniki Nauk Społecznych

|

1980

|

tom 8

285-288