Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Czynniki temperamentalne mogą być związane z preferencją specjalizacji lekarskiej – badanie pilotażowe

100%

Pawełczyk A. , Kotlicka-Antczak M. , Pawełczyk T. , Rabe-Jabłońska J.

|

nr 2

73-85

EN

Objective: This study was aimed at checking a hypothesis about a possible correlation between medical students’ temperamental traits and specialty preferences. Material and methods: The study was carried out among 202 students of the 6th year at the Medical University of Łódź in academic year 2008/2009. The examined group consisted of 140 women (69%) and 62 men (31%). The average age of the students included into the study was 24.7 years (range: 23-29). The subjects were asked to fill in a questionnaire on demographic variables and the Formal Characteristics of Behaviour- Temperament Inventory (FCB-TI) by Zawadzki and Strelau. Results: The students taking part in the study preferred specialties in internal diseases (22%), surgery (18%) and paediatrics (11%). Two point five percent of the students were indecisive in the specialty choice, 26% preferred surgical specialty and 71% – non-surgical specialty. Differences in temperamental traits were indicated between the students preferring different specialties. Students preferring surgery scored higher than those preferring internal medicine in Endurance (p=0.0036, d=0.63) and Activity (p=0.0292, d=0.63). Significantly higher average values were observed within two temperamental traits: Briskness (p=0.0083, d=0.5) and Endurance (p=0.0070, d=0.49) in students preferring surgical specialties, as compared to those choosing non-surgical specialties. Conclusions: Students’ preferring different medical specialties differ in temperamental traits. They obtained different results on the scales of Briskness, Endurance and Activity. The obtained results may be useful in vocational guidance within the choice of medical specialty.

PL

Cel badania: Zweryfikowanie hipotezy o istnieniu związku pomiędzy cechami temperamentu studentów wydziału lekarskiego a preferowaną przez nich specjalizacją medyczną. Materiał i metoda: Badanie przeprowadzono wśród 202 studentów VI roku Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi w roku akademickim 2008/2009. Wśród osób badanych było 140 kobiet (69%) i 62 mężczyzn (31%). Średni wiek studentów włączonych do badania wynosił 24,7 roku (zakres: 23-29). Badanych poproszono o wypełnienie ankiety dotyczącej zmiennych demograficznych oraz kwestionariusza temperamentu FCZ-KT Zawadzkiego i Strelaua. Wyniki: Badani najczęściej wybierali specjalizację z zakresu chorób wewnętrznych (22%), chirurgii (18%) oraz pediatrii (11%). Wśród badanych studentów 2,5% nie podjęło ostatecznej decyzji co do wyboru specjalizacji. Specjalizację zabiegową preferowało 26% badanych, zaś niezabiegową 71%. Wykazano istnienie różnic cech temperamentu pomiędzy studentami preferującymi różne specjalizacje medyczne. Stwierdzono istotnie wyższe nasilenie cech temperamentu w skalach: Wytrzymałość (p=0,0036, d=0,63) oraz Aktywność (p=0,0292, d=0,63) w grupie studentów preferujących specjalizację z zakresu chirurgii w porównaniu z wybierającymi choroby wewnętrzne. Zaobserwowano istotne wyższe wartości przeciętne w zakresie dwóch skal: Żwawości (p=0,0083, d=0,5) oraz Wytrzymałości (p=0,0070, d=0,49) u studentów preferujących zabiegowe specjalizacje lekarskie w porównaniu z wybierającymi niezabiegowe. Wnioski: Studenci preferujący różne specjalizacje medyczne różnią się cechami temperamentu. Uzyskali różne wyniki w skalach Żwawość, Wytrzymałość i Aktywność. Uzyskane rezultaty mogą być wykorzystane w doradztwie zawodowym w zakresie wyboru specjalizacji lekarskiej.

2

Stan psychiczny, zaburzenia obrazu własnego ciała oraz kompetencje społeczne młodzieży z chorobą zezową

100%

Smug C. , Pawełczyk T. , Pawełczyk A. , Rabe-Jabłońska J.

|

nr 2

86-95

EN

Introduction: Strabismus is a serious ophthalmological and cosmetic disorder which may cause psychological discomfort. An increased incidence of various mental disturbances in patients with squint has been described. Affected children and adolescents experience more difficulties at school and worse results in sport. Squint may cause a disadvantageous social reception and may sometimes make it difficult to get a satisfying job. It may considerably decrease the quality of life. Objective: This study addressed three questions: 1) Is strabismus linked to psychiatric and psychological disorders? 2) Can it influence social competences? 3) Is it linked to dysmorphophobia (DSM-IV)? Material and methods: Thirty persons with strabismus at the age of 13-17 years were compared with the control group of 30 persons of the same age, rozmowithout eye problems. To detect psychiatric problems GHQ-28 scale was used. To assess social competences the Social Competence Questionnaire KKS (Kwestionariusz Kompetencji Społecznych) was used. Dysmorphophobia symptoms were measured using the Body Dysmorphic Disorder Examination (BDDE). Results: There were no statistically significant differences in the incidence of symptoms of depression, anxiety, sleep disorders, functioning, social competences or dysmorphophobia in adolescents with strabismus, as compared to the control group. Significantly worse social competences were shown by those adolescents with strabismus who underwent surgical treatment, as compared to other persons with squint (p=0.006). Discussion: In literature, we have not found any studies on social competences in young people with strabismus. The prevalence of dysmorphophobia was not confirmed among them. No higher incidence of psychiatric disorders was observed in our study in adolescents with strabismus.

PL

Wprowadzenie: Choroba zezowa jest poważnym zaburzeniem okulistycznym, kosmetycznym, które może powodować dyskomfort psychiczny. Opisywane jest zwiększenie częstości występowania różnych zaburzeń psychicznych u osób z zezem. U dzieci i młodzieży powoduje trudności w szkole i gorsze wyniki w sporcie. Zez może być przyczyną niekorzystnego odbioru społecznego. Może utrudniać zdobycie satysfakcjonującej pracy oraz znacząco obniżać jakość życia. Cel pracy: Zbadanie, czy zez powoduje wystąpienie zaburzeń psychicznych, czy wpływa na kompetencje społeczne oraz czy bywa przyczyną dysmorfofobii (według DSM-IV). Materiał i metody: Losowo została wybrana grupa 30 osób z zezem w wieku 13-17 lat. Grupę kontrolną stanowiło 30 osób bez zeza dobranych odpowiednio według wieku i płci. Grupy porównano pod względem występowania zaburzeń psychicznych mierzonych skalą GHQ-28. Do oceny kompetencji społecznych zastosowano Kwestionariusz Kompetencji Społecznych (KKS). Nasilenie objawów dysmorfofobii zmierzono za pomocą Body Dysmorphic Disorder Examination (BDDE). Wyniki: Nie uzyskano istotnych statystycznie różnic w częstości występowania objawów depresji, niepokoju, zaburzeń funkcjonowania ani bezsenności u młodzieży z zezem w porównaniu z grupą kontrolną. Obu grup nie różnił poziom kompetencji społecznych ani częstość występowania dysmorfofobii. Stwierdzono, że młodzież w przeszłości poddana operacji przeciwzezowej wykazuje istotnie gorsze kompetencje społeczne niż młodzież niepoddana tej operacji (p=0,006). Omówienie: W piśmiennictwie nie znaleziono doniesień z badań nad kompetencjami społecznymi młodzieży z zezem ani oceny występowania wśród niej dysmorfofobii. Pod tym względem niniejsze badanie stanowi nowy wkład wiedzy w dziedzinie badania psychiki osób z chorobą zezową. Nie potwierdziło się częstsze występowanie zaburzeń psychicznych. Sugeruje się przeprowadzenie badań na większej grupie w celu określenia istoty wpływu operacji przeciwzezowej na kompetencje społeczne.

3

Uzupełnianie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 w diecie może modyfikować przebieg schizofrenii: dane z badań epidemiologicznych i klinicznych otwartych

100%

Pawełczyk T. , Pawełczyk A. , Rabe-Jabłońska J.

|

2009

|

tom 9

|

nr 4

262-269

EN

Polyunsaturated fatty acids (PUFA) omega-3 are essential for normal development of the central nervous system. Neuronal membranes contain high quantities of docosahexaenoic acid (DHA) and arachidonic acid, which are fundamental for the key developmental processes, such as neuronal maturation and migration, dendritic spines formation, synaptogenesis, pruning and neuronal plasticity. PUFAs are also responsible for sustaining the high neuronal membranes fluidity what is essential for effective neurotransmission. Omega-3 PUFAs are also the key components of membrane phospholipids whose metabolites, such as phosphatidylinositol, belong to so called second messengers which are responsible for signal transduction from metabotropic receptors to cell interior. Anandamide – arachidonic acid metabolite – is a natural cannabinoid type 1 (CB1) receptor agonist which serves as signal messenger from postsynaptic to presynaptic neuron. Moreover, omega-3 PUFAs are a source of extremely biologically active substances called eicosanoids, such as prostaglandins, prostacyclins, leukotrienes, lipoxins, neuroprotectins and resolvins. Nutritional deficiencies of omega-3 PUFAs experienced in critical developmental periods may lead to information processing and cognitive functions disturbances, which are considered to be endophenotypic markers of schizophrenia. PUFAs metabolism disturbances were shown in schizophrenia patients in numerous epidemiological, experimental and observational studies, what became a foundation of membrane lipids hypothesis of schizophrenia development proposed by D. Horrobin. According to that hypothesis, vulnerable individuals experience membrane composition abnormalities leading to functional disturbances in the central nervous system, such as ligand-receptor interaction dysfunction, inducing neurotransmission changes and symptoms development. The above data led to epidemiological and open-label supplementation trials, which are characterised below.

PL

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe (WKT) omega-3 są substancjami niezbędnymi dla prawidłowego rozwoju ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Błony komórkowe neuronów OUN zawierają znaczne ilości kwasu dokozaheksaenowego (DHA) oraz arachidonowego, które warunkują sprawny przebieg kluczowych procesów rozwojowych, takich jak dojrzewanie i migracja neuronów, tworzenie kolców dendrytycznych, synaptogeneza, redukcja połączeń synaptycznych, procesy plastyczności neuronalnej. WKT omega-3 odpowiadają za utrzymanie znacznej płynności błon komórkowych, niezbędnej dla prawidłowego przebiegu procesów neurotransmisji. Metabolity fosfolipidów złożonych z WKT omega-3 należą do układu tzw. drugich przekaźników pośredniczących w przekazywaniu sygnału z receptora metabotropowego do wnętrza komórki. Metabolit kwasu arachidonowego – anandamid, jest naturalnym agonistą receptorów kanabinoidowych typu pierwszego (CB1) i bierze udział w zwrotnym przekazywaniu informacji z neuronu postsynaptycznego do presynaptycznego. Ponadto WKT omega-3 są źródłem substancji o silnym działaniu biologicznym, tzw. eikozanoidów, do których zalicza się prostaglandyny, prostacykliny, leukotrieny, lipoksyny, neuroprotektyny oraz resolwiny. Niedobory żywieniowe WKT omega-3 w krytycznych okresach rozwojowych mogą prowadzić do upośledzenia licznych procesów rozwojowych OUN, co może skutkować zaburzeniami przetwarzania informacji w okresie rozwojowym i upośledzeniem funkcji poznawczych uważanych za jeden z tzw. markerów endofenotypowych schizofrenii. Liczne badania epidemiologiczne, obserwacyjne oraz eksperymentalne wykazały występowanie zaburzeń metabolizmu WKT u chorych na schizofrenię, co stało się podstawą sformułowania przez D. Horrobina hipotezy błonowej rozwoju tej choroby. Zgodnie z nią u osobników podatnych zmiany składu błon komórkowych prowadzą do następstw czynnościowych OUN, wywołując zaburzenia procesu interakcji neurotransmiterów z receptorami błonowymi, czego efektem jest dysfunkcja neurotransmisji i pojawienie się objawów choroby. Powyższe dane doprowadziły do wykonania licznych badań epidemiologicznych oraz suplementacyjnych otwartych, które autorzy bliżej scharakteryzowali w niniejszym artykule.

4

Ocena zachowań i postaw związanych z zaburzeniami jedzenia w grupie uczennic drugich klas łódzkich gimnazjów

100%

Kostulski A. , Pawełczyk T. , Rabe-Jabłońska J.

|

nr 3

126-136

EN

Recent epidemiologic data have demonstrated a significant increase in eating disorder morbidity among adolescent girls. The goal of the current research was to evaluate attitudes and behaviour directly relevant to eating disorders. Participants were a sample of 611 second form schoolgirls of junior secondary schools in Lodz. A Polish version of the Eating Disorder Inventory (EDI) was performed. The results of the current study were compared with the findings of the Child and Adolescent Psychiatry Clinic researchers from the Institute of Psychiatry and Neurology in Warsaw and with the mean scores of female patients with anorexia nervosa (AN). The difference between the nonclinical sample of female adolescents and female patients with AN was significant in every dimension of EDI. The mean EDI score on the “Drive for Thinness” scale for 17% of the study group was equal to or higher than that for AN patients. The mean EDI scores in the “Drive for Thinness”, “Bulimia” and “Interoceptive Awareness” were not significantly different in the samples from Lodz and Warsaw. The findings of the current research and incidence of AN in adolescent females suggest advisability of regular screening of female adolescents for risk factors in behaviour and attitudes. Furthermore, intervention programs are recommended for exposed adolescent females especially at reversible stages of AN disorder, when self-esteem and sexual identity are formed.

PL

W związku z niepokojącymi danymi dotyczącymi stale rosnącej liczby zachorowań na zaburzenia odżywiania w 2003 roku został wprowadzony program oceny nasilenia zachowań i postaw związanych z zaburzeniami jedzenia wśród adolescentek – uczennic drugich klas szkół gimnazjalnych w Łodzi. Programem została objęta grupa łącznie 611 dziewcząt. Autorzy artykułu prezentują, omawiają i oszacowują skalę zjawiska oraz dokonują porównania uzyskanych wyników z danymi z Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży IPIN w Warszawie oraz z badaniami własnymi dr Anny Dunajskiej z tutejszej Kliniki. Grupa uczennic gimnazjów różniła się istotnie od pacjentek z jadłowstrętem psychicznym w zakresie wszystkich analizowanych skal. W badanej grupie aż 17% dziewcząt miało wyniki równe bądź wyższe od średniej uzyskanej przez chore z jadłowstrętem psychicznym w skali „Dążenie do szczupłości”. Nie zaobserwowano istotnych różnic między uczennicami szkół łódzkich i warszawskich w zakresie skal: „Dążenie do szczupłości”, „Bulimia”, „Świadomość bodźców interoceptywnych”. W związku z dużym rozpowszechnieniem zachowań i postaw związanych z zaburzeniami jedzenia, co potwierdzają wyniki skali DdS omawianego w pracy badania, można zalecać wykonywanie regularnych badań przesiewowych oraz prowadzenie działań edukacyjnych w młodszych grupach wiekowych – kiedy kształtuje się poczucie własnej wartości i tożsamości związanej z płcią.

5

Wybrane czynniki psychiczne a częstość wymiotów w przebiegu żarłoczności psychicznej oraz ich związek ze zmianami stężeń amylazy w surowicy i w moczu

100%

Kostulski A. , Pawełczyk T. , Rabe-Jabłońska J.

|

tom 8

|

nr 2

104-111

EN

One of the most health- and sometimes also life-threatening symptoms of bulimia nervosa is vomiting. It may lead to severe complications, e.g. electrolyte imbalance, metabolic alkalosis, hyperchloremia, hypokalemia, metabolic disturbances, heart arrhythmia, vitamin deficit, damage of posterior wall of pharynx and oesophagus, erosion of dental enamel. Detection of a specific predictor of unfavourable consequences of the disease might help to define a group of patients more at risk of developing uncontrollable vomiting in the course of bulimia nervosa, as well as to provide a means of monitoring frequency of vomiting in non-cooperative patients. The aim of this study was to explore correlations between frequency of vomiting in the course of bulimia nervosa and selected variables, e.g. symptoms of depression, anxiety, hostility, dissatisfaction with own body image and elevated levels of amylase in serum and urine. Using a specially designed questionnaire, Hamilton Depression Scale, Hamilton Anxiety Scale, Buss-Durkee Hostility Inventory and Body Image Questionnaire, we studied 55 patients (54 females and 1 male) with a diagnosis of bulimia nervosa (acc. to ICD-10), treated at the out-patients clinic (52 persons) and institutionalised (3 persons) since 2003 thru 2005. Each participant of the study was tested for serum and urine amylase level. Study protocol has been approved by Bioethical Committee. In the study group we noticed a significant positive correlation between frequency of vomiting and severity of anxiety and hostility and amylase level in serum and urine. Furthermore, a significant positive correlation was noticed between amplitude of body mass fluctuations, severity of hostility and amylase level in serum and urine. No associations were found between frequency of vomiting, presence of depression and dissatisfaction with own body.

PL

Jednym z najbardziej niebezpiecznych dla zdrowia, a często i dla życia objawów żarłoczności psychicznej (ZP) są wymioty. Mogą one prowadzić do poważnych powikłań, takich jak: zaburzenia elektrolitowe, zasadowica metaboliczna, hiperchloremia, hipokaliemia, zaburzenia metaboliczne, zaburzenia rytmu serca, niedobory witamin, uszkodzenie tylnej ściany gardła i przełyku, erozja szkliwa zębów. Znalezienie predyktora niekorzystnych konsekwencji choroby mogłoby pomóc w wyodrębnieniu pacjentek bardziej zagrożonych ryzykiem wymiotów w przebiegu ZP, a także dałoby szansę monitorowania częstości wymiotów u pacjentek niewspółpracujących. Celem badania było ustalenie związku pomiędzy częstością wymiotów w przebiegu ZP a wybranymi zmiennymi, takimi jak: obecność objawów depresji, lęku, wrogości, niezadowolenia z obrazu własnego ciała oraz podwyższonych stężeń amylazy w surowicy krwi i moczu. Za pomocą specjalnie opracowanego kwestionariusza oraz Skali Depresji Hamiltona, Skali Lęku Hamiltona, Kwestionariusza Wrogości Bussa-Durkee, Kwestionariusza Obrazu Ciała przebadano 55 pacjentów (54 kobiety i 1 mężczyznę) z rozpoznaniem ZP (wg ICD-10), leczonych w poradni (52 osób) oraz w oddziale (3 osoby) w latach 2003-2005. U każdego uczestnika badania oznaczono stężenia amylazy we krwi i w moczu. Na przeprowadzenie badania uzyskano zgodę Komisji Bioetycznej. W grupie badanej stwierdzono istotną dodatnią korelację pomiędzy częstością wymiotów a nasileniem objawów lęku oraz wrogości oraz stężeniem amylazy w surowicy i moczu. Ustalono także występowanie istotnej dodatniej korelacji pomiędzy wielkością zmian/wahań masy ciała a nasileniem wrogości oraz stężeniem amylazy w surowicy i moczu. Nie obserwowano związku między częstością wymiotów a obecnością depresji oraz niezadowolenia z własnego ciała.

6

Poprawa stanu psychicznego a przyrosty masy ciała po krótkotrwałej terapii olanzapine

100%

Kostulski A. , Pawełczyk T. , Rabe-Jabłońska J.

|

nr 2

84-93

EN

Olanzapine is a 2nd generation antipsychotic drug, whose introduction created wholly new perspectives in the treatment of schizophrenia and other psychoses. These drugs feature a different profile of adverse effects than classic neuroleptics. Olanzapine may cause sedation, metabolic disorders and, as demonstrated by most studies, both short- and long-term, a significant increase of body mass, usually much greater than in the case of other antipsychotic drugs, both classic neuroleptics and 2nd generation antipsychotics. The exact mechanism of this phenomenon has not been fully elucidated yet and may result in part from affinity of olanzapine to serotonin receptor (5HT2A/2C, 5HT3, 5HT6), dopamine receptors (D1-D5), cholinergic, muscarinic (M1-M5), α1-adrenergic and histaminergic H1 receptors. Olanzapine selectively reduces stimulating activity of dopaminergic neurons of the mesolimbic system, while only slightly influencing the nigrostriatal system. Significant increment of body mass may lead to obesity, which is associated with an increased risk of many diseases and higher mortality. Authors present the results of studies concerning differences in improvement of mental state assessed by CGI-I and CGI-S scales in persons with and without significant increase of body mass after short-term (8 weeks) treatment with olanzapine. In both groups a decrease of CGI-S score was obtained, although it was more pronounced in the group of patients with significant body mass increase. Based on these results, it may be concluded that patients, who gained more weight better responded to therapy and obtained greater mental state improvement.

PL

Olanzapina należy do leków przeciwpsychotycznych II generacji (LPP2), wprowadzenie których stworzyło nowe możliwości w leczeniu schizofrenii i innych psychoz. Leki te charakteryzują się odmiennym od klasycznych neuroleptyków (KN) spektrum objawów niepożądanych. Olanzapina może powodować sedację, zaburzenia metaboliczne i, co wykazano w większości przeprowadzonych badań, zarówno krótko-, jak i długoterminowy, znaczący przyrost masy ciała, zazwyczaj istotnie wyższy niż w przypadku innych leków przeciwpsychotycznych, KN i większości LPP2. Mechanizm powstawania tego zjawiska nadal nie jest do końca poznany i być może po części wynika z powinowactwa receptorowego olanzapiny do receptorów serotoninowych (5HT2A/2C, 5HT3, 5HT6), dopaminowych (D1-D5), cholinergicznych, muskarynowych (M1-M5), al-adrenergicznych oraz histaminowych (Hl). Olanzapina selektywnie redukuje pobudzającą czynność neuronów dopaminergicznych układu mezolimbicznego, mając jednocześnie niewielki wpływ na układ nigrostriatalny. Istotne przyrosty masy ciała mogą prowadzić do otyłości, co z kolei wiąże się ze wzrostem ryzyka wielu chorób i większą śmiertelnością. Autorzy przedstawili wyniki badań dotyczących różnic w zakresie poprawy stanu psychicznego ocenianych za pomocą skali CGI-I oraz CGI-S u osób z istotnym przyrostem i bez zmian masy ciała po krótkoterminowej (8-tygodniowej) kuracji olanzapiną. W obu grupach nastąpiło obniżenie wyników skali CGI-S, jednak znacząco większe było w grupie pacjentów z istotnym przyrostem masy ciała. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że u tych pacjentów, którzy bardziej przytyli podczas badania, nastąpiła większa poprawa kliniczna.

7

Trudności szkolne/akademickie w rok po I epizodzie schizofrenii, zależnie od płci i wieku badanych, obciążenia rodzinnego schizofrenią, czasu nieleczonej psychozy, nasilenia jej objawów przed leczeniem i stopnia uzyskanej poprawy stanu psychicznego

100%

Wojtczak K. , Pawełczyk T. , Rabe-Jabłońska J. , Nawarski G.

|

nr 1

6-19

EN

Aim of the study: Determination of prevalence of scholastic and academic problems one year after the first episode of schizophrenia and their correlation with duration of untreated psychosis, severity of symptoms prior to institution of treatment, degree of improvement obtained, age and gender of patients and positive family history of schizophrenia. Method: One hundred and fourteen patients aged 14-23 years after the first episode of schizophrenia (acc. to ICD-10) were enrolled. These persons were treated at the Department of Psychiatry and Affective and Psychotic Disorders for Adolescents, at the Outpatient Consultation Unit of the Medical University in Lodz and at a private psychiatric practice. Information concerning type and duration of neuroleptics administration, scholastic and academic curriculum, interruption or cessation thereof, learning problems and notes obtained 1 year after the first episode of schizophrenia, duration of untreated psychosis, severity of psychosis according to the CGI-S scale, degree of improvement according to the CGI-I scale and family history of schizophrenia, was obtained based on medical documentation and custom-made questionnaire. Results: A large majority (90% and 80% acc. to subjective and objective assessment, respectively) of patients after the first episode of schizophrenia experience academic problems upon resuming their education. Overall, 80% of the patients resumed education, thereof 60% in normal mode and 30% in individual mode. Twenty percent of patients interrupted temporarily their education and had to repeat classes. Twenty percent of patients interrupted education permanently. No statistically significant correlations were found between parameters analyzed. Conclusions: Our results indicate that patients after the first episode of schizophrenia require a comprehensive and effective support if they are to continue their education.

PL

Cel badań: Ustalenie częstości występowania trudności szkolnych/akademickich w rok po I epizodzie schizofrenii oraz ewentualnego wpływu na trudności szkolne czasu nieleczonej psychozy, nasilenia objawów choroby przed leczeniem, stopnia uzyskanej poprawy, wieku, płci i obciążenia rodzinnego schizofrenią. Metoda: Badaniem objęto 114 osób (14-23 lat) po I epizodzie schizofrenii (ICD-10), pacjentów Kliniki Zaburzeń Afektywnych, Psychotycznych i Psychiatrii Młodzieży, Poradni Leczniczo-Konsultacyjnej UM w Łodzi oraz gabinetu prywatnego. Informacje o rodzaju i czasie stosowania neuroleptyków, trybie kontynuacji nauki, przerwie w nauce, porzuceniu nauki, trudnościach w nauce, uzyskiwanych ocenach w rok od I epizodu schizofrenii, o czasie nieleczonej psychozy, nasileniu psychozy wg CGI-S, stopniu poprawy wg CGI-I oraz obciążeniu rodzinnym schizofrenią uzyskano z dokumentacji medycznej oraz z ankiet. Wyniki: Stwierdzono, że większość pacjentów po I epizodzie schizofrenii po powrocie do edukacji ma trudności w nauce: wg oceny subiektywnej - 90% badanych, a wg oceny obiektywnej - 80%. Naukę kontynuowało 80%: w trybie normalnym - 60%, w indywidualnym - 30% osób. Przerwa i konieczność powtarzania klasy dotyczyły 20% pacjentów. Całkowicie edukację zakończyło 20% ankietowanych. Nie zaobserwowano statystycznie istotnych związków między analizowanymi parametrami. Wnioski: Uzyskane wyniki wskazują na konieczność zaplanowania odpowiedniej pomocy dla tej grupy chorych w zakresie podtrzymywania kontynuacji edukacji.

8

Empatia studentów wydziału lekarskiego i jej związek z preferowaną specjalizacją medyczną

100%

Pawełczyk A. , Pawełczyk T. , Bielecki J.

|

2007

|

tom 7

|

nr 3

138-143

EN

Aim of paper: The aim of our study was to determine, if there is any correlation between medical students’ level of empathy and their preferred medical specialty. Material and methods: One hundred and ninety-nine students of Medical Faculty of £ódŸ Medical University were included in the study. There were 124 females and 75 males; 45.23% were 5th year students, 54.77% were 6th year students; their mean age was 24.07 years (SD=0.92). Subjects included in the study were asked to fill in a psychological test and a questionnaire with demographic data. Empathy was tested using the Empathy Understanding Questionnaire by A. Wêgliñski. Statistical analyinnysis included the two-factor variance analysis using post hoc Tukey tests. Results: The study revealed significant gender-dependent differences in empathy level (F=4.755; df=1; p=0.0305) and interaction of gender and preferred medical specialty in the field of influence on empathy level (F=2.138; df=7; p=0.0417). No significant association was noticed between empathy level and preferred specialty, although statistical analysis of test results almost reached statistical significance (F=2.001; df=7; p=0.0571). Male medical students declaring a preference for surgery show a significantly lower empathy than female medical students who prefer specialization in psychiatry, internal medicine, both in basic medical care and in hospital setting. Conclusions: Our results confirm a correlation of medical students’ empathy level and their gender, as well as between gender and preferred medical specialty. Male students who preferred surgery had significantly lower empathy level than female students who wanted to pursue a career in psychiatry and internal medicine.

PL

Cel pracy: Celem naszych badań była odpowiedź na pytanie, czy istnieje związek pomiędzy poziomem empatii studentów wydziału lekarskiego a preferowaną przez nich specjalizacją medyczną. Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 199 studentów Wydziału Lekarskiego UM w Łodzi, w tym 124 kobiety i 75 mężczyzn. W grupie badanych 45,23% było na roku V a 54,77% na roku VI. Średni wiek osób badanych wynosił 24,07 roku (SD=0,92). Poproszono ich o wypełnienie testu psychologicznego oraz ankiety z danymi demograficznymi. Empatię badano za pomocą Kwestionariusza Rozumienia Empatycznego A. Węglińskiego. W analizie statystycznej wykorzystano dwuczynnikową analizę wariancji z testami post hoc zaproponowanymi przez Tukeya. Wyniki: Przeprowadzone badania wykazały istnienie statystycznie istotnych różnic poziomu empatii w zależności od płci badanych (F=4,755; df=1; p=0,0305) oraz interakcję płci i wybieranej specjalizacji w zakresie wpływu na poziom empatii (F=2,138; df=7; p=0,0417). Nie stwierdzono istotnych związków pomiędzy poziomem empatii a preferowaną przez studentów specjalizacją medyczną, choć wartości statystyk testowych osiągały poziomy bliskie istotności (F=2,001; df=7; p=0,0571). Udowodniono, iż studenci - mężczyźni, deklarujący chęć wyboru chirurgii wykazują istotnie mniejszą empatię od studentek - kobiet preferujących specjalizację z psychiatrii, chorób wewnętrznych w podstawowej opiece zdrowotnej lub szpitalu. Wnioski: Wyniki badania potwierdzają istnienie związku pomiędzy poziomem empatii studentów wydziału lekarskiego a płcią badanych i wskazują na istnienie interakcji pomiędzy płcią a wybieraną specjalizacją. Studenci preferujący chirurgię charakteryzują się istotnie niższym poziomem empatii niż studentki pragnące specjalizować się w zakresie psychiatrii i chorób wewnętrznych.

9

Obraz idealnego lekarza psychiatry w oczach studentów medycyny, pacjentów i lekarzy sprawujących opiekę psychiatryczną

88%

Margulska A. , Kobusiewicz A. , Pawełczyk A. , Pawełczyk T. , Rabe-Jabłońska J.

|

tom 13

|

nr 1

25-32

EN

Aim: The aim of the study was to determine differences in the image of ideal psychiatrist (IIP) among patients, doctors involved in psychiatric care and medical students and also between individuals with different work experience (doctors vs. students). The psychiatrist’s personality seems an important factor in supporting therapeutic process; therefore it is worth searching for the patient’s needs. Materials and methods: Three groups participated in the study: patients of the psychiatric units, medical students of 6th year and psychiatrists. The Gough and Heilbrun ACL (Adjective Check List) – based on Murray’s theory of needs – was used to assess IIP. Results: Data analysis revealed statistically significant differences among patients, doctors and students involving five scales: Nurturance, Aggression, Change, Succorance and Deference. Patients had lower scores on Change scale than doctors and higher scores on the Nurturance, Succurance and Deference than students. Psychiatrists had higher scores on Nurturance and Deference scale and lower score on Aggression scale than students. Conclusions: The findings showed differences in the expectations of patients compared to those of students and doctors. The most significant difference that was observed involved the Change. It may indicate that patients prefer order, conventional approach and stability in psychiatrist’s personality traits more commonly than doctors. Study findings suggest that work experience has impact on IIP: with increasing work experience, opinion about IIP comes closer to patients’ expectations.

PL

Celem pracy było poszukiwanie różnic obrazu idealnego lekarza psychiatry w oczach pacjentów klinik psychiatrycznych, lekarzy aktywnie zaangażowanych w opiekę psychiatryczną i studentów medycyny, a także pomiędzy osobami o różnym doświadczeniu zawodowym (lekarze vs studenci). Osobowość lekarza jest istotnym elementem wspomagającym proces terapeutyczny, dlatego poszukuje się cech osobowości lekarza psychiatry preferowanych przez osoby korzystające z opieki psychiatrycznej. Materiał i metodyka: W badaniu wzięły udział trzy grupy: pacjenci klinik psychiatrycznych w Łodzi (n=42), studenci VI roku medycyny (n=40) i lekarze psychiatrzy (n=45). Do oceny obrazu idealnego lekarza psychiatry (OILP) wykorzystano test ACL Gougha i Heilbruna oparty na teorii osobowości Murraya. Wyniki: Analiza danych wykazała statystycznie istotne różnice odpowiedzi pomiędzy grupami w zakresie pięciu skal: Opiekowanie się, Agresywność, Zmienność reagowania, Doznawanie opieki, Uległość. W grupie pacjentów obserwowano istotnie niższe wyniki niż w grupie lekarzy psychiatrów w zakresie Zmienności reagowania oraz istotnie wyższe wyniki niż w grupie studentów w skalach Opiekowanie się, Doznawanie opieki i Uległość. W grupie lekarzy psychiatrów w porównaniu ze studentami obserwowano istotnie wyższe wyniki w zakresie skal Opiekowanie się i Uległość oraz istotnie niższy wynik w skali Agresywność. Wnioski: Badanie wykazało istnienie różnic w oczekiwaniach w stosunku do lekarza psychiatry pomiędzy trzema grupami – pacjentów, lekarzy i studentów. Zaobserwowane różnice mogą oznaczać, że pacjenci bardziej niż lekarze cenią sobie psychiatrę systematycznego, o stabilnej osobowości i konwencjonalnym podejściu. Wyniki badania sugerują, że OILP różni się w zależności od doświadczenia i wraz z jego wzrostem zbliża się do oczekiwań pacjenta.

10

Udar cieplny zilustrowany przypadkiem 39-letniego mężczyzny – uczestnika biegu maratońskiego

88%

Pawełczyk T. , Jastrzębski K. , Pawełczyk A. , Klimek A. , Rabe-Jabłońska J.

|

nr 4

274-279

EN

Heat stroke is a life-threatening and often fatal medical emergency. Key symptoms include fever exceeding 40°C and neurological deficits. In heat stroke thermoregulation mechanisms become inefficient and the body is unable to maintain its normal temperature. Ineffective thermoregulation results in elevation of body temperature to extreme values, leading to multiorgan failure and sometimes even to death. Most at-risk of developing heat stroke are infants and the elderly. Other risk factors include intense physical exertion at high ambient temperature and humidity, dehydration and some drugs. Heat stroke occurring in adolescents and adults as a result of intense physical effort is classified as exertional heat stroke. The incidence of exertional heat stroke during long-distance running mass events is estimated at 1 per 1000. Taking into account increasing popularity of long-distance running in Poland, the chance of facing such events by health professionals will be increasing. Timely diagnosis and effective management of heat stroke are paramount for the patients’ survival and long-term prognosis. Standard treatment of heat stroke includes rapid cooling in order to reduce deep temperature below critical threshold value of 40°C and correction of water-electrolyte disturbances. Medical services supporting mass events should be adequately prepared to deal with such cases. This paper presents a case of a 39-year-old marathon runner, who developed an exertional heat stroke with associated focal neurological deficits and indices of multiorgan failure persisting for several days after onset of heat stroke. Clinical picture of exertional heat stroke, associated risk factors and recommended management are discussed.

PL

Udar cieplny (UC) jest stanem nagłego zagrożenia życia i często kończy się śmiercią. Charakteryzuje się gorączką ponad 40°C, której towarzyszą objawy neurologiczne. W udarze cieplnym homeostatyczne mechanizmy termoregulacyjne stają się niewydolne i organizm nie jest w stanie utrzymywać właściwej temperatury ciała. Dysfunkcja procesów termoregulacji prowadzi do skrajnego wzrostu temperatury ciała i w następstwie do uszkodzenia wieloukładowego, niewydolności narządów i niekiedy śmierci. Największe ryzyko wystąpienia UC występuje u dzieci i osób w podeszłym wieku. Intensywny wysiłek fizyczny w wysokich temperaturach i przy znacznej wilgotności otoczenia oraz odwodnienie i przyjmowanie niektórych leków również zwiększają ryzyko wystąpienia UC. Udar cieplny występujący u młodych dorosłych i dorosłych w następstwie intensywnego wysiłku jest klasyfikowany jako wysiłkowy udar cieplny (WUC). Częstość występowania WUC w trakcie biegowych imprez masowych wynosi około 1 na 1000. Biorąc pod uwagę zwiększającą się popularność biegów długodystansowych w Polsce, prawdopodobieństwo wystąpienia i obserwacji przez lekarzy przypadków wysiłkowego udaru cieplnego będzie rosło. Szybkie rozpoznanie i właściwe postępowanie w przypadkach UC warunkuje przeżycie pacjenta oraz odległe rokowanie. Do standardu postępowania w WUC należy szybkie schłodzenie pacjenta aż do osiągnięcia temperatury głębokiej poniżej wartości krytycznej, tj. 40°C, oraz wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych, do czego służby medyczne organizujące opiekę zdrowotną w trakcie imprez masowych powinny być odpowiednio przygotowane. W artykule opisano przypadek pacjenta, u którego w następstwie uczestnictwa w biegu maratońskim rozpoznano WUC przebiegający z ogniskowymi objawami neurologicznymi oraz utrzymywaniem się wskaźników uszkodzenia wielonarządowego przez wiele dni po wystąpieniu zaburzenia. Przeanalizowano obraz kliniczny WUC wraz z czynnikami ryzyka i zalecanym postępowaniem i leczeniem.

11

Inteligencja emocjonalna a preferowana specjalizacja medyczna – wyniki badania empirycznego

88%

Pawełczyk A. , Kotlicka‑Antczak M. , Śmigielski J. , Pawełczyk T. , Rabe‑Jabłońska J.

|

2012

|

tom 12

|

nr 2

96-101

EN

Aim of the study: Literature emphasizes a positive impact of emotional intelligence on interpersonal and communication skills, the doctor‑patient relationship, and the level of empathy. On the other hand, few research studies dealing with the correlation between emotional intelligence and medical specialty choice or preference are available. Our research was aimed at checking if there are differences in the ability to perceive and identify emotions according to facial expression (one of the dimensions of emotional intelligence) between students preferring different medical specialties. Method: The research involved 251 six‑year students of the Medical Faculty, Medical University of Łódź. The examined group consisted of 174 women (69.33%) and 77 men (30.67%). The subjects’ average age was 24.7 years. The surgical specialty was preferred by 44 women (28.21%) and 43 men (58.11%), non‑surgical by 112 women (71.79%) and 31 men (41.89%). The subjects were asked to fill in a questionnaire with demographic data (gender, age, preferred specialty) and the Emotional Intelligence Scale – Faces (SIE‑T) by Matczak, Piekarska and Studniarek. Results: Men significantly more frequently chose surgical specialty (58.11%), as compared to women (28.21%); chi2=19.08, p<0.001. No significant differences were found in SIE‑T results between women and men who study at the 6th year of the Medical Faculty; Mann‑Whitney U= 0.81, p>0.05. Similarly, no differences were found betweenthe students preferring surgical and non‑surgical procedures; Mann‑WhitneyU= ‑0.93, p>0.05. Results: Male and female students of the Medical Faculty do not differ in the level of emotional intelligence. Emotional intelligence does not differentiate the students preferring surgical and non‑surgical specialties.

PL

Cel pracy: W literaturze podkreśla się pozytywny wpływ inteligencji emocjonalnej na zdolności interpersonalne i komunikacyjne, na relację lekarza z pacjentem oraz poziom empatii. Jednocześnie dostępnych jest niewiele prac badawczych poświęconych zależności pomiędzy inteligencją emocjonalną a wybieraną lub preferowaną specjalizacją lekarską. Celem naszej pracy było sprawdzenie, czy istnieją różnice w zdolności spostrzegania i identyfikowania emocji na podstawie wyrazu twarzy (jeden z wymiarów inteligencji emocjonalnej) pomiędzy studentami preferującymi różne specjalizacje medyczne. Metoda: Badanie przeprowadzono z udziałem 251 studentów VI roku Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Badana grupa składała się ze 174 kobiet (69,33%) i 77 mężczyzn (30,67%). Średni wiek osób badanych wynosił 24,7 roku. Specjalizację zabiegową preferowały 44 kobiety (28,21%) i 43 mężczyzn (58,11%), niezabiegową – 112 kobiet (71,79%) i 31 mężczyzn (41,89%). Badanych poproszono o wypełnienie kwestionariusza z danymi demograficznymi (płeć, wiek, preferowana specjalizacja) oraz Skali Inteligencji Emocjonalnej – Twarze (SIE‑T) Matczak, Piekarskiej i Studniarek. Wyniki: Mężczyźni istotnie częściej wybierali specjalizację zabiegową (58,11%) niż kobiety (28,21%); chi2=19,08, p<0,001. Nie stwierdzono istotnych różnic w wynikach SIE‑T pomiędzy kobietami i mężczyznami studiującymi na VI roku Wydziału Lekarskiego; UManna‑Whitneya= 0,81, p>0,05. Nie odnotowano także różnic pomiędzy studentami preferującymi specjalizacje zabiegowe i niezabiegowe; UManna‑Whitneya= ‑0,93, p>0,05. Wnioski: Studenci i studentki Wydziału Lekarskiego nie różnią się poziomem inteligencji emocjonalnej. Inteligencja emocjonalna nie różnicuje studentów preferujących specjalizacje zabiegowe i niezabiegowe.

12

Rola wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 w etiopatogenezie i leczeniu zaburzeń psychicznych

63%

Pawełczyk T. , Kotlicka-Antczak M. , Dietrich-Muszalska A. , Grygo M. , Krawczyk K. , Wolańczyk T. , Rybakowski J. , Rabe-Jabłońska J.

|

nr 4

232-241

EN

Polyunsaturated fatty acids (PUFA), omega-3 are essential for normal development and function of the central nervous system. They are an essential structural component of neuronal cell membranes and are a source of biologically active substances, which perform complex functions, and participate in signal transmission within cells. Disorders of lipid metabolism and FFA are observed in the course of many disorders and mental illness, i.e. schizophrenia, bipolar disorder, attention-deficit/hyperactivity disorder, autism. Those disturbances are genetically based and contribute along with other abnormalities to increased vulnerability to particular disorder’s symptoms development. In addition, the diet of most residents of European countries does not provide enough omega-3 PUFAs, which are exogenous substances, i.e. not synthesized in sufficient quantities in the human body. Moreover, in the course of many mental disorders an excessive loss of long-chain PUFA through excitotoxicity processes and oxidative stress is observed, which further contributes to depletion of the available pool of PUFAs. In the case of schizophrenia, numerous experimental and clinical studies have led researchers to formulate hypotheses explaining the development of this disease based on the presence of lipid metabolism dysfunctions. The paper presents a review of recent literature and results of the original research conducted by the authors dealing with PUFAs metabolism disturbances in patients with mental disorders listed above.

PL

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe (WKT) omega-3 są niezbędne do prawidłowego rozwoju i funkcji ośrodkowego układu nerwowego. Stanowią istotny element strukturalny neuronalnych błon komórkowych oraz są źródłem aktywnych biologicznie substancji, które pełnią złożone funkcje sygnałowe oraz uczestniczą w przekazywaniu informacji wewnątrz komórek. Zaburzenia metabolizmu lipidów i WKT obserwuje się w przebiegu wielu zaburzeń i chorób psychicznych: schizofrenii, zaburzeń afektywnych, zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, autyzmu i innych. Dysfunkcje te mają podłoże genetyczne i wraz z innymi nieprawidłowościami przyczyniają się do zwiększenia podatności na wystąpienie objawów psychopatologicznych danego zaburzenia. Ponadto dieta mieszkańców większości krajów europejskich nie zapewnia wystarczającej ilości WKT omega-3, które należą do substancji egzogennych, tj. niesyntetyzowanych w wystarczającej ilości w organizmie ludzkim. Co więcej, w przebiegu wielu zaburzeń psychicznych dochodzi do nadmiernej utraty długołańcuchowych WKT za pośrednictwem procesów ekscytotoksyczności i stresu oksydacyjnego, co dalej przyczynia się do uszczuplenia dostępnej puli WKT. W przypadku schizofrenii liczne badania eksperymentalne i kliniczne doprowadziły badaczy do sformułowania hipotezy wyjaśniającej rozwój tej choroby w oparciu o występowanie dysfunkcji metabolizmu lipidów. W pracy przedstawiono przegląd aktualnego piśmiennictwa oraz wyniki oryginalnych badań przeprowadzonych przez autorów zajmujących się problematyką zaburzeń metabolizmu WKT u chorych z wymienionymi wyżej zaburzeniami psychicznymi.