Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Long-term trends in bird populations: a review of patterns and potential drivers in North America and Europe

100%

Reif J.

Acta Ornithologica

|

2013

|

tom 48

|

nr 1

2

Differences between the predictors of abundance, trend and distribution as three measures of avian population change

63%

Kolecek J. , Reif J.

|

nr 2

EN

Changes in bird populations can be described as simple changes in abundance or density of individuals or, in larger areas, as changes of distribution or population indices. Although these measures describe different aspects of population change, they are often used interchangeably when discussing the relationships between various predictors of bird population changes found in different studies. This hampers a meaningful comparison of results, because it is unclear which differences between studies are biologically relevant and which are just methodological artifacts, caused by the different nature of measures used to quantify population changes. We compared predictors of the three measures of population changes: (i) change in abundance, (ii) change in magnitude of population trend and (iii) change in distribution, using data collected in a single region, the Czech Republic, and over similar time periods. We also aimed to identify significant drivers of population changes of Czech birds, using a large set of predictor variables and virtually all species regularly breeding in the region. No significant predictors were common across the three measures of population change tested. Abundance increased mostly in forest birds, while the change in magnitude of population trend was positive in species with a higher level of legal protection and in r-selected species. Species extending their distribution include wetland birds, above-ground nesters and north European species. Although individual measures of population changes are positively correlated, their predictors are different. This limits possibilities of simple comparisons, but also offers a better insight into forces shaping bird population changes in time and space.

PL

Zmiany wielkości populacji ptaków mogą być mierzone jako zmiany liczebności lub zagęszczeń osobników, a w przypadku większych obszarów - jako zmiany zasięgu występowania lub wskaźników liczebności. Chociaż wymienione miary odnoszą się do różnych aspektów zmian wielkości populacji, to jednak często są one używane zamiennie w dyskusjach na temat możliwych czynników odpowiedzialnych za zachodzące zmiany. Taka sytuacja utrudnia wiarygodne porównania wyników uzyskiwanych w różnych badaniach. Nie wiadomo bowiem, jaka część obserwowanych różnic odzwierciedla realne zjawiska biologiczne, a jaka jest artefaktem metodycznym, wynikającym z różnic w charakterystykach miar wykorzystywanych do opisu zmian wielkości populacji. W publikacji weryfikowano tezę, że takie same zmienne mogą być dobrymi predyktorami trzech różnych miar zmian wielkości populacji: (i) zmian liczebności, (ii) zmian trendu liczebności, (iii) zmian zasięgu. Analizowane dane odnoszą się do awifauny lęgowej Republiki Czeskiej (178 gatunków) i oceniane były w zbliżonych przedziałach czasu w ostatnich czterech dekadach (1970-2003). Celem publikacji jest również identyfikacja czynników znacząco wpływających na wymienione wyżej trzy miary zmian wielkości populacji. Wśród parametrów analizowanych jako potencjalne predyktory zmian w trzech miarach wielkości populacji znajdowały się zmienne opisujące m. in. wymogi siedliskowe gatunku, jego niszę pokarmową, strategię migracji, umiejscowienie gniazda, czy rozmieszczenie w Europie. Ponadto, wśród potencjalnych predyktorów uwzględniono również zmienne opisujące strategię życiową gatunku: masę ciała, liczbę lęgów w roku, termin przystępowania do lęgów, wielkość zniesienia, wielkość jaj, długość inkubacji, podsumowane za pomocą dwóch składowych głównych, (Fig. 1). Trzy analizowane w pracy miary zmian wielkości populacji były ze sobą dodatnio skorelowane, ale ich istotne predyktory były różne (Tab. 1, 2) . Zmiany ogólnej liczebności populacji były kształtowane przede wszystkim przez wzrosty liczebności ptaków leśnych. Natomiast zmiany trendu liczebności były pochodną pozytywnych zmian wśród gatunków objętych wyższym reżimem ochronnym oraz gatunków podlegających selekcji typu r. Poszerzanie zasięgu dotyczyło głównie gatunków mokradłowych i wodnych, ptaków gniazdujących nad ziemią oraz gatunków, których europejski zasięg był obejmował głównie północ kontynentu. Powyższe wyniki wskazują, że możliwości bezpośrednich porównań zmian wielkości populacji mierzonych z użyciem różnych zmiennych (liczebność, trendy, zasięg) są ograniczone. Z drugiej strony, znajomość czynników kształtujących dynamikę różnych miar wielkości populacji pozwala lepiej zrozumieć mechanizmy zmian wielkości populacji ptaków w czasie i przestrzeni.

3

The effect of scale-dependent habitat gradients on the structure of bird assemblages in the Czech Republic

51%

Reif J. , Storch D. , Simova I.

Acta Ornithologica

|

2008

|

tom 43

|

nr 2

197-206

EN

Spatial patterns in bird community structure are closely related to changes in habitat composition at small spatial scales, but the explanatory power of habitat declines towards larger scales, where dispersal limitations and historical factors becoming more important. To disentangle these effects, we performed a large-scale bird census using a small-scale field approach in the Czech Republic. Using canonical correspondence analysis, we found that the strongest scale-independent gradient in bird community composition goes from higher-altitude forest assemblages to lower-altitude farmland and human settlement assemblages. The other gradients were also scale-dependent, probably due to the different distributional patterns of particular habitats at the respective scales. Closer examination of bird occurrence in particular habitats revealed that water bodies host the most distinct bird assemblage compared to the assemblages of other habitats. Interestingly, although the census tracked the most important east-west biogeographical gradient within the Czech bird fauna, we did not find longitude to be a significant predictor of changes in bird community structure along the transect at any resolution. We suggest that the biogeographical gradient is actually related to the habitat-based distinction between the coniferous-forested higher-altitude West and the deciduous-forested lower-altitude agricultural East. Fine-scale bird-habitat associations are thus responsible for the patterns of community structure at all spatial scales.

PL

Czynniki biogeograficzne wpływające na strukturę zespołów ptaków silnie zależą od skali, w jakiej są one rozpatrywane. W mikroskali do najważniejszych należy układ i udział środowisk, w skali makro zmienne środowiskowe wydają się tracić na znaczeniu, gdyż ważniejsze stają się ograniczenia w dyspersji oraz czynniki historyczne. Z drugiej strony taka interpretacja może być związana ze sposobem prowadzenia badań i opisywaniem środowisk. Celem badań było określenie czynników wpływających na zespoły ptaków, przy analizach prowadzonych w różnej skali przestrzennej. Opis zespołów ptaków prowadzono w latach 2004-2005 przy użyciu metody punktowej. Wyznaczono 768 punktów położonych wzdłuż transektu (400 km) przebiegającego przez całe południowe Czechy (Fig. 1). Punkty były oddalone od siebie o 500 m. Aby zminimalizować efekt obserwatora, liczenia — 5 w ciągu sezonu, trwające 5 minut, dokonywane były tylko przez dwie osoby. Ptaki zapisywano w promieniu do 150 m od wyznaczonego punktu. W analizach brano pod uwagę maksymalną liczbę osobników danego gatunku z 5 wizyt, a biorąc pod uwagę zachowanie ptaków przeliczano je na liczbę par lęgowych/punkt. W wyznaczonym promieniu 150 m opisano udział wyróżnionych 14 środowisk (pola, łąki, zakrzaczenia, winnice, miasta, wsie, górskie lasy liściaste, mieszane i iglaste, nizinne lasy liściaste, zręby i polany, tereny podmokłe, wody oraz odsłonięty grunt). Prócz tego każdy punkt został scharakteryzowany przez szerokość i długość geograficzną, wysokość n. p. m., oraz średnią temperaturę i opady. Zmienne te analizowano w dwóch skalach przestrzennych — 0.5 (dane z każdego punktu analizowanego pojedyńczo) i 8 km (uśrednione dane z 16 punktów). Do analiz zastosowano kanoniczną analizę zgodności (CCA), oraz analizę składowych głównych. Aby wyselekcjonować zmienne, które najbardziej wpływają na zespoły ptaków do modelu wprowadzano zmienne w kolejności, w jakiej pojawiały się istotne w analizach CCA — najpierw opady, wysokość nad poziomem morza, udział pól, następnie temperatura, potem pozostałe zmienne środowiskowe, zaś na koniec szerokość geograficzna. Następnie przeprowadzono ponowne analizy włączając zmienne w odwrotnej kolejności, aby uniknąć ewentualnego wzajemnego skorelowania zmiennych. Stwierdzono, że dla analiz w skali 0.5 km wszystkie cztery osie wyjaśniały 24.8% zmienności, zaś w skali 8 km wszystkie osie wyjaśniały 50.4% zmienności struktury zespołów ptaków. (Fig. 2). W analizach tych wyróżniały się zespoły ptaków leśnych, oraz terenów otwartych (pól, łąk), oraz terenów podmokłych i związanych z wodami. Analizy składowych głównych wyraźnie wskazywały, że zespoły ptaków środowisk wodnych i podmokłych najbardziej różniły się od zespołów innych środowisk (Fig. 3). Średnia temperatura oraz szerokość geograficzna nie różnicowały badanych zespołów ptaków dla obu skal przestrzennych (Tab. 1). Wydaje się więc, że czynniki środowiskowe (np. roślinność) znacznie lepiej opisują zmienność struktury zespołów ptaków niż czynniki klimatyczne czy geograficzne.