Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Motywy kosmologiczne i animalistyczne w architekturze norweskich Saamów

100%

Cisek E.

Architectus

|

2017

|

nr 3(51)

3-15

PL

W artykule przedstawiono charakterystyczne cechy współczesnej architektury Saamów – rdzennej ludności zamieszkującej północne regiony Norwegii (głównie Finnmark). Są to kosmologiczne i animalistyczne motywy wynikające z tradycyjnej kultury tego ludu i jego ścisłego związku z naturą. Wykazano, że kluczową inspiracją dla nowo projektowanych obiektów stał się sposób organizacji i użytkowania terenu, z którym społeczność się mentalnie identyfikowała, i związane z nią dwie tradycyjne konstrukcje: spiczasto zwieńczony namiot lavvo i budowana na podobieństwo zielonego pagórka turf hut. Ścisły związek z tradycją oraz terenem i naturą, wynikający bezpośrednio z pierwotnej religii, widoczny jest w horyzontalnie uwarunkowanych założeniach, ich kolorystyce oraz detalach będących artystyczną stylizacją powszechnie występujących w Finnmarku zwierząt.

EN

Characteristic features of contemporary architecture of the Saami people, who live in the northern areas of Norway (mainly Finnmark), have been presented in the article. There are cosmological and animalistic motifs resulting from the traditional culture of this people and their close relationship with nature. A key inspiration for the newly designed objects was the way of organizing and using the area with which the community identified mentally. Two traditional structures were connected with this, namely a pointed tent called lavvo and turf hut which was built similarly to a green hill. A close connection with tradition and the area and nature resulting from the original religion is visible in horizontally conditioned layouts, their colouring as well as in details which are artistically styled in the image of common Finnmark animals.

2

Współczesna rzeźba skandynawska jako element wprowadzający narrację miejsca i akcentujący granice przestrzeni architektonicznej

100%

Cisek E.

Architectus

|

2019

|

nr 3(59)

57-68

PL

Artykuł poświęcony jest współczesnej norweskiej i fińskiej rzeźbie, które najwyraźniej ukazują ścisłe, wzajemnie się dopełniające związki architektury, sztuki i natury. Zaprezentowane projekty plastyczne w przestrzeniach parkowych mogą być inspirowane wątkami architektonicznymi (np. Sibelius – monumentti w Helsinkach, art. Eila Hiltunen, Portal w Parku Vigelanda w Oslo, art. Bård Breivik), w zdefiniowanej przestrzeni architektonicznej zaś stanowić elementy sensualne, aktywujące miejsca i wprowadzające narrację (np. Havmannen w Mo i Rana oraz The Broken Column w Stavanger, art. Antony Gormley, Toripolliisi w Oulu, art. Kaarlo Mikkonen, Jenter i Vinden w Narviku, art. Tone Thiis Schetne, Hjallis w Trondheim, art. Per Ung, Scream from nature w Oslo, art. Lise Wulff) lub akcentujące ważne granice przestrzeni architektonicznej, co widoczne jest w pracach: The Course of Time Ajana Kulku w Oulu, Genesis Finna Eirika Modahla w Sarpsborg (granica czasoprzestrzenna), Bårda Breivika w Lillehammer: formy portalowe i akwatyczne, Kristiana Blystada w Oslo: tektonika dachu Narodowego Teatru, Opery i Baletu oraz Bjarne Melgraada w Oslo: A House To Die In (granica między sacrum i profanum).

EN

The article is devoted to contemporary Norwegian and Finnish sculpture, which evidently show the close, mutually complementary connections of architecture, art and nature. The presented art projects in park spaces can be inspired by architectural themes (e.g., Finnish Sibelius – monumentti in Helsinki, art. Eila Hiltunen, Portal in Vigeland Park in Oslo, art. Bård Breivik) while in the defined architectural space, they can constitute sensual elements activating places and introducing narration (e.g. Norwegian Havmannen in Mo and Rana as well as English The Broken Column in Stavanger, art. Antony Gormley, Bobby – Finnish Toripolliisi in Oulu, art. Kaarlo Mikkonen, Jenter i Vinden in Narvik, art. Tone Thiis Schetne, Hjallis in Trondheim, art. Per Ung, Scream from nature in Oslo, art. Lise Wulff) or accentuating important boundaries of architectural space which is visible in the following works: Ajan Kulku in Oulu: The Course of Time, Finn Eirik Modahl in Sarpsborg: Genesis (spatial and temporal boundary), Bård Breivik in Lillehammer: portal and aquatic forms, Kristian Blystad in Oslo: tectonics of the roof of the National Theatre, Opera and Ballet, by Bjarne Melgraad in Oslo: A House To Die In (the boundary between sacrum and profanum).

3

Modern design strategies for integrating new urban ecosystems with housing architecture in Antwerp as an example of the aspiration to achieve climate neutrality

100%

Cisek E.

Architectus

|

2023

|

tom Nr 4 (76)

75--84

EN

The article discusses the issues of deliberate design strategies aimed at reducing the effect of the urban heat island and improving the quality of air in the city, which have been implemented in recent years in Antwerp, Belgium. Literature studies and case studies (theory and practice analysis) supported by the in situ method, i.e. local visits in the field became our workshop method. The criterion for collecting data, systematization of issues and their synthesis depended on the interdisciplinary approach to the subject and the openness of ideas. The implementation of green areas in the form of wild ecosystems on composite roofs and terraces of housing complexes (e.g. Palazzo Verde in Antwerp, architect Stefano Boeri, implementation in 2018) and ecological education parks which are established in urban revitalized areas (e.g. Hobokense in Antwerp along with housing estates of the Polderstadt and Groen Zuid, architect Binst Architects, implementation in 2020), is part of actions aimed at increasing the quality porosity of the urban tissue and thus the biologically active area and effective rainwater retention. These new urban ecosystems, which are based on native species of plants and new ones coexisting with them in full synergy, are conducive to increasing local biodiversity, eco education of inhabitants and creating architecture as a form of art combined with biology. The location of housing eco-architecture along with urban crops areas on the border of new urban eco ecosystems and the possibility of breeding and grazing of small animals or organizing bees apiaries supports the trend for maintaining agricultural functions in cities and small gastronomy which is oriented to the promotion of local products. These strategies are part of the city pro-climate policy as effective grassroots actions aimed at obtaining the climate neutrality of our planet.

PL

W artykule poruszono problematykę celowych strategii projektowych wdrażanych w ostatnich latach w Belgii, w Antwerpii, mających służyć zmniejszeniu efektu miejskiej wyspy ciepła i poprawie jakości powietrza w mieście. Warsztatową metodą badawczą stały się studia literaturowe i studia przypadków (analiza teorii i praktyki) wsparte metodą in situ – wizjami lokalnymi w terenie. Kryterium zbierania danych, systematyzacji zagadnień oraz dokonywania ich syntezy uzależniono od interdyscyplinarnego ujęcia tematu i otwartości idei. Implementacja terenów zielonych w formie dzikich ekosystemów na zespolonych dachach i tarasach kompleksów mieszkaniowych (np. Palazzo Verde w Antwerpii, arch. Stefano Boeri) oraz parków edukacji ekologicznej powstających na miejskich terenach rewitalizowanych (np. Hobokense w Antwerpii i powiązane z nim osiedla mieszkaniowe Polderstadt i Groen Zuid, arch. Binst Architects) wpisują się w działania zmierzające do zwiększenia jakościowej porowatości tkanki miejskiej, a tym samym powierzchni biologicznie czynnej i skutecznej retencji wody deszczowej. Te nowe ekosystemy miejskie oparte na gatunkach rodzimych roślin i nowych współegzystujących z nimi w pełnej synergii sprzyjają zwiększeniu lokalnej bioróżnorodności, ekoedukacji mieszkańców i kreowaniu architektury jako formy sztuki połączonej z biologią. Sytuowanie na styku z nowymi ekosystemami miejskimi ekoarchitektury mieszkaniowej z terenami upraw miejskich oraz możliwością hodowli i wypasu małych zwierząt lub organizacją pasiek dla pszczół wspiera zachowanie funkcji rolniczych w miastach i małej gastronomii, nastawionej na promocję lokalnych produktów, wytwarzanych na miejscu. Strategie te wpisują się w politykę proklimatyczną miasta jako skuteczne, oddolne działania zmierzające do uzyskania efektu globalnego – neutralności klimatycznej naszej planety.

4

Idea of ecostructure in contemporary architecture of Oslo

100%

Cisek E.

Przestrzeń i Forma

|

2021

|

tom nr 45

9--24

EN

The revitalization actions carried out in recent years within the urban tissue of Oslo made it possible to generate architectural layouts of a new character known as eco-structures. They are created both in the wharf zones of the city and accompanying natural and artificially formed promontories (Fjordbyen enterprise) as well as in its very centre (Grünerløkke district). These are old closed port and post-industrial areas now transformed into new layouts with residential, service, culture-creating and recreation functions. Frequently shaped on the border of two environments, i.e. urban and water as well as urban and park ones, they create a new quality of architecture making a dialogue with the natural environment and the local ecosystem.

PL

Prowadzone w ostatnich latach działania rewitalizacyjne w obrębie miejskiej tkanki Oslo pozwoliły wygenerować założenia architektoniczne o nowym charakterze określane mianem ekostruktur. Powstają one zarówno w strefach nabrzeża miasta oraz towarzyszących mu naturalnych i sztucznie utworzonych cyplach (przedsięwzięcie Fjordbyen), jaki i w ścisłym jego centrum (dzielnica Grünerløkke). Są to dawne, zamknięte tereny portowe i poprzemysłowe transformowane obecnie w nowe założenia przyjazne środowisku o funkcji: mieszkaniowej, usługowej, kulturotwórczej i rekreacyjnej. Kształtowane często na granicy dwóch środowisk miejskiego i wodnego oraz miejskiego i parkowego tworzą nową jakość architektury, nawiązującą dialog ze środowiskiem przyrodniczym i miejscowym ekosystemem.

5

Współczesna rzeźba skandynawska jako element wprowadzający narrację miejsca i akcentujący granice przestrzeni architektonicznej

100%

Cisek E.

Architectus

|

2019

|

tom Nr 3 (59)

57--68

PL

Artykuł poświęcony jest współczesnej norweskiej i fińskiej rzeźbie, które najwyraźniej ukazują ścisłe, wzajemnie się dopełniające związki architektury, sztuki i natury. Zaprezentowane projekty plastyczne w przestrzeniach parkowych mogą być inspirowane wątkami architektonicznymi (np. Sibelius – monumentti w Helsinkach, art. Eila Hiltunen, Portal w Parku Vigelanda w Oslo, art. Bård Breivik), w zdefiniowanej przestrzeni architektonicznej zaś stanowić elementy sensualne, aktywujące miejsca i wprowadzające narrację (np. Havmannen w Mo i Rana oraz The Broken Column w Stavanger, art. Antony Gormley, Toripolliisi w Oulu, art. Kaarlo Mikkonen, Jenter i Vinden w Narviku, art. Tone Thiis Schetne, Hjallis w Trondheim, art. Per Ung, Scream from nature w Oslo, art. Lise Wulff) lub akcentujące ważne granice przestrzeni architektonicznej, co widoczne jest w pracach: The Course of Time Ajana Kulku w Oulu, Genesis Finna Eirika Modahla w Sarpsborg (granica czasoprzestrzenna), Bårda Breivika w Lillehammer: formy portalowe i akwatyczne, Kristiana Blystada w Oslo: tektonika dachu Narodowego Teatru, Opery i Baletu oraz Bjarne Melgraada w Oslo: A House To Die In (granica między sacrum i profanum).

EN

The article is devoted to contemporary Norwegian and Finnish sculpture, which evidently show the close, mutually complementary connections of architecture, art and nature. The presented art projects in park spaces can be inspired by architectural themes (e.g., Finnish Sibelius – monumentti in Helsinki, art. Eila Hiltunen, Portal in Vigeland Park in Oslo, art. Bård Breivik) while in the defined architectural space, they can constitute sensual elements activating places and introducing narration (e.g. Norwegian Havmannen in Mo and Rana as well as English The Broken Column in Stavanger, art. Antony Gormley, Bobby – Finnish Toripolliisi in Oulu, art. Kaarlo Mikkonen, Jenter i Vinden in Narvik, art. Tone Thiis Schetne, Hjallis in Trondheim, art. Per Ung, Scream from nature in Oslo, art. Lise Wulff) or accentuating important boundaries of architectural space which is visible in the following works: Ajan Kulku in Oulu: The Course of Time, Finn Eirik Modahl in Sarpsborg: Genesis (spatial and temporal boundary), Bård Breivik in Lillehammer: portal and aquatic forms, Kristian Blystad in Oslo: tectonics of the roof of the National Theatre, Opera and Ballet, by Bjarne Melgraad in Oslo: A House To Die In (the boundary between sacrum and profanum).

6

Color in eco-architecture as a representation of natural processes

63%

Cisek E. , Gacek M.

Architectus

|

2022

|

tom Nr 2 (70)

81--93

EN

The article aims to analyze the relationships between natural processes of organic materials which are used in eco-architecture and the resulting color effects. It was indicated that images of objects may undergo irreversible changes, when the material used undergoes natural biodegradation over time, as well as cyclical changes – then the applied living matter is periodically reborn in colors consistent with year-round natural rhythms. These solutions, which are implemented on various scales, are defined as new forms of art forming a combination of architecture and biology. Our research on color is part of the framework considerations on the transformation of the urban landscape into environmentally friendly eco-structures of various scales. Analyses of ecological implementations show that the idea of an organic city and introducing nature to cities in various forms of eco-architecture are part of a long-term deep ecology movement initiated in Norway, which is becoming a means of fighting the climate crisis. This study proves a high value and great importance of these applications for achieving diverse and rich color ranges in architecture, while significantly reducing the negative impact of these practices on the natural environment, compared to, e.g., synthetic building materials. Such practices should be particularly promoted in the context of the advancing climate crisis, and research into materials of organic origin should be given priority.

PL

Artykuł poświęcony jest badaniom nad relacjami, jakie zachodzą pomiędzy naturalnymi procesami, którym podlegają materiały pochodzenia organicznego stosowane w ekoarchitekturze, a uzyskiwanymi, będącymi ich następstwem efektami kolorystycznymi. Wskazano, że wizerunki obiektów mogą ulegać zmianom zarówno nieodwracalnym, gdy użyty materiał ulega z czasem naturalnej biodegradacji, jak i cyklicznym – wówczas zastosowana żywa materia odradza się okresowo w kolorach zgodnych z całorocznymi rytmami przyrodniczymi. Takie rozwiązania realizowane w różnych skalach definiowane są jako nowe formy sztuki, będące sprzężeniem architektury z biologią. Przedmiotowe badania nad kolorem wpisują się w ramowe rozważania nad transformacją pejzażu miejskiego w przyjazne środowisku ekostruktury o różnych skalach i kolorach. Analizy ekologicznych realizacji pokazują, że idea miasta organicznego oraz wprowadzanie do miast natury w różnorodnych formach barwnej ekoarchitektury wpisują się w długofalowy ruch ekologii głębokiej, zapoczątkowanej w Norwegii, stając się środkiem do walki z kryzysem klimatycznym. Niniejsza praca pozwala podkreślić wysoką wartość i ważność tych zastosowań dla osiągania różnorodnych i bogatych zakresów kolorystycznych w architekturze, przy istotnej redukcji jej negatywnego oddziaływania na środowisko naturalne, w porównaniu np. z architekturą wykorzystującą syntetyczne materiały budowlane. Takie praktyki powinny być szczególnie promowane w kontekście postępującego kryzysu klimatycznego, a badania nad materiałami pochodzenia organicznego traktowane priorytetowo.