Zawartość metali ciężkich w naturalnych nawozach pochodzenia zwierzęcego może być bardzo zróżnicowana, co wynika z warunków chowu zwierząt, zawartości metali w stosowanych paszach, środkach weterynaryjnych itp. Przedstawiono wyniki badań gleb długotrwale nawożonych obornikiem ptasim i trzody chlewnej pod kątem zanieczyszczenia ich metalami ciężkimi. Kilkunastoletnie nawożenie gleby obornikiem ptasim spowodowafo wzrost w tej glebie stężeń Cd, Zn, Pb. Nawożenie obornikiem trzody chlewnej wpłynęło na wzrost stężenia w glebie Cd i Zn. Wzrost zawartości tych metali w glebach można uznać za stosunkowo niewysoki, ponieważ nie spowodował on zmiany przynależności gleby do zerowego stopnia zanieczyszczenia wg klasyfikacji IUNG. Warto podkreślić, że dla kompleksowej oceny wpływu stosowanych nawozów pod kątem zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi należałoby uwzględnić migrację metali z gleb do roslin oraz wód powierzchniowych i podziemnych.
EN
The content of heavy metals in natural fertilizers of animal origin can be distinctly diversified, that is caused by the conditions of breeding animals, and the metals content in the used feed and in the veterinary medicines etc. In the article there have been presented the results of research on the soils fertilized for a long time by bird dung and by swine dung as regards their pollution by heavy metals. The several-year fertilization of soil by bird dung caused the increase of Cd, Zn and Pb content in this soil. The fertilization by means of swine dung caused the increase of concentration of Cd and Zn in the soil. The increase of the content of these metals in soils can be considered as relatively low because this increase did not cause the change of soil affiliation to the zero class according to IUNG classification. It should be stressed that in order to make the complex evaluation of the influence of the used fertilizers on pollution of natural environment with heavy metals, we should take into consideration the migration of metals from soils into plants and into surface and underground waters.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Nawozy i odpady stosowane do celów nawozowych dostarczają glebom próchnicę, a tym samym poprawiają właściwości fizykochemiczne i gospodarkę wodną gleb. Oprócz niewątpliwych korzyści wynikających ze stosowania takiego nawożenia istnieje niebezpieczeństwo wzbogacania gleb w metale ciężkie zawarte w tych nawozach. W artykule scharakteryzowano nawozy naturalne i odpady, a szczególnie najczęściej stosowane do użyźniania gleb osady ściekowe pod kątem zawartości metali. Z uwagi na duże zróżnicowanie zawartości metali w składzie poszczególnych nawozów wskazano źródła metali w tradycyjnych i niekonwencjonalnych nawozach organicznych oraz w osadach ściekowych. Ponadto przedstawiono wyniki badań gleb powiatu pajęczańskiego nawożonych przez wiele lat nawozami naturalnymi i osadem ściekowym. Analiza tych badań wskazuje na niewielki stopień zagrożenia środowiska glebowego metalami wprowadzonymi z ww. nawozami. Gleby niezanieczyszczone metalami (00 wg klasyfikacji JUNG) po wieloletnim stosowaniu nawozów naturalnych, takich jak: obornik trzody chlewnej oraz osad ściekowy z komunalnej oczyszczalni, nie zmieniły przynależności do zerowej klasy gleb, stężenia badanych metali w glebach nie osiągnęły połowy dopuszczalnych stężeń dla klasy o zerowym stopniu zanieczyszczenia. Pomimo korzystnych z punktu widzenia ochrony gleb wyników badań nie należy lekceważyć problemu zawartości metali szczególnie w stosowanych odpadach. Dla kompleksowej oceny wpływu stosowanych nawozów pod kątem wzbogacania środowiska w metale ciężkie należy uwzględnić zawartość metali ciężkich w uprawianych na tych glebach roślinach i wynoszonych z plonem. Ponadto należy zwrócić uwagę na fakt migracji metali z gleb do wód powierzchniowych i podziemnych. Jedynie ścisłe respektowanie istniejących przepisów dotyczących nawożenia oraz prowadzenie monitoringu gleb roślin i osadów warunkuje ich bezpieczne stosowanie.
EN
The fertilizers and waste materials which are used as fertilizers deliver humus to soils and thus they improve physical-chemical properties and water management of soils. Apart from some obvious benefits arising from the usage of such fertilization, there exists a danger of enriching soils with heavy metals which are included in (he fertilizers. In the article there were characterized the natural fertilizers and wastes, and especially there were described sewage residues, which are the most often used for the fertilizing of soils, as regards the content of heavy metals. The great variety of metals amount in the composition of the particular fertilizers caused that there were indicated the sources of metals in traditional and unconventional organic fertilizers and in the sewage residues. What is more, there were presented the results of sails research in county of Pajęczno which had been fertilized by means of natural fertilizers and sewage residues for many years. The analysis of this research indicates a slight degree of hazard for soil environment by metals which had been introduced together with the aforementioned fertilizers. The soils which have not been polluted by metals (0° according to IUNG, Pulawy, PL classification), after a many-year usage of natural fertilizers such as swine manure, hen manure, and sewage residue from a municipal sewage-treatment plant did not change the suitability to the 0° classification of soils. The concentrations of the examined metals in soils did not reach half of the permissible concentrations for the classification of 0° of pollution. Despite the results of research are beneficial from the soil protection point of view, there should not be disregarded the problem of metals content especially in the used wastes. There should be stressed that for the complex evaluation of influence of the: used fertilizers, as regards enriching the environment into heavy metals, there should be taken into consideration the heavy metals content in the cultivated, on these soils, plants and the ones taken with the crops. What is more, there should be taken into consideration the metals migration from soils into surface and underground waters. The only way to use the fertilizers safely is to respect the existing rules concerning fertilization accurately and to carry out the monitoring of soils, plants, and residues.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Scharakteryzowano nawozy naturalne i odpady, a szczególnie najczęściej stosowane do użyźniania gleb osady ściekowe pod kątem zawartości metali. Z uwagi na duże zróżnicowanie zawartości metali w składzie poszczególnych nawozów wskazano źródła metali w tradycyjnych i niekonwencjonalnych nawozach organicznych oraz w osadach ściekowych. Ponadto przedstawiono wyniki badań gleb powiatu pajęczańskiego, nawożonych przez wiele lat nawozami naturalnymi i osadem ściekowym. Analiza tych badań wskazuje na niewielki stopień zagrożenia środowiska glebowego metalami wprowadzonymi z. ww. nawozami. Gleby niczanieczyszczone metalami (00 wg klasyfikacji IUNG) po wieloletnim stosowaniu nawozów naturalnych, takich jak: obornik trzody chlewnej oraz osad ściekowy z komunalnej oczyszczalni, nie zmieniły przydatności do zerowej klasy gleb, stężenia badanych metali w glebach nie osiągnęły połowy dopuszczalnych stężeń dla klasy o zerowym stopniu zanieczyszczenia. Pomimo korzystnych z punktu widzenia ochrony gleb wyników badań nie należy lekceważyć problemu zawartości metali szczególnie w stosowanych odpadach. Należy podkreślić, że dla kompleksowej oceny wpływu stosowanych nawozów pod kątem wzbogacania środowiska w metale ciężkie należy uwzględnić zawartość metali ciężkich w uprawianych na tych glebach roślinach i wynoszonych z plonem. Ponadto należy uwzględnić fakt migracji metali z gleb do wód powierzchniowych i podziemnych. Jedynie ścisłe respektowanie istniejących przepisów dotyczących nawożenia oraz prowadzenie monitoringu gleb roślin i osadów warunkuje ich bezpieczne stosowanie.
EN
The fertilizers and waste materials which are used as fertilizers deliver humus to soils and thus they increase physical-chemical properties and water management of soils. Apart from some obvious benefits arising from the usage of such fertilization, there exists a danger of enriching soils into heavy metals which are included in the fertilizers. In the article there were characterized the natural fertilizers and wastes, and especially there were described sewage residues, which are the most often used to the fertilizing of soils, as regards the content of heavy metals. The great variety of metals amount in the composition of the particular fertilizers caused that there were indicated the sources of metals in traditional and unconventional organic fertilizers and in the sewage residues. What is more, there were presented the results of soils research in Pajęczno County (Poviat) which had been fertilized by means of natural fertilizers and sewage residues for many years. The analysis of this research indicates a slight degree of hazard for soil environment by metals which had been introduced together with the aforementioned fertilizers. The soils which have not been polluted by metals (00 according to the IUNG classification Puławy, PL), after a many-year usage of natural fertilizers such as: farmyard manure ,hen manure, and sewage residue from a municipal sewage-treatment plant did not change the suitability to the 00 classification of soils. The concentrations of the examined metals in soils did not reach half of the permissible concentrations for the classification of 0° of pollution. Despite the results of research are beneficial from the soil protection point of view, there should not be disregarded the problem of metals content especially in the used wastes. There should be stressed that for the complex evaluation of influence of the used fertilizers, as regards enriching the environment into heavy metals, there should be taken into consideration the heavy metal content in the cultivated, on these soils, plants and the ones taken with the crops. What is more, there should be taken into consideration the metals migration from soils into surface and underground waters. The only way to use the fertilizers safely is to respect the existing rules concerning fertilization accurately and to lead the monitoring of soils, plants, and residues.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.