Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zawodnienie szczelinowych skał krystalicznych w Sudetach

100%

Staśko S.

|

2002

|

tom nr 404

249--261

PL

W pracy przedstawiono nowe wyniki badań dotyczące występowania zwykłych wód podziemnych w środowisku szczelinowym skał krystalicznych Sudetów. Rozważania poprzedzono przeglądem dotychczasowych wyników badań i poglądów. Zaproponowano 3-strefowy model hydrauliczny gromadzenia i przepływu wód, wskazując na istotną rolę pokryw zwietrzelinowych. Model ten zmienia uproszczony, tłokowy schemat szybkiej wymiany wód podziemnych w tych obszarach. Pokrywy zwietrzelinowe powodują, że w modelu przepływu należy uwzględniać schemat mieszania się (przenikania się) wód wolno i szybko przepływających przez ośrodki o różnej pojemności i oporności hydraulicznej. Określono stopień zawodnienia skał krystalicznych w Sudetach, wskazując na wysoki odpływ podziemny i znaczną liczbę źródeł. Skały, z których wody eksploatowane są studniami wykazują średni i niski stopień zawodnienia, co pozwala uzyskać średnią wydajność 5 m3/h ze studni w strefach spękań. Ze względu na geometrię i właściwości hydrauliczne stref wodonośnych poziome ujęcia drenażowe dostarczają nawet do 100 m3/h wód w strefach regionalnych dyslokacji, np. Kletno-Stare Mesto. Propozycja wolnej wymiany wód została uzasadniona obserwacjami drenażu i poparta doniesieniami literaturowymi. Przemawiają za nią badania izotopowe, wskaźnikowe oraz składu chemicznego.

EN

This paper presents new results on fresh groundwater occurrence in fractured crystalline rocks in the Sudetes. Description has been followed by review of previous results and approaches. Three-zones hydraulic model of water storage and flow has been proposed and indicate important role of the weathering cover. Recent study modificate simple piston flow scheme and rapid water exchange in such a region. Weathering zone existence showed that the flow model must be considered as mixing water with different rate of flow through media of different capacity and transmissivity. Water-bearing properties of hard rock in the Sudetes has been evaluated and indicated high groundwater run of fand spring's density. Crystalline formation tapped by water wells indicate low and intermediate yield and provide 5 m3/h of water in fissured zone. Due to geometry and hydraulic properties of water bearing zones horizontal water intake is able to provide up to 100 m3/h of water in regional fracture zones, e.g. Kletno—Stare Mesto in the Śnieżnik Massif. Proposed low groundwater flow has been supported by drainage observation data and also by some publication. Results of isotopic and traser studies as well as water chemical composition support proposed model.

2

Występowanie i jakość wód podziemnych w skałach krystalicznych Sudetów na podstawie badań ujęć

63%

Staśko S. , Wojtkowiak A.

|

2004

|

tom Vol. 52, nr 1

69-75

EN

Results of field measurements and study on groundwater occurrence in hard rock are presented based on data from water intake. The main goal of the research (field and lab) was to determine: conditions of occurrence, storage and groundwater flow and intake within crystalline rocks as applicable for water supply methods and choosing best technique of field survey for the preferential zones rich in groundwater within crystalline rocks, best methods of water intake, and monitor changes of water quality during the last 10 years. The final effect of the project was a documentation presenting optimal criteria to choose the water intake types within crystalline rocks, the proposal of a set of obligatory physical–chemical analyses during water intake documentation as well as creation of a relational data base Krystal 1, which includes the basic data of investigated water intakes with the physical–chemical results of 142 samples taken in the field. The best methods for water intake were horizontal drainage intake and intake based on natural spring. Groundwater quality improvement in the last decade was manifested by increase of water pH and recovery toward natural chemical character of the ground waters.

3

Ekstremalne zdarzenia meteorologiczne i ich odzwierciedlenie w stanach wód podziemnych (przykłady z Dolnego Śląska)

51%

Staśko S. , Tarka R. , Buczyński S.

|

tom Vol. 65, nr 11/2

1244--1248

EN

This article presents the impact of meteorological and hydrologic droughts on the groundwater level (so-called hydrogeological drought) based on selected examples from Lower Silesia (SW Poland). The reduction in discharge rate and size in springs, and the duration of low stages in relation to the selected river flows are presented. Groundwater level fluctuations in shallow and deeper aquifers are discussed. The study shows the length of delayed reaction of groundwater in deeper aquifers levels. Examples of effects due to flooding by surface water on the position of groundwater levels in river valleys are presented. Description of the reaction in groundwater, in terms of temporal and spatial extent, is also given. Both periods of hydrogeological drought and flooding events create significant problems for rational water management, especially in the areas of water intakes for individual, rural and large agglomerations.

4

Wstępne wyniki badań koncentracji radu i radonu w wodach podziemnych i powierzchniowych górnej części zlewni Kamienicy (Masyw Śnieżnika, Sudety)

38%

Przylibski T. A. , Staśko S. , Szczepanowski S. , Modelska M. , Dorda D. , Kozłowska B.

|

tom Vol. 50, nr 5

436-440

PL

W pracy przedstawiono wstępne wyniki oznaczeń stężeń radioaktywnych izotopów: 222Rn oraz 226Ra i 228Ra w wodach podziemnych i powierzchniowych górnej części zlewni Kamienicy. Uzyskane wyniki wskazują na wyraźne zróżnicowanie czasowe i przestrzenne wartości stężeń tych izotopów. Jest więc prawdopodobne, że po uzyskaniu większej ilości danych możliwe stanie się przetestowanie zastosowania wymienionych izotopów radonu i radu, jako znaczników stref mieszania się wód podziemnych i powierzchniowych na badanym obszarze. Możliwe będzie wówczas także zastosowanie tych izotopów jako wskaźników drenażu płytkiego (lokalnego) lub głębszego zbiornika wód podziemnych w skałach krystalicznych Masywu Śnieżnika. Zanotowane wysokie wartości stężeń radonu, dochodzące do 1662 Bq/dm3, w wodach podziemnych tego rejonu pozwalają uznać te wody za posiadające właściwości lecznicze. Obszar górnej części zlewni Kamienicy może być brany pod uwagę jako perspektywiczne złoże radonowych wód leczniczych.

EN

The paper presents preliminary results of concentration determinations of radioactive isotopes 222 Rn, 226Ra and 228Ra ir. surface and underground waters of the upper part of the Kamienica drainage basin. The obtained results reveal evident temporal and spatial diversity in concentrations of these isotopes. It is then probable that obtaining more data will enable testing the application of these radon and radium isotopes as tracers of mixing zones of surface and underground waters in the study area. It will be also possible to use these isotopes as indicators of drainage of shallow (local) or deeper groundwater reservoir in crystalline rocks of the Śnieżnik Massif. The recorded high values of radon concentrations, reaching 1662 Bq/dm3 in underground waters of this area allow to regard these waters as possessing medicinal properties. The area of the upper part of the Kamienica drainage basin may be thus considered a prospective deposit of radon medicinal waters.

5

Numerical model of the catchments of the Oziąbel and Wołczyński Strumień rivers - Wołczyn municipality

38%

Olichwer T. , Wcisło M. , Staśko S. , Buczyński S. , Modelska M. , Tarka R.

|

tom Vol. 34, nr 2

73-89

EN

The article presents a numerical model designed for determining groundwater dynamics and water balance of the catchments of the Oziąbel (Czarna Woda) river and the Wołczyński Strumień river in Wołczyn region. Hydrogeological mapping and modelling research covered the area of 238.9 km 2 . As a result of measurements performed in 2008-2009, flows were determined in major rivers and water table positions were measured at 26 points. In the major part of the area described, the water table, lying at the depth of 1.5-18.7 m, has unconfined character, and the aquifer is built of Neogene (Quaternary) sands and gravels. In the area under study, groundwaters are drawn from 6 wells with total withdrawal of 6133 m 3 /d. The numerical modelling was performed with the use of Visual Modflow 3.1.0 software. The area was partitioned by a discretization grid with a step size l = 250 m. The conceptual model of the hydrogeological system is based on hydrological data gathered over a period of one year, data from HYDRO bank database, cross-sections and maps. The boundaries of the modelled hydrogeological system were established on the watersheds of the Wołczyński Strumień river and the Oziąbel river, apart from the areas where they run together. The modelled area was extended (271.5 km 2 ) around the Wołczyński Strumień river catchment to achieve a more effective mapping of the anthropogenic impact on its balance and the hydrodynamic system of the catchment area. The structure is characterised by the occurrence of one or rarely two aquifers separated by a pack of Quaternary clays. The investigation produced a detailed water balance and its components.

6

Model koncepcyjny systemu hydrogeologicznego obszaru oddziaływania Lubińsko-Głogowskiego Obszaru Miedzionośnego (LGOM)

26%

Staśko S. , Gurwin J. , Wcisło M. , Modelska M. , Kryza H. , Kryza J. , Olichwer T. , Buczyński S. , Tarka R. , Wąsik M. , Becker R.

|

tom nr 451 Hydrogeologia z. 13

203--210

PL

W Instytucie Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego opracowano numeryczny model hydrogeologiczny 3D (regionalny), uwzględniający strefę oddziaływania górnictwa rud miedzi LGOM. Stworzony i przetestowany szczegółowy model hydrogeologiczny obejmuje swym zasięgiem powierzchnię 3049 km2, w tym obszary górnicze KGHM Polska Miedź (650 km2). Zbudowany model ma za zadanie przeprowadzenie weryfikacji struktury hydrogeologicznej, rozpoznanie i ustalenie danych ilościowych systemu krążenia wód podziemnych, określenie zmian warunków przepływu wód podziemnych w trakcie prowadzonej eksploatacji złoża a w konsekwencji ustalenie bilansów wód podziemnych modelowanych poziomów wodonośnych oraz ocenę ilościową dopływów kopalnianych na podstawie uzyskanego odwzorowania hydrodynamiki systemu. W efekcie końcowym uaktualniany model posłuży do wykonania symulacji prognostycznych w nawiązaniu do przewidywanego rozwoju obszarów wyrobisk górniczych. W artykule przedstawiono model koncepcyjny systemu hydrogeologicznego badanego obszaru. Stanowił on zakończenie wstępnych etapów prac oraz podstawę przy konstruowaniu modelu numerycznego.

EN

3D numerical hydrogeological regional model has been developed in the Institute of Geological Sciences, University of Wrocław. The model takes into account the impact zone of copper ore mines Lubin-Głogów Ore District (LGOM). Detailed hydrogeological model has been created and tested covered area of 3049 km2 (in this the mining areas KGHM covered 650 km2). Built model is designed to verify hydrogeological structure, identification and determination of groundwater circulation system, to determine changes in groundwater flow during exploitation of the deposit. As a result developed model can determine groundwater balance and groundwater inflow to the mine based on the obtained image hydrodynamics of the system. In the end, updated model will be used to simulate the prognosis in relation to the anticipated development of mine workings.