PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 11

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available Reversals and partings. Over the manuscripts for Włodzimierz Odojewski’s Nie można cię zostawić samego o zmierzchu and Jeżeli jeszcze kiedyś będę… (from the writer’s Poznań archive)
100%
Borowczyk J.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
|
2022
|
tom 64
|
nr 1
519-559
PL
W studium dokonano rekonstrukcji i analizy procesu pisania dwóch opowiadań Włodzimierza Odojewskiego (1930–2016) powstałych w latach 1976–1993. Autor bada bruliony (rękopisy i maszynopisy) przechowywane w archiwum pisarza na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu. Praca nad dokumentacją genezy opowiadań odbywa się przy pomocy narzędzi zaproponowanych przez francuskich genetyków tekstu (P-M. de Biasi, J. Bellemin-Noël) i amerykańskiego badacza J. Bryanta (pojęcie płynnego tekstu /fluid text/). Analiza dotyczy wybranych skupisk zmian w brulionach utworów Odojewskiego – redakcje tytułu, początkowych akapitów, a także skreślenia, poprawki, uzupełnienia. Punktem dojścia studium jest stwierdzenie, że toku długotrwałego aktu twórczego pisarz dąży do konstrukcji, które w sposób maksymalnie precyzyjny oddają niuanse stanów psychicznych bohaterów oraz scenerii akcji opowiadań. Akt twórczy w wykonaniu Odojewskiego jest przykładem niestabilności pisania, którego efektem są kreacje płynnych postaci.
EN
The study retraces and investigates Włodzimierz Odojewski’s (1930–2016) process of writing two short stories between 1976 and 1993 by interrogating the manuscripts (handwritten and typed) from the writer’s personal archive, maintained by the Faculty of Polish and Classical Philology of the Adam Mickiewicz University in Poznań. To document the genesis of the stories, the author draws on analytical methods proposed by French text geneticists (Pierre-Marc De Biasi, Jean Bellemin-Noël) and American scholar John Bryant (author of the fluid text concept). The investigation is focused on selected clusters of revisions made in Odojewski’s manuscripts – edits made to the title and the opening paragraphs, alongside various deletions, corrections, and additions. The investigation is premised on the argument that in the course of a long creative act, writers typically strive for compositions that most precisely reflect the nuances of their characters’ mental states and the settings of their stories. As performed by Odojewski, the creative act serves as an example of the inherent volatility of writing, which ultimately produces highly fluid characters.
2
Content available Constellations of Stains: The Matter of Experiencing and the Measure of Writing in the Essays by Józef Czapski and Marta Piwińska
100%
Borowczyk J.
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
|
2019
|
nr 8
151-168
EN
This text is an attempt at repaying the author’s debt (both as an academic intellectual and as a regular reader) towards two inspiring essayists: Marta Piwińska and Józef Czapski. From the latter, the author of the article gained a lesson in establishing an intimate relationship with a work of literature he reads or a painting he views. From Piwińska he learnt the poetics of a mentally disciplined essay and gained the ability to associate the readings of the literature of the Polish Romanticism with contemporary sensitivity and the grand works of high modernism of the 20th century. In this article, the author analysed the records of fragments of the life and artistic struggles included in eight essays by Czapski (from the Patrząc and Czytając collections) as well as extensive essays with a literary studies’ focus by Piwińska (from books: Złe wychowanie and Juliusz Słowacki od duchów). The author focussed on the essayistic studies of the experiences of lostness and tiredness, the work of the mind, eyes and other senses, of spiritual and intellectual surprises, and even of moments of clairvoyance. He esteems the discussed essays particularly highly due to their exploratory value, which often takes the form of micro-stories, and elliptical and condensed biographical outlines. In these, readers are offered specific figures of artists and people engaged in everyday hustle and bustle. Both these groups encounter experiences which could be referred to as cornerstone lessons in existence.
3
Content available Zmagania z początkiem. Przed-tekst wybranych opowiadań Włodzimierza Odojewskiego (na materiale z poznańskiego archiwum pisarza)
100%
Borowczyk J.
Forum Poetyki
|
2020
|
nr 22
26-51
EN
The paper reconstructs and analyzes the avant-texts of three short stories by Włodzimierz Odojewski, representing the mature, late phase of his work: Ku Dunzynańskiemu Wzgórzu idzie las, Co słychać w ojczyźnie, Sezon w Wenecji. The paper is based on Odojewski’s archive at the AMU Faculty of Polish and Classical Studies in Poznań. Subsequent editions of the opening paragraphs of the three stories mentioned above were selected as a special object of reconstruction and analysis. In the text-forming process of each one Odojewski edited the text several times. In each case a different tendency proved to be a superior characteristic of the writing effort – in one case the aim was to show a suspension of a protagonist’s consciousness, in one – to postpone a meeting between the narrator and his old friend, and in one – reducing the temporal and personal distance. The genetics of selected texts by Odojewski provides significant clues and impulses for making new (or deepening and correcting the already existing) interpretations of the studied short stories.
PL
W artykule odtworzono i przeanalizowano przed-teksty trzech opowiadań Włodzimierza Odojewskiego, reprezentujących dojrzałą i późną fazę jego twórczości – Ku Dunzynańskiemu Wzgórzu idzie las, Co słychać w ojczyźnie, Sezon w Wenecji. Pracę oparto na spuściźnie literackiej znajdującej się w archiwum pisarza na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu. Jako szczególny obiekt rekonstrukcji i analizy wybrano kolejne redakcje początkowych akapitów wspomnianych opowiadań. W procesie tekstotwórczym każdego z nich autor podejmował kilka- lub kilkunastokrotnie pisanie i redagowanie kolejnych ujęć inicjalnej partii utworów. W każdym z przypadków inna tendencja okazywała się nadrzędną cechą pisarskiego wysiłku – raz było to dążenie do zawieszenia stanu świadomości bohatera utworu, kiedy indziej do odwlekania spotkania narratora z dawnym znajomym, za jeszcze innym razem chodziło o skrócenie dystansu czasowego i osobowego. Genetyka wybranych tekstów Odojewskiego dostarcza istotnych wskazówek i impulsów do podejmowania nowych (lub pogłębiania i korygowania już istniejących) interpretacji badanych opowiadań.
4
Content available A ring in the archive. Genetics and fluidity of Zygmunt Haupt’s short stories (the author’s legacy in Stanford Libraries)
100%
Borowczyk J.
Forum Poetyki
|
2023
|
nr 32
EN
The article is an attempt to analyse the process of textual creation in Zygmunt Haupt’s short story Entropia. To that end, brouillons in the archives of Stanford University special collections, containing consecutive versions of the work have been consulted. The analytical background applied here relies on observations of scholars who emphasise the complexity of literary techniques applied by the author of Lutnia, whose focus was to try and demonstrate the complicated status of the lyrical I in the modern world. The present author tries to demonstrate that Haupt’s brouillons are an integral, living part of his writing, in which the fight for demonstrating newly discovered values emerging from the relationship between man and place is never complete. 
PL
Artykuł przynosi próbę analizy procesu tekstotwórczego opowiadania Zygmunta Haupta pod tytułem Entropia. Wykorzystano bruliony utworu znajdujące się wśród spuścizny pisarza przechowywanej w zbiorach specjalnych biblioteki Stanford University. Analizę umieszczono w kontekście obserwacji badaczy, którzy podkreślają złożoność zabiegów literackich autora Lutni skupionego na próbie ukazania skomplikowanego statusu podmiotu w świecie nowoczesnym. Autor tekstu chce udowodnić, że bruliony Haupta są integralną, żywą częścią jego pisarstwa, w którym nigdy nie kończy się batalia o ukazanie wciąż na nowo odkrywanych wartości płynących z relacji człowieka i miejsca.
5
Content available Stać przed zagadkami świata i życia ludzkiego bez gotowych odpowiedzi. O pisaniu biografii (nie tylko) Jana Potockiego
100%
Borowczyk J.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2019
|
nr 35
395-405
EN
The conversation concerns the broadly-understood methodological background and substantive knowledge of the co-author of the highly praised biography of Jan Potocki, François Rosset. The researcher talks about the importance and usefulness of knowledge of the French eighteen-century novel, the Enlightenment ideas and artistic trends for the work on the biography of the author of The Manuscript found in Saragossa. Rosset also talks about archive research related to the work on this biography and about how he used his knowledge of editorial meanders of the famous novel while writing. The researcher emphasizes that the authors of biographies should keep a distance from the characters of their stories and that their main goal is to try to present the life cycle of a given person as comprehensively as possible, supporting it with sources.
6
Content available Przyległość i płynność – ekspresje sąsiedztwa w pismach Kraszewskiego i Stempowskiego z kraju nad Dniestrem
100%
Borowczyk J.
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
|
2023
|
nr 12
29-51
EN
The focus of the article is the analysis of the literary expressions of neighbourhood affinities in the Dniestr River basin featured in Wspomnienia Odessy, Jedysanu i Budżaku. Dziennik przejażdżki w roku 1843 od 22 czerwca do 11 września (1845–1846) by Józef Ignacy Kraszewski and in Jerzy Stempowski’s essay W dolinie Dniestru (1941). The center of attention was captured by the myriad forms of contiguity seen in the topography of the banks of the Dniestr River – namely, the middle course in a sketch by Hostowiec and the lower one, surrounded by a liman, in Kraszewski’s diary. The midsection of the article deals with the fluidity of languages used by representatives of the various ethnic groups and social strata living on both banks of the Dniestr, as well as the multiplicity of religious denominations. The third contention bears on both writers’ attempts to overturn the dominance of history drawing on both writers’ strong tendency to exploit the motif of ruin. Neighbourhood relations set aglow both a nineteenth- and twentieth-century writer. Both writers also achieve an effect of contiguity and fluidity within the composition and style of their respective works.
PL
W artykule poddano analizie pisarskie ekspresje sąsiedztwa nad Dniestrem zawarte we fragmentach Wspomnień Odessy, Jedysanu i Budżaku. Dzienniku przejażdżki w roku 1843 od 22 czerwca do 11 września (1845–1846) Józefa Ignacego Kraszewskiego oraz w eseju Jerzego Stempowskiego W dolinie Dniestru (1941). Najwięcej uwagi poświęcono rozmaitym formom przyległości obecnych w topografii brzegów Dniestru – środkowego w szkicu Hostowca oraz dolnego, otoczonego limanem, w dzienniku Kraszewskiego. Płynności języków używanych przez reprezentantów różnych grup etnicznych i warstw społecznych zamieszkujących oba brzegi Dniestru, a także wielości wyznań religijnych – tego dotyczy środkowa partia artykułu. W ogniwie trzecim postawiono tezę o próbach uchylenia dominacji historii przez obu pisarzy i wskazano na silną skłonność obu do operowania motywem ruiny. Sąsiedztwo pasjonuje zarówno pisarza dziewiętnasto-, jak i dwudziestowiecznego. Obaj twórcy osiągają także efekt przyległości i płynności w ramach kompozycji i stylu swoich wypowiedzi.
7
Content available Nagle poczuli się wolni. Z Piotrem Bojarskim rozmawia Jerzy Borowczyk
63%
Bojarski P. , Borowczyk J.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2016
|
nr 29
227-245
EN
An interview with Piotr Bojarski, author of historical non-fiction and novels about Poznań 1956 protests, focusing on a few topics. The attitudes and fortunes of doctors, paramedics, security officers, heroic protesters of the Black Thursday, lawyers who defended the protesters – all this allows us to look at a single day in Polish history through a few prisms. Additionally, the interview contains remarks on the benefits of a reporter’s look at history, and the attempts at novelistic emplotment of the events of 1956.
8
Content available „A przecież tak blisko/ że niektórzy mylą” – rola poety i człowiek określony lokalnością według Stanisława Neunerta
63%
Borowczyk J. , Skibski K.
Polonistyka. Innowacje
|
2019
|
nr 9
83-102
EN
In this article, we analyze and interpret selected poems by Stanisław Neunert (Neumert), a rural poet from the village of Gulcz in the Czarnkowsko-trzcianecki poviat (Greater Poland Voivodeship). Methodologically, we try to incorporate into the formula proposed by Małgorzata Mikołajczak in her “manifesto” of regiopoetry – so, we combine two types of analysis: poetological and cultural. We analyze the way of poetic arrangement (the structure of the free poem, metaphor, ellipticity, idostyle) of several motifs and themes extracted from this poetry: home, nature, cultivated role, metapoetic and autotematic reflection. We pay special attention to the human-place relationship pre-sent in Neunert’s poetry and show the artist’s activity using two concepts derived from geographical and cultural studies – poeta geographicus and poeta localis. It should be added that the text was created in connection with the project “Local biographies” carried out at the Faculty of Polish and Classical Philology at Adam Mickiewicz University in Poznań in cooperation with the School Complex in Wielen. The authors of the article collaborated with the pupils of the local grammar school over the biography of Neunert, in which analytical and interpretative remarks concerning his poetry were written.
PL
W artykule podejmujemy analizę i interpretację wybranych utworów poetyckich Stanisława Neunerta (Neumerta), wiejskiego poety ze wsi Gulcz w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim (województwo wielkopolskie). Metodologicznie staramy się wpisać w formułę zaproponowaną przez Małgorzatę Mikołajczak w jej „manifeście” regiopoetyki – łączymy więc dwa typy analizy: poetologiczną i kulturową. Analizujemy sposób poetyckiej aranżacji (struktura wiersza wolnego; metaforyka; eliptyczność; idostyl) kilku wydobytych z tej poezji motywów i wątków: domu, przyrody, roli uprawnej, refleksji metapoetyckiej i autotematyczej. Szczególną uwagę zwracamy na obecną w poezji Neunerta relację człowiek – miejsce i ukazujemy aktywność twórcy za pomocą dwóch pojęć wywiedzionych z badań geograficzno-kulturowych − poeta geographicus oraz poeta localis. Dodać należy, iż tekst powstał w związku z projektem „Życiorysy lokalne” realizowanym na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM we współpracy z Zespołem Szkół w Wieleniu. Autorzy tekstu współpracowali z uczennicami tamtejszego gimnazjum nad biografią Neunerta, w którą wpisane zostały uwagi analityczno-interpretacyjne dotyczące jego poezji.
9
Brak wiary w istnienie świata? Opowieść Magdaleny Tulli o pewnej matce i córce z Peerelem w tle
63%
Borowczyk J. , Skibski K.
Roczniki Humanistyczne
|
2017
|
tom 65
|
nr 1: Literatura polska
57-83
PL
W pracy podjęta została analiza i interpretacja peerelowskiej rzeczywistości w dwóch ostatnich tomach prozy Magdaleny Tulli – Włoskich szpilkach (2011) i Szumie (2014). W pierwszej części omówione zostały Włoskie szpilki, postrzegane jako opowieść o dojrzewaniu w czasach Polski Ludowej, a także o niemożliwości pełnego odczytania tego, co minione (matka i córka są ofiarami przeszłości; młodsza z nich niezmordowanie podejmuje jednak wysiłek zmierzenia się z tym, co ją spotkało). Peerel jest tutaj sceną, na której rozgrywa się dramat narzuconej iluzji, podminowane przemocą (fizyczną i psychiczną) sceny z życia codziennego. Część druga dotyczy Szumu, czytanego jako głęboka analiza trwania w „oparach przymusu”. Peerel ujęty został jako powieściowe tło, dotknięte syndromem zagubionej przyczynowości, osłabionej aksjologii, fasadowości zachowań i sądów. Uwaga autorów skupia się także na literackich obrazach i definicjach różnych wcieleń kategorii normalności. Tytułowy szum okazuje się także efektem pamięci słów, których wolność zależy wyłącznie od uwagi odbiorcy.
EN
This work aims at analysing and interpreting the PRL reality in the two last prose volumes by Magdalena Tulli – Włoskie szpilki [Italian High Heels] (2011) and Szum [Noise] (2014). The first part discusses Włoskie szpilki, viewed as a story about becoming mature in the PRL era, as well as about the inability to fully understand what belongs to the past (the mother and the daughter are victims of the past, however, the younger one tirelessly attempts to come to terms with what happened to her). PRL sets here the scene where the drama of the imposed illusion is played, scenes from everyday life accompanied by violence (physical and mental). The second part concerns Szum, interpreted as a deep analysis of staying with the “fumes of compulsion”. PRL sets the novel’s background, affected by the syndrome of lost causality, weakened axiology, superficial behaviours and judgments. The authors’ attention is also focused on literary images and definitions of different incarnations of the category ‘normal’. The title noise is also a result of the memory of words, the freedom of which depends solely on the receiver’s attention.
10
Content available Lokalność – próby i ćwiczenia
63%
Borowczyk J. , Skibski K.
Polonistyka. Innowacje
|
2019
|
nr 9
1-2
11
Wstęp
51%
Dambek-Giallelis Z. , Marzec L. , Borowczyk J.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2019
|
nr 35
9-13
PL
Wstęp
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.