Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Odtworzenie stanu retencji wód podziemnych i powierzchniowych w wybranych lokalizacjach dawnych zbiorników piętrzących na podstawie metod modelowych (wschodnie Mazowsze)

100%

Zabłocki S.

|

tom nr 476, Hydrogeologia z. 17

133--140

PL

W artykule przeanalizowano dokumenty oraz programy związane z zagadnieniem małej retencji w zlewni Osownicy zlokalizowanej na obszarze wschodniego Mazowsza. Na podstawie mapy topograficznej z 1915 r. odwzorowano poziom i zasięg piętrzenia wód powierzchniowych w miejscach, gdzie na początku XX w. znajdowały się dwa zbiorniki retencyjne. Funkcjonowanie tych zbiorników i ich wpływ na wody podziemne określono przez symulacje modelowe przepływu wód podziemnych w wariancie reprezentującym obecne warunki hydrogeologiczne, czyli stan przed piętrzeniem wód powierzchniowych oraz w wariancie odtwarzania tych zbiorników, czyli po ich spiętrzeniu. Wyniki wskazują na znaczny zasięg oddziaływania zbiorników na wielkość zasobów wód podziemnych poziomu przypowierzchniowego, którego poziom zwierciadła podniesienie się maksymalnie o 3 m. W granicach zasięgu znacznemu przekształceniu ulegnie bilans wód podziemnych, a względny przyrost ich zasobów wyniesie średnio 41–52%. Zbiorniki będą miały również wpływ na wielkość zasobów odnawialnych niższego poziomu o charakterze użytkowym. Obliczono również potencjał energetyczny, który mógłby zostać wykorzystany do zaspokojenia potrzeb gospodarstw domowych w sieci lokalnej.

EN

The article presents analysis of documents and programs related to the issue of small retention in the Osownica catchment located in eastern Mazovia. Based on the topographic map from 1915, the level and extent of surface water damming have been mapped in places where two retention reservoirs were located at the beginning of the 20th century. The functioning of these reservoirs and their impact on groundwater were determined by model simulations of groundwater flow in a variant representing the current hydrogeological conditions – the state before damming the surface waters, and in a variant of recreating these reservoirs ˗ after damming them. The results indicate a significant range of impact of the reservoirs on the volume of groundwater resources of the first aquifer, the groundwater table level will rise by a maximum of 3 m. Within the limits of the reservoir influence, the groundwater balance will undergo a significant transformation, and the relative increase of groundwater resources will amount to an average of 41–52%. The reservoirs will also have an impact on the volume of renewable resources of the lower aquifer. Energy potential has also been calculated, which can be used to meet the needs of households in the vicinity of the reservoirs.

2

Podatność wód podziemnych w warunkach suszy hydrogeologicznej w płytkich systemach hydrogeologicznych

51%

Krogulec E. , Sawicka K. , Zabłocki S.

|

tom nr 475, Hydrogeologia z. 16

101--108

PL

Badania podatności wód podziemnych przeprowadzono w dolinie Wisły, na obszarze płytkiego występowania wód podziemnych. Wykonano analizę zmian stanów wód podziemnych w celu identyfikacji wartości średnich oraz wartości najniższych w wieloleciu 1999–2013. Na modelu hydrodynamicznym określono wartości zasilania infiltracyjnego odpowiadające stanom średnim w wieloleciu oraz stanom najniższym w warunkach suszy hydrogeologicznej. Przeprowadzono wariantową ocenę podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia przy zastosowaniu metody DRASTIC, przyjmując do obliczeń średnie i najniższe stany wód podziemnych i odpowiadające im wartości zasilania infiltracyjnego. Mapy podatności dla obu wariantów podatności: podatności średniej (A) oraz w warunkach suszy hydrogeologicznej (B), przedstawiają zróżnicowanie przestrzenne występowania poszczególnych klas podatności. W wariancie A największą powierzchnię zajmuje średniowysoka i średnia klasa podatności. W okresie suszy hydrogeologicznej największą powierzchnię zajmuje średnia klasa podatności. Wyniki badań potwierdzają potrzebę wariantowej oceny podatności, szczególnie w płytkich systemach hydrogeologicznych, w których objęte są ochroną zróżnicowane ekosystemy, w tym ekosystemy zależne od wód podziemnych.

EN

The study of groundwater vulnerability was carried out in the Vistula river valley, in the area of shallow groundwater occurrence. An analysis of groundwater level changes was preformed to identify average values and the lowest values in the period of 1999–2013. On the hydrodynamic model, infiltration rate was determined corresponding to average groundwater levels and the lowest levels representing hydrogeological drought. A variant evaluation of groundwater vulnerability to pollutions was done using the DRASTIC method, assuming the average and the lowest groundwater levels and the corresponding infiltration rates for the calculation. The vulnerability maps for both vulnerability options: medium (A) and hydrogeological drought conditions (B), show the spatial diversity of individual vulnerability classes. In Variant A, the medium and medium high classes occupy the largest area. During the hydrogeological drought the medium class is the largest area. The research results support the need for a variant susceptibility assessment, especially in shallow hydrogeological systems in which diverse ecosystems are protected, including groundwater-dependent ecosystems.

3

Causes of groundwater level and chemistry changes in an urban area; a case study of Warsaw, Poland

32%

Krogulec E. , Gruszczyński T. , Kowalczyk S. , Małecki J. J. , Porowska D. , Sawicka K. , Trzeciak J. , Wojdalska A. , Zabłocki S. , Zaszewski D.

Acta Geologica Polonica

|

2022

|

tom Vol. 72, no. 4

495--517

EN

The presented studies focus on changes in groundwater levels and chemistry, and the identification of important factors influencing these changes on short- and long-term scales in urban areas. The results may be useful for rational and sustainable groundwater planning and management in cities. The studies concerned three aquifers: (1) the shallow Quaternary aquifer, (2) the deep Quaternary aquifer, and (3) the Oligocene aquifer in the capital city of Warsaw (Poland). The spatial variability of groundwater recharge was determined and its changes in time were characterized. The characteristics of groundwater levels were based on long-term monitoring series. The results indicate that urban development has caused overall reduction in infiltration recharge (from 54 to 51 mm/year), which is particularly clear in the city suburbs and in its centre, where land development has significantly densified during the last 30 years. Studies of groundwater levels indicate variable long-term trends. However, for the shallowest aquifer, the trends indicate a gradual decrease of the groundwater levels. In the case of the much deeper Oligocene aquifer, groundwater table rise is observed since the 1970s (averagely c. 20 m), which is related with excessive pumping. Based on the studied results, the groundwater chemistry in the subsurface aquifer indicates strong anthropogenic influence, which is reflected in multi-ionic hydrogeochemical types and the occurrence of chemical tracers typical of human activity. The Oligocene aquifer is characterized by a chemical composition indicating the influence of geogenic factors.