Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 10

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
|
|
tom T. 70, nr 8
171--176
PL
Prognozowanie wpływów eksploatacji górniczej na powierzchnię terenu wymaga określenia wartości parametrów zastosowanej teorii wpływów, poprzez które uwzględniane są charakterystyczne dla danego rejonu warunki geologiczno-górnicze. W przypadku teorii geometryczno-całkowych wyróżnić można trzy podstawowe parametry: tgβ - decydujący o wartości parametru rozproszenia wpływów, a-współczynnik eksploatacyjny oraz w przypadku wzorów J. Białka [3, 4] lub J. Zycha [16] parametr A1 zależny od szerokości tzw. obrzeża „d”. Powyższe parametry określane są z pewnym błędem średnim decydującym o dokładności prognozy [6, 7, 9, 10]. W artykule analizowano wpływ błędów średnich poszczególnych parametrów na błąd wyznaczenia wskaźników opisujących deformacje terenu górniczego oraz miejsca ich występowania dla teoretycznego przypadku eksploatacji prostokątnego pola ścianowego.
EN
Prediction of the effects of mining on the land surface requires a determination of the value of parameters used in the theory of influence, by which the characteristic geological and mining conditions for the area are considered. In the case of geometrical theory of integral, we can distinguish three basic parameters: tgβ - determining the value of the dispersion parameter of influence, a - operating-ratio and in the case of formula J. Białek [3, 4] and J. Zych [16] the parameter A1 which depends on the width of the so-called border - "d". These parameters are calculated from the average error which determines the precision of the prediction [6, 7, 9, 10]. This paper presents an analysis of the effects of average errors of each parameter on the error of the determination of indicators which describe mining area deformations and places they occur for the theoretical case of a rectangular field longwall operation.
PL
Spośród parametrów geometryczno-całkowej teorii wpływów wyróżnić można trzy podstawowe, określające: rozproszenie wpływów w górotworze tgβ, sposób wypełnienia zrobów a oraz szerokość obrzeża eksploatacyjnego A/obr. Najczęściej wartości tych parametrów wyznacza się w oparciu o wyniki pomiarów geodezyjnych prowadzonych na linii obserwacyjnej, poprzez dopasowanie profilu teoretycznego niecki obniżeniowej do profilu uzyskanego z obserwacji. Jak wykazano w pracach [8, 10] możliwe jest również wyznaczenie ich wartości w oparciu o obniżenia zaobserwowane na punktach rozproszonych. W artykule analizowano wyniki pomiarów niwelacyjnych prowadzonych na linii obserwacyjnej oraz punktach rozproszonych, zastabilizowanych w tym samym rejonie eksploatacyjnym. Na ich podstawie wyznaczono wartości parametrów przyjętego modelu teoretycznego, charakteryzujące się pewnym błędem, którego wartość zależy od wielu czynników, m.in. od: liczby punktów pomiarowych i ich usytuowania względem pola eksploatacyjnego, głębokości eksploatacji, geometrii pola eksploatacyjnego oraz od dokładności aproksymowania wyników pomiarów przyjętym modelem obliczeniowym [3, 4, 10]. W obu analizowanych przypadkach parametry oraz błędy średnie ich wyznaczenia osiągnęły zbliżone wartości.
EN
Amongst the parameters of geometrical and integral theory, there are three basic parameters which determine the influence dispersion in ground tgβ, the fulfillment of abandoned workings and the width of the exploitation area Aobr. Most often the parameters are determined on the basis of the results of geodesic measurements performed on the observation-line, by adjustment of subsidence theoretical profile to the profile obtained thanks to observation. As it was presented in previous papers [8, 10], their values could also be determined on the basis of subsidence observed on the dispersed points. This paper presents the results of measurements performed on the observation line and dispersed points which are stabilized in the same exploitation area. The results allowed to determine the values of parameters for the applied theoretical model. These parameters are characterized by a measurement error whose value depends on many factors e.g. the number and location of measurement points with respect to exploitation area, depth of exploitation, geometry of the exploitation area and accuracy of determination of the measurement results, with the calculation model applied [3, 4, 10]. In both cases the parameters and their mean errors reached similar values.
PL
Prawidłowe wyznaczenie wartości parametrów przyjętego modelu obliczeniowego pozwala z dużą dokładnością określić wskaźniki opisujące proces deformacji terenu górniczego. W przypadku geometryczno-całkowych teorii wyróżnić można trzy podstawowe parametry, tj.: parametr zasięgu wpływów tgβ, współczynnik eksploatacyjny a oraz tzw. obrzeże eksploatacyjne d. Najczęściej parametry te wyznacza się na podstawie dopasowania profilu niecki teoretycznej do niecki rzeczywistej, stosując metodę najmniejszych kwadratów. Ich wartości zależą w dużej mierze od położenia linii pomiarowej względem parceli eksploatacyjnej. W artykule przeanalizowano trzy warianty obliczeniowe, w których uwzględniono różnorodne usytuowanie linii pomiarowej względem pola eksploatacyjnego. Dla każdego przypadku określono średnie błędy wyznaczenia poszczególnych parametrów.
EN
The correct determination of the parameters’ values of the selected calculation model allows to set with high accuracy the indicators describing the deformation process of the mining area. In geometric and integral theory three basic parameters could be distinguished: influence range parameter tgβ, exploitation factor a and so called exploitation edge d. These parameters are mostly determined based on the theoretical and real match of trough profile, using the method of least squares. Their values depend largely on the position of the measuring line in relation to the exploitation area. This paper examines three variants of calculations that include a variety of positions of the measuring line in relation to the exploitation field. For each case average errors designation of the individual parameters were determined.
EN
From the beginning of human existence, man collected and analysed information about the space that surrounded him. Nowadays, due to the huge amount of data, it would be impossible without geographic information systems. According to the definition, the main function of GIS (Geographic Information Systems) is to collect, process, integrate, analyse and present data directly collected in the database or obtained through analysis. The basis of each information system’s functioning is the collection of relevant data about real-world objects, in terms of their completeness, quality and reliability. Due to the very rapid development of information technology, GIS systems have found a wide application, eg. in spatial planning, real estate management, administration, infrastructure management and many other areas of life. The authors within the article have made a detailed review of the current using of GIS, with particular emphasis on the mining industry. In the latter, particular attention was focused on the use of this type of tools to monitor and analyse the effects of mining activities. At the same time, the authors indicated new possibilities related to the application of geographic information systems in this branch.
PL
Zgodnie z definicją główną funkcją systemów GIS jest gromadzenie, przetwarzanie, integrowanie, analizowanie oraz prezentowanie danych bezpośrednio zgromadzonych w bazie lub też uzyskanych na drodze przeprowadzonych analiz. Podstawą funkcjonowania każdego systemu informacji jest zgromadzenie odpowiednich danych o obiektach świata rzeczywistego, biorąc pod uwagę ich kompletność, jakość oraz wiarygodność. Ze względu na bardzo szybki rozwój technologii informatycznych systemy GIS znalazły szerokie zastosowanie m.in. w planowaniu przestrzennym, gospodarce nieruchomościami, administracji, w zarządzaniu infrastrukturą i w wielu innych dziedzinach życia. W ramach artykułu dokonano szczegółowego przeglądu dotychczasowego wykorzystania GIS, ze szczególnym uwzględnieniem branży górniczej. Szczególną uwagę skupiono na zastosowaniu tego typu narzędzi do monitorowania i analizowania skutków działalności górniczej. Jednocześnie wskazano nowe możliwości związane z zastosowaniem systemów informacji geograficznej w tej dziedzinie.
PL
W niniejszym artykule pokazano, jak kształtują się wartości błędów parametrów teorii wyznaczanych na podstawie wyników pomiarów niepełnych niecek obniżeniowych. Rozpatrzono dwa przypadki eksploatacji górniczej, powodującej wytworzenie się na powierzchni niepełnej niecki obniżeniowej. Przypadek pierwszy, najczęściej spotykany dotyczy eksploatacji w kształcie pasa (np. pole pojedynczej ściany), natomiast przypadek drugi przedstawia przykład niecki tworzącej się nad polem o kształcie kwadratu. W obydwu przypadkach analizowany jest wpływ rozmiarów pola eksploatacyjnego na wartości błędów, z jakimi wyznaczane są parametry teorii wpływów. Na podstawie rzeczywistych wyników obserwacji pokazano jak można wstępnie oszacować wartości błędów parametrów tgβ, Aobr, a. Analiza pokazuje, że szczególnie duży błąd, rzędu kilkudziesięciu procent, charakteryzuje wartość współczynnika osiadania wyznaczonego z obserwacji obrazujących niepełne niecki obniżeniowe. Wynika stąd, że wartości parametrów określone na podstawie tego typu obserwacji należy traktować z dużą rezerwą, albowiem są one obarczone dużym błędem.
EN
The present article shows the formation of parameter error values of theory determined on the basis of measurements of incomplete subsidence troughs. Two cases of mining exploitation causing the formation of an incomplete subsidence trough were considered. The first case, occurring most frequently, concerns the exploitation in the form of a belt (e. g. panel of an individual longwall), whereas the second case presents an example of a trough arising above the panel in the shape of a square. In both cases the influence of dimensions of the exploitation panel on the value of errors, with which the parameters of the theory of influence are determined, have been analyzed. On the basis of real observation results the way of initial estimation of the values of errors of the parameters tgβ, Aobr, a were presented. The analysis shows that especially a great error, amounting to several dozen per cent, characterizes the value of subsidence coefficient determined from observations illustrating incomplete subsidence troughs. Hence results that the values of parameters determined on the basis of this type of observations should be treated highly cautiously, because they are encumbered with a great error.
PL
Dokładność prognozowania deformacji terenu górniczego wskutek podziemnej eksploatacji górniczej zależy w dużej mierze od prawidłowego doboru wartości parametrów teorii wpływów przyjmowanych do obliczeń. Parametry te wyznaczane są w oparciu o wyniki pomiarów geodezyjnych poprzez dopasowanie profilu teoretycznego do profilu obserwowanego. W artykule przedstawiono wyniki analizy wpływu liczby punktów pomiarowych, głębokości eksploatacji oraz wartości błędu średniego charakteryzującego dopasowanie profilu teoretycznego do wyników pomiarów na błąd wyznaczenia wartości parametrów teorii prognozowania wpływów.
EN
The accuracy of forecasting deformations of a mining area resulting from underground mining depends to a considerable extent on the appropriate choice of the impacts theory parameters assumed for calculations. These parameters are determined based on the results of geodetic measurements by matching the theoretical profile and the profile being observed. The article provides a discussion on the results of an analysis of an influence of the measurement points number, depth of mining and the average error value characterising the matching between the theoretical profile and the measurement results on the error in determination of the impacts forecasting theory parameters.
PL
Wykonanie prognozy deformacji terenu górniczego wymaga określenia wartości parametrów modelu obliczeniowego. Są one wyznaczane z pewnym błędem, wpływającym bezpośrednio na dokładność prognozy. Przyjęty model opisujący nieustalone obniżenia terenu górniczego [3, 9, 10, 16] posiada łącznie 7 parametrów, które w analizowanym przypadku wyznaczono odrębnie w trzech etapach na podstawie wyników obserwacji przeprowadzonych z rejonie wpływów eksploatacji górniczej KWK „Jankowice”. Do oszacowania błędów parametrów teorii zastosowano metodę, polegającą na obliczeniu składowych macierzy wariancyjno-kowariancyjnej na podstawie wartości pochodnych cząstkowych obniżeń wyznaczanych względem wartości poszczególnych parametrów. W rezultacie przeprowadzonych obliczeń uzyskano relatywnie niskie wartości błędów parametrów opisujących pełną nieckę obniżeniową. W przypadku parametrów charakteryzujących niepełną nieustaloną nieckę obniżeniową, błąd średni ich wyznaczenia był znacznie większy.
EN
The performance of mining ground deformation prognosis requires the determination of parameters' values for a numerical model. These parameters are determined with some limit of error which directly affects the prediction accuracy. The assumed model which describes the transient mining ground subsidence [3, 9, 10, 16] contains jointly 7 parameters. In the analyzed case, they were determined on the basis of the results of geodetic measurements, conducted in the region of mining exploitation impacts at 'Jankowice' coalmine, for three stages separately. To estimate theory parameters' errors, the authors applied a method consisting in the calculation of variancy- covariancy matrix components with use of partial derivatives values of the subsidence which is determined in relation to the parameters’ individual value. The calculation results showed relatively low values of errors of the parameters which describe the complete subsidence trough. In case of parameters that characterize the transient incomplete subsidence trough, the mean error value was much higher.
PL
W artykule przedstawiono opis nieustalonych niecek obniżeniowych za pomocą wzoru stanowiącego modyfikację równania różniczkowego S. Knothego. W oparciu o wyniki obserwacji geodezyjnych dokonano identyfikacji wartości parametrów teorii wpływów. Przeprowadzono również analizę dokładności wyznaczenia parametrów charakteryzujących nieustalone obniżenia terenu górniczego.
EN
This paper presents description of nonstationary subsidence troughs based on formula which is modification of S. Knothe's differential equation. Identification of theory parameters was carried out basing on geodesy measurements. There was made also analysis of accuracy of parameters that characterize nonstationary mining area subsidences.
PL
W artykule przedstawiono wyniki obserwacji wysokościowych uzyskane przy wykorzystaniu elektronicznych technik pomiarowych. Wyniki pomiarów geodezyjnych posłużyły do przeprowadzenia analiz i ocen dokładnościowych wartości przewyższeń między punktami założonej w tym celu osnowy pomiarowej.
EN
The results of height observations in article were introduced by using electronic measuring techniques. The results of geodesy measurements were service to make the accuracy analyses of superiorities value between points of geodesic canvass.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.