Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 20

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Celem pracy jest określenie wiodących trendów zmian granic administracyjnych w Polsce. Na podstawie 194 Rozporządzeń Rady Ministrów dotyczących zmiany granic i nadawania statusu miasta, obejmujących łącznie 1383,8 km2 , przeprowadzono wielowymiarowe analizy na lata 2010-2020, a ich wyniki odniesiono do reform terytorialnych w Europie i w Polsce. Analizy te stanowiły podstawę do wyboru wiodących trendów, w tym: 1) "nowej fali" przywracania statusu miasta (od 2018 r. w nowym trybie przyspieszonym), która spowodowała zmiany ilościowe w jednostkach III rzędu, 2) znaczny wzrost powierzchni miast i powiatów miejskich spowodowany głównie aneksjami w strefach podmiejskich, 3) upolitycznienie procesu zmian granic, zwłaszcza w latach poprzedzających wybory samorządowe. Zanikła tendencja fragmentacji jednostek obserwowana w latach 90. Inicjatorami zmian granic nadal są głównie lokalne elity, rzadko mieszkańcy gmin. Ponadto zidentyfikowano kilka prawidłowości dotyczących zmian granic w poszczególnych województwach, które wymagają pogłębionych badań.
EN
The objective of the study is to determine the leading trends in changing administrative boundaries in Poland. Based on 194 Regulations of the Council of Ministers concerning the changes of boundaries and granting city status, which covered a total of 1,383.8 sq. km, multidimensional analyses for the years 2010–2020 were conducted, and their results were referred to territorial reforms in Europe and Poland. The analyses provided the basis for selecting the leading trends, including: (1) the ‘new wave’ of the restitution of city status (from 2018 in the new fast-track mode), resulting in quantitative changes within 3rd-tier units, (2) a significant increase in the area of cities and city counties primarily caused by annexations in suburban zones and establishing new cities, and (3) the politicisation of the process of changing boundaries, especially in the years preceding local government elections. The trend of unit fragmentation observed in the 1990s has disappeared. The initiators of the changes of administrative boundaries are still predominantly local elites and rarely the inhabitants of communes.
2
Content available Funkcje metropolitalne Lublina
100%
EN
The aim of this paper is to present the Lublin’s metropolitan function. Lublin is the largest city in the East of Poland and the centre of the potential Lublin metropolitan area. Lublin from centuries past was the main city of the Lublin region and the platform to exchange of economy between the East and the West. Is Lublin being able to keep this position in the future? Are the contemporary strength and range of influence the egzogenic factors generating profitable conditions to the city development? Is the potential too strong for make Lublin of the metropolitan center in the international scale? The following article is the attempt of answering to these questions. The issues of the Lublin’s geopolitical location and transport accessibility were presented. Then the main function which decided about city’s development potential as metropolitan centre were characterized and they range of influence were determined. The following activities are identified as metropolitan: cultural, scientific, educational and trade node, a tourist attraction and industry.
PL
Lublin, położony na wschodnich krańcach Polski, jest w klasyfikacji polskich miast zaliczany do grona potencjalnych metropolii. O dalszych możliwościach rozwoju Lublina jako ośrodka metropolitalnego – w warunkach konkurowania ze sobą miast o podobnej skali i randze – zadecydują głównie funkcje wyższego rzędu, które stanowią czynnik przyciągania kapitału zewnętrznego i określają pozycję lubelskiego ośrodka w regionie, kraju i Europie. Opracowanie niniejsze skupia się zatem na zagadnieniach związanych z siłą i zakresem oddziaływania takich sfer, jak nauka i szkolnictwo wyższe, kultura, turystyka i przemysł, które zaklasyfikowane zostały do dziedzin warunkujących rozwój Lublina jako metropolii.
PL
Artykuł stanowi podsumowanie działań prowadzonych w Polsce w latach 2011–2016, które przyczyniły się do delimitacji miejskich obszarów funkcjonalnych ośrodków wojewódzkich (MOF OW) pod kątem realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT). W pierwszej części artykułu przedstawiono zasady wdrażania ZIT w Polsce oraz wyniki delimitacji MOF OW zaproponowanej przez władze centralne. W drugiej części skonfrontowano je z efektami prac prowadzonych we wszystkich polskich regionach. Pozwoliło to na dokonanie oceny wzajemnych relacji i wyróżnienie pięciu wariantów prac związanych z delimitacją MOF OW dla potrzeb implementacji ZIT, tj. wariantu ministerialnego, współpracy, strategiczno-planistycznego, eksperckiego i doraźnego.
EN
The paper summarizes the activities, carried out in Poland in the period 2011–2016, which led to the delimitation of Functional Urban Areas of Voivodeship Centres (FUA VC) in the scope of the implementation of Integrated Territorial Investments (ITI). The first part of the paper presents the principles of implementing ITI in Poland, and the results of the delimitation of FUA VC proposed by the central authorities. In the second part, they are confronted with the results of studies conducted in all Polish regions. This makes it possible to assess their mutual relations, and to observe five variants of works related to the delimitation of FUA VC for the implementation of ITI, namely I. Ministerial, II. Cooperation, III. Strategic Planning, IV. Expert, and V. Interim.
5
Content available Rola wód powierzchniowych w rozwoju Lublina
100%
EN
The article aims to present the transformation of the river network in Lublin and its role in the development of the city from the Middle Ages to the present. The natural and anthropogenic transformations of the hydrographic network and changes in water conditions (regime) in the bottoms of the Lublin River valleys in the aspect of their impact on the spatial and socio-economic development of Lublin were studied. Detailed analyses were conducted for the five main periods of city development, i.e. 1) pre-chartered, 2) flourish, 3) collapse, 4) moderate, and 5) dynamic development. Changes in the hydrographic network and water regime were reconstructed and changes in the function of river valleys were analysed. In addition, periods in which surface waters have had a positive and negative impact on the city’s development have been demonstrated.
PL
Artykuł ma na celu przedstawienie transformacji sieci rzecznej na obszarze Lublina i jej roli w rozwoju miasta od średniowiecza do współczesności. Analizie poddano naturalne i antropogeniczne przekształcenia sieci hydrograficznej, a także zmiany stosunków wodnych w dnach dolin rzek lubelskich w aspekcie ich wpływu na rozwój przestrzenny i społeczno-gospodarczy Lublina. Analizy szczegółowe prowadzono dla pięciu głównych okresów rozwoju miasta, tj. 1) przedlokacyjnego, 2) rozkwitu, 3) upadku, 4) umiarkowanego oraz 5) dynamicznego rozwoju. W pracy zrekonstruowano zmiany sieci hydrograficznej i stosunków wodnych oraz przeanalizowano zmiany funkcji dolin rzecznych. Ponadto wykazano okresy, w których wody powierzchniowe miały pozytywny oraz negatywny wpływ na rozwój miasta.
EN
The objective of the article is to present the process of designing and implementing Regional Research and Innovation Strategy for Smart Specialisation (RIS3). The paper is composed of two parts. The first part presents the idea of Smart specialization and its implementation in the current programming period, as well as the legal basis, premises, and assumptions of development of RIS3. In the second part, in the context of endogenic potentials, competitive advantages, and level of competitiveness of the region, the process of development of Regional Innovation Strategy for the Lubelskie Voivodship 2020 is presented in practice from the stage of identification of the areas of regional smart specialization in the entrepreneurial discovery process, through defining goals, priorities, and directions of measures and determination of the implementation assumptions, to the specification of financing sources. In the context of financing, the assumptions of the strategy were confronted with the provisions of the Regional Operational Programme of the Lubelskie Voivodship 2014–2020. This permitted drawing conclusions regarding financing pro-innovation measures on the regional level. In comparison to the assumptions of Regional Innovation Strategy for the Lubelskie Voivodship 2020 a considerable increase of resources in the scope of the Priority Axis 3 aiming at the improvement of competitiveness of SMEs was recorded. The cognitive value of the article is the presentation, in a broader context, of the methodology of development of RIS3 of the Lubelskie Voivodship, and translation of provisions of the strategy into specific measures in the financial sphere.
PL
Artykuł ma na celu przedstawienie procesu projektowania i wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji (RIS3). Praca składa się z dwóch części. W pierwszej przedstawiono ideę inteligentnej specjalizacji i jej implementację w ramach polityki spójności 2014–2020, a także ukazano podstawy prawne, przesłanki i założenia tworzenia RIS3. W drugiej części, na tle potencjałów endogenicznych, przewag konkurencyjnych i poziomu innowacyjności regionu, przedstawiono w praktyce proces opracowania Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Lubelskiego do roku 2020 (RIS3 WL) od etapu dochodzenia do wyboru regionalnych inteligentnych specjalizacji w procesie przedsiębiorczego odkrywania, poprzez definiowanie celów, priorytetów i kierunków działań oraz określenie założeń implementacji, po wskazanie źródeł finansowania. W kontekście finansowania założenia strategii skonfrontowano z zapisami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego 2014–2020, co pozwoliło na wyciągnięcie wniosków odnośnie finansowania przedsięwzięć proinnowacyjnych na poziomie regionalnym. W stosunku do założeń RIS3 WL zanotowano znaczące zwiększenie środków w ramach Osi Priorytetowej 3 nastawionej na poprawę konkurencyjności firm sektora MŚP. Wartością poznawczą artykułu jest przedstawienie na szerszym tle metodyki projektowania RIS3 województwa lubelskiego i przełożenia zapisów strategii na konkretne działania w sferze finansowej.
EN
The objective of the article is the presentation of the practical aspect of implementation of one of the new tools of Cohesion Policy 2014–2020, namely Integrated Territorial Investments (ITIs) in functional urban areas (FUAs) in Poland. In the context of general rules of implementation of the instrument resulting from statutory provisions and ministry guidelines, the article presents the practical aspects of that process, including the establishment of an ITI union, the delimitation of the support area, development of the ITI strategy, and thematic and substantive scope of projects designated for financing. Moreover, the paper presents the degree of advancement of the implementation of ITIs as at the end of May 2018. The analyses permitted the identification of areas that will receive the most support and development of a catalogue of predominant investments and their beneficiaries, as well as a level of contracting of dedicated allocation of ITIs in particular FUAs. Finally, the article includes recommendations of what should be changed in the institutional, governance, and strategic programming aspect for the implementation of ITIs in the future perspective to be more effective.
EN
The following paper summarises Polish experience related to current cross-border cooperation in the scope of spatial planning. The first part presents the legal basis of cross-border cooperation and strategic-planning documents developed so far. The second part focuses on cooperation with the Ukrainian side, both at the level of state administration and working groups developing elaborations for both parts of the border region. It includes a detailed description of the development of one of them — the map of investment projects of the Polish part of the Polish-Ukrainian border region. It presents the scope of works, manner of preparing the maps and the text, and results of the works.
PL
Niniejsze opracowanie podsumowuje polskie doświadczenia z dotychczasowej współpracy transgranicznej w zakresie planowana przestrzennego. W pierwszej części pracy przedstawiono podstawy prawne współpracy transgranicznej oraz dotychczas opracowane dokumenty strategiczno-planistyczne. W drugiej części skupiono się na współpracy ze Stroną ukraińską, zarówno na szczeblu administracji państwowej, jak i grup roboczych przygotowujących opracowania planistyczne dla obu części pogranicza. Szczegółowo omówiono proces tworzenia jednego z nich — „Mapy zamierzeń inwestycyjnych na terenie polskiej części pogranicza polsko-ukraińskiego”. Zaprezentowano zakres, sposób opracowania części graficznej i tekstowej oraz rezultaty prac.
9
Content available Gra o przestrzeń publiczną miast
100%
PL
Przestrzeń publiczna do niedawna traktowana jako „państwowa”, tzn. dla większości „niczyja”, w okresie przemian ustrojowych nabrała istotnego znaczenia. Stała się areną starć pomiędzy różnego rodzaju „graczami”. W walce o przestrzeń publiczną ścierają się interesy między innymi władz samorządowych, prywatnych inwestorów i mieszkańców. Inwestycje w przestrzeni publicznej sprawiają, że w ciągu ostatnich lat podlega ona dynamicznym przemianom. Kto ostatecznie decyduje o wyglądzie przestrzeni publicznych i funkcjach, jakie one pełnią? Czy zawsze są one zgodne z oczekiwaniami odbiorców? W pierwszej części opracowania przytoczono definicje przestrzeni publicznej oraz omówiono problematykę przestrzeni semipublicznych. W drugiej części pracy skupiono się na omówieniu głównych „graczy” o przestrzeń publiczną miast, przedstawiono motywy ich działania oraz preferencje w gospodarowaniu przestrzenią, a także przedstawiono przykłady przemian przestrzeni publicznej miast będące często wynikiem gry interesów.
EN
Public space has been considered as “state”, i.e. “no-one’s” until recently, but it has become more and more important during the transition. Public space transformed to an arena where different types of “players” are encountering each other. In the battle for public space there are visible interests of inter alia self-governments, private investors and city dwellers. Investments in public space causes that it is changing dynamically. Who makes the final decision on the outlook and performance of and functions carried out by public spaces? Is it always in accordance with expectations of users? There are definitions of public space and the concept of semipublic space presented in the first part of the paper. In the second part there is focus on main “players” for public space. Their motives as well as preferences in space management are presented. Finally, some examples of changes in urban public spaces are discussed which are often an effect of a game of interests.
10
100%
PL
W artykule poddano analizie wybrane obowiązujące akty prawne, krajowe dokumenty planistyczne (KPZK 2030) i programowe (Umowa partnerstwa), wybrane instrumenty finansowe (zintegrowane inwestycje terytorialne) oraz Założenia krajowej polityki miejskiej. Przeprowadzone badanie stanowiło podstawę do sformułowania wniosków dotyczących szans i zagrożeń, jakie niesie za sobą realizacja analizowanych dokumentów w kontekście planowania zrównoważonego rozwoju miejskich obszarów funkcjonalnych (MOF). Analiza dowiodła, że obowiązujące przepisy i wytyczne wykazują wiele nieścisłości w zakresie ustalenia zasad planowania funkcjonalnego w MOF, co skutkuje niedostosowaniem obecnych dokumentów poziomu wojewódzkiego do wytycznych ministerialnych (dotyczy to zwłaszcza delimitacji MOF) oraz wprowadza dualizm opracowań strategicznych (strategia rozwoju MOF i strategia ZIT). Z kolei możliwość finansowania inwestycji publicznych w MOF-ach w ramach ZIT niesie pozytywne skutki w sferze planowania strategicz
EN
The article analyses selected binding legal acts, national planning documents (Concept of the National Spatial Planning 2030) and programme documents (Partnership Agreement), selected financial instruments (Integrated Territorial Investments), and assumptions of the National Urban Policy. The conducted study permitted drawing conclusions regarding the opportunities and threats involved in the implementation of the analysed documents in the context of planning of sustainable development of functional urban areas (FUA). The analysis documented many inconsistencies in the binding provisions and guidelines in the scope of determination of the rules of functional planning in FUA. This results in the failure to adjust the binding documents at the provincial level to ministry guidelines (this particularly concerns the delimitations of FUA), and introduces the dual character of strategic documents (Strategy of Development of FUA and Strategy of Integrated Territorial Investments). The possibility to finance public investments in FUA in the scope of Integrated Territorial Investments brings positive results in terms of strategic planning.
EN
In the years 2009–2018, 183 decisions were issued concerning changes in the boundaries of local government units (LGUs), which covered a total of 1340 km2 of the area of Poland. As a result, communes or their parts changed their administrative status and territorial affiliation. This process was also associated with many social and economic repercussions. The aim of the paper is to present the process of changes in the administrative boundaries in LGUs and its effects, using the example of selected cities of the regional level. The first part of the paper presents the formal, legal and procedural requirements of the boundary changes. The second part analyses the changes of LGUs boundaries in the years 2010–2019. In the third part, the genesis and spatial and socio-economic effects of changing boundaries were discussed, exemplified by cities with different territorial expansion strategies. Rzeszów, Opole and Zielona Góra were selected for detailed analyses. Finally, recommendations concerning changes in boundaries in the context of minimizing the negative effects of this process were formulated.
PL
W latach 2009–2018 wydano 183 decyzji dotyczących zmian granic jednostek samorządu terytorialnego (JST), które objęły łącznie 1340 km2 powierzchni Polski. W ich wyniku gminy lub ich części zmieniły swój status administracyjny i przynależność terytorialną. Proces ten wiązał się także z wieloma reperkusjami natury społecznej i gospodarczej. Artykuł ma na celu ukazanie procesu zmian granic admi-nistracyjnych JST oraz jego skutków na przykładzie wybranych miast poziomu regionalnego. W pierwszej części pracy przedstawiono wymogi formalne, prawne i proceduralne zmian granic. W drugiej przeanalizo-wano zmiany granic JST w latach 2010–2019. W trzeciej części omówiono genezę oraz skutki przestrzenne i społeczno-ekonomiczne zmian granic na przykładzie miast prowadzących odmienne strategie ekspansji terytorialnej. Do szczegółowych analiz wybrano Rzeszów, Opole oraz Zieloną Górę. Na koniec przedstawiono rekomendacje dotyczące zmiany granic w kontekście minimalizacji negatywnych skutków tego procesu.
PL
Celem pracy jest ukazanie wpływu realizacji projektów z budżetu partycypacyjnego (BP) na zagospodarowanie i kształtowanie przestrzeni publicznych w mieście. W pierwszej części artykułu przedstawiono założenia ogólne i modele budżetowania partycypacyjnego, a następnie podstawy prawne oraz zasady wdrażania i finansowanie BP w Polsce. W drugiej części skonfrontowano je z implementacją BP (obywatelskiego i zielonego) w Lublinie w edycjach 2015–2019. Zawarte w trzeciej części szczegółowe analizy edycji 2015–2017 wykazały, że 86% inwestycji zgłoszonych i 87% zwycięskich dotyczyło bezpośrednio działań w przestrzeni publicznej. Ponadto ukazano rozkład przestrzenny i zakres tematyczny tych inwestycji w 27 dzielnicach Lublina w odniesieniu do 10 kategorii wydzielonych przez autorki, a także motywacje i aktywność mieszkańców dzielnic w aplikowaniu o projekty. W czwartej części przedstawiono zmiany w przestrzeniach publicznych Lublina wywołane realizacją projektów z BP, a następnie doświadczenia lubelskie odniesiono do innych miast w Polsce. W podsumowaniu zamieszczono rekomendacje, jak efektywnie wdrażać BP, aby kreować wysokiej jakości przestrzeń publiczną w miastach. Wyróżniono trzy aspekty: 1) organizacyjno-proceduralny, 2) aktywizacji interesariuszy i 3) realizacji inwestycji.
EN
This paper examines the impact of the implementation of participatory budget (PB) projects on the development and creation of public spaces in the city. The first part of the paper describes the main assumptions and models of participatory budgeting as well as the legal basis and rules of PB implementation and financing in Poland. In the second part, those are confronted with the implementation of PB (civic and green) in Lublin in 2015-2019. In the third one, detailed analysis of the PB rounds 2015-2017 show that 86% of investment projects submitted and 87% of projects selected for implementation were directly associated with activities in public space. Furthermore, the spatial distribution and thematic scope of those investments in 27 districts of Lublin in relation to 10 categories selected by the authors as well as the motivation and activity of residents of individual districts in applying for projects were presented. The fourth part shows the changes in Lublin’s public spaces caused by the implementation of PB projects and Lublin’s experience in relation to other cities in Poland. The summary includes recommendations on how to effectively implement BP to create a high quality public space in cities. Three aspects are distinguished: 1) organizational and procedural; 2) mobilisation of the stakeholders and 3) implementation of projects.
EN
The aim of this paper is to present the genesis and the development of two models of the “leading path” to the integrated management of functional urban areas of voivodeship centres (FUA VC) in Poland in the context of the implementation of the new instrument of the EU’s Cohesion Policy – Integrated Territorial Investments (ITIs). The implementation of ITIs is presented in the light of the inter-commune cooperation in FUA VC, which has been realised variously so far. As examples of the “leading path” to the integrated management based on the ITI, two functional areas have been selected, differing in this respect, Poznań in western Poland (an example of a bottom-up model) and Lublin in its eastern part (an example of a top-down model). In the conclusion, the instrument of ITI was evaluated as a factor which initiates, deepens or complicates the cooperation of local governments in FUAs. It has been emphasised, that in spite of the creation of organisational and financial instruments (ITIs) which activate the cooperation of self-governments in functional areas, one must take into account the need for legislative changes which give a special status to metropolitan areas, income sources and specific powers.
|
2018
|
tom 25
|
nr 2
61-79
EN
The article discusses the practical aspect of implementation of the idea of sustainable development in the EU Cohesion Policy in the 2014-2020 programming period in Poland. The objective of the study is to determine the relations between the idea of sustainable development and instruments of its implementation, and the identification of the scope of influence of Cohesion Policy tools on sustainable development of functional urban areas (FUA). The paper presents the author’s set of sustainable development indicators (SDI) and relevant analyses of their implementation in the financial and spatial aspect in 26 FUAs. Detailed analyses covered one of the new instruments of territorial development, namely Integrated Territorial Investments (ITI). The paper provides evidence which proves that the dominant sphere in the financial and spatial support is the modernisation of transport and energy engineering infrastructure, with potentially multiple effects, as well as the de­velopment of a structurally diverse labour market. The least support is provided to the strengthening of integrated management. The tested approach is applicable in reference to other functional areas in the EU. It can contribute to the determination of the extent to which the implementation of the Cohesion Policy supports sustainable development of cities and their functional areas. The application of SDI contributed to the understanding of the process in reality.
EN
The aim of this paper is to present the genesis and the development of two models of the “leading path” to the integrated management of functional urban areas of voivodeship centres (FUA VC) in Poland in the context of the implementation of the new instrument of the EU’s Cohesion Policy – Integrated Territorial Investments (ITIs). The implementation of ITIs is presented in the light of the inter-commune cooperation in FUA VC, which has been realised variously so far. As examples of the “leading path” to the integrated management based on the ITI, two functional areas have been selected, differing in this respect, Poznań in western Poland (an example of a bottom-up model) and Lublin in its eastern part (an example of a top-down model). In the conclusion, the instrument of ITI was evaluated as a factor which initiates, deepens or complicates the cooperation of local governments in FUAs. It has been emphasised, that in spite of the creation of organisational and financial instruments (ITIs) which activate the cooperation of self-governments in functional areas, one must take into account the need for legislative changes which give a special status to metropolitan areas, income sources and specific powers.
EN
The decentralisation of the country’s territorial system had an immense impact on the development of cities at the turn of the 20th and 21st centuries. This particularly concerns former capitals of voivodeships “degraded” to the function of poviat cities, facing a number of socio-economic challenges, reflected in among others their spatial development. The objective of the paper is the identification of their conditions, common features, and differences, as well as determination of directions of changes in the process of spatial development of former voivodeship capitals in Poland. The paper discusses the following issues: 1) effect of expansion of administrative boundaries on changes in the functional-spatial structure; 2) stimulants and destimulants of spatial development; 3) shaping the spatial structure in reference to the historical development of cities and provisions of strategic-planning documents; 4) functional urban areas; 5) directions of spatial development of the analysed cities in the future. They correspond with the detailed objectives. The contribution of this paper is twofold. In the implementation aspect, it presents the effect of the political transformation, administrative-territorial reforms, and conducted spatial policy on the development of cities constituting voivodeship capitals until 1998, i.e. Krosno, Przemyśl, and Tarnobrzeg, currently located in the Carpathian Voivodeship. In the cognitive aspect, it presents models of spatial development of these cities.
PL
Decentralizacja ustroju terytorialnego państwa wywarła ogromny wpływ na rozwój miast na przełomie XX i XXI w. Dotyczy to zwłaszcza byłych stolic województw „zdegradowanych” do funkcji miast na prawie powiatu, przed którymi stanęło wiele wyzwań natury społeczno-gospodarczej, co znalazło odzwierciedlenie m.in. w ich rozwoju przestrzennym. Celem opracowania jest zidentyfikowanie uwarunkowań, cech wspólnych i różnic, a także wskazanie kierunków zmian w procesie rozwoju przestrzennego byłych miast wojewódzkich w Polsce. W pracy odniesiono się do takich zagadnień, jak: 1) wpływ rozszerzenia granic administracyjnych na zmiany struktury funkcjonalno-przestrzennej; 2) stymulanty i destymulanty rozwoju przestrzennego; 3) kształtowanie struktury przestrzennej w nawiązaniu do historycznego rozwoju miast oraz zapisów dokumentów strategiczno-planistycznych; 4) miejskie obszary funkcjonalne; 5) kierunki rozwoju przestrzennego analizowanych miast w przyszłości. Odpowiadają one układowi celów szczegółowych. Efekty niniejszej pracy są dwojakie. W aspekcie implementacyjnym ukazano wpływ transformacji ustrojowej, reform administracyjno-terytorialnych oraz prowadzonej polityki przestrzennej na rozwój miast będących do 1998 r. stolicami województw, tj. Krosna, Przemyśla i Tarnobrzega, położonych obecnie w województwie podkarpackim. W aspekcie poznawczym opracowano modele rozwoju przestrzennego tych miast.
EN
The objective of the paper is to determine the dynamics of development of urban cycling infrastructure in the context of development of bicycle-sharing systems based on the case study of Cracow and Lublin. The study particularly refers to the comparison of provisions of strategic documents with the implementation of cycling infrastructure in the years 2010–2019. It also presents, in a comprehensive way, the development of bicycle-sharing systems, and discusses the activity of informal groups and cycling organizations in both cities. The study evidenced that the expansion the infrastructure is delayed towards the provisions of strategic-programming documents, and its network is still incoherent, primarily as a result of the dispersal in urban spaces of road investments accompanied by cycling infrastructure investments. It has no effect on the development of bicycle-sharing systems, constituting a good supplementation of cycling infrastructure, as confirmed by correlation analyses. The number and location of stations, however, depend on the activities of the operator, stimulated mainly by top-bottom (Cracow) or bottom-up (Lublin) initiatives. The use of bicycle-sharing system was primarily determined by the continuity of functioning of the operator and rental cost. Despite differences in terms of the dynamics of conducted measures, the activity of cycling organizations, their spectrum, and rules of financing have an effect on both the popularisation of cycling as a means of transport, and the expansion of cycling infrastructure and bicycle-sharing systems. The best effects were obtained for the activities of the Lublin cycling ecosystem.
PL
Celem artykułu jest identyfikacja dynamiki rozbudowy miejskiej infrastruktury rowerowej w kontekście rozwoju systemów roweru miejskiego na przykładzie Krakowa i Lublina. W szczególności odniesiono się do zagadnień dotyczących porównania zapisów dokumentów strategicznych z realizacją infrastruktury rowerowej w latach 2010–2019, a także kompleksowo przedstawiono rozwój systemów roweru miejskiego oraz omówiono działalność grup nieformalnych i organizacji rowerowych w obu miastach. Wykazano, że rozbudowa infrastruktury przebiega z opóźnieniem w stosunku do zapisów dokumentów strategiczno-programowych, a jej sieć nadal jest niespójna, co wynika głównie z rozproszenia w przestrzeni miast inwestycji drogowych, którym towarzyszą inwestycje z zakresu infrastruktury rowerowej. Nie wpływa to na rozwój systemów roweru miejskiego, które stanowią dobre uzupełnienie infrastruktury rowerowej, co potwierdziły analizy korelacji, przy czym liczba i lokalizacja stacji jest uzależniona od działań operatora, stymulowanych w przewadze w ramach działań odgórnych (Kraków) lub oddolnych (Lublin). Na wykorzystanie systemów roweru publicznego wpływ miały przede wszystkim ciągłość funkcjonowania operatora i koszty wypożyczeń. Działalność organizacji rowerowych, pomimo różnic pod względem dynamiki prowadzanych działań, ich spektrum oraz zasad finansowania, ma wpływ zarówno na popularyzację transportu rowerowego, jak i na rozbudowę infrastruktury rowerowej oraz systemów roweru miejskiego. Najlepsze efekty osiągnięto w przypadku działań ekosystemu rowerowego.
EN
The article aims at the determination of relations between the real estate market and water supply and sewage management based on the example of the Lublin Functional Area (LFA). The paper is composed of two parts. The first part focuses on the characteristics of functional urban areas (FUA) both in the context of theoretical assumptions and practical aspects of their implementation under the Cohesion Policy 2014–2020 in Poland, as well as development problems of FUA resulting from the intensity of the process of suburbanization. The second part of the article presents the characteristics of LFA and the analysis of the relations between an increase in dwelling stock and the real estate market in the communes of LFA and their provision in water supply and sewage infrastructure. It also presents problems caused by uncontrolled expansion of built-up areas in the context of conducting sustainable municipal management in areas with high values for agricultural production in spatial, socio-economic, and environmental terms.
PL
Artykuł ma na celu określenie relacji pomiędzy rynkiem nieruchomości a gospodarką wodno-ściekową na przykładzie Lubelskiego Obszaru Funkcjonalnego (LOF). Praca składa się z dwóch części. W pierwszej części skupiono się na charakterystyce miejskich obszarów funkcjonalnych (MOF ) zarówno w kontekście założeń teoretycznych jak i praktycznych aspektach ich implementacji w ramach polityki spójności 2014–2020 w warunkach polskich, a także problemów rozwojowych MOF wynikających z nasilenia zjawisk towarzyszących suburbanizacji. W drugiej części artykułu dokonano charakterystyki LOF oraz poddano analizie relacje pomiędzy przyrostem zasobów mieszkaniowych i rynkiem nieruchomości w gminach LOF, a ich uzbrojeniem w infrastrukturę wodno-kanalizacyjną. Przedstawiono także problemy jakie niesie niekontrolowany przyrost terenów zabudowanych w kontekście prowadzenia zrównoważonej gospodarki wodno-ściekowej na terenach posiadających wysokie walory dla prowadzenia gospodarki rolnej w sferze przestrzennej, społeczno-gospodarczej, jak i środowiskowej.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.