Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wystepowanie nizowek na obszarze Ziemi Klodzkiej

100%

Tokarczyk T.

|

tom 24

|

nr 2

51-56

2

Wskaźniki oceny suszy stosowane w Polsce i na świecie

100%

Tokarczyk T.

|

nr 07

PL

W literaturze światowej i polskiej znaleźć można wiele charakterystyk oraz wskaźników opisu suszy i innych mówiących o potrzebach wodnych. Ich zastosowanie zależy głównie od celu oraz dostępności danych. Przedstawiane są one w różnych skalach przestrzennych i czasowych, od skali regionalnej do globalnej. Często służą one do podejmowania decyzji w rolnictwie i gospodarce. Takie zastosowanie narzuca podejście metodyczne tzn. otrzymane wyniki powinny być porównywalne dla różnych obszarów. W związku z powyższym wskaźniki suszy najczęściej wyrażone są jako pojedyncza wartość odnoszona do wybranego obszaru, czy zlewni. Niektóre wskaźniki, najprostsze do określenia, mówią o różnicy sumy opadu z analizowanego przedziału czasowego i norm ustalonych ma podstawie materiału historycznego. Inne wykorzystują więcej informacji np. o temperaturze, pokrywie śnieżnej, zasilaniu wodami powierzchniowymi i podziemnymi itp. Mimo, że trudno ocenić, który wskaźnik jest najlepszy, dla każdego obszaru można znaleźć taki, który lepiej opisuje dane warunki przyrodnicze i klimatyczne. W pracy zamieszczono przegląd wskaźników opisu suszy szeroko stosowanych na świecie i w Polsce oraz przedstawiono wyniki zastosowania wybranych wskaźników dla obszaru zlewni Nysy Kłodzkiej.

EN

Nowadays, in literature there are a lot of indices and factors designed to assess drought periods and water needs. Indices are presented in different spatial and temporal scale, from regional to global and chiefly are dedicated to agriculture and economy for making decision. Their application mainly depends on target and data availability. Such application imposes methodological approach; it means that obtained results should be comparable for different regions. Therefore drought indices are express as single number related to selected region. Some of them, especially the ones that are simple to calculate, are based only on one feature - precipitation for instance as a difference between total precipitation from investigated period and established norm from multiyear data. Others indices are based on more features as temperature, snow-cover, surface water and groundwater supply etc. Although it is hard to select a prori which index is the most effective, for each region the one that matches the best local environment and climatic conditions should be appointed. The paper presents a survey of indices for drought assessment and the results obtained for selected indices in Nysa Klodzka basin.

3

Zmiennosc przeplywow niskich na obszarze Kotliny Klodzkiej

100%

Tokarczyk T.

|

tom 12

105-127

4

Classification of low flow and hydrological drought for a river basin

100%

Tokarczyk T.

Acta Geophysica

|

2013

|

tom Vol. 61, no. 2

404--421

EN

The occurrence of drought is one of the characteristic features of Polish climate. Drought usually lasts for many weeks and covers consid- erable area causing economic and social losses. Due to the influence which drought has on environment, economy and society, more and more research and implementation works are devoted to issues concerning its occurrence, risk assessment, monitoring, and forecasting. Literature indicates that hydrological droughts are most often associated with low flow periods on rivers. The paper presents analyses of hydrological drought periods on the basis of hydrological drought index (HDI) for selected Nysa Kłodzka study basin (SW part of Poland). Analyses were carried out in relation to the Maximum Credible Hydrological Drought (MCHD). In addition, attempts were taken to assess the hydrological drought based on atmospheric drought focused on application in ungauged basins in terms of hydrological monitoring.

5

Projektowanie małej retencji w zlewniach użytkowanych rolniczo

63%

Tokarczyk T. , Olearczyk D.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Inżynieria Środowiska

|

2004

|

tom 13

6

The Operational Drought Hazard Assessment Scheme : Performance and Preliminary Results

63%

Tokarczyk T. , Szalińska W.

Archives of Environmental Protection

|

2013

|

tom Vol. 39, no. 3

61--77

EN

Predicted climate change may have negative impact on many environmental components including vegetation by increase of evapotranspiration and reduction of available water resources. Moreover, a growing global population and extensive use of water for irrigation and industry result in increasing demand for water. Facing these threats, quantitative and qualitative protection of water resources requires development of tools for drought assessment and prediction to support effective decision making and mitigate the impacts of droughts. Therefore, the Institute of Meteorology and Water Management, National Research Institute has developed and implemented a set of tools for the operational drought hazard assessment. The developed tools cover drought indices estimation, assessment of sensitivity to it formation and drought hazard prediction. They are streamlined into an operational scheme combined with data assimilation routines and products generation procedures. A drought hazard assessment scheme was designed to be implemented into the platform of a hydrological system supporting the operational work of hydrological forecast offices. The scheme was launched to run operationally for the selected catchments of the Odra River and the Wisla River basins. The crucial resulting products are presented on the website operated by IMWM-NRI: POSUCH@ (Operational System for Providing Drought Prediction and Characteristics) (http://posucha.imgw.pl/). The paper presents the scheme and preliminary results obtained for the drought event which began in August 2011.

PL

Prognozowane zmiany klimatu mogą niekorzystnie oddziaływać na wiele komponentów środowiska w tym na wegetację roślin poprzez zmiany wielkości parowania i dostępnych zasobów wodnych. Dodatkowo wzrost gospodarczy oraz wzrost populacji powoduje coraz większe zapotrzebowanie na wodę. W obliczu takich zagrożeń, ilościowa i jakościowa ochrona zasobów wodnych wymaga opracowania skutecznych narzędzi do oceny i prognozy zagrożenia suszą oraz wspomagania procesów podejmowania decyzji w celu przeciwdziałania skutkom suszy. W odpowiedzi Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowego Instytutu Badawczego opracowali i wdrożyli system narzędzi od operacyjnej oceny zagrożenia suszą. Opracowany system zawiera narzędzia wskaźnikowe do oceny suszy, podatności na jej pojawianie się oraz do prognozowania zagrożenia suszą. System przystosowany jest do operacyjnego działania, co wiąże się z procedurami asymilacji danych z różnych źródeł oraz generowaniem produktów ukierunkowanych na odbiorcę. System oceny zagrożenia suszą został zaprojektowany do współdziałania z platformą hydrologiczną wspomagającą codzienną pracę Biur Prognoz Hydrologicznych w IMGW PIB. Prognostyczno-Operacyjny System Udostępniania Charakterystyk Suszy POSUCH@ został uruchomiony w operacyjnym trybie pracy dla wybranych zlewni Odry i Wisły, a wyniki prezentowane są na stronie internetowej http://posucha.imgw.pl. Artykuł przedstawia system oraz wstępne wyniki i ocenę suszy, która pojawiła się w sierpniu 2011.

7

Drought hazard assessment in the process of drought risk management

63%

Tokarczyk T. , Szalinska W.

|

nr 3

EN

Awareness of the potential threat of significant natural hazards necessitates the introduction of appropriate procedures allowing for effective and systematic actions aimed at eliminating, or at least partially limiting the effects of such events. Due to the nature of drought and the complex process of its development, the cause and effect approach is widely used in assessing droughts. Naturally, this leads to the treatment of drought in terms of risk, which is defined as a derivative of hazards and consequences. Thus formulated definition of drought leads, in a broader context, to endeavours at minimizing the effects and reducing the size of losses, taking into account the prioritization of activities. An active drought risk management policy is necessary to achieve the safety of water resources in the face of current climate threats and expected further changes. The aim of this work is to present the original concept of drought risk assessment for the needs of strategic risk management as an integrated approach to the implementation of the drought management plan. Risk management is crucial and necessary to effectively reducing the effects of drought in a sustainable manner, in the context of meeting the needs of the population, the environment, and the economy. Risk management is a continuous process, consisting of logically arranged, consecutive events, actions, decisions and approvals, repeated cyclically in the course of monitoring the achieved results and implementing optional adaptations to the observed and forecasted changes. The risk management system presented in the work creates an organizational, methodical and functional framework, the implementation of which in the form of structural and IT solutions may be a tool for effective operation of plans aimed at counteracting the effects of drought on the level of particular water regions and river catchments. The proposed approach, based on strategic management in pursuit of sustainable assurance of water safety for social and natural systems, ensures durability of services of freshwater ecosystems responsible for maintaining biodiversity, maintaining life processes and regeneration of the environment, as well as providing people with economic benefits. The integrated SPI-SRI index of coexistence of humidity conditions was used to assess the risk of drought. The aforementioned index made it possible to determine the likelihood of a drought in probabilistic terms, including the phase of atmospheric and hydrological drought in a given basin, which is a key element in drought risk assessment. The estimated period of repeatability of the threat of dry or very dry meteorological conditions leading to hydrological drought in the Nysa Kłodzka catchment was calculated as once every 7.2 years, and in the Prosna catchment, once every 8 years. This information can be used in planning actions aimed at minimizing the effects of drought, and in water management (for instance, on reservoirs) aimed at reducing these effects.

PL

Świadomość niebezpieczeństwa istotnych zagrożeń naturalnych wymusza potrzebę wprowadzenia odpowiednich procedur pozwalających na efektywne i systematyczne działania, których celem jest eliminacja lub częściowe ograniczanie skutków tych zdarzeń. Ze względu na istotę suszy i złożony proces jej rozwoju w ocenie suszy powszechnie stosowane jest ujęcie przyczynowo-skutkowe. W naturalny sposób skłania to do traktowania suszy w kategoriach ryzyka, które definiowane jest jako pochodna zagrożenia i konsekwencji. Taka definicja suszy pozwala w szerszym kontekście dążyć do minimalizacji skutków i ograniczania wielkości strat z uwzględnieniem priorytetyzacji działań. Aktywna polityka zarządzania ryzykiem suszy jest niezbędna do osiągnięcia bezpieczeństwa zasobów wodnych w obliczu aktualnych zagrożeń klimatycznych i spodziewanych zmian. Celem pracy jest przedstawienie autorskiej koncepcji oceny zagrożenia suszą na potrzeby strategicznego zarządzania ryzykiem jako zintegrowanego podejścia do realizacji planu zarządzania suszą. Zarządzanie ryzykiem jest kluczowe i konieczne do efektywnego ograniczania skutków suszy w sposób zrównoważony w zaspokajaniu potrzeb ludności, środowiska i gospodarki. Zarządzanie ryzykiem jest procesem ciągłym, składającym się z uporządkowanych logicznie, następujących po sobie zdarzeń, działań, decyzji i uzgodnień powtarzanych cyklicznie w toku monitorowania osiąganych rezultatów i wdrażania opcji adaptacji do obserwowanych i prognozowanych zmian. Przedstawiony w pracy system zarządzania ryzykiem tworzy ramy organizacyjne, metodyczne i funkcjonalne, których implementacja w postaci rozwiązań strukturalnych i informatycznych stanowić może narzędzie do skutecznego operowania planami przeciwdziałania skutkom suszy na poziomie regionów wodnych i dorzecza. Proponowane podejście, oparte na strategicznym zarządzaniu w dążeniu do zrównoważonego zapewnienia bezpieczeństwa wodnego systemów społecznego i naturalnego, zapewnia trwałość usług ekosystemów słodkowodnych odpowiedzialnych za utrzymywanie bioróżnorodności, podtrzymanie procesów życiowych i regenerację środowiska, a także zapewnienie ludziom korzyści gospodarczych. Do oceny zagrożenia suszą zastosowano zintegrowany wskaźnik SPI-SRI współwystępowania warunków wilgotnościowych. Pozwolił on na określenie prawdopodobieństwa wystąpienia suszy w ujęciu probabilistycznym z uwzględnieniem fazy suszy atmosferycznej i hydrologicznej w danej zlewni co stanowi kluczowy element oceny ryzyka suszy. Oszacowany okres powtarzalności zagrożenia wystąpienia suchych lub bardzo suchych warunków meteorologicznych, prowadzących do suszy hydrologicznej wyniósł w zlewni Nysy Kłodzkiej na raz na 7,2 lata i w zlewni Prosny na raz na 8 lat. Informacje te mogą być wykorzystane do planowania działań minimalizujących skutki wystąpienia susz i prowadzenia gospodarki wodnej (np. na zbiornikach retencyjnych) ukierunkowanej na ograniczenie tych skutków.

8

Ekomorfologiczna waloryzacja rzeki Widawy o zmienionym reżimie odpływu

63%

Adynkiewicz-Piragas M. , Tokarczyk T.

Przegląd Naukowy. Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2004

|

tom 13

|

nr Zesz.Spec.[30]

9

Determining hypothetical floods in the Odra basin by means of the Cracow method and the volume formula

63%

Gadek W. , Tokarczyk T.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2015

|

nr IV/4

10

Susza hydrologiczna 2015-2016 w Polsce na tle wielolecia

63%

Krasowski W. , Tokarczyk T.

|

2017

|

tom Nr 9

277--284

PL

W artykule dokonano oceny suszy hydrologicznej 2015-2016 - na tle wielolecia - w wybranych zlewniach dorzecza środkowej Odry. Analizie poddano ciągi codziennych przepływów z 35 stacji wodowskazowych zlokalizowanych w zlewniach dopływów Odry oraz Warty z wielolecia 1971-2015 oraz zimy 2016. Do opisu suszy hydrologicznej wykorzystano okresy niżówek hydrologicznych, wskaźnik wiarygodnej ekstremalnej suszy hydrologicznej (WSH) oraz wskaźnik suszy rzecznej (SDI).

EN

The article provides an assessment of the 2015-2016 hydrological drought - as compared to a multi-annual period - in selected Middle Oder River basin districts. The authors analysed daily flow sequences from 35 gauging stations located in the Oder's tributaries basin districts recorded in the years 1971-2015 and in winter 2016. For description of the hydrological drought, the authors use hydrological low water periods, the possible extreme hydrological drought index and the stream flow drought index.

11

Charakterystyka ciekow powierzchniowych obszaru Parku Narodowego Gor Stolowych

63%

Czamara W. , Tokarczyk T.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Inżynieria Środowiska

|

1996

|

tom 08

97-106

12

Zmiennosc wybranych skladowych bilansu wodnego w zlewni Widawy do profilu wodowskazowego Zbytowa

63%

Tokarczyk T. , Adynkiewicz-Piragas M.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Monografie

|

2004

|

nr 38

97-107

13

Ksztaltowanie sie zasobow wodnych w zlewni Widawy w wieloleciu 1991-2002

63%

Tokarczyk T. , Adynkiewicz-Piragas M.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Monografie

|

2004

|

nr 35

77-84

14

System ochrony przed powodzia Kotliny Klodzkiej

63%

Olearczyk D. , Tokarczyk T.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Monografie

|

2004

|

nr 36

17-24

15

Strupczewski Method for Parametric Design Hydrographs in Ungauged Cross-Sections

51%

Gądek W. , Baziak B. , Tokarczyk T.

|

2017

|

tom Vol. 64, nr 1

49--67

EN

Nonparametric hydrographs, constructed by the method suggested by Archer, are usually used for developing parametric design hydrographs. Flow changes in time are described by the UPO ERR Gamma complex function, which denotes a Gamma curve reformulated to have a Unit Peak at the Origin (abbreviated to UPO), supplemented by the Exponential Replacement Recession (ERR) curve. It may be observed, that this solution does not work in some areas of the upper Vistula and middle Odra catchments when the times of the rising limb of a hydrograph are higher than the times of the falling limb, i.e. when the skewness coefficient approximates 0.5 or higher values. Better results can be achieved with the function suggested by Strupczewski in 1964. It is a solution which uses two parameters of the flood hydrograph. The objective of the present paper is to assess the Strupczewski method by comparing it with a complex UPO ERR Gamma function for gauged cross-sections in the upper Vistula and middle Odra catchments. The assessment was carried out for 30 gauged cross-sections (15 in each river catchment). The parameters were optimized for width-hydrograph descriptors W75 and W50, designed by the Archer method, and for the skewness coefficient s. Optimization using only two width-hydrograph descriptors aims to test how the Strupczewski method works for cross-sections for which the values of width-hydrograph descriptors W75 and W50 are known. The assessment of both methods was carried out with reference to a nonparametric hydrograph constructed by the Archer method. The results of these assessments suggest that the Strupczewski method may be used not only for gauged cross-sections, but also for ungauged ones.

16

Flow descriptors for parametric hydrographs accounting for afforestation of the catchment

51%

Baziak B. , Gadek W. J. , Bodziony M. , Tokarczyk T.

|

nr 1

17

Using 3D terrestial laser scaning (TLS)for surveying hydrotechnical structures when preparing flood hazard maps

51%

Szczepanski J. , Orczykowski T. , Tokarczyk T.

Polish Journal of Environmental Studies

|

2012

|

tom 21

|

nr 5

EN

Directive 2007/60/WE of the European Parliament regarding flood risk assessment and management (The Floods Directive) obliges member states to achieve certain aims within given timeframes. The member states are to prepare planning policies, i.e. flood hazard and flood risk maps, by December 2013. The maps should be based on hydraulic models. Preparing the input data includes compiling hydraulic data (the shape of and material from which a river bed and a river valley are made) and data on the hydrotechnical infrastructure and communication. A detailed survey includes bridges and other hydrotechnical structures. The article presents possible use of 3D terrestrial laser scanning (TLS) in the survey of structures where measurement using classical methods may be hazardous. And also, where the level of the structure's complexity for some of the elements is so high, that the classical survey will not deliver eligible results. As an output, there appears to be an entirely measurable 3D model, ready to be used by experts in the field of hydrology and construction.

18

Precipitation extremes during flooding in the Odra River Basin in May-June 2010

51%

Szalińska W. , Otop I. , Tokarczyk T.

Meteorology Hydrology and Water Management. Research and Operational Applications

|

2014

|

tom Vol. 2, Iss. 1

13--20

EN

Flooding in East-Central Europe in May and June 2010 also affected the Odra River Basin. Unlike a typical summer flood scenario, in 2010 intensive precipitation was observed as early as May. Also, the location of the most intensive rainfall shifted to the catchments of the right bank tributaries of the Odra River. This paper presents the climatological assessment of the precipitation totals that caused two flood waves on the Odra River. The assessment was carried out with the use of selected indicators: monthly precipitation totals, daily precipitation totals, number of days exceeding given precipitation levels, number of days with precipitation of a given probability of exceedance and intensity, duration and accumulation of precipitation for a number of consecutive wet days. The reference values for climatological indicators were developed for the period 1966-2009. The values of the selected indicators were analyzed in terms of flood hazard in relation to the hazard gradation. The results show that the observed precipitation had the character of an extreme event with respect to its magnitude, duration and spatial extent. The catchments with recognized high levels of flood hazard were affected by the flood wave. The flood situation caused by the extreme precipitation was evaluated in the context of the largest floods in this region during recent decades.

19

Estimation of parametric flood hydrograph determined by means of Strupczewski method in the Vistula and Odra catchments

51%

Gadek W. , Tokarczyk T. , Srodula A.

Journal of Water and Land Development

|

2016

|

nr 31

20

Nonparametric design hydrograph in the gauged cross sections of the Vistula and Odra basin

51%

Gadek W. J. , Baziak B. , Tokarczyk T.

|

tom 05

|

nr 1

EN

The Archer method for construction of nonparametric hydrographs was regarded as the basic one for constructing design hydrographs in gauged cross sections. The hydrographs designed using this method belong to a group of non-formalized hydrology. Unlike the commonly used formalized methods, where a nonparametric hydrograph is strictly determined and defined, the hydrographs defined in this way are constructed on the assumption, that flow is the main determined parameter. On the other hand, the Archer method assumes that the basic parameter is time, which is determined for assigned standardized flow, called a flow percentile. Hydrographs constructed using this method are the basis for constructing parametric design hydrographs used for engineering computations. The Archer method is relatively new and should be verified for various regions. Presented manuscript compares the results obtained using this method in the middle Odra and upper Vistula basins with the nonparametric method developed at the Cracow University of Technology, called the Cracow method. The obtained results show, that four highest registered flood waves are sufficient to construct a nonparametric design hydrograph, whereas semi-standardized volumes above descriptors W75 and W50 and the duration time of the descriptors are bigger than the volumes and duration times calculated by means of the Cracow method in the Vistula River basin, and approximate with regard to the values in the Odra River basin.