Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

„Die Wahrheit ist den Kindern zumutbar“ – Schuld und Bekenntnis in Gudrun Pausewangs geschichtserzählendem Kinderund Jugendbuch Ich war dabei Geschichten gegen das Vergessen

100%

Jeleč M.

Wortfolge. Szyk Słów

|

2019

|

nr 3

25-44

PL

Autorka artykułu analizuje książkę historyczną dla dzieci i młodzieży Ich war dabei. Geschichten gegen das Vergessen (2004) Gudrun Pausewang i koncentruje się na problemie przedstawiania historii, rozpoznawania winy i przyznawania się do niej w kontekście współczesnej literatury dla dzieci i młodzieży. Bada, w jaki sposób i w jakim celu wprowadzana jest do literatury dla dzieci i młodzieży tematyka narodowego socjalizmu i holocaustu. Wykazuje, że również literatura dla dzieci i młodzieży umożliwia rozliczenie z narodowym socjalizmem i przyczynia się do politycznego kształcenia dzieci i młodzieży. Analizowane opowiadania problematyzują tradycyjne wzorce wypierania winy i pokazują, jak dzieci i młodzież podchodzą do propagowania ideologii nazistowskiej. Pausewang wskazuje swoimi opowiadaniami na indywidualne i zbiorowe znaczenie rozliczania się z przeszłością w książkach dla dzieci.

EN

The author of the article analyses the historical book for children and teenagers Ich war dabei. Geschichten gegen das Vergessen (2004) by Gudrun Pausewang and focuses on the problem of presenting history, recognizing and admitting guilt in the context of contemporary literature for children and teenagers. The author examines in what way and for what purpose the topic of national socialism and holocaust is introduced into the literature. She demonstrates that literature for children and teenagers can also be a genre that makes it possible to deal with national socialism and can contribute to the political education of children and youngsters. The stories subjected to analysis address traditional patterns of guilt suppression and show how children and teenagers approach the propagation of Nazi ideology. Pausewang points with her stories to the individual and collective importance of settling accounts with the past in books for children.

DE

Der Beitrag widmet sich Gudrun Pausewangs geschichtserzählendem Kinder- und Jugendbuch Ich war dabei. Geschichten gegen das Vergessen (2004) und setzt sich mit der Inszenierung von Geschichte sowie mit der Erkenntnis und Bekenntnis von Schuld in der zeitgenössischen Kinder- und Jugendliteratur auseinander. Der Beitrag untersucht, auf welche Art und Weise und mit welcher Absicht die Themenkomplexe Nationalsozialismus und Holocaust in die deutschsprachige Kinder- und Jugendliteratur von Pausewang aufgenommen werden. Im Verlauf der Untersuchung wird deutlich, dass auch die Kinder- und Jugendliteratur einen geeigneten Ort für die Auseinandersetzung mit dem Nationalsozialismus bietet und einen Beitrag zur politischen Bildung der Kinder und Jugendlichen leistet. Die Geschichten führen vor, wie Kinder und Jugendliche mit der Durchsetzung der nationalsozialistischen Ideologie umgehen und zeigen traditionelle Muster der Verdrängung auf. Pausewang weist mit ihren Geschichten auf die individuelle und kollektive Bedeutung der Vergangenheitsaufarbeitung in Kinderbüchern hin.

2

Krisen und Nebenkrisen in österreichischen Corona-Romanen

100%

Jeleč M.

Wortfolge. Szyk Słów

|

2022

|

tom 6

1-15

PL

Reakcją na obecną pandemię jest pojawienie się we współczesnej literaturze austriackiej powieści podejmujących temat wywołanego nią kryzysu. Niniejszy artykuł stanowi analizę literackich i estetycznych podejść do obecnej pandemii oraz wynikających z niej kryzysów. Przedmiotem analizy są powieści So ist die Welt geworden Marlene Streeruwitz, Quarantäne Marii Jelenko oraz Corona 2021. Beginn einer neuen Welt Petera Zimmermanna. Artykuł jest również próbą odpowiedzi na pytanie, jak odbierane są ograniczenia w życiu publicznym i w jakim stopniu literackie przedstawienia kryzysów mają potencjał transformacyjny.

EN

In response to the current pandemic, novels with a pandemic crisis topic are being created in contemporary Austrian literature. The article analyzes how the current pandemic is presented in literary terms and how the resulting crises are dealt with in Marlene Streeruwitz’s novel So ist die Welt geworden, Maria Jelenko’s Quarantäne and Peter Zimmermann’s Corona 2021. Beginn einer neuen Welt in terms of literary aesthetics. Answers are sought to the questions of how restrictions in public life are perceived and to what extent literary depictions of crises can offer potential.

DE

In Reaktion auf die gegenwärtige Pandemie entstehen in der österreichischen Gegenwartsliteratur Romane mit einer Pandemie-Krisen-Thematik. Der Beitrag analysiert, auf welche Weise die aktuelle Pandemie und der Umgang mit den daraus entstandenen Krisen in Marlene Streeruwitz‘ Roman So ist die Welt geworden, Maria Jelenkos Roman Quarantäne und Peter Zimmermanns Roman Corona 2021. Beginn einer neuen Welt literarästhetisch verhandelt werden. Er sucht Antworten auf die Fragen, wie Einschränkungen im öffentlichen Leben empfunden werden und inwiefern literarische Krisendarstellungen transformierende Potenziale bieten können.

3

Kinder auf der Flucht – literaturdidaktisches Potenzial von Michael Köhlmeiers Roman Das Mädchen mit dem Fingerhut

100%

Jeleč M.

Wortfolge. Szyk Słów

|

2021

|

nr 5

1-16

PL

Dyskutowany w ostatnich latach w przestrzeni publicznej temat ucieczki ma swoje miejsce w literaturze. Powieść Michaela Köhlmeiera Das Mädchen mit dem Fingerhut (2016), której bohaterką jest mała dziewczynka przybywająca do obcej sobie społeczności, podejmuje takie tematy jak: obcość, niemoc językowa, integracja dzieci i młodzieży w nowym środowisku. Narracyjne konstrukcje procesów migracyjnych, problemu ucieczki oraz doświadczenia obcości we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej mają duży potencjał wychowawczy oraz dydaktyczny: opierając się na literaturze poświęconej tematowi ucieczki, możliwe jest bowiem nie tylko rozwijanie umiejętności analizy tekstu literackiego, ale także kompetencji interkulturowej oraz uwrażliwienie uczniów na kompleksowe problemy teraźniejszości. Odnosząc się do aspektów społecznych związanych z problemem ucieczki, autorka artykułu analizuje powieść M. Köhlmeiera z perspektywy literaturoznawczej oraz dydaktyki literatury. Przydatność i zasadność wykorzystania omawianej powieści na lekcji literatury analizowane są przez pryzmat modeli teoretycznych Spinnera (kompetencja interkulturowa) oraz Byrama (kompetencja literacka).

EN

This article examines the relevance of Michael Köhlmeier’s novel Das Mädchen mit dem Fingerhut (2016; Girl with Thimble) to literary didactics. The novel focuses on issues such as escape, alienation, linguistic deprivation, and the integration of children and young people into new environments. Narrative representations within German literature of migration and of the issue of escape from the experience of alienation have significant didactic and educational potential. Literature that addresses the theme of escape creates an opportunity for students not only to develop skills in literary analysis, but also to acquire intercultural competence and to become more sensitive to the complex issues of the contemporary world. Addressing social aspects of escape, the author of this article analyses Köhlmeier’s novel from the perspectives of literary studies and literary didactics. Two theoretical models have been used as prisms through which to justify the usefulness of this novel in a literary studies classroom: Byram`s model for describing intercultural competencies and Spinner’s model of intercultural competence.

DE

Michael Köhlmeiers Roman Das Mädchen mit dem Fingerhut (2016) über das Ankommen und Leben eines Flüchtlingskindes in einer fremden Gesellschaft greift die Themen Fremdheit, Sprachunfähigkeit, Integration von Kindern und Jugendlichen auf. Die narrative Gestaltung von Migrations- und Fluchtprozessen sowie die Darstellung von Fremdheitserfahrungen in der zeitgenössischen deutschsprachigen Literatur birgt bekanntlich ein pädagogisches Potenzial und einen didaktischen Mehrwert in der Hinsicht, dass die Behandlung von Fluchtliteratur im Unterricht über die Entwicklung textanalytischer Kompetenzen hinaus insbesondere das interkulturelle Lernen und die Sensibilisierung der Schülerinnen und Schüler für komplexe Themen der Gegenwart ermöglicht. Mit Blick auf die soziale und gesellschaftliche Dimension von Flucht stellt der vorliegende Beitrag literaturwissenschaftliche Überlegungen zu Michael Köhlmeiers Roman Das Mädchen mit dem Fingerhut an und untersucht seine literaturdidaktische Relevanz bzw. prüft in Anlehnung an Byrams Modell zur Beschreibung interkultureller Kompetenzen und Spinners Aspekte literarischen Lernens, inwiefern Köhlmeiers Text als Unterrichtsgegenstand legitimiert werden kann.

4

MULTIPERSPEKTIVISCHES ERZÄHLEN ALS SYMPTOM DER GESELLSCHAFT IN JOSEF HASLINGERS OPERNBALL

63%

Lovrić G. , Jeleč M.

Germanica Wratislaviensia

|

2011

|

tom 133

53-64

EN

Josef Haslinger´s novel Opernball tells the story of a toxic gas assassination committed by an extreme right terrorist organisation on the Vienna Opera Ball. The author shows a society which is threatened by terrorism, and in which media, politics and violence are inseparably connected. The aim of this article is to analyse the society shown in this novel on the example of the narrators. Kurt Fraser, the Engineer, the inspector Fritz Amon, Claudia Röhler and Richard Schmidleitner are the key figures in the novel, from whose different perspectives the events are being reconstructed. They represent at the same time their social groups, whereby the multiperspectivity, as a central characteristic of the period novel, develops. This multiperspective narration is on the other hand an image of a divided society.