Rozwój cywilizacyjny sprawił, że po oceanach świata pływają tysiące zróżnicowanych jednostek. Niektóre regiony stały się newralgicznymi akwenami, ograniczonymi pod względem nawigacyjnych, inne z kolei są mało uczęszczane. Jednakże na każdym z tych akwenów konieczne jest prowadzenie właściwej obserwacji. Początkowo stanowili ją wyłącznie marynarze, z czasem wyposażeni w lornetki. Z biegiem lat i rozwojem techniki podstawowym urządzeniem służącym do obserwacji na morzu stał się radar nawigacyjny, którego właściwe użycie ma istotny wpływ na kształtowanie bezpieczeństwa żeglugi na morzach i oceanach świata. W chwili obecnej stały się one powszechnym wyposażeniem. Z punktu widzenia użytkownika radaru najistotniejszą rolę odgrywa odległość wykrycia danego obiektu, co pozwala na uzyskanie czasu niezbędnego do analizy i podjęcia właściwego działania w celu uniknięcia zderzenia.
EN
The distance of detection is one of the most important parameters significantly affecting the safety of navigation. The device enabling the determination of this factor is a navigation radar. The aim of this article is to discuss the possibility of predicting the maximum detection distance of surface objects such as buoys. As a result, the possibility of predicting the maximum detection distance was confirmed which in further order gives an officer on the watch more time to make a right decision.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
High-density livestock farming causes many difficulties connected with proper management of produced manure. The application of membrane technologies seems to be an attractive solution to this problem. It enables to obtain concentrated nutrients solutions and also recovery of proper quality water which can be further reuse on a farm, what would be a great advantage in areas, where water deficiency takes place. The aim of the study was to determine the effectiveness of integrated centrifugation and two-step-ultrafiltration processes used as manure pretreatment before reverse osmosis. The final permeate obtained during the process was characterized by significantly lower values of parameters like: ChZT, BZT5, OWO, WN, OW, N-NH4+, PO43- . However, it still required further treatment via reverse osmosis.
PL
Wielkoprzemysłowa hodowla zwierząt stwarza wiele trudności z odpowiednim zagospodarowaniem produkowanej gnojowicy. Zastosowanie technologii membranowych wydaje się atrakcyjnym rozwiązaniem tych problemów. Z jednej strony stwarza możliwości otrzymywania wysoce skoncentrowanych produktów nawozowych, z drugiej zaś pozwala na odzysk odpowiedniej jakości wody, która mogłaby być ponownie wykorzystana w miejscu hodowli. Odzysk wody byłby szczególnie korzystny w obszarach, które borykają się z jej niedoborem. Celem przeprowadzonych badań było określenie efektywności zintegrowanych procesów wirowania i dwustopniowej ultrafiltracji jako etapu wstępnego przygotowania gnojowicy przed procesem odwróconej osmozy. Otrzymany w końcowym etapie permeat charakteryzował się znacznie niższymi wartościami parametrów jak: ChZT, BZT5, OWO, WN, OW, N-NH4+, PO43- w odniesieniu do surowej gnojowicy.
The aim of the study was to determine the effectiveness of integrated system: ultrafiltration and two-step reverse osmosis to recover water from pig slurry. The natural separation ie sedimentation and floatation were used to prepare feed for membrane treatment. Obtained supernatant was introduced to pilot scale installation for membrane filtration equipped with ceramic UF membrane of pore size 5 nm. The cleaned stream was polished on polyamide RO membranes. The capacity of the process and the quality of cleaned streams were used to evaluate the effectiveness of the treatment. Washing of the ceramic membrane via back flushing with water and chemicals ie 0.5% solutions of sodium hydroxide and nitric acid was also performed. The study revealed that proposed system was suitable to recover water from pig slurry. The final product is of good quality and can be reused on farms eg for washing of animals, farmhouses or in heating/cooling systems. The additional advantage is the concentration of organic compounds and nutrients in the form of retentate, which can be still used for fertilization or agricultural biogas production.
PL
Celem przeprowadzonych badań było określenie efektywności zintegrowanego systemu ultrafiltracja/dwustopniowa odwrócona osmoza do odzysku wody z gnojowicy trzody chlewnej. W celu przygotowania nadawy do procesu oczyszczania wykorzystano procesy naturalnej separacji, tj. sedymentację i flotację. Otrzymaną ciecz nadosadową wprowadzono na pilotową instalację do filtracji membranowej wyposażoną w ceramiczne membrany ultrafiltracyjne firmy Pall o rozmiarze porów 5 nm. Strumień oczyszczony był następnie doczyszczany na poliamidowych membranach osmotycznych firmy Koch. Efektywność procesu oceniano na podstawie wydajności oraz jakości oczyszczonych strumieni. Zbadano także wpływ mycia membran ceramicznych za pomocą płukania wstecznego wodą oraz środkami chemicznymi (0,5% roztwory wodorotlenku sodu i kwasu azotowego) na przywrócenie początkowej wydajności membran. Badania wykazały, iż proponowany system może zostać zastosowany do odzysku wody z gnojowicy. Jakość końcowego produktu pozwala na jego ponowne wykorzystanie np. do mycia zwierząt i obiektów hodowlanych czy w systemach grzewczo-chłodzących. Dodatkową zaletą jest zatężenie składników odżywczych w formie retentatu, który wciąż może zostać użyty do celów nawozowych lub też w produkcji biogazu rolniczego.
Liquid manure that is produced during high density livestock farming requires proper utilization methods. Nowadays, it is mainly used as a fertilizer or as a substrate for biogas or compost production. However, these methods are often very limited and do not allow to utilize the total amount of produced liquid manure, thus it is still treated as problematic waste. High water content in liquid manure leads to the assumption that it can be treated as a water source. This assumption is quite realistic if application of low and high pressure membrane techniques is considered. Such a solution would allow not only to recover water that could be further reused on farms, but also to obtain valuable concentrated nutrients solution which can be used as a fertilizer and easily transported to agricultural areas. The aim of the study was to determine the effectiveness of water recovery from pig liquid manure using integrated system: centrifugation/two step ultrafiltration/nanofiltration. The first step ultrafiltration was performed using PVDF membrane of cut off 100 kDa while the second step using PES membrane of cut off 10 kDa. During the polishing process ie nanofiltration hydrophilic composite membrane of cut off 200 Da was used. The effectiveness of the process was determined basing on the change of values of parameters like: BOD5 and COD, contents of TOC, IC, TC and Ntot, concentrations of NH4 +, Cl–, SO4 2–, PO43–, Mg2+, Ca2+ and K+, while the capacity of the treatment was determined using volumetric permeate streams. Obtained results allow to conclude that the proposed system can be used to recover water of an industrial quality.
PL
Gnojowica powstająca podczas wielkoprzemysłowej hodowli zwierząt wymaga stosowania odpowiednich metod utylizacji. Obecnie jest ona wykorzystywana jako nawóz bądź też substrat do produkcji biogazu oraz kompostu. Jednakże metody te są często ograniczone i nie pozwalają na zagospodarowanie całkowitej ilości powstającej gnojowicy, stąd też wciąż jest ona traktowana jako uciążliwy odpad. Duża zawartość wody w gnojowicy pozwala założyć, iż może być ona traktowana jako źródło wody. To założenie jest całkiem realne w przypadku zastosowania nisko i wysokociśnieniowych procesów membranowych. Takie rozwiązanie pozwoliłoby nie tylko na odzysk wody, który mogłaby zostać ponownie wykorzystana na farmie, ae także na otrzymanie wartościowych, stężonych roztworów substancji odżywczych, które mogłyby zostać wykorzystane jako nawóz i łatwo transportowane na tereny rolnicze. Celem przeprowadzonych badań było określenie efektywności odzysku wody z gnojowicy trzody chlewnej, wykorzystując zintegrowany system: wirowanie/dwustopniowa ultrafiltracja/nanofiltracja. Pierwszy stopień ultrafiltracji prowadzono z użyciem membrany z PVDF o cut off 100 kDa, drugi zaś stopień wykorzystaniem membrany z PES o cut off 10 kDa. Podczas etapu doczyszczania, tj. nanofiltracji zastosowano kompozytową membranę hydrofilową o cut off 200 Da. Efektywność procesu określono, korzystając ze zmiany wartości parametrów procesu: BZT5, ChZT, zawartości OWO, WN, OW, Ncał stężenia jonów NH4+, Cl-, SO42-, PO43-, Mg2+, Ca2+ i K+, wydajność zaś wyznaczono na podstawie objętościowych strumieni permeatów. Przeprowadzane badania pokazują, że zaproponowany system może zostać wykorzystany do odzysku wody o jakości przemysłowej.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przeprowadzone badania miały charakter wstępny, a ich celem było określenie stopnia usunięcia trichloroetylenu (TRI) z wody metodą perwaporacji z zastosowaniem membran hydrofobowych PDMS+cb. Oczyszczana woda została przygotowana w warunkach laboratoryjnych i zawierała 730 mg TRI/dm3. Temperatura nadawy w zbiorniku była utrzymywana na poziomie 32-33C, zaś ciśnienie po stronie permeatu wynosiło 3 hPa. Stężenie trichloroetylenu w nadawie oraz w permeacie zostało zbadane przy użyciu chromatografii gazowej z detektorem płomieniowo – jonizacyjnym. Badania wykazały, iż usuwanie trichloroetylenu z wody w procesie perwaporacji z wykorzystaniem membran PDMS+cb jest możliwe. Otrzymany permeat zawierał wyższe stężenie trichloroetylenu niż roztwór zasilający. Wstępnie wykazano, iż proces perwaporacji z użyciem membran PDMS+cb może stać się efektywnym narzędziem do usuwania trichloroetylenu z wody. W dalszym etapie zbadany zostanie wpływ poszczególnych warunków procesu, jak: stężenie trichloroetylenu w nadawie, grubość membrany, właściwości sorpcyjne membrany, temperatura, ciśnienie po stronie permeatu oraz prędkość przepływu nad powierzchnią membrany, na efektywność usuwania trichloroetylenu z wody.
EN
The aim of the preliminaries investigations was to determine the effectiveness of trichloroethylene removal from water by means of pervaporation with application of hydrophobic PDMS+cb membranes. The treated water was prepared in laboratory conditions and contained 730 mgTRI/dm3. The feed temperature was hold at 32C level, and the pressure on the permeate site was equal to 3 hPa. The concentrations of trichloroethylene in the feed, the permeate and the retentate were determined using gas chromatography with flame-ionized detector. Investigations showed that there is a possibility of trichloroethylene removal from water by means of pervaporation with PDMS+cb membranes. The obtained permeate obtained twice as high concentration of trichloroethylene as the feed. Preliminary it was displayed that pervaporation with PDMS+cb membranes can become an effective tool for removal of trichloroethylene from water. In further stage of the researches the influence of particular process parameters like: the concentration of trichloroethylene in feed, the thickness of the membrane, the sorption properties of the membrane, temperature, the pressure on the permeate site and the volumetric flow rate of feed, on process effectiveness will be checked.
Coke making process is strictly connected with formation of coke oven wastewater, highly loaded and contaminated stream, proper treatment and utilization of which requires sophisticated methods and technologies. This wastewater is defined as a mixture of technological streams, which are formed during coke oven gas cleaning and coal-derivatives production, and sanitary wastewater formed at coke oven plant. Due to the composition and specificity of contaminants present in coke oven wastewater, its proper treatment requires the involvement of physical, chemical and biological methods, which are often proceeded with additional polishing. In dependence on its further use (deposition to environment or wet quenching of coke) different types of contaminants are found to be priority substances, removal of which during the stream treatment is especially important. In the article, a literature review on coke production, coke oven wastewater formation, its parameters, applied technologies of treatment and utilization methods is presented. The special attention was given to the applied treatment techniques, which were found to be the key factor in further stream utilization. Additionally, issues related with nowadays used systems were pointed out.
PL
Proces koksowania jest nieodłącznie połączony z powstawaniem silnie zanieczyszczonych ścieków, które wymagają odpowiednich metod oczyszczania i utylizacji. Ścieki te definiuje się jako mieszaninę wód technologicznych powstających w procesie oczyszczania i produkcji produktów węglopochodnych z gazu koksowniczego oraz ścieków sanitarnych powstających na koksowni. Ze względu na skład i specyfikę zanieczyszczeń występujących w ściekach koksowniczych ich oczyszczanie wymaga zastosowania fizycznych, chemicznych oraz biologicznych procesów, po których często stosuje się dodatkowe procesy doczyszczania. W zależności od dalszego wykorzystania (odprowadzenie do środowiska lub uzupełnianie obiegu mokrego gaszenia koksu) różne rodzaje zanieczyszczeń uznaje się jako priorytetowe dla zastosowanego systemu oczyszczania. W niniejszym artykule przedstawiono przegląd literatury dotyczącej formowania, właściwości, oczyszczania i zagospodarowania ścieków koksowniczych ze szczególnym uwzględnieniem stosowanych metod usuwania poszczególnych zanieczyszczeń oraz wskazaniem zagadnień problematycznych obserwowanych w obecnie pracujących oczyszczalniach.