Omówiono wpływ właściwości klinoptylolitu, właściwości adsorbatu i charakter środowiska zewnętrznego na pojemność adsorpcyjną i selektywność jonowymienną klinoptylolitu. Spośród czynników związanych z właściwościami sorbentu omówiono znaczenie: czystości złoża, rozmiaru i kształtu porów oraz składu i rozmieszczenia kationów na efektywność zatrzymywania jonów na klinoptylolicie. Scharakteryzowano najważniejsze cechy adsorbatu: wartościowość jonów, wielkość promienia jonowego i stopień uwodnienia jonu. Omówiona selektywność wiązania poszczególnych jonów była nie tylko związana z rodzajem środowiska zewnętrznego (woda, ściek, grunt), ale również z jego składem chemicznym, odczynem i temperaturą. Zwrócono uwagę na interakcje zachodzące pomiędzy poszczególnymi czynnikami. Dokonano przeglądu terminologii określającej różne rodzaje pojemności jonowymiennej zeolitów w zależności od warunków prowadzenia procesu i składu zeolitu. Omówiono najważniejsze metody zagospodarowania zużytego klinoptylolitu. Przedstawiono szereg obecnych zastosowań klinoptylolitu oraz opisano możliwości jego przyszłych zastosowań.
EN
Nowadays, heavy metal contamination poses a significant threat to the environment. Mobility of heavy metals in the environment is controlled by the processes of sorption, ion exchange, precipitation and complexing. Zeolites are defined as crystalline hydrated aluminosilicates of metals from the group I and II (Na, K, Mg, Ca, Sr, Ba). They have a solid microporous Structure with approximately 50% of intrinsic free space with the surface up to 1500 m2/g. They consist water molecules. Zeolite water can be removed at high temperatures leaving the open spaces in the matrix. The specific characteristics of zeolites produce unique molecular sieves, sorptive and ion exchange properties. Hence, zeolites have a great potential for immobilization of many toxic organic and inorganic pollutants that can be used for industrial, agricultural, medical and environmental protection applications. Zeolites show specific selectivity towards heavy metal cations. This property has been employed in a number of technologies applied to remove metal cations from solutions. The metal uptake by zeolite is attributed to different mechanisms. Natural zeolite, clinoptilolite is the most abundant naturally occurring zeolite that is capable of removing cations from aqueous solutions. Sorption of cations by clinoptilolite from contaminated environment is complex. The clinoptilolite characteristics, adsorbate properties and the reaction environment were discussed. Ion exchange is efficient when an exchanger has a high selectivity for the metal to be removed and the concentration of competing ions is low. The differences in the ion exchange selectivity of clinoptilolite derived from different researchers are discussed. The size and shape of pores in zeolite, ions charge, solution strength, pH and temperature influence on the sorption and ion exchange selectivity. Adsorption of elements in the zeolite pores and skeletal canals is strongly dependent on their valency and hydration energy. The lower valency number and hydration energy the process of sorption is more effective. The efficiency of ion exchange processes increases when the ionic radius length of elements present in zeolites and in a contaminated solution are similar. In the field of zeolite Science various concepts of zeolite capacity are encountered and various kinds of capacities, measured by different experimental methods are used, as: theoretical capacity -TEC, ideal capacity - IEC, real capacity - REC, maximum exchange level -MEL, operation capacity -OC and effective capacity - EC. The values of TEC and REC depend on the amount and the nature of impurities. In the case of zeolite ores (tuffs), TEC is always higher than REC. REC is equal to IEC in the case of pure zeolites. MEL is always higher than OC. MEL and REC could be equal for "ideal" ion exchange systems, i.e., systems where complete exchange is achieved. The main methods of clinoptilolite use were presented. The application of natural minerals such as clinoptilolite instead of currently applied chemical substances would allow for utilization of materials that facilitate the protection of natural environment.
Ścieki przemysłowe zawierają wysokie stężenia zanieczyszczeń nieorganicznych. Skład ścieków przemysłowych jest uzależniony od rodzaju przemysłu. Dużą uciążliwość stanowią zanieczyszczenia azotem amonowym oraz metalami ciężkimi. Przemysł koksowniczy wytwarza ścieki o znacznych zawartościach azotu amonowego, a ścieki pochodzące z ocynkowni, hut cynku i ołowiu i przemysłu przeróbki metali zawierają duże stężenia metali ciężkich, jak np. chrom, nikiel, cynk czy ołów. Metale te zostały wyszczególnione w Rozporządzeniu Ministra Środowiska dot. substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. Nr 229, poz. 1538). Obecnie stosowane technologie do usuwania azotu amonowego ze ścieków wymagają znacznego zużycia energii i dużych nakładów finansowych. Najpowszechniej stosowanymi metodami usuwania jonów metali ciężkich są metody strąceniowe. Stosowanie ich, wiąże się jednak z wieloma trudnościami technologicznymi, takimi jak zagospodarowanie powstających osadów. Ekologicznym sposobem oczyszczania ścieków z tych substancji może być wykorzystanie glonów. Zastosowanie glonów do usuwania azotu amonowego nie wymaga stosowania dodatkowych substancji chemicznych, ponieważ związki te glony asymilują na potrzeby wytwarzania biomasy. Wyhodowana biomasa może następnie zostać wykorzystana do usuwania metali ciężkich w procesie bioakumulacji. Zawartość substancji powodujący zabarwienie ścieków zmniejsza przenikalność światła koniecznego do prawidłowego wzrostu glonów. Niektóre gatunki glonów charakteryzuje zdolność przestawiania sposobu odżywiania z autotroficznego na heterotroficzny. Glony, takie jak Chlorella vulgaris mają zdolność do wykorzystywania węgla organicznego w fazie ciemnej, co jest korzystne ze względu na możliwość prowadzenie hodowli w ściekach o znacznym zabarwieniu. Zatrzymywanie jonów metali ciężkich na zeolitach jest przedmiotem wielu badań. Klinoptylolit jest najpowszechniej występującym zeolitem, wykazującym zdolność do usuwania azotu amonowego oraz wychwytu kationów wielu metali ciężkich. W pracy po raz pierwszy zaproponowano wykorzystanie, po wzbogaceniu kilnoptylolitem, osadu biomasy glonów z gatunku C. vulgaris hodowanej w ściekach zawierających azot amonowy do usuwania metali ciężkich w procesie bioakumulacji. Badania prowadzono w dwóch etapach. Celem pierwszego etapu badań była ocena możliwości wykorzystania glonów z gatunku C. vulgaris do usuwania N-NH4 ze ścieków syntetycznych w procesie asymilacji azotu amonowego. Klinoptylolit był dodawany do próbek, w których nie osiągnięto założonego poziomu oczyszczenia ścieków. W drugim etapie wykorzystano glony oraz osady z pierwszego etapu badań do usuwania ze ścieków metali ciężkich w procesie bioakumulacji przez glony i sorpcji przez klinoptylolit. Proces ten pozwolił na recykling osadu pozostałego po usuwaniu azotu amonowego. Zarówno w pierwszym jak i w drugim etapie badań do połowy próbek dodawano melasę w celu stymulowania wzrostu heterotroficznego C. vulgaris. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, iż C. vulgaris efektywnie asymilowała N-NH4 już w pierwszym dniu badań w ściekach zanieczyszczonych N-NH4 w zakresie stężeń od 100 do 1000 mg/l. Przy stężeniu 5000 mg/l asymilacja przebiegała wolniej, lecz po dodaniu klinoptylolitu w ciągu 24h nastąpiło usunięcie N-NH4 do poziomu dopuszczalnego dla ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi (Dz.U. 2009 nr 27 poz. 169). W drugim etapie badań stwierdzono, iż usuwanie jonów cynku, ołowiu, niklu oraz chromu przy wykorzystaniu glonów oraz osadów z pierwszego etapu było uzależnione od rodzaju metalu, rodzaju sorbentu i czasu ekspozycji. Uzyskano następujące najwyższe usunięcia jonów metali, wyrażone w procentach: Cr(VI) – 61% dla mieszanki: osad + melasa w 4 dniu badań, Ni(II) – 77% dla osadu w 4 dniu badań, Zn(II) – 99% dla mieszanki: osad + melasa w 1 dniu badań i Pb(II) – 96% dla mieszanki: osad + melasa w 2 dniu badań.
Nowadays, the need to use of alternative feedstocks for bioenergetic purposes is urgent demand. Compared to other feedstocks, algae can provide a high-yield source of bioenergy without compromising food supplies, rainforests or arable land. Furthermore, algae present one of the technologies for the capture of carbon dioxide emitted by industrial sources like fossil fuelled power plants and fermentation processes, reducing CO2 emissions. Carbon dioxide and nitrogen dioxide are also released by automobiles, steel plants, cement plants, breweries and fertilizer plants. The key advantages of the capture of CO2 using algae are that high purity CO2 is not required for algae cultivation and combustion products, such as: NOx and SOx can be used as nutrients. Algae can assimilate carbon dioxide into organic material: carbohydrates, proteis and lipids that can be converted into valuable materials. Algae could be cultured near industrial facilities, such as power plants. One of the most important applications of algal biomass is that it can be used for production of different types of renewable biofuels of third generation, such as: biodiesel, bioethanol, biogas and biohydrogen. The algal biomass could also find application as: high-protein animal feed, food, agricultural protein-rich biofertilizer, biopolymers/bioplastics, biosorbents, medicines and cosmetics. The main aim of research study was to analyze the current situation concerning algae as a feedstock of the future. The special focus was on the feedstock demand of bioenergy. This paper also presents legislation in force in Poland and the EU. Benefits of using algal biomass for bioenergetic purposes are provided and discussed.
Omówiono możliwości wykorzystania wybranych biosorbentów do usuwania jonów metali ciężkich z zanieczyszczonego środowiska. Zaprezentowano najważniejsze biologiczne materiały stosowane w procesach biosorpcji i bioakumulacji oraz sposoby ich modyfikacji. Dokonano przeglądu możliwości praktycznego zastosowania wybranych biosorbentów.
EN
The application of selected biosorbents for heavy metal-contaminated environment was discussed. The most important biological materials for biosorption and bioaccumulation processes and modification methods of biomass were presented. Practical application of selected biosorbents was discussed.
In recent years, it is observed an increase in the use of natural fertilizers that are environmentally friendly. The effluent after microalgae anaerobic digestion (algal effluent) contained organic substances and mineral compounds necessary for lettuce cultivation, hence it is a competitive product for natural fertilizers and an alternative to mineral fertilizers. The experiment was conducted under laboratory conditions. The main objective of the research was to assess the possibility of using the algal effluent as an organic fertilizer for the cultivation of butterhead lettuce. The study also analyzed the effect of the algal effluent on physicochemical properties of soil and plant growth. The experiment was established on podzolic, light soil of VI fertility class, under granulometric composition of loose sand. Plants used in the experiments are butterhead lettuce, variety 'Attractie'. The experiment was conducted in three replicates. Doses of fertilizers have been established due to factors: the content of nitrogen as the main macro element determining the growth and development of plants, nutritional requirements of tested plants and current soil fertility. The performed complex soil analysis and pot experiment showed that the algal effluent can be successfully used to improve soil fertility and enhance plants growth. Addition of the algal effluent caused increase of total organic carbon by 2066 mg/kg, total phosphorus by 27 mg/kg, total potassium by 55 mg/kg, total magnesium by 57 mg/kg, total calcium by 183 mg/kg. C/N ratio has increased from 9.1 to 11.2. pH maintained at the same level.
PL
W ostatnich latach obserwuje się wzrost stosowania nawozów pochodzenia naturalnego, które są przyjazne dla środowiska naturalnego. Użyty w badaniach odciek pofermentacyjny po beztlenowej fermentacji glonów zawierał substancje organiczne i związki mineralne niezbędne do uprawy sałaty. Dzięki ww. składowi odciek może stanowić konkurencyjny produkt dla nawozów naturalnych i alternatywę dla nawozów mineralnych. Badania prowadzono w warunkach laboratoryjnych. Głównym celem badań była ocena możliwości wykorzystania odcieku pofermentacyjnego z glonów jako nawozu organicznego pod uprawę sałaty masłowej. W pracy przeanalizowano również wpływ ww. odcieku pofermentacyjnego na właściwości fizykochemiczne gleby i wzrost roślin. Eksperyment założono na glebie bielicowej, lekkiej, klasy VI, o składzie granulometrycznym luźnego piasku. Roślinami użytymi w doświadczeniu była sałata masłowa, odmiana "Attractie". Doświadczenie przeprowadzono w trzech powtórzeniach. Dawki nawozów ustalono ze względu na następujące czynniki: zawartość azotu jako głównego makroelementu determinującego wzrost i rozwój roślin oraz wymagania pokarmowe badanych roślin i aktualną żyzność gleby. Przeprowadzona kompleksowa analiza gleby i eksperyment doniczkowy wykazały, że pofermentacyjny odciek z glonów można z powodzeniem stosować w celu poprawy żyzności gleby i zwiększenia wzrostu roślin. Dodatek pofermentacyjnego odcieku glonów spowodował wzrost całkowitego węgla organicznego o 2066 mg/kg, fosforu całkowitego o 27 mg/kg, całkowitego potasu o 55 mg/kg, całkowitego magnezu o 57 mg/kg, całkowitego wapnia o 183 mg/kg. Wskaźnik C/N wzrósł z 9,1 do 11,2. Wartość pH pozostała niezmieniona.
Bioethanol was an alternative liquid fuel produced from biomass that contained large amount of sugar (e.g. sugar cane, grain or biomass of lignocellulosic). An interesting idea was to use algae to produce bioethanol. Production of bioethanol from starch was a process of 3 stages: hydrolysis of starch, fermentation of glucose and separation/purification of ethanol. Bioethanol production from lignocellulosic biomass was a process of 4 stages: lignocelluloses pretreatment, cellulose hydrolysis, fermentation of sugars and separation/purification of ethanol. Bioethanol was more friendly for environment than convectional fuel because it was renewable energy source. Bioethanol could be used as clean or as blend (gasohol, diesohol). According to the literature, still extend research on production and use of bioethanol was observed.
Removal of biogens (P, N) from synthetic wastewater by microalgae Chlorella vulgaris was investigated. The study was carried out under static conditions (batch tests). Significant differences were found in the removal of nutrients by algae. The removal of biogens was >50% for ammonium ions and >80% for nitrates and phosphates. N and P removal through assimilation by microalgal C. vulgaris species can be considered an ecological alternative for current methods applied for removal of these substances from wastewater. It seems that using algae for N and P removal from wastewater can be affordable in comparison to other methods. The efficiency of biogens removal depends on the type of a biogen to be removed and the concentration of N and P in solutions. Optimization of N:P ratio can have some positive influence on the removal of biogens from wastewater by C. vulgaris.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Zmiany klimatyczne stały się impulsem do prowadzenia badań naukowych w zakresie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Zaprezentowano metodę ograniczania emisji ditlenku węgla powstającego podczas produkcji bioetanolu. Przedstawiono obliczoną wartość emisji CO₂ dla rzeczywistych zakładów produkujących bioetanol pierwszej generacji w systemie dwu- i jednofazowym oraz drugiej generacji (z instalacji laboratoryjnej przerabiającej biomasę lignocelulozową). Do oceny ograniczenia emisji CO₂ wykorzystano metodę Biograce 4, zbieżną z metodyką podaną w dyrektywie unijnej 2009/28/WE. Niektóre dane i współczynniki założono w porozumieniu z ekspertami sektorowymi. Prawdopodobieństwo ograniczenia emisji CO₂ o 50% w 2017 r. było wg przyjętej metody wyliczeń wysokie, gdy surowcem do produkcji była kukurydza i melasa buraczana oraz biomasa lignocelulozowa, zaś bardzo niskie lub niskie w przypadku pszenicy. Dwufazowy system produkcji bioetanolu pierwszej generacji nie daje oczekiwanego ograniczenia emisji CO₂.
EN
Prodn. of bio-EtOH of 1st and 2nd generation by conversion of wheat, beet molasses, maize and lignocellulosic biomass in 6 various factories was evaluated from environmental point of view as CO₂ emission abatement during the whole life cycle (fertilization, transportation, fermentation). The highest decrease in CO₂ emission was found for lignocellulosic biomass (lab. scale conditions) as well as for beet molasses and maize raw materials.
World energy crisis caused that continuous use of fossil fuels is now widely recognized unsustainable. Depleting supplies and contribution of petroleum fuels forced search of alternative energy source. Renewable biofuels are needed to displace petroleum derived transport fuels. Biodiesel is an alternative, renewable, biodegradable and non-toxic fuel. Therefore it can be used alone or blended with conventional petro diesel in unmodified diesel engine vehicles. It has been well reported that biodiesel can be made from almost any biosource from animal fat to vegetable oil such as soybean, palm and sunflower oil. Unfortunately biodiesel made from crops oil, animal fat or waste cooking oil cannot be the only source of biodiesel. Also microalgae appear to be a promising source of biodiesel that gratified the global demand for transport fuel. Like plants, microalgae use sunlight to produce oil. The major component of microalgae oil are triglycerides which can be converted in reaction named transestryfication to produce biodiesel. Transestryfication is a chemical reaction between oil triglycerides and alcohol. This reaction is usually catalyzed by a strong base, such as NaOH or KOH, acid (H2SO4) or enzyme such as lipase. It has been well reported that transestryfication process using alkali catalyst gives a high level conversion triglycerides to their corresponding methyl esters in a short time. Transestryfication process is affected by the mode of reaction conditions, molar ratio and type of alcohol, type of catalyst, reaction time or temperature.
Wykorzystanie osadów ściekowych do gruntów na cele rolne i nierolne ma pewne ograniczenia ze względu na zawartość metali ciężkich i skażeń sanitarnych. Metale ciężkie w glebie ulegają procesom mogącym powodować zmiany stężeń i form chemicznych, dlatego też ich ogólna zawartość nie zawsze jest odpowiednim wskaźnikiem ich bioprzyswajalności. Znajomość mechanizmów immobilizacji chemicznych form pierwiastków pozwala zredukować zagrożenie dla środowiska. W tej pracy przedstawiono metody ekstrakcji sekwencyjnej, które pozwalają określić względny udział poszczególnych frakcji danego pierwiastka i ocenić ich ekoszkodliwość. Posługując się analizą sekwencyjną, można określić ilość danego pierwiastka, który może zostać włączony do łańcucha: osad - gleba - roślina - człowiek. Omówiono istniejące metody ekstrakcji sekwencyjnej, przedstawiono rodzaje użytych ekstrahentów, dokonano opisu warunków prowadzonych procesów i oceny zastosowanych metod ekstrakcyjnych. Przeanalizowano wpływ sposobów ekstrakcji sekwencyjnej na rozdział i mobilność metali w osadach ściekowych. Zaprezentowano metodę chemicznej ekstrakcji sekwencyjnej do oceny jakościowej i ilościowej zawartości metali w poszczególnych frakcjach. Ponadto, przedstawiono porównania i wyniki, mające zobrazować skuteczność ekstrakcji sekwencyjnej we wskazaniu realnych zagrożeń chemicznych. Zaobserwowano, iż do form najbardziej mobilnych, a więc łatwo przechodzących do roztworu, należą metale występujące w połączeniach rozpuszczalnych w wodzie, wymienialne oraz metale związane z węglanami (frakcje 1 i 2). Metale związane z tlenkami żelaza i manganu oraz materią organiczną są również łatwo dostępne, jednak ich uwalnianie zachodzi znacznie wolniej (frakcje 3 i 4). Za unieruchomione metale uznano ich formy, które gromadzą się w pozostałości nierozpuszczalnej w stężonych kwasach. Metale tej frakcji są chemicznie stabilne i biologicznie nieaktywne. Wskazano, iż analiza form chemicznych metali powstałych podczas ekstrakcji zależała od: ilości uzyskanych frakcji, rodzaju i stężenia reagentów, warunków prowadzenia ekstrakcji. Na podstawie uzyskanych przez różnych autorów wyników stwierdzono, że udział określonych form chemicznych pierwiastków uzależniony jest od zastosowanej procedury. Dobór odpowiedniej metody ekstrakcji metali z osadów ściekowych powinien być uzależniony od celu prowadzonej analizy specjacyjnej i analizowanych form chemicznych. Ponadto stwierdzono, iż metody, zarówno zaproponowane przez Tessiera, jak również BCR (Commission of European Communities Bureau of Reference), są wystarczająco powtarzalne i odtwarzalne, aby mogły być stosowane do frakcjonowania metali z osadów ściekowych.
EN
Usage of sewage sludge for agricultural and non-agricultural purposes is limited because of contents of heavy metal particles and sanitary contamination. Heavy metals in soil undergo processes that could cause changes of concentrations and chemical forms, and therefore their overall contents is not always the right indicator of their bioassimilation. Knowledge of immobilization mechanisms related to chemical forms of elements helps to reduce environmental risk. In present paper, sequential extraction methods were presented. These methods allow to determine relative share of each fraction of a certain element, and assess their harmfulness to environment. Sequential analysis can be used to determine concentration of a certain element, which could join to the chain: “sludge - soil - plant - human”. Known methods of sequential extraction have been discussed, types of extractors and description of process parameters have been presented, extraction methods have been valuated. Influence of used extraction method on separation and mobility of metals in sewage sludge has been analyzed. Chemical sequential extraction has been presented as the method for quantitative and qualitative estimation of heavy metals contents in each fraction. In addition, several comparisons and test results have been presented, in order to confirm effectiveness of sequential extraction as the right method to indicate real chemical hazards. It was observed, that metals in easily water-soluble forms, exchangeable metals or bound with carbonates (fraction 1 and 2) are most mobile forms, means easily migrating into the solution. Metals bound with iron oxides, manganese oxides and also bound with organic matter are also easily available, but they are released much slower (fraction 3 and 4). Metals in remaining part, soluble in concentrated acids, are considered as immobile form. Metals in this fraction are chemically stable and biologically inactive. It was indicated, that analysis of chemical forms of metals created during extraction depended on number of fractions, type and concentration of reagents and extraction process parameters. On the basis of results given by various authors, it was concluded that share of certain chemical forms of elements depends on the procedure used for the analysis. Choosing the method of extraction of metals from sewage sludge should depend on the purpose of spacing analysis and types of chemical forms that have to be analyzed. Additionally it was stated, that methods proposed by Tessier and BCR (Commission of European Communities Bureau of Reference) are repeatable and reproducible enough, to be used for fractionation of metals from sewage sludge.
Wraz z rozwojem branży transportu drogowego można zauważyć pewną tendencję, w której przewoźnik staje się specjalistą w konkretnym rodzaju ładunków. Coraz więcej firm transportowych rezygnuje z różnorodności taboru na rzecz wyspecjalizowania się w transporcie jednego rodzaju ładunku, np. transport ładunków chłodniczych, transport ponadgabarytowy, transport ładunków sypkich, etc. Przewoźnicy ukierunkowując się na konkretny typ ładunku, stają się profesjonalistami w swoich dziedzinach. Klienci bardzo chętnie korzystają z usług firm będących profesjonalistami w swojej branży, aby zakupiony przez nich towar dotarł do nich w myśl zasady logistyki 7W – właściwy produkt, właściwa ilość, właściwy stan, właściwe miejsce, właściwy czas, właściwy klient oraz właściwy koszt. Artykuł przedstawia zagadnienia dotyczące przewozu kruszywa budowlanego w transporcie drogowym. Artykuł ukierunkowany jest przede wszystkim na przedstawienie zagadnień związanych z samą organizacją i realizacją transportu kruszywa budowlanego poprzez wszystkie jego etapy: załadunek, przewóz materiału oraz rozładunek.
EN
With the development of the road transport industry, a certain tendency may be taught in which the carrier becomes a specialist in a particular type of cargo. More and more transport companies resign from the diversity of rolling stock in favour of specializing in transport of one type of cargo, e.g. transport of refrigerated cargo, oversized transport, transport of bulk cargo, etc. Carriers orientating them-selves to a specific type of cargo become professionals in their fields. Customers are very eager to use the services of companies that are professionals in their industry so that the goods purchased by them will reach them according to the 7W logistics principle - the right product, the right quantity, the right condition, the right place, the right time, the right customer and the right cost. The article presents the issues related to the transport of construction aggregates in road transport. The article is aimed primarily at presenting issues related to the organization and implementation of transport of construction aggregates through all its stages: loading, transporting material and unloading
W artykule przedstawiono problematykę związaną z transportem odpadów komunalnych. Omówiono wymogi prawne odnoszące się do transportu odpadów, wykaz niezbędnej dokumentacji do prowadzenia tego typu działalności oraz wymagane oznakowanie pojazdów. Pokazano również strategie logistyczne związane z działaniami zmierzającymi do realizacji odbiorów odpadów komunalnych od mieszkańców przykładowego miasta, pozwalające ograniczać koszty związane z tym działaniem. Opisano systemy zbiórki odpadów, oraz najczęściej stosowane systemy transportu oparte o kryterium liczby środków transportu użytych do wywozu odpadów. Artykuł zawiera również informacje dotyczące stosowanych środków transportu. Na koniec przeanalizowano koszty ponoszone przez przykładową firmę na środki transportu wykorzystywane do odbioru odpadów komunalnych oraz przedstawiono czynniki mające istotne znaczenie na kształtowanie się tych kosztów. Artykuł został podzielony na dwie odrębne części.
EN
The article presents the issues related to the transport of municipal waste. The legal requirements relating to waste transport, a list of necessary documentation for conducting this type of activity and the required marking of vehicles are discussed. Logistics strategies related to the activities aimed at the implementation of municipal waste collection from the example of the city residents were also shown, allowing to limit the costs associated with this activity. Described are waste collection systems and the most frequently used transport systems based on the criterion of the number of means of transport used for waste disposal. The article also contains information on the means of transport used. Finally, the costs of the example company for the means of transport used to collect municipal waste were analysed and factors important for the formation of these costs were presented. The article has been divided into two separate parts.
W ostatnich latach można zaobserwować dynamiczny rozwój firm transportowych. Polska jest krajem wyróżniającym się na tle Europy mnogością firm zajmujących się ciężkim transportem drogowym. Celem artykułu jest analiza elementów kluczowych w kontekście realizacji dostaw produktów płynnych. Opisano i wyjaśniono podstawowe elementy systemu transportowego. Artykuł zapewnia czytelnikowi zdobycie podstawowej wiedzy z zakresu transportu płynnych artykułów spożywczych, w tym informacji na temat norm prawnych i jakościowych regulujących bezpieczeństwo transportu tego typu transportu.
EN
In recent years, dynamic development of transport companies can be observed. Poland is a country that stands out against the background of a multitude of companies dealing in heavy road transport. The aim of the article is to analyse key elements in the context of the delivery of liquid products. The basic elements of the transport system have been described and explained. The article provides the reader with the basic knowledge of transporting liquid food articles, including information on legal and quality standards regulating the transport safety of this type of transport.
Natural water reservoirs are very important ecosystems thus they should be under continuous monitoring and protection. In water of low quality, the algal blooms develop develops vastly. The knowledge of algal species composition is necessary for understanding this process. There are a few traditional group-specific methods of microalgae classification, but they are often labour-intense and time-consuming. Moreover, the samples must be prepared and/or collected before getting any results. Non-invasive chlorophyll fluorescence analysis offers an alternative approach and potentially allows in situ estimation of algal concentration. In this work the fluorometric methods to estimate algae content in water and to differentiate algal populations is presented.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.