PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 16

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available Radical Conventionalism and Hinge Epistemology
100%
Grobler A.
Roczniki Filozoficzne
|
2024
|
tom 72
|
nr 1
61-77
PL
Twierdzę, że w uwspółcześnionej wersji konwencjonalizmu radykalnego Ajdukiewicza można dopatrzyć się wskazówek pomocnych w rozstrzygnięciu kilku sporów prowadzonych w ramach epistemologii zawiasowej, tj. rodziny stanowisk nawiązujących do tezy Wittgensteina o bezpodstawności podstaw wiedzy. W szczególności stawiam pod znakiem zapytania domniemaną różnicę między pragmatycznym a transcendentalnym uzasadnieniem zdań zawiasowych, odrzucam dyzjunktywizm epistemologiczny i opowiadam się za antyrealistyczną koncepcją prawdy w kontekście wyznaczonym przez zdania zawiasowe zachowując przy tym klasyczną koncepcję prawdy jako idei regulatywnej poznania, której są podporządkowane ewentualne rewizje zawiasów.
EN
In the paper I explore some hints one can find in an updated version of Ajdukiewicz’s radical conventionalism that may help to resolve some controversies within hinge epistemology, i.e. a family of positions that invoke Wittgenstein’s idea of groundless grounds of knowledge. In particular I put into doubt whether there is a real difference between pragmatic and transcendental justification of hinges, I reject epistemological disjunctivism, and I argue for anti-realistic reading of truth in a context determined by particular hinges while retaining the classical notion of truth as a regulative idea of knowledge that governs the possible revisions of hinges.
2
Content available Odpowiedź dyskutantom
100%
Grobler A.
Filozoficzne Aspekty Genezy
|
2013
|
tom 10
65-72
PL
W odpowiedzi dowodzi się, po pierwsze, że argument probabilistyczny jest chybiony, o ile nie jest uzupełniony dodatkowymi przesłankami materialnymi. Po drugie, pokazuje się, że argumenty z laboratorium, organów szczątkowych i postulatu naśladowania przyrody w technice można odwrócić przeciw teorii inteligentnego projektu. Po trzecie, omówiona jest kwestia odróżniania artefaktów od obiektów naturalnych w kontekście wymogu wyjaśniania. Wreszcie, twierdzi się, że zaniedbanie ze strony zwolenników teorii inteligentnego projektu dyskusji na temat warunków, jakie musi spełnić autentyczne, a nie pozorne wyjaśnienie ściąga tę teorię bliżej fideizmu niż nauki.
EN
In the reply it is argued, first, that the argument from low probability does not work in the absence of additional assumptions. Second, arguments from laboratory, vestigial structures, and imitating nature in technology are reversed against ID. Third, the question of telling artefacts from natural objects is discussed in the context of the search for explanation. Finally, the neglect of the requirements for an explanation to be non-vacuous on the part of ID theorists is said to drive ID towards fideism rather than science.
3
Content available Truth and Knowledge
100%
Grobler A.
Filozofia Nauki
|
2006
|
tom 14
|
nr 2
97-109
PL
requirement with non-falsity requirement in the tripartite definition of knowledge. This move can be used to explain the difference between outdated knowledge and mere superstition and to solve some problems about the epistemic closure. In this regard, it is claimed that the present offer improves upon Nozick's conditional theory of knowledge and Dretske's relevant alternatives approach. Next, an attempt to elucidate Wittgenstein's and Wioniewski's anti-sceptical strategies is made. Finally, the prospects of avoiding circularities in reliabilism are indicated.
4
Content available Słabości eksplanacyjne teorii inteligentnego projektu
100%
Grobler A.
Filozoficzne Aspekty Genezy
|
2013
|
tom 10
7-16
PL
Artykuł powstrzymuje się od polemiki merytorycznej z teorią inteligentnego projektu, dalej TIP, a jedynie wskazuje na jej niedostatki metodologiczne. Dowodzi, że wbrew twierdzeniom jej zwolenników TIP nie jest falsyfikowalna. W odróżnieniu od teorii ewolucji nie może pełnić nawet roli metafizycznego programu badawczego w sensie Poppera. Co jednak ważniejsze, TIP nie pełni żadnych funkcji eksplanacyjnych. W grę wchodzą jedynie wyjaśnienia intencjonalne, TIP zaś nie jest w stanie zidentyfikować motywów domniemanego projektanta. Argument jest zilustrowany przykładami zaczerpniętymi od Stanisława Lema, które pokazują, że możliwych jest wiele alternatywnych hipotez na temat celów domniemanego projektu i nie ma żadnych wskazówek na temat wyboru między nimi. Ponadto artykuł podważa argument probabilistyczny na korzyść TIP oraz argument z nieredukowalnej złożoności, wskazując, za S. Lemem, że artefakty charakteryzują się względną prostotą w porównaniu z obiektami naturalnymi.
EN
Instead of arguing against the content of ID, the paper points at its methodological deficiencies. In the first place, it is argued, against its followers, that ID is not falsifiable. Contrary to Evolution, ID cannot even play a role of a metaphysical research program in the Popperian sense of the word. More importantly, ID is devoid of any explanatory power. The only kind of explanation for ID to offer is an intentional explanation. This, however, ID is not able to do, for it cannot identify any intentions on the part of the putative Designer. The argument is illustrated by examples from Stanislav Lem’s prose, that present a handful of alternative hypotheses about the Designer’s ends without any hint concerning the choice between them. In addition, the paper puts into doubt the probabilistic argument in favor of ID as well as the argument from irreducible complexity, pointing at the relative simplicity of artefact in comparison to natural objects.
5
Content available The Problem of Basic Statements as a Test in the Internalism-Externalism Issue
100%
Grobler A.
Filozofia Nauki
|
2001
|
tom 9
|
nr 2
81-87
PL
The relevance of the Popperian heritage to the internalism-externalism issue is explored. First, the nature of the controversy between Popper and his disciples, Watkins and Zahar, about basic statements is discussed. Popper's resistance to Watkins' and Zahar's elaborations is suggested to be motivated by his implicit antiinternalist attitude that is misnamed by him as antipsychologism. Next, instead of a conventionalist, an externalist reading of Popper's mention about the role of a „scientific jury” in accepting basic statements is offered. It is doubtful, however, whether Popper can be considered an externalist, for he rejects the concept of justified belief altogether. Still, it is suggested that future elaboration of his ideas may help to explain away the circularity apparent in Goldman's reliabilism and arrive at a more tenable form of externalism.
6
Content available O prymacie relacji
100%
Grobler A.
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
|
2022
|
nr 4
337-353
EN
Russell puts much weight on the concept of relation. In his view relations are real entities that are indispensable in the enterprise of defining mathematical objects, particularly numbers. In the paper I try to extend Russell’s idea beyond the domain of abstract entities. I make an attempt to show that the basic criterion of identity for concrete objects – the criterion of space‑time continuity – can be supplemented, whenever it appears inadequate, by taking into account some relations apart from those that are spatiotemporal. On this occasion I argue for the metaphysical impossibility of time travel and offer some resolutions of the classical paradoxes of identity: amoebas’ reproduction by fission or Theseus’ boat. With respect to relations I argue, against the radical separation of the self from its attributes, that there are essential attributes of the self that constitute its relatively stable individual essence.
7
Content available Paradoxes of Confirmation and the Ceteris Paribus Clause
100%
Grobler A.
Filozofia Nauki
|
2013
|
tom 21
|
nr 3
37-44
PL
Well-known paradoxes of confirmation put the validity of inductive reasoning of any kind into question. Nevertheless, the proponents of hypothetical-deductive or abductive method make some use of inductivist motifs. If Popper is careful enough to distinguish between corroboration and confirmation, Lakatos quite straightforwardly maintains that falsification of one hypothesis is a confirmation of another. Next, Harman's reintroduction of abductivism long after Peirce's invention is, in fact, an attempt at grounding the inductive method in the principle of inference to the best explanation. In the paper, I claim that paradoxes of confirmation arise because of excessively formal analysis of scientific reasoning. It is commonly neglected that scientific hypotheses inevitably assume the ceteris paribus clause. Taking this into account gives the required solution to the paradoxes and sheds new light on the nature of inductive reasoning and its place in the scientific method.
8
Content available Better Explanation
100%
Grobler A.
Filozofia Nauki
|
1996
|
tom 4
|
nr 2
111-119
PL
Like most realistically oriented philosophers, I accept that the growth of explanatory power of cognitive system is a sign of the cognitive progress. In other words, I assumecertain version of the principle of „inference to the best explanation”. In the paper I propose a unified and more sophisticated criterion for the „betterness” of explanation, which is formulated in van Fraassen's terminology.
9
Content available remote Polityka i obyczaje
100%
Grobler A.
Diametros
|
2008
|
nr 16
115-117
PL
Głos w dyskusji o polskiej nauce.
EN
A contribution to the discussion about Polish science.
10
Content available Mirror or Map of Nature?
100%
Grobler A.
Filozofia Nauki
|
1995
|
tom 3
|
nr 3
59-64
PL
Adam Grobler advocates the view that the relation between our knowledge and the nature is analogous to the relation map-terrain, rather than to the relation mirror-original.
11
Content available Logic as an Element of Integrated Teaching. Some Remarks Regarding Ryszard Wójcicki's Handbook
100%
Grobler A.
Filozofia Nauki
|
2002
|
tom 10
|
nr 2
77-80
PL
  
12
Content available Professor Augustynek from the Well-known, but Less Publicly Discussed Side
88%
Grobler A.
Filozofia Nauki
|
2006
|
tom 14
|
nr 4
7-9
PL
  
13
Content available Ekumenizm metodologiczny
75%
Grobler A.
Roczniki Psychologiczne
|
2010
|
tom 13
|
nr 1
41-44
14
Content available A Few Remarks Concerning Some of My Ideas
63%
Grobler A.
Filozofia Nauki
|
2003
|
tom 11
|
nr 3-4
159-161
PL
  
15
Content available remote Uwagi różne
63%
Grobler A.
Diametros
|
2005
|
nr 6
214-219
PL
Głos w debacie: Czy zmierzch filozofii analitycznej?
16
Content available On the Philosophy of Science
32%
Czarnocka M. , Eilstein H. , Grobler A. , Kałuszyńska E. , Kotowa B. , Krajewski W. , Nizińska J. , Pietruska-Madej E. , Przełęcki M. , Zamiara K.
Filozofia Nauki
|
1994
|
tom 2
|
nr 3-4
175-199
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.