Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Psychoanaliza dyskursu? Wstępne uwagi o problemach z procedurą badawczą w „postpsychoanalitycznych” naukach społecznych

100%

Marzec W.

Śląskie Studia Polonistyczne

|

2013

|

nr 1(3)

39-52

EN

The article investigates the issue of conducting empirical social research informed by psychoanalytic theories. An abundancy of contemporary theoretical perspectives – as political discourse theory – ulitises Freudian or Lacanian inspirations. However I do not question the legitimacy of psychoanalytic knowledge stemming from clinical or analysis context, I argue that using these inspirations in social research demands a prior careful consideration. Procedures and processes constituting psychoanalytic epistemology – as free association method, transference and countertransference, among others, have no direct equivalents in the context of social research or discourse analysis. Therefore, utilising psychoanalytic concepts in new context demands their reiteration, transformation and rearticulation. Some branches of psychoanalysis – as the Lacanian one – due to their theoretical structure – pose an appropriate ground for such alternations. Nevertheless, still some aspects of assumed reality escape any empirical coverage. For instance jouissance or a death drive, however elusive and ungraspable, are crucial explanatory factors for mere empirical phenomena as political identification.

FR

L’article aborde le problème de mener des recherches empiriques en sciences sociales, basées sur des théories inspirées de la psychanalyse. De nombreuses perspectives scientifiques dans les sciences sociales critiques, y compris la théorie politique du discours, bénéficient en grande partie des réflexions de la psychanalyse de Freud et de Lacan. Sans remettre en cause des procédures empiriques des recherches psychanalytiques dans le contexte « clinique » ou dans la relation analyste-analysant, l’auteur trouve que l’implication de ces inspirations pour les recherches sociales exige une réflexion attentive. Les procédures qui constituent la cognition psychanalytique, comme la méthode des connotations libres, le pistage des erreurs et les processus, comme le transfert et le contre-transfert, n’ont pas des équivalents directs dans la situation de la recherche sociale ou de l’analyse du discours. L’application des notions psychanalytiques (ou une certaine structure conceptuelle plus profonde) dans un contexte tout à fait différent est liée avec leur réitération, transformation et réarticulation inévitables. Certaines variantes de la psychanalyse – comme son modèle selon Lacan – grâce à sa structure théorique, peuvent constituer avec succès le matériel pour cette transformation. Pourtant dans cette phase on observe des problèmes liés à l’impossibilité d’examiner empiriquement certaines sphères de réalité, par exemple la jouissance et la pulsion de mort, qui sont cependant des facteurs cruciaux, expliquant des processus sociaux le plus saisissables empiriquement, comme l’identification politique.

2

Momenty polityczności. Kazimierz Kelles-Kraus – między dialektyką dziejów a stanowieniem polityki demokratycznej

100%

Marzec W.

|

EN

Text scrutinises the political writings of early XX century Polish Marxist, Kazimierz Kelles- Krauz in the light of contemporary theories of the political. In specific peripheral conditions and due to entanglement of different struggles in the Polish Kingdom under tsarist rule there was no longer possible to refer to any firm political ground: organic unity of nation, necessary class antagonism or laws of history. Therefore, Kelles-Krauz had to face a somehow similar situation to this conceptualised by contemporary theories of hegemonic articulation, and radical democracy, as in Laclau, Mouffe or Rancière. A realistic, “agonistic” conception of democracy emerges, seen as a constant move without end, necessary assumption and eternally unfulfilled demand, taken as rivalry for temporarily occupying necessarily empty space, or agonism canalising regressive drives in political way and mediating between particularisms. In a constant move of change Marxism is only one step, right and somehow necessary, but in any case the last; it certainly do not bring any closure of fully realised society. Although still in a crust of older structures of thinking and above all philosophical language, we can see in Kelles-Krauz merging of a new paradigm of political thinking, or kind of disclosure of ultimate brake or gap in political and social order. Therefore we can look also for the depictions of radical, necessary contingency present in constituting of society, so to say, moments of the political.

3

Granice (teorii) spolecznych swiatów

100%

Marzec W.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2011

|

tom 7

|

nr 1

3-21

EN

This essay opens to scrutiny the Anselm Strauss's social worlds theoretical perspective applicability borders problem. Applying a specific conceptual experiment that consists of an attempt to explore the 'extreme' phenomenon of the consensual SM communities by reconstructing the foregoing phenomenon in frame of the social worlds' theory, this argument is about to elucidate these elements of the theory, that despite of being hard to apprehend, comprise the crucial aspects of the analyzed phenomenon. A unique way of organizing the subjectively lived experience and shared definition of the situation (in this case the interpretations of sexual violence practice) could not be conceptualized on the base of the participant's subjective self-consciousness. The symbolic interactionist tradition is indirectly based on the idea of Cartesian, self-conscious individual that mainly express its experiences on a verbal interactional level. Therefore, tracing how the notion of the person acting evolves in the interactionist and pragmatic tradition (in which Strauss's theory is rooted in), facilitates recognition of this concept's potential limits. In fact, strict revisions in the area of subjectivity idea applied in any human and social sciences, that should not be overestimated in the foregoing context, allow a more theoretically conscious look on the social worlds' theory.

4

Proletariacka biografia i dzielenie postrzegalnego. Rozmywanie granic klasowych w okresie Rewolucji 1905

100%

Marzec W. , Katedra Socjologii Kultury U. Ł.

|

PL

Artykuł podejmuje problematykę kwestionowania podziałów klasowych na poziomie praktyk kulturowych w okresie rewolucji 1905–1907. Zaplecze teoretyczne stanowi koncepcja „dzielenia postrzegalnego” Jacquesa Rancière’a. Podstawową stawką polityki jest w jego ujęciu definiowanie tego, co może zostać zobaczone i usłyszane, kto ma prawo politycznego obywatelstwa w sferze publicznej i polityczny głos, a także to, jakie są dostępne sposoby współbycia, współdzielenia tego, co wspólne. Rewolucja 1905 r. okazuje się mieć podstawowe znaczenie właśnie w tych aspektach, przynosząc bezprecedensową zmianę. To, co w badanej niegdyś przez Rancière’a Francji było udziałem robotników rekonstruujących swoje klasowe praktyki w długotrwałej walce autodydaktyzmu i samoprzekroczenia własnej kultury, w przypadku peryferyjnej gwałtowności Królestwa Polskiego działo się na skutek interwencji nieoczekiwanych procesów politycznych. Artykuł podejmuje analizę trzech emblematycznych biografii wydanych w formie książek, gdzie procesy te są dobrze uchwytne. Dodatkowy kontekst stanowią liczne, zebrane w archiwach, mniej obszerne relacje biograficzne robotników. Pozwala to naszkicować obraz praktyk kulturowych związanych z obiegami wiedzy, świadomym wysiłkiem jej nabywania i kwestionowania dotychczasowej jej cyrkulacji, a także uchwycić migawkowe obrazy dramatycznego wysiłku tych, którzy nie chcieli pozostać w zaklętym kręgu biologicznej reprodukcji własnej egzystencji.