Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 30

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
Celem artykułu jest ukazanie spuścizny dydaktyczno-pastoralnej Kardynała Stefana Wyszyńskiego w kontekście liberalnego kapitalizmu, jak też ideologii „realnego socjalizmu” mocno zakorzenionego w systemie marksistowsko-leninowskim, narzuconym Polsce w okresie powojennym oraz ich wpływu na współczesne rozumienie chrześcijańskiej wizji życia społeczno-politycznego. Eksploracja powyższych badań będzie polegała na analizie tekstów źródłowych, a w konsekwencji rekonstrukcji nauczania społecznego Kardynała Wyszyńskiego i jego reinterpretacji metodą indukcyjno-dedukcyjną. Dokładniejsze analiza powyższych doktryn i ich krytyczna reinterpretacja pozwala nie tylko wykazać ich mankamenty i niedociągnięcia. Umożliwia to również lepsze uświadomienie, jakie niebezpieczeństwa pociąga za sobą ideologicznie motywowana promocja skrajnych, często zafałszowanych koncepcji osoby ludzkiej w konkretnych realiach współczesnego świata.
EN
The presented article depicts the didactic and pastoral legacy of Cardinal Stefan Wyszyński in the context of liberal capitalism, as well as the ideology of „real socialism”, imposed on Poland in the post-war period, and their impact on the contemporary understanding of the Christian concept of socio-political life. The exploration of the above research will be based on the analysis of source texts and, consequently, the reconstruction of Cardinal Wyszyński's social teaching and its reinterpretation using the inductive-deductive method. A more detailed analysis of the above doctrines and their critical reinterpretation allow not only to expose their shortcomings and defects. It also enables better awareness of the endangerments of ideologically motivated promotion of extreme, often distorted concepts of the human person in the modern world's particular realities.
EN
The article’s subject discusses Stefan Wyszyński’s personalist concept of Christians’ involvement in culture. In this context, the author’s attention was drawn to how the extent to which personalist’s main assumptions may constitute the basis for shaping culture, especially regarding contemporary (post)-modern cultural reality? The analysis of culture carried out in the above article presents the discussed issues in terms of a calling addressed to every human being. Placing it with the „realities of earthly life” emphasizes that in creative cultural activity, one should see the proper way of realizing the fullness of the human personality in the temporal and supernatural dimensions. Moreover, highlighting such elements as the human person, family, Nation, state, the international community, culture, economy, and politics understood in an integral way, as well as the Church proclaiming the universal message of salvation, the personalist concept of culture displays a praxeological character, rooted in a particular human existence and oriented towards the creative-saving dimension of human life. Therefore, it allows not only the explicit inclusion of the human person in the current of civilization-cultural changes but also admits a person to discover the right place in the dynamically transforming realities of the modern world.
3
Content available Hybrid Regimes and Political (Dis)Order
100%
EN
This paper studies the concept of “hybrid regimes”, not so much in defining and authenticating their functionality but, above all, to exhibit them as so-called “partial” constitutional concepts. Articulating the tensions, divergences, and antagonisms characteristic of these regimes, as well as highlighting the blurring boundaries between democratic systems and authoritarianism “with adjectives”, emphasizes the importance of the examined issues. The author introduces an alternative conceptualization and typology of hybrid regimes and a configurational approach. Instead of placing political regimes on a linear continuum – from authoritarianism to democracy – multidimensional solutions facilitating an alternative typology of the analyzed concepts have been exposed. The configuration approach, however, provides an analytically valuable way to evaluate and integrate hybrid regimes with other classification schemes. Such innovations, therefore, help alleviate conceptual confusion in the literature. Moreover, deepening the understanding of the concept of hybrid regimes, along with emphasizing its conceptual ambiguities and complexity – especially concerning the “politically correct” discourse on the current problems of fragile and politically unstable states – is necessary to better understand the complex and confusing nature of modern regimes of power frequently operating in the most politically unstable regions of the contemporary world.
Verbum Vitae
|
2021
|
tom 39
|
nr 2
543-569
EN
This article presents the intellectual legacy of both John Paul II and Cardinal Stefan Wyszyński as advocates of a personalist view of culture. Their teaching emphasizes the person and human dignity in striving for human self-fulfillment in a community seeking God’s transcendence. In this regard, their personalist vision of culture was defined in the context of the Second Vatican Council’s teaching. Therefore, the theological anthropology of both John Paul II and Cardinal Wyszyński is based on personalism, communion, dialogue, and freedom. Nevertheless, when God is marginalized by human activity, especially by the ideology of secularism and religious indifferentism, a severe cultural crisis arises. As a result, the dialogical character of the teaching of John Paul II and Cardinal Wyszyński in the dimension of Christian culture emphasizes inculturation and evangelization of human activity. On the other hand, the Christocentric and personalist context of their concepts reflects the theocentric and anthropocentric vision of culture, which, rooted in praxeological pastoral thought, displays their views on culture not only in the dimension of philosophical and theological doctrine but above all as a pastoral vision presenting Christian culture integrated with contemporary existential experience and focused on the perspective of “a new heaven and a new earth” (cf. 2 Cor 12:4; Rev 4:2–8; 21:2–10).
|
2020
|
tom 27
229-249
EN
This article presents an analysis of one of the fundamental aspects of Cardinal Stefan Wyszyński’s teaching, which is Mariology understood in praxeological terms. As the source materials’ research confirms, veneration and trust in the Blessed Virgin Mary undoubtedly enacted a significant role in the life and episcopal ministry of Cardinal Stefan Wyszyński. Moreover, the Marian pastoral program developed by the Primate resisted the communist apparatus of state power pressure. As a result, it became a response to many threats posed by post-war social and political reality, contributing to preserving the Polish people’s identity and cultural independence.The author of this paper intends to present Cardinal Wyszyński’s teaching on the Blessed Virgin Mary, apprehended as the Mother of God-Man and the Mother of the Church. The exploration of the above research will be based on analyzing source texts using the historical and theological method. Consequently, the author of the article will try to capture and outline not only the Mariology of the Primate Wyszyński and the crucial theological substance it contains. However, an essential element of the above research will expose its praxeological dimension manifested in various pastoral initiatives monitored by the then Church in Poland.Thus, the reverence and veneration of the Blessed Virgin Mary, Queen of Poland, and Mother of the Church have played a fundamental role. The culminating moment on the Marian way of Cardinal Wyszyński’s episcopal service was the act of total dedication to Mary in the spirit of St. Louis Maria Grignion de Montfort. The pastoral programs that emerged as a consequence of this Vows enacted a pivotal role in maintaining the faith and Christian tradition by the Nation, strengthening the post-war Church in Poland, as well as impacting the entire universal Church.
PL
W powyższym artykule zaprezentowano analizę jednego z fundamentalnych aspektów nauczania Kardynała Stefana Wyszyńskiego jakim jest mariologia rozumiana w kategoriach prakseologicznych. Podjęta przez autora eksplikacja materiałów źródłowych ma za zadanie ukazać zaufanie do Maryi, Matki Kościoła, które odegrało niewątpliwie ogromną rolę w życiu i posłudze biskupiej Kardynała Wyszyńskiego. Rola i przymioty Maryi wpisane zostały tutaj w praktykę duszpasterską mającą na celu integralną odnowę moralną człowieka i narodu polskiego. Co więcej, opracowany przez Prymasa maryjny program duszpasterski oparł się naciskom komunistycznego aparatu władzy państwowej. Dzięki temu, stał się odpowiedzią na wiele zagrożeń, jakie niosła ze sobą powojenna rzeczywistość społeczno-polityczna, przyczyniając się do zachowania tożsamości i niezależności kulturowej Polaków.Zamierzeniem autora powyższej publikacji jest syntetyczne ukazanie spojrzenia Kardynała Stefana Wyszyńskiego na Maryję jako na Matkę Boga-Człowieka i Matkę Kościoła. Eksploracja powyższych badań opierać się będzie na analizie tekstów źródłowych dokonywaną metodą historyczno-teologiczną. W konsekwencji, autor niniejszego artykułu starał się uchwycić i zarysować nie tylko mariologię Prymasa Tysiąclecia i zawarte w niej istotne treści teologiczne. Ważnym elementem powyższych badań jest ukazanie jej wymiaru pastoralno-prakseologicznego, przejawiającego się w różnorodnych inicjatywach duszpasterskich, w których nie tylko wyidealizowany pietyzm i admiracja, ale przede wszystkim głęboka wiara i zaufanie do Maryi Królowej Polski i Matki Kościoła odgrywały fundamentalną rolę.
EN
Need to indent here, a rough analysis of the situation in the world is enough to realize the here and throughout modern Christianity, as well as the foundation on which today’s culture of the Western world is based. No wonder that many Christian intellectuals view it as multidimensional, highly complex, with sometimes bothersome and destructive symptoms. Undoubtedly, the Christian roots of cultural reality related primarily to Europe are correlated with the birth of the modern idea of scientific rationality, which brought humanity great opportunities, but also serious threats. Thanks to the idea of rationality, Europe has developed a culture that, especially now-in a way previously utterly unknown to humankind-is trying to exclude God from the sphere of public consciousness. Of course, the existence of God can be denied entirely or made it impossible to prove, assuming that-faith or nonbelief-it is a matter of purely subjective choice. Nevertheless, in both cases, in the opinion of many modern ideologies of (post-) modernity, God should not be of significant importance to the whole reality of public life. Thus, presenting the role of anti-Catholicism in the classical approach to (post-) modernity, as well as the tradition of Catholic anti-modernism, will allow for a more constructive display of the spirit of the conciliar aggiornamento, which is unfortunately related to the more general crisis of contemporary times of the 1970s and 1990s. It was during this period that one could notice both a retreat from “modernity” as a concept that “sensitizes” the paradigm of the cultural reality of that time, and “postmodern” religious revival understood as a challenge to articulate a living Christian tradition inscribed in the global complexity of the contemporary world. Contrary to the temptation to isolate oneself from external influences, and therefore the awakening cognitive dissonance, aspects of the current paradigm of (post-) modern reality may be essential and useful in shaping a constructive dialogue with the contemporary world, as well as in promoting Catholic culture that forms the identity of Christianity today. Therefore, the main aim of the above article is to display the fundamental issues concerning (post-) modernity and how they influence significant theological problems, especially in the context of the personalistic vision presented by Cardinal Stefan Wyszyński. It applies primarily to such vital matters as the problem of truth, hermeneutics, the specificity of a functional language, and their mutual correlation. In this sense, contemporary theological discourse can be significantly enriched by taking into account many aspects of contemporary postmodern theory, especially concerning culture. An essential condition for this, however, is to take into account the undoubted achievements of previous epochs. However, the fundamental task of Christians is to create the reality of authentically humanistic culture, capable of shaping the human person under his vocation. It is possible due to the sphere of personal and social values which, in forming man, condition the transformation of the entire cultural reality of the world from the perspective of “new heaven and a new earth” (cf. 2 Pt 3:13; Rev 21:1).
PL
(Post) modernizm i kultura chrześcijańska w kontekście personalizmu kardynała Stefana Wyszyńskiego Wystarczy pobieżna analiza sytuacji na świecie, aby zweryfikować kulturowy kontekst współczesnego chrześcijaństwa, jak również fundamenty, na których opiera się dzisiejsza kultura świata Zachodu. Nic więc dziwnego, że wielu chrześcijańskich intelektualistów ocenia ją jako wielowymiarową, wysoce skomplikowaną, przejawiającą niekiedy bardzo niepokojące destruktywne symptomy. Niewątpliwie, chrześcijańskie korzenie rzeczywistości kulturowej związane przede wszystkim z Europą są skorelowane z narodzinami nowoczesnej idei naukowej racjonalności, która przyniosła ludzkości wielkie możliwości, ale także poważne zagrożenia. Dzięki idei racjonalności, Europa rozwinęła kulturę, która szczególnie teraz - w sposób wcześniej zupełnie nieznany ludzkości - próbuje wykluczyć Boga ze sfery świadomości publicznej. Oczywiście istnieniu Boga można całkowicie zaprzeczyć lub uznać za niemożliwe do udowodnienia, zakładając, że - wiara lub niewiara - jest to kwestia wyłącznie subiektywnego wyboru. Niemniej jednak, w obu przypadkach-zdaniem wielu współczesnych przedstawicieli (post)nowoczesności - Bóg nie powinien mieć istotnego znaczenia dla całości życia publicznego. Ukazanie zatem roli antykatolicyzmu w klasycznym ujęciu (post) nowoczesności, a także tradycji katolickiego antymodernizmu, pozwoli na bardziej konstruktywne wyeksponowanie ducha soborowego aggiornamento, co niefortunnie wiąże się z bardziej ogólnym kryzysem nowoczesności w latach siedemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku. W tym właśnie okresie można zauważyć zarówno odwrót od „nowoczesności” jako koncepcji „usensowiającej” paradygmat ówczesnej rzeczywistości kulturowej, jak i „ponowoczesne” odrodzenie religijne rozumiane jako wyzwanie do wyartykułowania żywej chrześcijańskiej tradycji wpisanej w globalną złożoność współczesnego świata. Głównym zatem celem powyższego artykułu jest ukazanie fundamentalnych kwestii dotyczących (post)nowoczesności i sposobowi, w jaki wpływają one na istotne kwestie teologiczne, zwłaszcza w kontekście personalistycznej wizji prezentowanej przez Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Dotyczy to szczególnie tak ważnych zagadnień jak zagadnienie prawdy, hermeneutyki, specyfiki funkcjonującego języka i ich wzajemnych korelacji. W tym znaczeniu, współczesny dyskurs teologiczny może zostać znacznie ubogacony, uwzględniając wiele aspektów współczesnej teorii ponowoczesnej, zwłaszcza w odniesieniu do kultury. Istotnym tego warunkiem jest jednak uwzględnienie niewątpliwych osiągnięć poprzednich epok. Podstawowym jednak zadaniem chrześcijan jest kreowanie rzeczywistości kultury autentycznie humanistycznej, zdolnej do kształtowania osoby ludzkiej zgodnie z jej powołaniem. Jest to możliwe dzięki sferze wartości osobistych i społecznych które, formując człowieka, warunkują transformację całej kulturowej rzeczywistości świata w perspektywie „nowego nieba i nowej ziemi” (por. 2 P 3,13; Ap. 21,1).
Zeszyty Naukowe KUL
|
2022
|
tom 65
|
nr 2
97-118
PL
Niniejszy artykuł ma na celu zaprezentowanie koncepcji autorytaryzmu, który – przedstawiony w kategoriach „niegodziwego problemu” współczesnego świata – wydaje się być poważnym wyzwaniem dla współczesnych stosunków międzynarodowych, zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym. Autor artykułu definiuje pojęcie autorytaryzmu jako formę ustroju politycznego, w którym władza i zasoby materiałowo-ludzkie państwa zostały scentralizowane, zawłaszczone i oddane do dyspozycji jednostki bądź elitarnej grupy „trzymającej władzę”. W ten sposób zostały ograniczone na płaszczyźnie politycznej i gospodarczej możliwości integracyjne państwa autorytarnego z globalnym systemem stosunków międzynarodowych, a istotne instytucje administracyjne państwa zostały zmanipulowane, zafałszowane i zawłaszczone. Zastosowana metoda badawcza pozwala na reinterpretację omawianych zagadnień w złożonej – choć specyficznej – formie systemowej, charakterystycznej nie tylko dla krajów i regionów niestabilnych czy politycznie upadłych, ale także państw politycznie stabilnych i gospodarczo rozwiniętych. Przeprowadzana analiza pozwala ponadto na przedstawienie i reinterpretację problemu współczesnych reżimów autorytarnych w kategoriach, które nie tylko definiują, ale często legitymizują jedne z najbardziej despotycznych, autokratycznych i hegemonistycznych systemów politycznych czasów współczesnych.
EN
This study aims to explore the concept of authoritarianism, which – presented in terms of the “wicked problem” of the contemporary world – seems to be a severe challenge to present-day International Relations (IR), both theoretically and practically. The author of the article defines the concept of authoritarianism as a form of the political system in which the power and material resources of the state have been centralised, appropriated, and put at the disposal of either an individual or an elitist group “in power.” In this way, the possibilities of integrating the authoritarian state – both politically and economically – with the global system of international relations are limited, and the vital administrative institutions of the state have been manipulated and appropriated. The applied research method allows for interpreting the discussed issues in a complex – albeit specific – systemic form, characteristic not only for politically fragile or declining countries and regions but also for politically stable and economically developed ones. The author’s analysis allows for the presentation and reinterpretation of the issue of contemporary authoritarian regimes concerning international relations in terms that not only define but often legitimise some of the most despotic, autocratic, and hegemonistic forms of the political systems in modern times.
PL
Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest ukazanie specyfiki teorii totalitaryzmu w kontekście humanitarno-personalistycznej koncepcji życia społeczno-politycznego Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Pozwala to na wgląd w naturę obydwu systemów totalitarnych – zarówno w istotę niemieckiego nazistowskiego hitleryzmu, jak też komunizmu. Ukazanie powyższych kwestii z punktu widzenia personalistycznej prakseologii chrześcijańskiej demaskuje ich bezprecedensowo zbrodnicze skłonności. W tym kontekście przedstawienie fundamentalnych zagadnień paradygmatu obu totalitaryzmów obnaża ich wynaturzoną specyfikę, jak też dekonspiruje ich antyludzki i antychrześcijański charakter. Pozwala to zatem odmitologizować zarówno ideologię komunizmu, jak też nazistowski narodowy socjalizm i ukazać obydwie koncepcje jako zwyrodniałe systemy zbrodni prowadzącej do zanegowania godności człowieka i – w konsekwencji – do zapaści cywilizacyjnej ludzkości. Co więcej, wiąże się to również z absolutnym sprzeciwem wobec częstych obecnie prób ich usprawiedliwiania, legitymizowania, a nawet uwierzytelnienia w oczach światowej opinii publicznej.
EN
This article aims to expose the specificity of the theory of totalitarianism in the context of the humanitarian-personalistic concept of the socio-political life of Cardinal Stefan Wyszyński. It allows for a unique insight into the nature of both totalitarian systems – both into the essence of German Nazi Hitlerism and Communism. Presenting the above issues from the point of view of personalist Christian praxeology exposes their unprecedentedly criminal tendencies. In this context, the presentation of the primary topics of the paradigm of both totalitarian systems reveals their perverse specificity as well as their anti-human and anti-Christian character. Thus, it allows one to demythologize the ideology of communism and Nazi-national socialism as well as present both concepts as degenerated “syndicate of crimes” leading to the negation of human dignity and – as a consequence – to the collapsing of humanity’s civilization as well. Moreover, it is also associated with an absolute opposition to the frequent attempts to justify, legitimize and even authenticate them in the eyes of world public opinion.
EN
The article’s subject discusses Stefan Wyszyński’s personalist concept of Christians’ involvement in culture. In this context, the author’s attention was drawn to how the extent to which personalist’s main assumptions may constitute the basis for shaping culture, especially regarding contemporary (post)-modern cultural reality? The analysis of culture carried out in the above article presents the discussed issues in terms of a calling addressed to every human being. Placing it with the “realities of earthly life” emphasizes that in creative cultural activity, one should see the proper way of realizing the fullness of the human personality in the temporal and supernatural dimensions. Moreover, highlighting such elements as the human person, family, Nation, state, the international community, culture, economy, and politics understood in an integral way, as well as the Church proclaiming the universal message of salvation, the personalist concept of culture displays a praxeological character, rooted in a particular human existence and oriented towards the creative-saving dimension of human life. Therefore, it allows not only the explicit inclusion of the human person in the current of civilization-cultural changes but also admits a person to discover the right place in the dynamically transforming realities of the modern world.
PL
Ze względu na wielowymiarowy charakter personalistycznej koncepcji Stefana Wyszyńskiego niniejszy artykuł jest skoncentrowany na chrześcijańskiej wizji zaangażowania w kulturę. W tym kontekście zwrócono uwagę na to, w jakim zakresie główne założenia personalizmu mogą stanowić podstawę do kształtowania kultury, zwłaszcza w odniesieniu do współczesnej rzeczywistości (post)-modernistycznej? Przeprowadzona w powyższym artykule analiza kultury pozwala ukazać omawianą problematykę w kategoriach powołania skierowanego do każdego człowieka. Usytuowanie jej w odniesieniu do realiów życia doczesnego podkreśla, że w twórczej aktywności na rzecz kultury należy widzieć właściwy sposób realizacji pełni osobowości człowieka, nie tylko w wymiarze doczesnym, ale także nadprzyrodzonym. Dzięki uwypukleniu takich elementów jak: osoba ludzka, rodzina, naród, państwo, społeczność międzynarodowa, integralnie rozumiana kultura, ekonomia i polityka, a także Kościół głoszący powszechne orędzie zbawienia, personalistyczna wizja kultury wykazuje charakter prakseologiczny, zakorzeniony w konkretnej ludzkiej egzystencji i ukierunkowany na wymiar stwórczo-zbawczy. Umożliwia to nie tylko bezpośrednie włączenie się osoby ludzkiej w nurt zachodzących przemian cywilizacyjno-kulturowych, ale równocześnie pozwala człowiekowi odkryć właściwe miejsce w dynamicznie zmieniających się realiach współczesnego świata.
PL
Podstawowym celem artykułu jest ukazanie specyfiki reżimów autorytarnych działających w globalnej sieci zawiłych i wielowymiarowych stosunków międzynarodowych. Autor artykułu stawia pytanie: w jakim stopniu dynamicznie zmieniający się paradygmat ideologii autorytaryzmu jest odpowiedzialny za występowanie różnego rodzaju napięć, rywalizacji i antagonizmów wywoływanych przez reżimy autorytarne, których skutki i konsekwencje dotykają nie tylko narodowych i regionalnych uwarunkowań politycznych, ale także wywołują poważne reperkusje międzynarodowe? Zastosowana metoda badawcza pozwala wyeksponować złożoną specyfikę reżimów autorytarnych w kontekście wielowymiarowej dynamiki współczesnych przemian geopolitycznych. Ma to kluczowe znaczenie w przypadku, gdy wiele współczesnych trendów ideologicznych często bagatelizuje barbarzyński charakter wielu systemów autorytarnych, a nawet traktuje „model autorytarny” – zwłaszcza w wydaniu autokracji socjalistycznych – jako „specyficzne zjawisko historyczne”, próbujące rozwiązać wiele złożonych i wielorakich kwestii politycznych i gospodarczych.
EN
The article analyzes the specificity and distinctiveness of authoritarian regimes operating in a global network of complex and multidimensional international relations. The author of the article asks the question: to what extent the dynamically changing paradigm of authoritarian ideology is responsible for the occurrence of various types of tensions, rivalries, and antagonisms caused by authoritarian regimes, the effects and consequences of which affect not only national and regional political conditions but also cause severe international repercussions? The applied research method allows exposing the complex particularity of authoritarian regimes in the context of the multidimensional dynamics of recent geopolitical changes. It is crucial when a number of modern ideological trends often downplay the brutal nature of many authoritarian systems and even treat the “authoritarian model” – especially in the form of socialist autocracies – as a “specific historical phenomenon” trying to resolve many complex and multiple political and economic issues.
EN
This paper studies the concept of a ‘fragile state,’ its origins, uniqueness, and the circumstances determining the changing dynamics of the presented subject, as well as the possibility of its application in the practice of International Relations (IR). The analysis of the conceptualization process, as well as the instrumental treatment of the idea of state’s fragility structures by decision-makers responsible for shaping foreign policy - especially in the context of the global development and security strategy - underlines the complexity and incoherence of the fragile state’s concept, which is currently considered as one of the most ‘wicked problems’ of the modern world, often torn by numerous brutal military conflicts. The author of the piece uses the term ‘fragile state’ to describe not only the form and conditions of disintegration of the state’s political and social ties and the dismantling of its state-legal infrastructure, but also analyzes issues related to the economic collapse, poverty, hunger, humanitarian disasters, armed conflicts, as well as numerous cases of elementary civil liberties and human rights violations. The article argues that deepening the comprehending of the fragile state’s idea, along with emphasizing its conceptual vagueness and complexity, concerning the ‘politically correct’ discourse on the problems of ‘fragility’ and states’ weakness, is necessary for a better awareness of the ambiguous and the perplexing nature of state power operating within the most politically unstable and insecure regions of the so-called ‘Third World.’
PL
Opracowanie ma na celu przedstawienie koncepcji autorytaryzmu, który – przedstawiony w kategoriach tzw. niegodziwego problemu współczesnego świata – wydaje się poważnym wyzwaniem dla współczesnych stosunków międzynarodowych (IR), i to zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym. Autor artykułu definiuje pojęcie autorytaryzmu jako formę ustroju politycznego, w którym władza i zasoby materiałowo-ludzkie państwa zostały scentralizowane, zawłaszczone i oddane do dyspozycji jednostki lub elitarnej grupy „trzymającej władzę”. W ten sposób możliwości integracji państwa autorytarnego – zarówno w wymiarze politycznym, jak i gospodarczym – z globalnym systemem stosunków międzynarodowych pozostają ograniczone, a istotne instytucje administracyjne państwa zmanipulowane i zawłaszczone. Zastosowana metoda badawcza umożliwia reinterpretację omawianych zagadnień w odniesieniu do złożonej – choć specyficznej – systemowej formy, charakterystycznej nie tylko dla państw i regionów politycznie niestabilnych i upadających, ale także struktur stabilnych politycznie i rozwiniętych gospodarczo. Niniejsza analiza pozwala na ukazanie problemu współczesnych autorytarnych reżimów politycznych w kategoriach, które nie tylko definiują, ale także legitymizują – a niejednokrotnie nawet uprawomocniają – nawet jedne z najbardziej despotycznych, autokratycznych i hegemonistycznych form ustrojowych funkcjonujących we współczesnym świecie.
EN
This study aims to explore the concept of authoritarianism, which - presented in terms of the “wicked problem” of the contemporary world – seems to be a severe challenge to presentday International Relations (IR), both in theoretical and practical dimensions. The concept of authoritarianism is defined in the article as a form of political system in which the power and material resources of the state have been centralized, appropriated, and put at the disposal of either an individual or an elitist group “in power.” In this way, the possibilities of integrating the authoritarian state - both in the political and economic dimension – with the global system of international relations are limited, and the vital administrative institutions of the state have been manipulated and appropriated. The research method applied allows for the interpretation of the discussed issues in a complex – albeit specific – systemic form, characteristic not only for politically fragile or declining countries and regions but also for those which are politically stable and economically developed. The author’s analysis allows for the presentation and reinterpretation of the issue of contemporary authoritarian regimes concerning international relations in terms that not only define but often legitimize – and repeatedly even validate – some of the most despotic, autocratic, and hegemonist forms of the political systems in modern times.
PL
Głównym celem niniejszego artykułu jest przedstawienie mocarstwowych zapędów Federacji Rosyjskiej pod przywództwem prezydenta Vladimira Putina, których apogeum stanowi militarna inwazja na Ukrainę w lutym 2022 r. Przeprowadzona tutaj analiza ukazuje szereg fundamentalnych czynników odpowiedzialnych za zagrożenia, jakie wielkomocarstwowa polityka Kremla stwarza dla współczesnych systemów bezpieczeństwa międzynarodowego, a przede wszystkim dla ładu politycznego Europy Środkowo-Wschodniej. Postawione pytania badawcze dotyczą fundamentalnych zagadnień odpowiedzialnych za podstawowe formy antagonizmów destabilizujących sytuację wzajemnych relacji pomiędzy Rosją a Ukrainą, wpisanych w kontekst wielowymiarowej dynamiki współczesnych uwarunkowań geopolitycznych. Prezentowany przez władze na Kremlu dyskurs wskazuje na wyraźną niejednoznaczność, ambiwalencję znaczeniową, wieloaspektowość, a nawet niespójność rosyjskiej narracji na temat bezpieczeństwa międzynarodowego, zwłaszcza w kontekście wojny z Ukrainą. To właśnie dlatego powyższe kwestie uważane są za sferę najbardziej zawikłanych problemów współczesnych zagadnień dotykających zarówno Rosję, jak i Ukrainę. Zdiagnozowanie wpływu omawianych czynników może zatem pomóc w zrozumieniu, a z czasem także w kształtowaniu bardziej efektywnych strategii bezpieczeństwa międzynarodowego, jak też w tworzeniu lepszych programów wsparcia umożliwiających efektywne rozwiązywanie problemów bezpieczeństwa Europy Środkowo-Wschodniej. Ponadto, znalezienie odpowiedzi na tak postawione pytania badawcze jest niezwykle istotne w kontekście współczesnych globalnych przemian politycznych, które – w połączeniu z kwestią „poprawności politycznej” – stają się poważnym wyzwaniem dla całej globalnej koncepcji bezpieczeństwa międzynarodowego.
EN
This paper studies the Russian Federation’s superpower aspirations under President Vladimir Putin’s leadership, culminating in Ukraine’s military invasion in February 2022. The analysis here displays several fundamental factors responsible for the threats that the Kremlin’s great-power policy poses to modern international security systems and, above all, to the political order of Central and Eastern Europe. The research questions concerned the fundamental issues responsible for the primary forms of antagonism destabilizing the mutual relations between Russia and Ukraine, inscribed in the context of the multidimensional dynamics of contemporary geopolitical conditions. The discourse presented by the authorities in the Kremlin points to ambiguity, ambivalence of meaning, multifacetedness, and even inconsistency of the Russian narrative on international security, especially in the context of the war with Ukraine. That is why the above issues are considered the sphere of the most complicated problems of contemporary issues affecting Russia and Ukraine. Diagnosing the impact of the discussed factors can help understand and, over time, shape more effective international security strategies, as well as create better support programs that effectively solve Central and Eastern European security problems. In addition, finding answers to such research questions is significant in the context of contemporary global political changes, which – in conjunction with the “political correctness” issue – become a severe challenge for the entire global concept of international security.
PL
Przedmiotem prezentowanego artykułu jest analiza personalistycznej wizji życia społeczno-gospodarczego kardynała Stefana Wyszyńskiego w kontekście doktryny liberalnego kapitalizmu. Dokonana przez autora interpretacja materiałów źródłowych ma zatem na celu ukazanie prakseologiczno-etycznej refleksji Wyszyńskiego i umiejscowienie jej w odniesieniu do społeczno-ekonomicznych aspektów życia człowieka, charakterystycznych dla liberalnego kapitalizmu. Eksploracja powyższych badań polega na analizie tekstów źródłowych i ich reinterpretacji metodą indukcyjno-dedukcyjną. Podstawowym zaś celem badawczym powyższego artykułu jest ukazanie przesłania moralnego kardynała Wyszyńskiego w kontekście chrześcijańskiej wizji zaangażowania w życie społeczno-gospodarcze, jak również jego aplikacja do konkretnej i współczesnej rzeczywistości życia publicznego. Autor artykułu stawia pytanie, czy moralne przesłanie zawarte w personalistycznej wizji osoby ludzkiej prezentowane przez Kardynała Wyszyńskiego może być aplikowane do współczesnej rzeczywistości życia społeczno-politycznego i gospodarczego, w którym liberalny kapitalizm zdaje się dominującą ideologią świata Zachodu. Odpowiedź na tak postawione kwestie jest niezwykle istotna, zwłaszcza w kontekście odradzającego się „kolektywistycznego” populizmu, który w połączeniu z ideami tzw. „pluralizmu ideowego” podkreślającego moralną ambiwalentność „płynnej” ponowoczesności, staje się poważnym wyzwaniem nie tylko dla chrześcijaństwa, lecz także dla całego współczesnego świata.
EN
The subject of the presented article is the analysis of Cardinal Stefan Wyszyński’s personalistic vision of social life in the context of the liberal capitalism concept. The author’s interpretation of the source materials aims to display Wyszyński’s praxeological and ethical reflection and place it in the context of the socio-economic aspects of human life, characteristic of liberal capitalism. The exploration of the above research will analyze the source texts and their reinterpretation using the inductive-deductive method. The above paper’s primary research goal is to show the moral message of Cardinal Wyszyński in the context of the Christian vision of involvement in socio-economic life and its application to the specific reality of contemporary public life. The author of the article asks whether the moral message rooted in the personalistic vision of the human person presented by Cardinal Wyszyński can be applied to the contemporary reality of social, political, and economic life, where liberal capitalism seems to be the dominant ideology of the Western world? The answer to such questions is essential, especially in the context of the revival of “collectivist” populism, which, combined with the ideas of the so-called “Ideological pluralism,” emphasizing the moral ambivalence of “liquid” postmodernity, becomes a severe challenge to the entire modern world
Polonia Sacra
|
2021
|
tom 25
|
nr 3
81-98
EN
Due to the multi-faceted nature of Stefan Wyszyński’s personalistic concept, this article focuses on the Christian vision of culture. In this context, attention was drawn to how personalism can constitute the basis for shaping culture, especially to contemporary (post-) modern reality. The conducted analysis of the vision of culture places it to the facts of the Christian life. In this sense, creative activity for culture should be seen in the context of realizing the fullness of the human personality not only in the temporal dimension but also in the supernatural. It allows the human person to join the current of civilization and cultural changes and enable a person to discover the right place in the dynamically changing realities of the modern world.
PL
Ze względu na wieloaspektowość personalistycznej koncepcji Stefana Wyszyńskiego niniejszy artykuł jest skoncentrowany na chrześcijańskiej wizji kultury. W tym kontekście zwrócono uwagę na to, w jakim zakresie personalizm może stanowić podstawę do kształtowania kultury, zwłaszcza w odniesieniu do współczesnej rzeczywistości postmodernistycznej. Przeprowadzona analiza wizji kultury usytułowuje ją w odniesieniu do realiów życia chrześcijańskiego. W tym sensie, twórczą aktywność na rzecz kultury należy widzieć w kontekście realizacji pełni osobowości człowieka nie tylko w wymiarze doczesnym, ale także nadprzyrodzonym. Umożliwia to włączenie się osoby ludzkiej w nurt zachodzących przemian cywilizacyjno-kulturowych, ale równeż pozwala człowiekowi odkryć właściwe miejsce w dynamicznie zmieniających się realiach współczesnego świata.
PL
Przedmiotem artykułu jest ukazanie chrześcijańskiej tradycji kulturowej w kontekście (post) modernizmu z perspektywy personalistycznej wizji kultury prezentowanej przez kard. Stefana Wyszyńskiego. Dokonana przez autora interpretacja materiałów źródłowych ma na celu przedstawienie kultury chrześcijańskiej jako „sfery rzeczywistości ziemskiej”, kształtującej osobę ludzką w jej integralnym rozumieniu, tzn. zarówno w wymiarze indywidualnym i społecznym, jak też doczesnym i nadprzyrodzonym. W rozumieniu personalistyczno-prakseologicznym kultura chrześcijańska ma swoje zakorzenienie w wartościach ewangelicznych, które – ujmowane jako dar i zobowiązanie – rozwijane są przede wszystkim w przestrzenichrześcijańskiej aktywności życia codziennego, zwłaszcza w wymiarze rodziny i narodu. Autor artykułu stawia pytanie: Czy aretologia personalistycznej koncepcji kard. Wyszyńskiego może być aplikowana do konkretnych realiów współczesnej rzeczywistości życia kulturowego? Odpowiedź na tak postawione kwestie jest niezwykle istotna, zwłaszcza w kontekście głoszonego obecnie „pluralizmu ideowego”, charakterystycznego dla współczesnej kultury postmodernistycznej, podkreślającej moralną ambiwalentność „płynnej” ponowoczesności.
EN
The subject of this article is to present the Christian cultural tradition in the context of (post) modernism from the perspective of the personalistic vision of culture presented by Cardinal Stefan Wyszyński. The author’s interpretation of source materials aims to show Christian culture as a “sphere of earthly reality” shaping the human person in its integral dimension, i.e., both in the individual and social dimensions and the temporal and supernatural. In the personalistic-praxeological sense, Christian culture is rooted in the biblical-traditional values, which – perceived as a gift and obligation – are developed primarily in the sphere of the daily Christian life, especially in the dimension of family and nation. The author of the article asks whether the aretology of Cardinal Wyszyński’s personalistic concept can be applied to the specific realities of the up-to-date fact of cultural life? The answer to such questions is essential, especially in the context of the currently proclaimed “ideological pluralism” characteristic of the contemporary post-modern culture that emphasizes the moral ambivalence of “liquid” postmodernity.
PL
Kolektywizm, indywidualizm i Kardynała Stefana Wyszyńskiego personalistyczna wizja człowieka Artykuł omawia kwestię kolektywizmu i indywidualizmu w kontekście personalistycznej wizji człowieka w ujęciu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Prakseologiczne ujęcie personalizmu Wyszyńskiego wpisuje chrześcijańską naukę społeczną w konkretne realia społeczno-polityczne powojennej rzeczywistości Polski. W tym kontekście krytyczna analiza koncepcji osoby ludzkiej funkcjonującej w wymiarze powyższych ideologii ma istotne znaczenie. Niniejszy artykuł wyjaśnia zatem specyfikę skrajnych koncepcji człowieka wpisanych w ideologię kolektywizmu i indywidualizmu. Pozwala to lepiej pojąć, na czym polega niebezpieczeństwo wypaczenia wizji życia społecznego w odniesieniu współczesnej cywilizacji świata zachodniego. W tym sensie personalistyczna wizja życia ludzkiego ukazuje, że współczesne modele życia społecznego, jeżeli mają być kształtowane na „miarę człowieka”, muszą opierać się na systemach promujących wartości proludzkie, wpisane w autentycznie humanistyczną wizję człowieka i obywatela.
EN
The article debates the issues of collectivism and individualism in the context of Cardinal Stefan Wyszyński’s personalistic vision of man. The praxeological approach to Wyszyński’s personalism inscribes the Christian social teaching in post-war Poland’s specific socio-political realities. In this context, a critical analysis of the concept of the human person functioning in the dimension of various ideologies is essential. For that reason, the above article will explain the specificity of the collectivist and individualistic ideology. It allows us to understand better the danger of distorting social life’s vision concerning the Western world’s modern civilization. In this sense, a personalistic idea of human life shows that contemporary social life models, if they are to be shaped “a human measure,” must be based on systems promoting “pro-human” values, inscribed in an authentically humanistic vision of man and citizen.
PL
Niniejszy artykuł analizuje młodość i proces formacji seminaryjnej Stefana Wyszyńskiego. Podstawowym celem badawczym powyższego artykułu jest zatem ukazanie wczesnego okresu życia Wyszyńskiego w kontekście ówczesnej sytuacji społeczno-politycznej Polski. Interpretacja materiałów źródłowych koncentruje się na ukazaniu roli i znaczenia tego przedziału czasowego dla całej przyszłej posługi ks. Stefana Wyszyńskiego, tak istotnej zarówno dla Kościoła, jak też narodu polskiego. Eksploracja powyższych badań będzie polegała na analizie tekstów źródłowych metodą historyczną w celu rekonstrukcji faktów historycznych i ich reinterpretacji metodą indukcyjno-dedukcyjną. Zdaniem autora niniejszego studium, wychowanie w domu rodzinnym, okres młodości, jak też formacja seminaryjna były swego rodzaju poligonem doświadczalnym, gdzie Stefan Wyszyński mógł zdobyć, jak również rozwinąć doświadczenia duszpasterskie niezbędne dla późniejszej działalności jako księdza-społecznika, ordynariusza diecezji lubelskiej, a później archidiecezji gnieźnieńskiej i warszawskiej, jak też Prymasa Polski.
PL
Niniejszy artykuł analizuje wpływ konfliktów z użyciem przemocy szczególnie na sytuację państw rachitycznych i upadających w regionie Afryki Subsaharyjskiej, a więc obszarze, który doświadczył największej liczby konfliktów zbrojnych i plasuje się wysoko w rankingach „Indeksu Państw Rachitycznych”. Niemniej jednak niniejsze badanie prezentuje korelację pomiędzy konfliktami z użyciem przemocy a potencjałem państwa i efektywnością jego struktur administracyjnych. Powyższe czynniki odgrywają istotną rolę w kształtowaniu konstruktywnej strategii politycznej i rozwoju społeczno-gospodarczego. Zasadniczym celem artykułu jest analiza złożonej sieci czynników przyczynowo-skutkowych wpływających na sytuację krajów Afryki Subsaharyjskiej dotkniętych konfliktem zbrojnym. W kontekście tych analiz podstawowe pytanie badawcze dotyczy zagadnień konfliktów zbrojnych i zagrożeń, jakie one niosą dla instytucji państwa rachitycznego i jego możliwości rozwojowych. Powyższe zagadnienia odnoszą się również do kwestii kształtowania pokoju oraz stabilności społeczno-politycznej i gospodarczej państw rachitycznych poprzez wspieranie polityki rozwojowej, „rządów prawa” oraz transformacji ustrojowej opartej na zasadach dobrosąsiedzkiej współpracy i rozwoju.
EN
This article examines the influences of conflicts on state capacity in sub-Saharan Africa, an area that has experienced a top-heavy number of armed military conflicts and has a high presence in the Fragile States Index ranks. Yet, violent clashes and the capacity of the state are important for fragile and developing countries’ political specificity and socio-economic development. The fundamental goal of this article is to analyze the complex network of cause-and-effect factors influencing the condition of sub-Saharan African countries affected by armed conflict. In the context of these analyses, the basic research question concerns how military conflicts jeopardize the capacity of the state and its development opportunities. The above issues are related to the problem of shaping peacebuilding, as well as the socio-political and economic stability of fragile states by supporting development policy, the “rule of law,” and political transformation based on the principles of good-neighborly cooperation and development.
Roczniki Teologiczne
|
2021
|
tom 68
|
nr 4
113-129
EN
On March 4, 1946, the Vatican “Congregation for Extraordinary Affairs,” then responsible for episcopal nominations, sent a document to the office of Cardinal August Hlond about the appointment by Pope Pius XII of the first Polish bishops after the war, including a new ordinary of the Lublin diocese: „Beatissimus Pater promovit Reverendum D. Stephanum Wyszyński e clero vladislaviensi ad Ecclesiam Cathedralem Lublinensem. Eadem Sanctitas Sua concedit dicto Electo Stephano Wyszyński indultum recipiendi conssecrationem episcopalem necnon capiendae possessionis dioecesis Lublinensis priusqam ad eum Bullae Apostolicae pervenerint”. At that time, the nominee bishop was not quite 45 years old. Moreover, in a relatively short period of his rule in Lublin (two years and eight months), Wyszyński did a great job. Above all, though, he initiated the diocese's renewal and reconstruction from the horrible war damage and introduced it on a new path of pastoral development. Undoubtedly, it was a time that can be described as a great revival of the Catholic Church in Poland. Therefore, the above article exposes how the episcopal nomination and ingress to the Lublin cathedral opened for Bishop Wyszyński new perspectives as well as set further tasks in his pastoral ministry to the Church in Poland and the world. Moreover, according to the author of this study, over two and a half years of episcopal service in the Lublin diocese was also – in some way – an experimental training ground, where Bishop Wyszyński could use as well as develop his pastoral experience gained earlier in Włocławek. Additionally, it was also the next stage of preparation to undertake more essential tasks in the Church. In other words, the Lublin pastoral ministry of Bishop Wyszyński turned out to be a valuable experience in the perspective of later activity as ordinary of the Gniezno and Warsaw dioceses as well as the Primate of Poland.
PL
Biskup Stefan Wyszyński: lubelski okres posługi pasterskiej (1946–1949) Dnia 4 marca 1946 r. watykańska Kongregacja do Spraw Nadzwyczajnych, zajmująca się wówczas nominacjami biskupimi, przesłała do biura Prymasa Polski, kardynała Augusta Hlonda, dokument informujący o mianowaniu przez papieża Piusa XII pierwszych po wojnie biskupów polskich, a wśród nich także nowego biskupa lubelskiego, księdza Stefana Wyszyńskiego: „Beatissimus Pater promovit Reverendum D. Stephanum Wyszyński e clero vladislaviensi ad Ecclesiam Cathedralem Lublinensem. Eadem Sanctitas Sua concedit dicto Electo Stephano Wyszyński indultum recipiendi conssecrationem episcopalem necnon capiendae possessionis dioecesis Lublinensis priusqam ad eum Bullae Apostolicae pervenerint”. W tym czasie biskup nominat miał mniej niż 45 lat. Pomimo tego, w dość krótkim okresie swoich rządów (2 lata i 8 miesięcy), biskup Wyszyński dokonał wielkiego dzieła. Przede wszystkim zapoczątkował odnowę i odbudowę diecezji ze zniszczeń wojennych i wprowadził ją na nowe drogi rozwoju. Niewątpliwie był to czas, który można określić mianem wielkiego zrywu i odrodzenia Kościoła w Polsce. Powyższy artykuł ukazuje jak nominacja biskupia, jak też ingres do katedry lubelskiej otworzyły przed biskupem Wyszyńskim nowe perspektywy działań i wyznaczały kolejne zadania w ramach pasterskiego posługiwania Kościołowi w Polsce i na świecie. Co więcej – zdaniem autora niniejszego studium – ponad dwa i pół roku posługi w diecezji lubelskiej było też – swego rodzaju – poligonem doświadczalnym, gdzie biskup Wyszyński mógł wykorzystać, jak również rozwinąć doświadczenia duszpasterskie zdobyte wcześniej we Włocławku. Był to jednocześnie kolejny etap przygotowywania do podjęcia już wkrótce najważniejszych zadań w Kościele. Innymi słowy, lubelski okres posługi pasterskiej biskupa Wyszyńskiego okazał się niezmiernie cennym doświadczeniem w perspektywie późniejszej działalności jako ordynariusza diecezji gnieźnieńskiej i warszawskiej oraz Prymasa Polski.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.