Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Lata help
Autorzy help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 28

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
Artykuł przedstawia możliwości wykorzystania techniki GPS RTK w pomiarach rzędnych zwierciadła wody w dolinach rzecznych podczas występowania zalewu dla celów kalibracji modeli hydrodynamicznych przepływu wody w korycie i równinie zalewowej. Użycie techniki różnicowego GPS w trybie RTK pozwala na szybkie i bardzo dokładne wyznaczenie poziomu zwierciadła wody w wielu punktach doliny w momencie maksymalnego zalewu. Pomiary wykonano w latach 2004-2006. Wykorzystano w tym celu zestaw nawigacji satelitarnej firmy Topcon w konfiguracji umożliwiającej wyznaczenie pozycji z dokładnością geodezyjną. Podczas pomiarów uzyskano dokładności wyznaczania rzędnej wysokości w granicach 2-3 cm w odległości od bazy nieprzekraczającej 6 km. Rzędne zwierciadła wody zostały zmierzone pomiędzy dwoma posterunkami wodowskazowymi Osowiec i Burzyn. W efekcie wyznaczono podłużny profil zwierciadła wody i szereg profili poprzecznych doliny zalewowej, jak również lokalne spadki. Pozyskane dane posłużyły do opracowania modelu hydrodynamicznego na obszarze Dolnego Basenu Biebrzy. Metoda GPS RTK została pozytywnie zweryfikowana jako narzędzie do pomiarów chwilowego stanu rzędnych zwierciadła wody w naturalnych dolinach średnich rzek.
EN
This paper describes the application of GPS RTK techniques for the measurement of the water level in river valleys during a flood. The applied methodology is used for calibration of the hydrodynamic model of the river flow in a channel and floodplain. The differential GPS RTK allows a fast and very accurate determination of the flood water stages in the whole river valley at the moment of the maximum stage of flood. Measurements were done in 2004-2005 by the use of the GPS set made by TOPCON with a precise accuracy. A measurement accuracy of the vertical coordinates was in a range of 2-3 cm in the distance of 6 km from the base. The water stages were measured between two Biebrza river gauges Osowiec and Burzyn. As a results a longitudinal profile along the river course, and in several water level transects perpendicular to the river course were performed and local slopes were measured. The GPS RTK technique was positively verified as a tool for measuring the instantaneous state of the water level in natural middle size river valleys.
EN
Analysis of use of satellite imagery for extraction of snow cover distribution as a parameter in a rainfall-runoff model.Interpolation of point measurements of meteorological variables in relatively big areas (eg. medium and big catchments) does not refl ect their real distribution. The study area is the upper Biebrza River catchment, meteorological data were recorded in a Rogorzynek station. This paper analyses possibilities of usage of a satellite data (MOD10A2, a spatial distribution of a snow cover) as a parameter in a hydrological model, which uses a day-degree method for a snowmelt estimation. The analysis shown a high correlation (0.68) between presence of a snow cover in a land surface station and in satellite data. Moreover, a strong linear relationship (correlation of 0.70) was found between a snow pack depth in the land surface station and an area of snow cover in the catchment estimated from satellite data. Geostatistical analysis of snow cover frequency in a pixel was made. A method of use a MOD10A2 data in a hydrological model was proposed.
PL
Interpolacja mierzonych punktowo zjawisk meteorologicznych dla relatywnie dużych obszarów (np. średnich i dużych zlewni) nie oddaje ich rzeczywistego rozkładu. Terenem badań jest zlewnia górnej Biebrzy po profil Sztabin, dane meteorologiczne pochodzą ze stacji Rogożynek. Artykuł ten przedstawia możliwość wykorzystania danych satelitarnych MOD10A2 przedstawiających przestrzenne rozłożenie pokrywy śnieżnej, jako parametru w modelu hydrologicznym szacującym roztopy śniegu metodą stopień-dzień. Przeprowadzona analiza wykazała wysoką korelację (0,68) między pomiarami obecności pokrywy śnieżnej w stacji meteorologicznej a pomiarami satelitarnymi. Ponadto wykazano silny związek liniowy (korelacja równa 0,70) między grubością pokrywy śnieżnej mierzonej w stacji meteorologicznej, a obszarem pokrywy śnieżnej w zlewni mierzonej za pomocą satelity. Zaproponowano możliwość włączenia danych MOD10A2 do obliczeń modelu hydrologicznego.
|
2011
|
tom 43
|
nr 1
EN
The paper treats on hydrological distributed model adaptation for a catchment with significant contribution of wetland. The WetSpa model was applied to analyzing the effects of topography, soil type, and land use cover on the runoff characteristics for upper Biebrza catchment. The derivation of parameter maps and analysis of the daily runoff as reaction of the catchment on rainfall was performed. The semi-automated calibration of the model was executed using PEST module. Then, the assessment of that crucial processes was done by calculating errors of mathematical models performance as well as hydrograph comparison. Error values, have shown that the model efficiency was estimated to be good for high flows, but unsatisfactory for low flows. This initial modeling approach gives possibility to ask question about limitation and needs of wetland catchment for rainfall-runoff modeling.
PL
Artykuł dotyczy adaptacji modelu hydrologicznego o parametrach rozłożonych w zlewni o znaczącym udziale gleb organicznych. Zastosowany model WetSpa umożliwił dokonanie analizy wpływu topografii, rodzaju gleb i użytkowania terenu na charakterystyki odpływu w zlewni górnej Biebrzy. W pierwszym etapie określono parametry przestrzenne w postaci map a następnie obliczano dobowy odpływ jako reakcje zlewni na opad. Do kalibracji wykorzystano procedurę półautomatyczną stosując program PEST. Następnie przeprowadzono ocenę najważniejszych procesów obliczając błędy modelowania matematycznego oraz porównując hydrogramy odpływu. Wielkości błędów pokazały wysoka skuteczność modelu w przypadku symulacji przepływów wysokich lecz niesatysfakcjonujące wyniki w obliczaniu przepływów niskich. Ta wstępna analiza dała możliwość zadania pytań o granice i potrzeby w modelowaniu opad- odpływ na obszarach mokradłowych.
EN
This paper concerns the use of Terrestrial Laser Scanning (TLS) methods and the Geographic Information Systems (GIS) analysis to determine microtopography of a natural river valley, case study of the upper Biebrza valley. The scientific problem analyzed in this paper is a morphology of the selected segments of the valley covered by sedge ecosystems which in natural stage form a characteristic tussocks from their root systems. In order to capture the microtopography it was necessary to remove vegetation from the selected areas, and then, for a five typical location, registration of its structure using the laser scanner. As a result the point cloud was generated for each of the selected area and after GIS analysis the microtopography was obtained in form of digital terrain model (DTM). The DTM of each area represents valleys microstructure possible to obtain by use of TLS (TLS DTM), is usually not registered by the Airborne Laser Scanning (ALS), and is the main reason of inaccuracy of the DTM obtained based on ALS. The resulting TLS DTM has been processed by various filtering methods to lower the noise and fi ll the voids from blocking the laser beam by a tussocks. Finally, this allowed to determine the spatial structure of each measurement field.
PL
Niniejsza praca dotyczy wykorzystania metod Naziemnego Skaningu Laserowego (z ang. TLS – Terrestial Laser Scanning) oraz analiz z wykorzystaniem Systemów Informacji Geograficznej (z ang. GIS – Geographic Information Systems) do określenia mikrorzeźby doliny rzecznej na przykładzie fragmentu doliny górnej Biebrzy. Pomiary TLS wykonano dla wybranych poletek pomiarowych zlokalizowanych w obszarze doliny, gdzie występują zbiorowiska turzyc kępowych, których systemy korzeniowe tworzą w połączeniu z namułami charakterystyczne pagórki. Przed wykonaniem skaningu części liściowe roślin zostały usunięte, aby odsłonić pagórki. W wyniku przeprowadzenia skaningu otrzymano obraz mikrorzeźby w postaci chmury punktów, który zwykle nie jest rejestrowany przez Lotniczy Skaning Laserowy (z ang. ALS – Airborne Laser Scanning) i jest główną przyczyną niedokładności wykonywanego na jego podstawie Numerycznego Modelu Terenu (z ang. DTM – Digital Terrain Model). Na podstawie otrzymanych chmur punktów wygenerowano NMT dla każdego z pól pomiarowych. Otrzymany NMT został poddany filtracji różnymi metodami w celu zmniejszenia szumu oraz wypełnienia pustych miejsc modelu powstałych na skutek blokowania wiązki lasera przez kępy roślinności. Pozwoliło to określić strukturę przestrzenna każdego analizowanego poletka.
EN
The paper presents the research carried out in the lower basin of Biebrza River valley in order to identify interception for natural wetland plant communities. Maximum interception, i.e. the largest amount of water, expressed in millimeters, which can be captured and retained by plant canopy from rainfall is one of the key parameters of the water cycle modeling. Maximum interception was determined based on the difference of the masses of wet and dry fresh plant samples. Collection of plant material samples took place during the five measurement sessions, which began immediately after the flood recedes, and then lasted until the end of the growing season. Interception spatial variability was analyzed on the basis of the results of maximum interception measured for selected plant aggregations in the different sampling points. The obtained values were extrapolated to the area of the lower basin of Biebrza River using vegetation map of the Biebrza National Park. By conducting a test sessions in the five coming months, the maps of the spatial variability also show changes over time. Methodology used in the described tests allowed for obtaining of satisfactory results. They present, in a correct way, variation occurring between the plant aggregations due to their morphology. In most cases the results are consistent with data from the literature. As results of the analysis of spatial variability of the maximum interception, the highest values were found for the plant communities located in the immediate vicinity of the river channel. With the increase of the distance from river towards the valley edges the maximum interception values decrease. These changes can be seen in the form of strips parallel to the river channel, which corresponds to the plant zones. Obtained map of spatial variability of the maximum interception, which is the results of extrapolation of the values assigned to plant communities, has a high correlation with the map resulting from the analysis of satellite images.
PL
W artykule przedstawiono badania przeprowadzone w dolnym basenie doliny rzeki Biebrzy mające na celu rozpoznanie procesów intercepcji w naturalnych zbiorowiskach roślinnych obszarów mokradłowych. Intercepcja maksymalna, czyli ilość wody wyrażona w milimetrach jaką roślina może przechwycić i zatrzymać z opadu atmosferycznego, jest jednym z kluczowych parametrów modelowania cyklu wodnego. Intercepcja maksymalna została określona na podstawie różnicy mas próbek suchych i mokrych świeżych roślin. Pobór materiału roślinnego odbywał się podczas pięciu sesji pomiarowych, które rozpoczęto bezpośrednio po ustąpieniu zalewu i które trwały do końca okresu wegetacyjnego. Przestrzenna zmienność intercepcji była analizowana na podstawie wyników pomiarów intercepcji maksymalnej dla wybranych zespołów roślinnych w różnych punktach pomiarowych. Otrzymane wartości ekstrapolowano na obszar dolnego basenu Biebrzy z wykorzystaniem mapy roślinności Biebrzańskiego Parku Narodowego. Dzięki przeprowadzeniu sesji pomiarowych w kolejnych miesiącach, mapy zmienności przestrzennej przedstawiają również zmiany zachodzące w czasie. Zastosowana w opisanych badaniach metodyka pozwoliła na uzyskanie zadawalających wyników. Prezentują one w sposób prawidłowy zmienność występującą między zespołami roślinnymi, związaną z ich morfologią. W większości przypadków wyniki są zgodne z danymi z literatury. W wyniku analizy przestrzennej zmienności intercepcji maksymalnej najwyższe wartości stwierdzono dla zbiorowisk położonych w bezpośrednim sąsiedztwie koryta rzecznego. Wraz ze wzrostem odległości od rzeki ku brzegom doliny wartości intercepcji maksymalnej maleją. Zmiany widoczne są w postaci pasów równoległych do koryta rzecznego, które odpowiadają strefom roślinnym. Mapa zmienności przestrzennej intercepcji maksymalnej, która powstała w wyniku ekstrapolacji wartości przypisanych zespołom roślinnym, wykazuje dużą korelację z mapą powstałą w wyniku analizy zdjęcia satelitarnego.
PL
W opracowaniu przedstawiono zastosowanie pakietu WMS, będącego połączeniem hydrologicznego modelu HEC-1 o parametrach dyskretnie rozłożo­nych z interfejsem Geograficznego Systemu Informacyjnego (GIS) w małej zlewni użytkowanej rolniczo. Zastosowanie funkcji GIS umożliwiło utworzenie cyfrowej bazy danych zlewni Zagożdżonki, składającej się z modelu wysokości terenu typu TIN oraz warstw tematycznych systemu sieci rzecznej, użytkowania i gleb. Na ich podstawie dokonano automatycznego podziału zlewni na podsystemy i wyliczono wielkości parametrów wejściowych modelowania matematycznego fal wezbranio- wych. Modelowano reakcję wydzielonych zlewni na historyczne epizody opadowe. Wydzielone zlewnie różnicowe traktowano jako nieobserwowane. Rozdział zare­jestrowanego opadu na straty i opad skuteczny wykonano metodą SCS, optymali­zując wartość parametru CN przy założeniu równej objętości opadu efektywnego i wezbrania. Do wyznaczania wezbrań opadowych w zlewniach zastosowano kon­cepcyjny model hydrogramu jednostkowego Wackermanna, którego parametry wyznaczono z formuł empirycznych. Hydrogramy wezbrań w profilach zamykają­cych wyznaczono jako kombinację hydrogramu odpływu ze zlewni różnicowej i fali transformowanej w korycie z profilu zamykającego w górze rzeki. Hydrogra­my obliczone poddano weryfikacji sprawdzając zgodność wartości hydrogramów obliczonych z obserwowanymi.
EN
The paper describes an application of WMS software - complete integra­tion of GIS and partially distributed hydrological model (HEC-1) in small agri­cultural catchment. Geographical Information System (GIS) techniques were used to evaluate the digital database of Zagożdżonka river basin (TIN model of elevation, thematic maps of drainage system, soil and land use), to delineate sub- basins and to determine spatial parameters for rainfall flood hydrographs evalua­tion. Effective rainfall was determined by the use of Soil Conservation Service Curve Number method according to analysis of total rainfall and direct flow vo­lumes in delineated subcatchments, and calculated from the thematic maps. Transformation of effective rainfall into runoff are performed in subbasins using empirical formula of Wackermann's unit hydrograph model based on parame­ters extracted by use of GIS. Muskingum method was used as a flood routing model to simulate water transport in a channel. Outlet hydrographs in gauges connect the outflows routed from gauged upstream subbasin and hydrograph calculated in the differntial catchment closing cross-section. Values determined from partially distributed model were compared with observed values for gauged outlets. A special correlation coefficient was used for evaluation of model perfor­mance.
PL
Stan ekosystemów fluwiogenivcznych uzależniony jest głównie od warunków zasilania ich wodami wezbraniowymi. W artykule wyznaczono dla obszaru Basenu Dolnego Biebrzy podstawowe hydroekologiczne charakterystyki zalewów. W tym celu zastosowano jednowymiarowy model hydrodynamiczny przepływu wód rzecznych. Model został zidentyfikowany dla danych pomiarowych z wezbrania w roku 1999, a następnie zweryfikowany za pomocą zasięgu zalewów otrzymanych z analizy zdjęć satelitarnych z lat 2000 i 2002. Opracowany model wykorzystano do obliczeń symulacyjnych dla okresu wegetacyjnego (luty-wrzesień) dla ciągu danych historycznych, obejmującego okres 35 lat (1961-1996). Obliczone rzędne zwierciadła wody wykorzystano za pomocą technik GIS i Numerycznego Modelu Terenu do określenia zasięgu zalewów, częstotliwości ich występowania oraz średniej głębokości. Uzyskane rezultaty mogą być wykorzystane jako dane wejściowe do modeli ekologicznych prognozujących stan ekosystemów fluwiogenicznych w tym rejonie.
EN
Paper presents the application of hydrodynamic 1d unsteady model for calculation of the hydro-ecological flood characteristics in the Lower Biebrza river basin located in north-eastern Poland. The model based on Digital Elevation Model determines the flood extent. The model was calibrated using the measurements of flood extent performed during flood 1999, and verified comparing calculated flood extent with satellite images of 2000 and 2002. Consequently, the basic flood characteristics important for riparian wetland plant communities were calculated for vegetation seasons (February-September) of daily time series (1961-1996). They were performed for the winter and summer periods of hydrological year.
PL
W referacie przedstawiono podstawy teoretyczne opracowanego w 2007 roku „Programu małej retencji dla Województwa Mazowieckiego”. Szczególną uwagę zwrócono na zastosowaną procedurę waloryzacji obszaru województwa pod względem potrzeb zwiększania retencji oraz zasady etapowania przedsięwzięć inwestycyjnych i prac modernizacyjnych. Omówiono również najważniejsze zalecenia realizacyjne dotyczące zwiększania retencji w obszarze województwa.
EN
Paper presents theoretical background of „Programme of water retention increase in Mazowieckie Voivodship”. Special attention was paid on area evaluation and proposal of investments order. Evaluation of the voivodship area was focused on classification of regions, where increase of water retention is of high priority, average priority or Iow priority. Order of investments (construction or modernization) was based on evaluation results, but included additionally other factors as water ąuality, presence of protected areas, streams continuity maintaining, etc. Paper includes also guidelines for program implementation.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.