Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Tworzenie wiedzy na pograniczu nauki i praktyki w ujęciu systemowym. Przypadek polskich nauk humanistycznych i społecznych

100%

Stawicki A.

Filozofia i Nauka

|

2021

|

tom 9

83-107

EN

The article presents conclusions from research on changes in the practice of creating knowledge in the social sciences and humanities, resulting from research cooperation with the socio-economic environment. The research focused primarily on the impact of such collaboration on the advancement of scientific knowledge in these fields. The theoretical framework adopted in the analysis is the concept of science as an autopoietic, social system, derived from the sociological theory of Niklas Luhmann (presented in his Die Wissenschaft der Gesellschaft, Suhrkamp, Frankfurt a. M. 1990). According to the results of the study, the cooperation of the science system with other social subsystems in its environment significantly affects both the practices of creating knowledge and its ultimate character. Such knowledge, under certain conditions, can become an element of scientific communication, but there are some limitations that are associated with differentthat rationalities of cooperating subsystems. An important barrier is the subordination of the research process to the needs of external systems, which, combined with the high selectivity of the science system, means that knowledge generated in cooperation, mainly of an operational nature, is not accepted by the science system. However, there is a great potential for this type of practice because the knowledge thus generated, after an appropriate translation into the system code of science and embedding it in its wider context, can significantly enrich it, among others, with otherwise inaccessible empirical data and different points of view that may become a basis for further scientific research. Research shows that for many representatives of the social sciences and humanities this potential is effectively used.

PL

W artykule przedstawiono wnioski z badań dotyczących zmiany praktyk tworzenia wiedzy w naukach społecznych i humanistycznych, wynikającej ze współpracy badawczej z otoczeniem społeczno-gospodarczym. W badaniach skupiono się przede wszystkim na wpływie takiej współpracy na rozwój wiedzy naukowej w tych dziedzinach. Ramą teoretyczną przyjętą w analizie jest koncepcja nauki jako autopojetycznego, systemu społecznego, wywodząca się z socjologicznej teorii Niklasa Luhmanna (przedstawionej w jego książce: Die Wissenschaft der Gesellschaft, Suhrkamp, Frankfurt a. M. 1990). Wyniki badania wskazują, że współpraca systemu nauki z innymi subsystemami społecznymi w jej otoczeniu istotnie wpływa zarówno na praktyki tworzenia wiedzy, jaki i na jej ostateczny charakter. Wiedza taka, przy spełnieniu określonych warunków, może stać się elementem komunikacji naukowej, jednak istnieje szereg ograniczeń, które wynikają z odmiennych racjonalności współpracujących subsystemów. Poważną barierą jest podporządkowanie procesu badawczego wyłącznie potrzebom systemów zewnętrznych, co w połączeniu z wysoką selektywnością systemu nauki powoduje, że wiedza powstająca we współpracy, mająca głównie charakter operacyjny, nie jest akceptowana przez system nauki. Istnieje jednak duży potencjał tego typu praktyk, gdyż wiedza dzięki nim powstająca, po odpowiedniej translacji na kod systemowy nauki i osadzeniu w jej szerszym kontekście, może ją istotnie wzbogacić m.in. o niedostępne w inny sposób dane empiryczne oraz inne punkty widzenia, mogące stać się podstawą do dalszych dociekań naukowych. Badania pokazują, że w przypadku wielu przedstawicieli nauk społecznych i humanistycznych potencjał ten jest skutecznie wykorzystywany.

2

Constructive evaluation - Application, Strengths and Limitations of the Approach. Based on the Example of the Very Young Culture Program Evaluation

100%

Stawicki A.

Konteksty Społeczne

|

2018

|

tom 6

|

nr 2

EN

The paper includes the description of the experience gained during the evaluation of the Very Young Culture program (Bardzo Młoda Kultura – BMK). Very Young Culture is an innovative program whose main goal is to strengthen the organizations operating in the field of cultural education and create trans-sectoral network of entities cooperating in this field. The long term goal was to shape young people’s open attitudes, tolerance and the ability to participate critically in culture. The program’s innovation lies in the way it was managed. The author of the program is prof. Marek Krajewski from the University of Adam Mickiewicz in Poznań. The program had a nationwide range and was carried out at the regional level. The coordinator of the program was the National Center for Culture and the Ministry of Culture and National Heritage. The program operated on three levels - central, regional and local, and each of them provided for the implementation of an evaluation study. This article refers to the regional part of the BMK program carried out in the Lubelskie Voivodeship. The evaluation research used the triangulation of both qualitative and quantitative methods to better capture the value of the program from the perspective of different stakeholders. The method of evaluation based on the theory of the program with the dominance of qualitative methods was used. The evaluation was continuous and was intended as a learning mechanism in the implementation of the program. The problem in the evaluation of the program was the immeasurability of long-term results. For example, it was difficult to express the value of social and cultural capital, which were strengthened as a result of the program. In view of such long-term goals, an evaluation was based on short-term variables, such as the self-assessment of competences acquired by the program participants and the resulting cooperation network. The article will present the best solutions for measuring the results of the program realized in the field of culture and the proposal to measure long-term results based on existing data banks from various social research cases. The studies used a constructivist approach to evaluation. The experience gained allows to formulate conclusions regarding strengths and limitations of this approach.

PL

Praca zawiera opis doświadczeń uzyskanych podczas ewaluacji programu Bardzo Młoda Kultura (BMK). Bardzo Młoda Kultura to innowacyjny program, którego głównym celem jest wzmocnienie organizacji działających w obszarze edukacji kulturalnej i stworzenie transsektorowej sieci podmiotów współpracujących w tej dziedzinie. Długookresowym celem programu było kształtowanie u młodych ludzi otwartych postaw, tolerancji i umiejętności krytycznego uczestnictwa w kulturze. Innowacja programu polega na sposobie, w jaki był on zarządzany. Autorem programu jest prof. Marek Krajewski z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Program miał zasięg ogólnokrajowy i został przeprowadzony na poziomie regionalnym. Koordynatorem programu było Narodowe Centrum Kultury oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Program działał na trzech poziomach: centralnym, regionalnym i lokalnym, i na każdym z nich przewidziano przeprowadzenie badania ewaluacyjnego. Niniejszy artykuł odnosi się do regionalnej części programu BMK przeprowadzonej w województwie lubelskim. W badaniu ewaluacyjnym zastosowano triangulację zarówno metod jakościowych, jak i ilościowych, aby lepiej uchwycić wartość programu z perspektywy różnych zainteresowanych stron. Zastosowano metodę oceny opartą na teorii programu z dominacją metod jakościowych. Ocena była ciągła i miała służyć jako mechanizm uczenia się podczas wdrażania programu. Problemem w ocenie programu była niemożność zmierzenia długoterminowych rezultatów. Na przykład trudno było wyrazić wartość kapitału społecznego i kulturalnego, które były wzmocnione w wyniku programu. W świetle takich długoterminowych celów ocena oparta była na zmiennych krótkoterminowych, takich jak samoocena kompetencji nabytych przez uczestników programu oraz ocena jakości współpracy w ramach powstałej sieci współpracy. W artykule zostaną przedstawione rozwiązania w zakresie mierzenia wyników programu realizowanego w dziedzinie kultury oraz propozycja pomiaru długoterminowych wyników w oparciu o istniejące banki danych z różnych badań społecznych. W badaniach zastosowano konstruktywistyczne podejście do ewaluacji. Zdobyte doświadczenie pozwala na sformułowanie wniosków dotyczących mocnych stron oraz ograniczeń tego podejścia.

3

Interdisciplinary approach to centre-peripheral relationships. Review: Tomasz Zarycki. Periphery. New Approach to Symbolic Centro-Peripheral Dependencies. Scholar: Warsaw 2010, 363 pp.

100%

Stawicki A.

Konteksty Społeczne

|

2014

|

tom 2

|

nr 1

EN

*

4

Strategie adaptacji polskich uniwersytetów do współczesnej rzeczywistości społecznej

100%

Stawicki A.

Opuscula Sociologica

|

2015

|

nr 4(14)

5-19

PL

W artykule autor przedstawia tendencje zachodzące w procesie zmiany modelu zarządzania w szkolnictwie wyższym. Na podstawie dokumentów strategicznych polskich uniwersytetów oraz literatury przedmiotu podejmuje próbę opisania procesu przemian dokonujących się w tym obszarze. Zachodzące zmiany postrzega z punktu widzenia procesualnego ujęcia organizacji, bazującego w dużym stopniu na teorii systemów społecznych Niklasa Luhmanna. Z tej perspektywy strategie rozwoju uniwersytetów interpretowane są jako forma adaptacji do zmieniającego się kontekstu. Autor posługuje się również teorią pola społecznego Pierre’a Bourdieu w celu opisania złożonych relacji dominacji i podporządkowania, jakim ulegają wraz ze zmianą kontekstu polskie uniwersytety, a także konsekwencji zmian dla pola nauki. W celu wyeksponowania centro-peryferyjnych relacji, jakie zachodzą w powstającym nowym obszarze szkolnictwa wyższego, autor wykorzystuje koncepcję systemu-świata Immanuela Wallersteina.

EN

In article the author tries to present trends in terms of changing the management model in higher education. Based on the analysis of Polish universities strategic documents, as well as on the basis of literature on the subject, the author attempts to describe the process of change taking place in this area. Author uses a processual approach in analyzing of organization, based largely on Niklas Luhmann’s theory of social systems. From this perspective, universities development strategies are interpreted as a form of adaptation to changing political, socio-economic and demographic context. The author also uses Pierre Bourdieu’s theory of social fields in order to describe the emerging complex relationships of domination and subordination, as a consequence of changes in the context of the functioning of Polish universities. In order to expose the center-periphery relations that are in the emerging new field of higher education author uses Immanuel Wallerstein’s world-system theory.