Okres do końca XVIII wieku w Polsce uznać można za czasy, w których dokonało się wstępne, właściwie tylko przy użyciu praktyki rolniczej, hodowlanej, górniczej, poznanie zasobów naturalnych kraju. Naukowe poznawanie zasobów mineralnych według ówczesnych zasad badawczych rozpoczęło się dopiero pod koniec XVIII wieku. Okres, o którym tu mowa, to także początek niszczenia przyrody rodzimej przez duże wyręby lasów, brak racjonalnej gospodarki rolniczej i niemal całkowite wytępienie niektórych, atrakcyjnych z łowieckiego punktu widzenia, gatunków zwierząt Również wówczas pojawiają się zdecydowane wypowiedzi wskazujące, że wartości użytkowe i estetyczne przyrody ziem polskich nie są mniejsze niż wartości przyrody innych krajów. Twierdzenie w tytule artykułu o Naturze (Przyrodzie), która nie jest dla Polaków macochą, ale dobrą matką, użyczającą wiele ze swych darów, pochodzi z dzieła Gabriela Rzączyńskiego Historia naturalis Regni Poloniae et Magni Ducatus Lithuanie (1721) i jest znamienne dla opinii o krajowych zasobach coraz lepiej poznawanych, opisywanych i docenianych.
EN
The article provides an outline account of how Poland's natural resources were gradually explored from the end of the 15th century. The scientific exploration of those resources began only at the end of the 18th century, and it had been preceded by many centuries of land cultivation and animal husbandry, as well as observations, conducted mainly by physicians. The impressive condition of Poland's nature had on many occasions been the source of pride to many writers, who stressed in their writings that Nature had not spared Poland its riches.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW