This article discusses art from an education perspective, particularly from the point of view of education through art idea. It concerns the cognitive and ethical role of esthetic experience. If someone wants to understand a certain value and really feel it, a certain kind of experience of this value must takes place in him or her. Art shapes the reflection of the world and its complexity and contact with esthetic objects seems to be an important basis for the process of self-formation of a human being throughout his whole life. It should also be an experience of adults. The education of the 21st century in its different forms – from traditional to online – is focused mostly on the problem of training, additional training and acquiring intellectual dispositions. As the process of self-training, which means self-acquisition of knowledge and abilities, is sometimes emphasized in the modern teaching programs and educational reports, then the matters of self-formation of one’s personality, working on oneself, the process of becoming in axiological aspect – the matters of self-education – are pushed aside. The process of formation of an axiological structure in a person does not have an end – there is no moment in one’s biography in which one’s personality would be fully defined.
PL
Artykuł ukazuje edukacyjny wymiar oddziaływania sztuki na człowieka, w szczególności miejsce i rolę przeżycia estetycznego w procesie samowychowania (autokreacji) człowieka dorosłego. W toku przeżycia estetycznego odsłaniają się przed uczestniczącą w nim jednostką nie tylko same wartości estetyczne, ale także wartości poznawcze i moralne. Przeżywanie wartości moralnych kształtuje aksjologiczne wnętrze człowieka i w sposób znaczący może mu pomagać w mierzeniu się z problemami własnego życia. Samokształtowanie jest całożyciowym procesem rozwoju samego siebie, całej swojej osobowości, jest świadomą pracą nad sobą we wszystkich możliwych formach i zakresach. Odnosi się do wszelkich samodzielnych działań człowieka nastawionych na pełny rozwój osobowy. Istotnym momentem tych działań jest dobrowolna zmiana lub też modyfikacja własnych nastawień, postaw, poglądów, systemów wartości czy zasobu wiedzy. Traktowanie pedagogiki jako nauki o szeroko rozumianej działalności edukacyjnej pozwala na włączanie w zakres jej przedmiotu samowychowania i samokształcenia, czyli głównych składników samokształtowania człowieka w ciągu całego życia.
The question of self-formation of a human being, that is the formation of the self, is being debated today in the fields of different academic disciplines, including philosophy, pedagogy and psychology. Depending on the approach a given discipline adopts, different aspects of this process are highlighted, including the cognitive, social, moral and cultural one. Self-formation is a process of development of the self, of one’s whole personality and it is a creative process of cognition and realization of personal and moral values, being a conscious work on oneself in all possible forms and ranges.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents the pedagogical impact of art on a human being. The aesthetic experience that comes with dealing with pieces of art has a substantial role in creating an axiological human system. In the process of aesthetic experience, not only does an individual discover the aesthetic values, but also cognitive, social and moral ones. Dealing with art facilitates self-discovery and supports intellectual understanding of the complex reality, creates a good rapport between people, helps in working on your inner self. Banausic and pragmatic tendencies may be counterbalanced by using aesthetic experiences in modern education in order to foster the formation of a mature personality.
PL
Artykuł ukazuje pedagogiczny wymiar oddziaływania sztuki na człowieka. Inicjowane w kontakcie z dziełami sztuki przeżycia estetyczne odgrywają istotną rolę w kształtowaniu systemu postaw i systemu wartości człowieka. W trakcie przeżycia estetycznego odsłaniają się przed jednostką nie tylko wartości estetyczne, ale także wartości poznawcze i społeczno-moralne. Kontakt ze sztuką ułatwia samopoznanie i wspiera intelektualne rozpoznawanie coraz bardziej złożonej rzeczywistości, buduje porozumienie między ludźmi, pomaga w wewnętrznej pracy nad sobą. Wykorzystywanie przeżyć estetycznych w procesach kształcenia, wychowania i samokszatłtowania może być przeciwwagą dla utylitarnych i pragmatycznych tendencji we współczesnej edukacji, sprzyjać może kształtowaniu dojrzałej osobowości.
The common feature of modern information society and knowledge-based economy is the need to continuously acquire new knowledge as well as deepen the already possessed one in order to enhance self-development in the area of intellectual, social and moral competence. To develop and to do one’s tasks people should constantly learn and improve their skills and knowledge. This can be obtained in the course of self-education process. The self-education is an important aspect of the adolescence, when organized training gradually gives way to more independent intellectual activity, and the impact of education based on external motivation is increasingly replaced with voluntary and per-sonal work on one’s self. There is the important role of the teacher in inspiring self-study process of young people. Therefore, the modern teacher should have developed cognitive competence connected with different areas of knowledge.
PL
Cechą współczesnego społeczeństwa informacyjnego i gospodar-ki opartej na wiedzy jest konieczność nieustannego zdobywania nowej wiedzy i pogłębiania wiedzy już posiadanej. W epoce nadmiaru propozycji kulturo-wych i związanych z tym zagrożeń szczególnej wagi nabiera potrzeba pracy nad sobą. Dokonywać się to może w toku dwóch związanych ze sobą procesów: proce-su samokształcenia i procesu samowychowania. Proces kształtowania samego sie-bie znajduje swój ważny moment w okresie adolescencji, kiedy to zorganizowane kształcenie kierowane stopniowo ustępować ma miejsca samodzielnej aktywności intelektualnej, a oddziaływania wychowawcze oparte na motywacji zewnętrznej coraz śmielej przeradzać się mają w dobrowolną autoformację. W inicjo
The modern teacher should possess a number of competences connected with different areas of knowledge and skills. According to research and pedagogical literature he should be in possession of cognitive competence, research skills and creative competence. They all involve a considerable level of reflexivity - a quality that is expected from the modern teacher in the first place. Apart from these kernel requirements the list of desirable teacher competences includes psychological competence, communication competence, European (multicultural) competence and knowledge and skills related to IT technology.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.