Wejście osób starszych w wiek emerytalny. Trendy i wyzwania

• Autorzy: Gertruda Uścińska

Warianty tytułu

Reaching Retirement Age by Older Persons. Trends and Challenges

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Corocznie z rynku pracy w Polsce odchodzi na emeryturę ponad 300 tys. osób. Jest to zjawisko niepokojące szczególnie w warunkach starzejącej się populacji. Powoduje utratę cennych, bo coraz rzadszych zasobów pracy. Ponadto poważnie obciąża finanse publiczne wypłatami coraz większej liczby świadczeń emerytalnych. Przechodzenie na emeryturę natychmiast po nabyciu uprawnień lub zaledwie w ciągu kilku miesięcy od tego zdarzenia oznacza wzrost ryzyka zagrożenia ubóstwem. Emerytury w Polsce są bowiem generalnie niskie, a możliwa do uzyskania kwota świadczenia wyraźnie wzrasta z każdym rokiem pracy i opłacania składek emerytalnych. W artykule opisano zagadnienia dotyczące możliwości zachęcania osób, które uzyskały prawo do emerytury, do pozostania na rynku pracy. Na podstawie wyników projektu badawczego IPiSS dotyczącego łagodzenia skutków pandemii wśród grup wysokiego ryzyka przeanalizowano główne przyczyny dezaktywizacji zawodowej osób w wieku emerytalnym oraz wskazywane przez nich motywy do kontynuacji zatrudnienia lub powrotu na rynek pracy. Na tej podstawie, posiłkując się wybranymi elementami modelu wsparcia wypracowanego w cytowanym projekcie, wskazano rozwiązania, które mogą - bez konieczności ustawowego podnoszenia wieku emerytalnego - zmniejszyć odpływ osób w wieku emerytalnym z rynku pracy.(abstrakt oryginalny)

EN

Each year, over 300,000 persons retire from the labour market in Poland. This is a worrying phenomenon especially in the light of the population ageing. It causes a loss for the economy of valuable labour resources, which are increasingly scarce. It also puts a heavy burden on public finance with the payment of an increasing number of old-age pension benefits. Retiring early immediately after obtaining entitlement or within a few months after this occurrence increases a risk of poverty. Pensions in Poland are generally low; the amount of the calculated benefit increases significantly with each additional year of work and payment of old-age insurance contributions. The article describes the issues related to the possibility of encouraging persons who have obtained the entitlement to an old-age pension to remain in the labour market and defer claiming the benefit. Based on the results of the Institute of Labour and Social Studies' research project on mitigating the effects of the pandemic among high-risk groups, the author analysed the main reasons for retirement of persons at pensionable age and the motives indicated by them for continuing employment or returning to the labour market. On this basis, using selected elements of the support model developed in the cited project, solutions have been identified that may - without the need to raise the statutory retirement age - reduce the outflow of persons at retirement age from the labour market.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wiek emerytalny; Emerytury; Rynek pracy

EN

Retirement age; Pensions; Labour market

• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 1(tematyczny) Łagodzenie pandemii wśród grup wysokiego ryzyka - osoby 60+
• Strony: 2-8

Twórcy

autor

Gertruda Uścińska

• Instytut Pracy i Spraw Socjalnych

Bibliografia

• Grotowska-Leder, J., Roszak, K., 2016. Sandwich generation? Wzory wsparcia w rodzinach trzypokoleniowych. Na przykładzie mieszkańców dwóch gmin województwa świętokrzyskiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• GUS, 2023. Aktywność ekonomiczna ludności Polski - 3 kwartał 2022 r. Warszawa, tabl. 1.3.
• IPiSS, 2022. I fala badań w ramach projektu badawczego "Łagodzenie skutków pandemii wśród grup wysokiego ryzyka - osoby 60+", styczeń/luty.
• IPiSS, 2023. II fala badań w ramach projektu badawczego "Łagodzenie skutków pandemii wśród grup wysokiego ryzyka - osoby 60+", styczeń.
• Pawlikowska-Łagód, K., Dąbska, O., 2018. Aktywność zawodowa a przejście na emeryturę w opinii polskich seniorów. Rynek-Społeczeństwo-Kultura, 2(28), 146-148.
• Raciborski, F., Samoliński, B., 2013. Stres okołoemerytalny w ujęciu zdrowotnym, ekonomicznym, psychologicznym i społecznym. Raport MPiPS. Warszawa, 2-3.
• Uścińska, G., 2022a. Prawo ubezpieczeń społecznych. Zasady, finansowanie, organizacja, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Uścińska, G., 2022b. Systemy emerytalne a sytuacja demograficzna. W: G. Uścińska, Z. Wiśniewski, red. Zmiany demograficzne a rynek pracy i ubezpieczenia społeczne. Materiały z III Kongresu Demograficznego, cz. IV. War- szawa: Rządowa Rada Ludnościowa, 99.
• Uścińska, G., Wiśniewski, Z., red. 2022. Zmiany demograficzne a rynek pracy i ubezpieczenia społeczne. Materiały z III Kongresu Demograficznego, cz. IV. Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa.
• Wróblewska, W., 2020. Procesy demograficzne i gospodarka senioralna w Polsce - wybrane aspekty. W: M. Sosnowski, A. Żabiński, red. Teoretyczne i aplikacyjne wyzwania współczesnych procesów gospodarczych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 96-107.
• ZUS, 2022. Struktura emerytów, którym świadczenie wypłaca ZUS według wysokości świadczeń i płci (w odsetkach). Dostępny w: https://www.zus.pl/documents/10182/2564874/E+ni sze+niz+naj- ni sze+ XII+2022.pdf/bdb684e3-e4f8-c732-f0fb- -5fcf30ca291c?t=1677580536426 [Dostęp: 28.02.2023].
• ZUS, 2023. Absencja chorobowa w 2022 r. Informacja Departamentu Statystyki Prognoz Aktuarialnych Warszawa: ZUS, tab. 4.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0053.5985