Upadłość przedsiębiorstw na rynku publicznym i niepublicznym w Polsce

• Autorzy: Bartosz Jura

Warianty tytułu

Insolvency of Private Enterprises and Companies Listed on Stock Exchange in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Głównym celem artykułu jest przedstawienie zjawiska upadłości spółek publicznych i niepublicznych w Polsce w latach 2004-2014. Sprawdzono, czy spółki giełdowe statystycznie są mniej podatne na upadłość aniżeli spółki niepubliczne. Analiza ta pozwoliła odpowiedzieć na pytanie, które z czynników: restrykcyjność procesu wprowadzenia spółki na giełdę, zasady corporate governance, określone obowiązki informacyjne oraz transparentność wyników finansowych - powodują, że spółki publiczne rzadziej upadają. Ponadto analizie poddano stopy zwrotu z inwestycji w akcje spółek, które złożyły wniosek o upadłość, w okresie jednego, trzech, sześciu i dwunastu miesięcy. Uzyskane wyniki pozwoliły odpowiedzieć, czy warto podejmować ryzykowne decyzje o inwestycji w akcje tychże spółek w celu osiągnięcia ponadprzeciętnych stóp zwrotu. (fragment tekstu)

EN

Insolvency of businesses is a process that appears in every economy having a free market that eliminates ineffective entities. The aim of this article is to present the number of insolvencies in Poland and in Europe within the last few years, taking into account the companies listed on the Warsaw Stock Exchange. The paper presents a hypothesis that the companies listed on the stock exchange, due to the strict character of the process of introducing them on the market and due to certain disclosure duties, declare insolvency less frequently than non-public companies. In order to verify the hypothesis, the first thing was to focus on the economic and legal aspects of the insolvency, taking into account the Polish legislation, including the changes that took place in insolvency law that came into force in January 2016. It also presents the characteristics of the insolvency in Poland and in Europe, as well as the statistics concerning the insolvency of public companies listed on the Main Market of the Warsaw Stock Exchange and NewConnect. Then, the market of insolvency in public and non-public companies was analysed. It was shown that statistically speaking, publicly listed companies declare bankruptcy more frequently than non-public companies. Basing upon the analysis of the bankruptcy applications filed by public companies, it was proven that it is not worth investing in the shares of such companies, since basing on the historical date, there was no possibility of generating above-average return rates, and in most cases the investor had to face loss or complete loss of the invested capital. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Upadłość przedsiębiorstwa; Bankructwo; Rynek NewConnect

EN

Enterprise bankruptcy; Bankruptcy; NewConnect market

• Czasopismo: Finanse : czasopismo Komitetu Nauk o Finansach PAN
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 1(9)
• Strony: 291-316

Twórcy

autor

Bartosz Jura

Bibliografia

• Appenzeller, D., Szarzec, K., Prognozowanie zagrożenia upadłością polskich spółek publicznych, "Rynek Terminowy" 2004, nr 1.
• Bieniasz, A., Gołaś, Z., Mikroekonomiczne uwarunkowania upadłości przedsiębiorstw w Polsce, "Journal of Agribusiness and Rural Development" 2014, nr 4(34).
• Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej, Spis polskich firm, http://www.coig.com. pl/spis-polskich-firm_katalog_polskich_firm.php (data dostępu 18.02.2016).
• Creditreform Economic Research Unit, Corporate insolvencies in Europe 2012/2013, http://www.creditreform.com/fileadmin/user_upload/CR-International/local_docu- ments/Analysen/Corporate_Insolvencies_12_13.pdf (data dostępu 18.02.2016).
• Creditreform Economic Research Unit, Corporate insolvencies in Europe 2014/2015, http://www.creditreform.lt/fileadmin/user_upload/CR- International/local_documents/ lt/Documents/Corporate_insolvencies_in_Europe_2014-15_EN.pdf (data dostępu 18.02.2016).
• Creditreform Economic Research Unit, Corporate insolvencies in Europe 2015/2016, https://www. creditreform.de/fileadmin/user_upload/crefo/download_de/news_termi-ne/wirtschaftsforschung/insolvenzen- europa/Analysis_Corporate_insolvencies_in_ Europe_2015-16.pdf (data dostępu 18.02.2016).
• Flaga, A., 80 proc. firm upada w ciągu dwóch pierwszych lat, 2014, http://www. gazeta-msp.pl/?id=pokaz_artykul&indeks_artykulu=3367&dz_id=73 (data dostępu 18.02.2016).
• Gajdka, J., Stos, D., Ocena kondycji finansowej polskich spółek publicznych w okresie 1998-2001, w: Zarządzanie finansami: mierzenie wyników i wycena przedsiębiorstwa, t. 1, red. D. Zarzecki, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2003.
• Gajdka, J., Walińska, E., Zarządzanie finansowe - teoria i praktyka, t. 1, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1998.
• Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, www.gpw.pl (data dostępu 18.02.2016).
• Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, https://www.gpw.pl/wydarzenia /? ph_tresc_glowna_start=show&ph_tresc_glowna_cmn_id=57199 (data dostępu 18.02.2016).
• Główny Urząd Statystyczny, Działalność przedsiębiorstw niefinansowych w 2010 r, http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/pgwf_dzialalnosc_przedsiebiorstw_niefinansowy-ch_w_2010.pdf (data dostępu 18.02.2016).
• Główny Urząd Statystyczny, Działalność przedsiębiorstw niefinansowych w 2011 r, http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PGW_Dz
• Główny Urząd Statystyczny, Działalność przedsiębiorstw niefmansowych w 2012 r., http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/podmioty-gospodarcze-wyniki-finansowe/ przedsiebiorstwa- niefinansowe/dzialalnosc-przedsiebiorstw-niefinansowych-w--2012-r-,2,9.html (data dostępu 18.02.2016).
• Główny Urząd Statystyczny, Działalność przedsiębiorstw niefmansowych w 2013 r, http://stat.gov.pl/obszary- tematyczne/podmioty-gospodarcze-wyniki-finansowe/ przedsiebiorstwa-niefinansowe/dzialalnosc-przedsiebiorstw- niefinansowych-w--2013-r-,2,10.html (data dostępu 18.02.2016).
• Główny Urząd Statystyczny, Działalność przedsiębiorstw niefmansowych w 2014 r, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/podmioty-gospodarcze-wyniki- finansowe/ przedsiebiorstwa-niefinansowe/dzialalnosc-przedsiebiorstw-niefinansowych-w--2014-r-,2,11.html (data dostępu 18.02.2016).
• Główny Urząd Statystyczny, Grupy przedsiębiorstw w Polsce w 2014 r., http://stat.gov. pl/obszary-tematyczne/podmioty-gospodarcze-wyniki-finansowe/przedsiebiorstwa--niefinansowe/grupy-przedsiebiorstw- w-polsce-w-2014-r-, 14,7 .html (data dostępu 18.02.2016).
• Główny Urząd Statystyczny, Małe i średnie przedsiębiorstwa niefinansowe w Polsce w 2009-2013, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/podmioty-gospodarcze-- wyniki-finansowe/przedsiebiorstwa-niefinansowe/male-i-srednie-przedsiebiorstwa-niefinansowe-w-polsce-w-latach-2009 -2013,22,1.html (data dostępu 18.02.2016).
• Golonko, J., Coraz więcej osób ogłasza upadłość konsumencką, także frankowicze, 2015, http://www.polskieradio.pl/42/276/Artykul/1561001,Coraz-wiecej-osob-oglasza-upadlosc- konsumencka-takze-frankowicze (data dostępu 18.02.2016).
• Grzegorzewska, E., Zjawisko upadłości przedsiębiorstw w Polsce na tle innych krajów europejskich, "Zeszyty Naukowe SGGW. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej" 2008, nr 68.
• Hadasik, D., Upadłość przedsiębiorstw w Polsce i metody jej prognozowania, "Zeszyty Naukowe, Seria 2: Prace Habilitacyjne", nr 158, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 1998.
• Hamrol, M., Czajka, B., Piechocki, M., Analiza dyskryminacyjna. Przegląd najważniejszych modeli, "Przegląd Organizacji" 2004, nr 4.
• Hamrol, M., Czajka, B., Piechocki, M., Upadłość przedsiębiorstwa - model analizy dyskryminacyjnej, "Przegląd Organizacji" 2004, nr 6.
• Hołda, A., Prognozowanie jednostki w warunkach gospodarki polskiej z wykorzystaniem funkcji dyskryminacyjnej, "Rachunkowość" 2001, nr 5.
• Korol, T., Modele prognozowania upadłości przedsiębiorstw - analiza porównawcza wyników sztucznych sieci neuronowych z tradycyjną analizą dyskryminacyjną, "Bank i Kredyt" 2005, nr 6.
• Kowalczyk, S., Przyczyny upadłości firm agrobiznesu, w: Meandry upadłości przedsiębiorstw. Klęska czy druga szansa?, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• KUKE, Upadłości firm w Polsce: Prognoza na rok 2016, http://www.kuke.com.pl/ser-wis-ekonomiczny/upadlosci-firm/upadlosci-firm-w-polsce-prognoza-na-rok-2016,1. html (data dostępu 18.02.2016).
• Mączyńska, E., Bankructwa przedsiębiorstw. Wymiar teoretyczny, statystyczny i rzeczywisty, "Biuletyn Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego" 2013, nr 1(60).
• Mączyńska, E., Zawadzki, M., Dyskryminacyjne modele predykcji upadłości przedsiębiorstw, "Ekonomista" 2006, nr 2.
• Ministerstwo Rozwoju, O programie, http://nowaszansa.gov.pl/pl/o-programie (data dostępu 17.07.2016).
• Mioduchowska-Jaroszewicz, E., Model Altmana jako jedna z metod oceny wypłacalności przedsiębiorstw, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Prace Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw" 2002, nr 40.
• Morawska, S., Skuteczność i efektywność postępowań upadłościowych w Polsce w świetle praktyki sądowej, SGH, 2011, slajd 43, www.pte.pl/pliki/2/1/skutecznosc%20i%20 efektywnosc.pptx.ppsx (data dostępu 18.02.2016).
• Nahotko, S., Zarządzanie przedsiębiorstwem w warunkach zagrożenia upadłością: podejście finansowe, "AJG": Oficyna Wydawnicza Ośrodka Postępu Organizacyjnego, Bydgoszcz 2004.
• Pogodzińska, M., Sojak, S., Wykorzystanie analizy dyskryminacyjnej w przewidywaniu bankructwa przedsiębiorstw, "Acta Universitatis Nicolai Copernici: Ekonomia" 1995, nr 25 (299).
• Prusak, B., Nowoczesne metody prognozowania zagrożenia finansowego przedsiębiorstw, Difin, Warszawa 2005.
• Raporty firmy Coface Poland dotyczące upadłości firm w Polsce w latach 2005-2015.
• Regulamin Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.
• Rogowski, W., Przyczyny upadłości przedsiębiorstw w Polsce, "Biuletyn Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego" 2015a, nr 1 (68).
• Rogowski, W., Rozważania nad pojęciem upadłość przedsiębiorstwa, czyli upadłość niejedno ma imię, Zeszyty Naukowe "Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów" 2015b, nr 142.
• Sielewicz, G., Panorama Insolvencies in Central and Eastern Europe, The Coface Economic Publications, 2016, July.
• Sobczak, K., MS: nowa ustawa ułatwi restrukturyzację firm, zamiast likwidacji, 2015, http://www.lex.pl/czytaj/-/artykul/ms-nowa-ustawa-ulatwi- restrukturyzacje-firm-zamiast-likwidacji?refererPlid=68467180 (data dostępu 18.02.2016).
• The World Bank, Doing Business 2016. Measuring Regulatory Quality and Efficiency. World Bank Group Flagship Report, http://www.doingbusiness.org/~/media/GIAWB/ Doing%20Business/Documents/Annual-Reports/English/DB16-Full-Report.pdf (data dostępu 18.02.2016).
• Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, Dz.U. 2015 poz. 978 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe, Dz.U. 2015 poz. 233 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, Dz.U. 2013 poz. 1382 z późn. zm.
• Wolski, P., Upadłość kontrahenta, - co dalej? Praktyczne vademecum dla przedsiębiorców część IV (ostatnia), http://legeartis-mkl.pl/news/152/93/Upadlosc- kontrahe-nta-co-dalej-Praktyczne-vademecum-dla-przedsiebiorcow-czesc-IV-ostatnia (data dostępu 18.02.2016).
• Zhang, J., Bessler, D.A., Leatham, D.J., Aggregate business failures and macroeconomic conditions: a var look at the U.S. between 1980 and 2004, "Journal of Applied Economics" 2013, nr 1.
• Zwoliński, A., Rząd chce chronić firmy przed plajtą. Nowe prawo ma pomóc ocalić tysiące miejsc pracy, 2016, http://www.biztok.pl/gospodarka/rzad-chce-chronic- f-irmy-przed-plajta-nowe-prawo-ma-pomoc-ocalic-tysiace-miejsc-pracy_a20366 (data dostępu 18.02.2016).
• Żaczkiewicz-Zborska, K., Komisja UE: doskonale wyniki Polski w sprawach cywilnych, 2013, http://www.obserwatorkonstytucyjny.pl/swiat/komisja-ue-doskonale-wyniki-polski-w-sprawach-cywilnych (data dostępu 18.02.2016).