Entropijno-energetyczna analiza procesów gospodarczych. Kierunki rozwoju analizy energetycznej

• Autorzy: Stanisław Czaja

Warianty tytułu

The Entropic and Energetic Analysis of Economic Processes. The Development Directions of the Energetic Analysis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jednym z istotnych efektów wprowadzenia prawa entropii do badań ekologiczno-ekonomicznych był szybki rozwój analizy energetycznej, która pojawiła się w wersji nowoczesnej na początku lat siedemdziesiątych. Na jej powstanie wpłynęła z jednej strony krytyka konwencjonalnych mierników gospodarczych (np. produkt społeczny brutto, dochód narodowy, mierniki dobrobytu społecznego) i statystycznych metod ich obliczania, z drugiej - krytyka niejednorodności wymiarowej takich wskaźników i metod, jak makroekonomiczna (również mikro-ekonomiczna) funkcja produkcji czy użyteczności oraz niedoskonałość teorii ich agregacji, w szczególności zaś niedoskonałość systemów wykorzystywanych w tworzeniu agregatów opisujących zasoby i strumienie występujące w gospodarce (przede wszystkim systemów cen). Istotne znaczenie miała także nowatorska praca N.Georgescu-Roegena "The Entropy Law and Economic Process". Ważnym impulsem do intensywnych poszukiwań nowych podstaw teoriopoznawczych i metodologicznych ekonomii były również raporty U Thanta i Klubu Rzymskiego. Zainteresowano się ponadto nowymi problemami z pogranicza gospodarki i środowiska przyrodniczego. Powstanie analizy energetycznej w istotny sposób zmieniło obraz współczesnej ekonomii. W niniejszym artykule przedstawimy główne kierunki rozwoju analizy energetycznej w ostatnim dwudziestoleciu, pomijając skutki ekonomicznej reinterpretacji prawa entropii. Sama analiza energetyczna pozostaje istotnym, chociaż nie jedynym elementem entropijno-energetycznej analizy procesów gospodarczych, czy szerzej - analizy funkcjonowania systemów społeczno-ekonomicznych. (fragment tekstu)

EN

Since the entropy law has its wider application to economics consequently the development of the energetic analysis is observed. "The Entropy Law and Economic Process" (1971)by N.Georgescu-Roegen played a key role in such a development. The author of that work concentrated on the study of energy as a component of all economic and natural processes. On the basis of latest research results and assignments we can point out the development tendencies of the energetic analysis. They are as follows: energetic expenditure and effects study, real expenditure of energy but assumed expenditure, study of the possibility of overcoming the energetic barrier, study of global energetic balance and the greenhouse effect. Also, the basic development trends of the comprehensive energetic analysis are discussed as well. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Analiza ekonomiczna; Analiza porównawcza systemów gospodarczych; Energia; Entropia; Badania społeczno-ekonomiczne; System społeczno-ekonomiczny

EN

Economic analysis; Comparative analysis of economic systems; Energy; Entropy; Socio-economic research; Social economic system

• Czasopismo: Ekonomia i Środowisko
• Rocznik: 1992
• Numer: nr 2 (2)
• Strony: 9-20

Twórcy

autor

Stanisław Czaja

• Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu

Bibliografia

• N. Georgescu-Roegen: The Entropy Law and Economic Process, New York 1974.
• S. Czaja, B. Fiedor, Z. Jakubczyk: Ekologiczne uwarunkowania wzrostu gospodarczego w ujęciu współczesnej teorii ekonomii, Wyd. "Ekonomia i Środowisko", Białystok-Kraków 1993.
• H. Binswanger, E. Ledergerber: Bremsung des Energiezuwachses als Mittel der Wachstumskontrolle. Wirtschaftspolitik in der Umweltkrise, Stuttgart 1974.
• D. Pimentel, R. Hurd, A. Bellotti, M. Forster, J. Oka, O. Sholes, R. Whitman: Food. Production and the Energy Crisis, "Science", 1973, nr 182.
• I. Steinhart, C. Steinhart: Energy Use in the U.S. Food System, "Science", 1974, nr 184.
• P. Glaser: Solar Power from Satellites "Physics Today" 1977, nr 2, s. 30-38.
• G. O 'Neill: The Low (Profile) Road to Space Manufacturing, "Astronautics and Aeronautics" March 1978.
• R. Kümmel: Energie und Wirtschaftswachstum, "Konjunkturpolitik" 1977, nr 23, s. 152-173.
• R. Kümmel: Energy, Environment and Industrial Growth [W:] Economic Theory of Natural Resources, W. Eichhorn, R. Henn, K. Neumann, R. Shepard (red.), Wurzburg-Wien 1982, s. 377-388
• W. Ströbele: Growth Models with Restrictions Concerning Energy Resources: An Attempt to Identify Critical Parameters and Structural Features. [W:] Economic Theory of Natural Resources, W. Eichhorn, R. Henn, K. Neumann, R. Shepard (red.), Wurzburg-Wien 1982, s. 289-406.
• R. Berry, H. Makini: Energy Trift in Packaging and Marketing, "Technology Review" 1974, nr 76.
• P. Thorese: Impact of Energy Price Rises on Costs, "Energy Policy" , June 1981, s.145- 151.
• H. Odum: Energy Analysis Overview of Nations, Luxenburg 1983.