Molière, Morsztyn, Marysieńka

• Autorzy: Kencki Patryk

Warianty tytułu

EN

Molière, Morsztyn, Marie Casimire

Abstrakty

EN

The article discusses the beginnings of Molière’s reception in Poland. The Paris premiere of Sganarelle ou Le Cocu imaginaire on 28 May 1660 serves as a starting point for the discussion. The performance of the same comedy in Warsaw on 5 March 1669 is the first instance of Molière’s work being performed in Poland. It was put on at Jan Andrzej Morsztyn’s palace to honour the departure of the former king of Poland John Casimir Vasa. Another royal couple, King John III Sobieski and Marie Casimire, can be credited with putting on Les fourberies de Scapin (Cracow, 12 April 1676), L’École des femmes and L’Amour médecin (Jaworów, June 1684). Organisers of the Jaworów shows even mentioned Molière by name. Thanks to Rafał Leszczyński, Polish king Stanislav’s father, Le Bourgeois gentilhomme was staged during the Carnival of 1687, probably in Leszno. While the four previous shows were performed in French, it is not clear whether it was so in the case of the last one. Certainly, however, a theatre programme that has survived to our times contains first attempts at rendering the comedy in Polish. While discussing the reception of Molière in Old Poland the author takes the opportunity to mention Polish translations and productions of Jean Racine’s tragedies and Pierre Corneille’s and Urbain Chevreau’s tragicomedies of the period. One important finding concerns the second play staged at the event organised by Morsztyn in 1669. A piece titled Le Docteur de verre performed there was, without doubt, a fragment of La comédie sans comédie by Philippe Quinault.

Słowa kluczowe

EN

Moliere; theatre history; Polish theatre

• Wydawca: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Czasopismo: Pamiętnik Teatralny
• Rocznik: 2014
• Tom: 63
• Numer: 4(252)
• Strony: 14-44

Twórcy

autor

Kencki Patryk

• Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk

Bibliografia

• W. Czermak, Z czasów W. Czermak, Z czasów Jana Kazimierza. Studia historyczne, Lwów 1890.
• A. Karpiński, Nieznany rękopis „Cyda” Jana Andrzeja Morsztyna, „Barok” 1995 z. 1.
• J. Kowalczyk, W. Roszkowska, Teatr Jana Zamoyskiego „Sobiepana”, „Pamięnik Teatralny” 1964 z. 3.
• E. Kręglewska-Foksowicz, Barokowe rezydencje w Wielkopolsce, Poznań 1982.
• J. Lewański, Polska premiera „Mieszczanina szlachcicem” w roku 1687, „Pamiętnik Teatralny” 1956 z. 1.
• G. Montgrédien, J. Robert, Les comédiens franca̧ is du XVIIe siècle. Dictionnaire biographique, suivi d’un inventaire des troupes, 1590–1710, d’après des documents inédits, Editions du Centre national de la recherche scientifique, Paris 1981.
• K. Mrowcewicz, Kanikuła szaleńców, [w:] Czytanie Jana Andrzeja Morsztyna, red. D. Gostyńska i A. Karpiński, Wrocław 2000.
• J. Putkowska, Architektura Warszawy XVII wieku, Warszawa 1991.
• A. Sajkowski, Teatr Jana Kazimierza, „Pamiętnik Teatralny” 1964 z. 3.
• B. Sosień, Le jeu du baroque et du classique. Les joies et peines de la traduction polonaise de Jean Racine et le genie de la langue, „Romanica Cracoviensia” 2003 vol. 3, s. 123–128.
• K. Targosz, Dwór królowej Marysieńki Sobieskiej ogniskiem recepcji teatru francuskiego, „Barok” 1995 nr 1.
• K. Targosz, Francuski teatr królowej Marysieńki, Warszawa 2013.
• K. Targosz, Krakowskie premiery Moliera i Racine’a w 1676 r. oraz inne nieznane fakty z teatru Sobieskich, „Pamiętnik Teatralny” 1990 z. 3–4
• K. Targosz, Polsko-francuskie powiązania teatralne w XVII wieku. Kronika wydarzeń w teatrze dworskim z lat 1646–1689 w korespondencji Piotra Des Noyersa, „Pamiętnik Teatralny” 1971 z. 1
• K. Targosz, Les relations théâtrales franco-polonaises dans la seconde moitié du XVIIe siècle, „Revue d’Histoire du Théâtre” 1980 nr 1.
• T. Witczak, O miejscu polskiej prapremiery „Le Bourgeois Gentilhomme” Moliera (1687), [w:] O teatrze i dramacie. Studia – przyczynki – materiały, red. E. Krasiński, Warszawa 1989.