Trendy zmian zasolenia wód powierzchniowych u polskich brzegów Bałtyku

• Autorzy: Girjatowicz, J. P.

Warianty tytułu

EN

Trends in the salinity of the surface water at the Polish Baltic coast

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Analiza trendów zmian zasolenia wód powierzchniowych u polskich brzegów Bałtyku w okresie 1950-2012. Ocena wpływu czynników hydrologiczno-meteorologicznych, warunków lokalnych oraz cyrkulacji atmosferycznej na zmienność zasolenia. Istotne statystycznie spadki zasolenia wód we wschodniej części wybrzeża prawie we wszystkich miesiącach i sezonach, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Rola czynników anemologicznych, mających wpływ m.in. na upwelling. Spadek częstości występowania wiatru/cyrkulacji z kierunków wschodnich, a tym samym spadek częstości występowania upwellingu jako możliwa przyczyna spadku zasolenia.

EN

Analysis of the trends in the salinity of the surface water at the Polish Baltic coast over period 1950 to 2012. Impact assessment of hydrological and meteorological factors, local factors and of atmospheric circulation on change water salinity. Statistically significant decrease of water salinity in the eastern part of the coast, almost in all months and seasons, particularly in period of autumn-winter. The role of anemometric factors affecting among others upwelling. The decrease of frequency occurrence of eastern wind/circulation, and thus decrease of frequency occurrence of the upwelling, as a possible reason of the salinity decrease.

Słowa kluczowe

PL

warunki hydrograficzne; inżynieria brzegowa i pełnomorska; zasolenie wód powierzchniowych; basen Morza Bałtyckiego

• Czasopismo: Inżynieria Morska i Geotechnika
• Rocznik: 2017
• Tom: nr 3
• Strony: 107--113
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Girjatowicz, J. P.

• Uniwersytet Szczeciński, Wydział Nauk o Ziemi

Bibliografia

• 1. ACC Autor Team: Assessment of climate change for the Baltic Sea Basin. Regional Series Studies, Springer, Berlin Heidelberg, 2008.
• 2. Bałtyk Południowy. Charakterystyka wybranych elementów środowiska 2002-2012. Wyd. IMGW, Warszawa.
• 3. Christensen O., Christensen J.: Intensification of extreme European summer precipitation in a warmer climate. Global and Planetary Change 44, 2004, 107-117.
• 4. Cyberska B.: Zasolenie wód Basenu Gdańskiego. W: Zatoka Gdańska, A. Majewski (red.), Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1990.
• 5. Girjatowicz J. P.: Wpływ cyrkulacji atmosferycznej na zasolenie wód u południowych brzegów Zatoki Pomorskiej. Wiadomości IMGW, T. XXV, z. 4, 2002, 39-50.
• 6. Girjatowicz J. P.: Katalog zasolenia i stanów wody polskiego wybrzeża Bałtyku. Wyd. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2008.
• 7. Girjatowicz J. P., Świątek M.: Salinity variations of the surface water at the southern coast of the Baltic Sea in years 1950-2010. Continental Shelf Research 126, 2016,110-118.
• 8. Graham P.: Climate Change Effects on River Flow to the Baltic Sea, Ambio 33 (4-5), 2004, 235-241.
• 9. Kamińska M., Krzymiński W.: Warunki hydrograficzne. [W:] Stan środowiska polskiej strefy przybrzeżnej Bałtyku w latach 1986-2005, Miętus M., Sztobryn M. (red.), Wyd. IMGW, Warszawa 2011.
• 10. Krężel A.: Identyfikacja mezoskalowych anomalii hydrofizycznych w morzu płytkim metodami szerokopasmowej teledetekcji satelitarnej. Rozprawy i Monografie nr 233, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1997.
• 11. Lehmann A, Myrberg K.: Upwelling in the Baltic Sea – A review. Journal of Marine Systems 74, 2008, 3-12.
• 12. Leppäranta M., Myrberg K.: Physical oceanography of the Baltic Sea. Springer, Berlin, 2009.
• 13. Łomniewski K.: Stosunki termohaliczne w strefie brzegowej południowego Bałtyku. Zeszyty Geograficzne 2, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Gdańsk, 1960, 45-74.
• 14. Majewski A.: Charakterystyka hydrologiczna Zatoki Pomorskiej. Wyd. Komunikacji i Łączności, Warszawa 1974.
• 15. Matthäus W.: The history of investigation of salt water in flows into the Baltic Sea: From the early beginning to recent results. Marine Science Reports, 95, Baltic Sea Research Institute, Warneműnde 2006.
• 16. Matthäus W., Schinke H.: The influence of river runoff on deep water conditions of the Baltic Sea. Hydrobiologia 393, 1999, 1-10.
• 17. Meier M., Kauker F.: Sensitivity of the Baltic sea salinity to the freshwater supply. Climate Research 24, 2003, 231-242.
• 18. Meier M., Kjellström E., Graham P.: Estimating uncertainties of projected Baltic sea salinity in the late 21st century. Geophysical Research Letters 33, 2006.
• 19. Miętus M.: Kalendarz lokalnego wskaźnika cyrkulacji atmosferycznej w rejonie południowego Bałtyku 1961-1999. Wyd. Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Gdynia, 2000.
• 20. Młodzińska Z.: Stężenie i skład chemiczny soli w Zatoce Gdańskiej. Studia i Materiały Oceanologiczne 8, Gdańsk 1974, 65-94.
• 21. Morski Komunikat Hydrologiczno-Meteorologiczny, 1961-1990. Wydawnictwo Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Gdynia.
• 22. Nehring D., Matthäus W.: Current Trends in Hydrographic and Chemical Parameters and Eutrophication in the Baltic Sea. Internationale Revue der gesamten Hydrobiologie und Hydrographie 76 (3), 1991, 297-316.
• 23. Omstedt A., Hansson D.: The Baltic Sea ocean climate system memory and response to changes in the water and heat balance components. Continental Shelf Research 26, 2006, 236-251.
• 24. Pianko-Kluczyńska K.: Nowy kalendarz typów cyrkulacji atmosfery według J. Lityńskiego. Wydawnictwo Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa 2006.
• 25. Piechura J.: Mieszanie się wód w słonawym morzu uwarstwionym (na przykładzie Bałtyku). Wydawnictwo Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Gdynia, 1973.
• 26. Rak D., Wieczorek P.: Variability of temperature and salinity over the last decade in selected regions of the southern Baltic Sea. Oceanologia 54 (3), 2012, 339-354.
• 27. Rocznik Hydrograficzny Morza Bałtyckiego, 1951-1970. Wyd. Komunikacji i Łączności, Warszawa.
• 28. Samuelsson M.: Interannual salinity variations in the Baltic Sea during the period 1954-1990. Continental Shelf Research 16 (11), 1996, 1463-1477.
• 29. Strömer O.: Climate change of impacts on coastal waters of the Baltic Sea. [In:] Schernewski G., Hofstede J., Neumann T. (Eds.), Global change and Baltic coastal zones. Springer, Dordrecht, 51-70, 2011.
• 30. Urbański J.: Upwellingi polskiego wybrzeża Bałtyku. Przegląd Geofizyczny 2, 1995, 141-153.
• 31. Warunki Środowiskowe Polskiej Strefy Południowego Bałtyku, 1986-2001, Materiały Oddziału Morskiego IMGW, Gdynia.
• 32. Zorita E., Laine A.: Dependence of salinity and oxygen concentrations in the Baltic Sea on large-scale atmospheric circulation. Climate Research 14, 2000, 25-41.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017)