Owoce chorału gregoriańskiego w życiu duchowym człowieka

• Autorzy: Jerzy Bisztyga

Warianty tytułu

EN

The effects of Gregorian Chant on the spiritual life of man

Abstrakty

EN

The purpose of this study is to determine the fruits that Gregorian chant brings in a person’s spiritual life. This issue is sometimes taken up not only by musicologists, but also by representatives of other fields of science and pastoral practice: philosophers, spiritual theologians, exorcists, preachers, spiritual directors. Such a broad and interdisciplinary approach to this topic seems perfectly justified; after all, the main intention of the creators of Gregorian chant was not so much to enrich the musical treasury of humanity, but to provide the Church community with adequate, “sound” assistance on the path leading to salvation. Therefore, the integrity and completeness of reflection on the reality of Gregorian chant should be restored. Concentrating solely on the musical side would, in fact, make this reality shallower or even deformed. The effects that Gregorian chant can generate in the spiritual, mental and physical sphere of a human person are compared in the article with the fruits born by the so-called popular music, and even more broadly with the consequences of surrounding the so-called pop-culture. This type of comparison allowed us to more clearly see the salutary and therapeutic effects of Gregorian chant for the human person – an ordering force capable of significantly helping to restore peace and harmony between man and God.

PL

Cel niniejszego studium stanowi określenie owoców, jakie przynosi chorał gregoriański w życiu duchowym człowieka. Zagadnienie to niekiedy podejmowane jest nie tylko przez muzykologów, lecz również przedstawicieli innych dziedzin nauki oraz praktyki duszpasterskiej: filozofów, teologów duchowości, egzorcystów, kaznodziei, kierowników duchowych. Tak szerokie i interdyscyplinarne podejście do tego tematu wydaje się jak najbardziej uzasadnione; wszak z pewnością zasadniczą intencją twórców chorału gregoriańskiego było nie tyle wzbogacenie muzycznego skarbca ludzkości, co dostarczenie wspólnocie Kościoła adekwatnej, „dźwiękowej” pomocy na drodze wiodącej do zbawienia. Należy więc przywracać integralność i kompletność namysłu nad rzeczywistością chorału gregoriańskiego. Koncentrowanie się wyłącznie na jego stronie muzycznej stanowiłoby w istocie spłycenie tej rzeczywistości, a nawet zdeformowanie. Skutki, jakie może generować chorał gregoriański w sferze duchowej, psychicznej i cielesnej osoby ludzkiej, zostały w artykule skonfrontowane z owocami zrodzonymi przez tzw. muzykę popularną, a nawet szerzej, z konsekwencjami otaczania się tzw. popkulturą. Zestawienie to pozwoliło wyraźniej dostrzec zbawienne i terapeutyczne dla osoby ludzkiej działanie chorału gregoriańskiego porządkującej siły, zdolnej w znacznym stopniu dopomóc w przywracaniu pokoju oraz harmonii pomiędzy człowiekiem i Bogiem.

Słowa kluczowe

PL

chorał gregoriański; życie duchowe; liturgia; popkultura

EN

Gregorian chant; spiritual life; pop-culture; liturgy

• Wydawca: Stowarzyszenie Polskich Muzyków Kościelnych
• Czasopismo: Musica Ecclesiastica
• Rocznik: 2024
• Numer: 19
• Strony: 167-184

Daty

wydano

2024

Twórcy

autor

Jerzy Bisztyga

Bibliografia

• Apel Willy, Gregorian chant, Bloomington 1990.
• Benedykt XVI, Adhortacja apostolska Verbum Domini – o Słowie Bożym w życiu i misji Kościoła, Rzym, 30 września 2010.
• Bernat Zdzisław, Chwałek Jan, Bartkowski Bolesław, Ścibor Józef, Chorał gregoriański, Encyklopedia Katolicka, t. 3, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin 1979, szp. 221–229.
• Bisztyga Jerzy, Psalterium Andrzeja Piotrkowczyka z 1599 roku jako pierwszy dokument potrydenckiego chorału gregoriańskiego w Polsce, Lublin 2009 (dysertacja doktorska, egzemplarz w Bibliotece Instytutu Muzykologii KUL).
• Chomiński Józef, Wilkowska-Chomińska Krystyna, Historia muzyki, cz. I, Warszawa 1989.
• Claudel Paul, Dziennik, przekł. J. Rogoziński, Warszawa 1977.
• Dziewiecki Marek, Emocje. Krzyk do zrozumienia, Nowy Sącz 2018.
• Frankowski Janusz, Pierwotne hymny chrześcijańskie cytowane w NT: próba rewizji problemu w świetle Hbr 1, 3, „Studia Theologica Varsaviensia” 20 (1982) 2, s. 83–96.
• Hahn Scott, Uczta Baranka. Eucharystia – niebo na ziemi, tłum. A. Rasztawicka-Szponar, Częstochowa 2013.
• Hiley David, Western Plainchant, Oxford 1993.
• Hughes Andrew, Medieval Manuscripts for Mass and Office. A guide to their organization and terminology, Toronto 2004.
• Ionata Pasquale, Psychoterapia a problemy życia religijnego, tłum. H. Urban, Kraków 1995.
• Langkammer Hugolin, Hymny chrystologiczne Nowego Testamentu. Najstarszy obraz Chrystusa, tłum. K. Kubis, Katowice 1976.
• Nietzsche Friedrich, Tako rzecze Zaratustra, tłum. W. Berent, Toruń – Warszawa – Siedlce 1922.
• Nitkiewicz Krzysztof, Homilia na uroczystość Wszystkich Świętych, „Kronika Diecezji Sandomierskiej” 103 (2010), s. 763.
• Špidlík Tomáš, Medytacje nad Ewangelią niedziel i świąt. Rok A, B, C. Przewodnik do dialogu ze Słowem Boga, Kraków 2021.
• Św. Piotr Chryzolog, Kazanie, w: Liturgia Godzin, t. 2, Poznań 1984.
• Pageau Jonathan, The Occult, The Devil & Rock n’Roll, https://www.youtube.com/watch?v=u24jOFmbfWo (dostęp: 07.03.2024).
• Ripperger Chad, The Effects of Gregorian Chant in the Spiritual Life, https://www.youtube.com/watch?v=dNNkp16FnRY (dostęp: 07.03.2024).

Identyfikatory

Biblioteka Nauki

52172569