Kultura ludowa Beskidu Śląskiego na ekspozycji Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”

• Autorzy: Marcin Wądołowski , Paweł Roszak-Kwiatek

Warianty tytułu

EN

Folk culture of Silesian Beskids at the Exposition of the Museum “Upper Silesian Ethnographic Park in Chorzów”

Abstrakty

PL

Artykuł stanowi analizę treści części ekspozycji w Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”, skupiającej się na zobrazowaniu podregionu Górnego Śląska – Beskidu Śląskiego. Autorzy przedstawili wykorzystywane w chorzowskim skansenie formy prezentacji wybranych aspektów codziennego życia górali śląskich, zarówno w wymiarze kultury materialnej, jak i niematerialnej. W artykule omówione zostały prezentowane obiekty wraz z ich mikropejzażem, gospodarka i rzemiosło regionalne oraz sztuka ludowa wraz z treściami odnoszącymi się do kultury duchowej mieszkańców regionu. Praca rozważa ponadto komercyjny wymiar obrazowania kultury Beskidu Śląskiego. Ekspozycja chorzowskiego muzeum osadzona została w koncepcji „nowego muzealnictwa”, w ramach której przewidywany jest dalszy jej rozwój.

EN

The article is an analysis of the part of the exhibition at the Museum „Upper Silesian Ethnographic Park in Chorzów” that focuses on presenting a subregion of Upper Silesia - Silesian Beskids. The authors explain the methods used in this open air-museum in Chorzow to present selected aspects of the Silesian highlanders’ everyday life, both in material and non-material culture. The article discusses how objects from the exhibition are presented with their micro landscape, the local economy and regional crafts and folk art, and also with content related to the spirituality of the region’s residents. Moreover, the work discuses the commercial dimension of presenting the culture of Silesian Beskids. The exhibition at Chorzow museum is set in the concept of the „new museology”, under which it is expected to continue its development.

Słowa kluczowe

PL

muzealnictwo; kultura ludowa; Beskid Śląski

EN

museology; folk culture; Silesian Beskid mountains

• Wydawca: Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
• Czasopismo: Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
• Rocznik: 2014
• Tom: 2
• Numer: 2
• Strony: 101-115

Daty

wydano

2014

Twórcy

autor

Marcin Wądołowski

• Akademia Ignatianum w Krakowie

autor

Paweł Roszak-Kwiatek

• Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"

Bibliografia

• Bartkowski J., Tradycja i polityka. Wpływ tradycji kulturowych polskich regionów, Warszawa 2003.
• Batko R., Kotowski R., Uzyskać zachwyt widza – nowoczesne metody zarządzania Muzeum, [w:] Muzeum XXI wieku – teoria i praxis, red. E. Kowalska, E. Urbaniak, Gniezno 2010.
• Borusiewicz M., Nauka czy rozrywka? Nowa muzeologia w europejskich definicjach muzeum, Kraków 2012.
• Dobrowolski K., Migracje wołoskie na ziemiach polskich, Lwów 1930.
• Gluziński W., Etnografia – Historia – Muzeum, „Roczniki etnografii śląskiej”, t. I, 1961.
• Kempny M., Antropologia bez dogmatów – teoria społeczna bez iluzji, Warszawa 1994.
• Kiereś M., Strój górali śląskich, Kraków 2008.
• Klekot E., Zwiedzający w muzeum: strategie, taktyki i kategoria autentyczności, [w:] Muzeum etnograficzne w XXI wieku. Tradycja, nowoczesność, zmiana, red. E. Chomicka, Warszawa 2009.
• Kopczyńska-Jaworska B., Gospodarka pasterska w Beskidzie Śląskim, „Prace i materiały etnograficzne” t. VIII-IX, 1950/1951.
• Krawczyk-Wasilewska V., Współczesna wiedza o folklorze, Warszawa 1986.
• Lipok-Bierwiaczonek M., Górale śląscy. Wystawa w Muzeum Śląskim w Katowicach styczeń-marzec 1993, Katowice 1993.
• Malicki L., Zarys kultury materialnej górali śląskich. Materiały do kultury społecznej górali śląskich, Katowice 2004.
• Michałek J., Górale dziedzicami pasterskich tradycji Wołochów, [w:] Ligota, Murcki… i inne szkice historyczne, red. A. Złoty, Katowice 2008.
• Moszyński K., Kultura Ludowa Słowian, cz. II, z. II, Kraków 1939.
• Popiołek F., Początki zasiedlenia Beskidów Śląskich, „Beskid Śląski” 1936.
• Postman N., Zabawić się na śmierć. Dyskurs publiczny w epoce show-businessu, przeł. L. Niedzielski, Warszawa 2006.
• Rygus P., Chałupa z zagrody łąkowej z Istebnej, Chorzów 2013.
• Rygus P., Muzeum na wolnym powietrzu w Katowicach (1929-1955). Idee, plany i realizacja, „Rocznik Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” 2013, nr 1.
• Suboczowa M., Prace nad śląskim skansenem, „Zaranie Śląskie” R. 22, 1959, z. 1.
• Święch J., Współczesne problemy kolekcjonerstwa w muzealnictwie etnograficznym, [w:] Muzeum etnograficzne w XXI wieku. Tradycja, nowoczesność, zmiana, red. E. Chomicka, Warszawa 2009
• Zacharyasz E., Adamczak D., Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie – atrakcyjne miejsce nauczania pozaszkolnego i rekreacji, „Biuletyn Stowarzyszenie Muzeów na Wolnym Powietrzu w Polsce”, 2005, nr 8.
• Żygulski jun. Z., Muzea na świecie. Wstęp do muzealnictwa, Warszawa 1982.

Identyfikatory

Biblioteka Nauki

2052183