Ewolucje idei społeczeństwa obywatelskiego i kryzys racjonalizmu

• Autorzy: Edyta Pietrzak

Warianty tytułu

EN

Evolutions of the idea of society civic and the crisis of rationalism

Abstrakty

EN

In the contemporary world, the Enlightenment fascination with the idea of rationalizing society is experiencing a crisis. The rational order of the world is not capable of providing modern humans with security or protecting them from anxiety. Therefore, it is worth examining the idea of civil society in the context of the crisis of rationalism. The arguments supporting this thesis are presented here in the form of a triad. The first part of the article pertains to the role of reason in shaping the idea of civil society, the second to the crisis of rationalism, and the third is devoted to the search for new ideas of civil society.

PL

We współczesnym świecie oświeceniowa fascynacja ideą racjonalizacji społeczeństwa, przeżywa kryzys. Racjonalny porządek świata nie jest bowiem w stanie zapewnić współczesnemu człowiekowi bezpieczeństwa i uchronić go przed niepokojem. Dlatego warto przyjrzeć się idei społeczeństwa obywatelskiego w kontekście kryzysu racjonalizmu. Argumenty potwierdzające tę tezę przedstawiam tutaj w formie triady. Części pierwsza artykułu odnosi się do roli rozumu w kształtowaniu idei społeczeństwa obywatelskiego, druga do kryzysu racjonalizmu, a trzecia poświęcona jest poszukiwaniom nowych idei społeczeństwa obywatelskiego.

Słowa kluczowe

PL

społeczeństwo obywatelskie; racjonalizm; idee

EN

civil society; rationalism; ideas

• Wydawca: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
• Czasopismo: Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny
• Rocznik: 2015
• Tom: 10
• Strony: 79-89

Daty

wydano

2015

Twórcy

autor

Edyta Pietrzak

• Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

Bibliografia

• Cicero, O państwie, [w:] Pisma filozoficzne, t. 2, PWN, Warszawa 1960.
• Comte A., Rozprawa o duchu filozofii pozytywnej, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2001.
• Dryzek J., Souvereign Virtue: The Theory and practice of Equality, Harvard University Press, Cambridge 2000.
• Dybel P., Wróbel S., Granice polityczności. Od polityki emancypacji do polityki życia, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2008.
• Filipowicz S., Demokracja. O władzy iluzji w królestwie rozumu, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.
• Filipowicz S., Galimatias. Zaprzepaszczony sens Oświecenia, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2014.
• Filipowicz S., Prawda i wola złudzenia, Wydawnictwa Akademickie Łośgraf, Warszawa 2011.
• Filipowicz S., Recepcja i rekonstrukcja. Geneza nowożytnego projektu republikańskiego, [w:] S. Filipowicz, N. Gładziuk, S. Józefowicz, Republika. Rozważania o przemianach archetypu, ISP PAN, Warszawa 1995.
• Gilligan C., In a Different Voice. Psychological Theory and Women’s Development, Harvard University Press, Cambridge 1982.
• Habermas J., Klasyczna nauka o polityce a filozofia społeczna, [w:] Teoria i praktyka, PIW, Warszawa 1983.
• Habermas J., Modernizm – niedokończony projekt, [w:] Postmodernizm. Antologia przekładów, Wydawnictwo Baran i Suszyński, Kraków 1998.
• Habermas J., Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej, PWN, Warszawa 2007.
• Hegel G. W. H., Wykłady z filozofii dziejów, t. 2, PWN, Warszawa 1958.
• Hobbes T., O człowieku, [w:] Elementy filozofii, t. 2, PWN, Kraków 1956.
• Horkheimer M., Adorno T., Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne, Warszawa 1994.
• Iwaszkiewicz J., Dzienniki 1966–1963, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2010.
• James W., Pragmatyzm: nowe imię paru starych stylów myślenia, „KR”, Warszawa 1978.
• Kant I., Krytyka czystego rozumu, t. 2, PWN, Warszawa 1986.
• Keane J., The Global Civil Society, Cambridge University Press, Cambridge 2003.
• Król M., Europa w obliczu końca, Wydawnictwo Czerwone i Czarne, Warszawa 2012.
• Kymlicka W., Współczesna filozofia polityczna, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2009.
• Le Bon G., Psychologia tłumu, PWN, Warszawa 1986.
• Locke J., Dwa traktaty o rządzie, PWN, Warszawa 1992.
• Lyotard J. F., Kondycja ponowoczesna, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 1997.
• Mill J. S., O wolności, [w:] Utylitaryzm. O wolności, Wydawnictwo Akme, Warszawa 1959.
• Nietzsche F., Narodziny tragedii albo Grecy i pesymizm, Wydawnictwo Baran i Suszyński, Kraków 2001.
• Nietzsche F., Zmierzch bożyszcz, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2004.
• Oakeshott M., Wieża Babel i inne eseje, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 1999.
• Ortega y Gasset J., Bunt mas i inne pisma socjologiczne, PWN, Warszawa 1982.
• Pascal B., Myśli, Pax, Warszawa 1977.
• Ruddick S., Remarks on the Sexual Politics of Reason, [w:] E. Kittay, D. Mayers, Women and Moral Theory, Powman and Litthfield, Savage 1987.
• Spinoza, Traktaty, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2003.
• Taylor Ch., Kiedy mówimy: społeczeństwo obywatelskie, [w:] Europa i społeczeństwo obywatelskie, (red.) K. Michalski, Znak, Kraków 1994.
• Tocqueville de A., O demokracji w Ameryce, Znak, t. 1, Kraków–Warszawa 1996.
• Walzer M., Społeczeństwo obywatelskie i państwo, [w:] Polityka i namiętność. O bardziej egalitarny liberalizm, Muza SA, Warszawa 2006.
• Walzer M., Spór o społeczeństwo obywatelskie, [w:] Ani książę, ani kupiec – obywatel: idea społeczeństwa obywatelskiego w myśli współczesnej, (red.) J. Szacki, Znak, Kraków 1997.
• Weber M., Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, PWN, Warszawa 2002.
• Weber M., O niektórych kategoriach socjologii rozumiejącej, [w:] Z. Krasnodębski, M. Weber, Wiedza Powszechna, Warszawa 1999.
• Winterson J., Dyskretne symetrie, Rebis, Poznań 2010.

Identyfikatory

Biblioteka Nauki

40570373