Resistance in the borderland: The expeditions of prince Casimir and prince John I Albert into the Kingdom of Hungary and the fates of their allies

• Autorzy: Pavol Maliniak

Abstrakty

EN

While the expeditions of prince Casimir and later prince John I Albert took place in different political situations, they share some similarities. Both military campaigns had the same background in the regions of north-eastern Hungary. The study focuses on the power support of two members of the Jagiellonian dynasty in Hungary. Prince Casimir’s expedition of 1471–1472 and Prince John I Albert’s expedition of 1490–1492 were characterised by continuous Hungarian support. Due to intensive contacts in the borderlands, the Polish party was supported by members of several generations of the magnate families, as well as local landowners. The Jagiellonians were mainly supported by the Rozgonyi and Perényi families in the regions of Šariš and Zemplín. The reasons for this multi-generational support can be attributed to the proximity of the magnates and their estates to Poland, and in the personal, economic and cultural ties in the borderlands. It is significant that, despite the failure of the expeditions, the rebellious magnate families were not stripped of their status, unlike lower-ranking nobles.

Słowa kluczowe

PL

najazdy książąt jagiellońskich; Węgry w drugiej połowie XV w.; poparcie dla polityki polskiej wśród szlachty węgierskiej

EN

invasions of the Jagiellonian princes; support for Polish politics among Hungarian nobility; Hungary in the second half of the 15 th century

• Wydawca: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Czasopismo: Historia Slavorum Occidentis
• Rocznik: 2024
• Numer: 3(42)
• Strony: 77-98

Daty

wydano

2024

Twórcy

autor

Pavol Maliniak

• Matej Bel University

Bibliografia

• Magyar Nemzeti Levéltár Országos Levéltára [National Archives of Hungary, State Archive] Budapest, Diplomatikai fényképgyűjtemény [Collection of Diplomatic Photographs], Diplomatikai levéltár [Collection of Diplomatics]
• Štátny archív v Banskej Bystrici, Pracovisko Archív Banská Štiavnica [State Archive in Banská Bystrica, Branch Archive of Banská Štiavnica], Magistrát mesta Banská Štiavnica [Municipality of the Banská Štiavnica]
• A Podmanini Podmaniczky-család oklevéltára 1, ed. by I. Lukinich, Budapest 1937
• Archiv český čili staré písemné památky české i morawské 5, ed. by F. Palacký, Praha 1862
• Archiv český čili staré písemné památky české i morawské 6, ed. by F. Palacký, Praha 1872
• A Szapolyai család oklevéltára 1, ed. by T. Neumann, Budapest 2012
• Bonfinis Antonius de, Rerum Ungaricarum decades. Tomus 4. Pars 1, ed. by I. Fógel, B. Iványi, and L. Juhász, Budapest 1941
• Codex diplomaticus regni Poloniae et magni ducatus Litvaniae 1, ed. by M. Dogiel, Vilnae 1758
• Codex epistolaris saeculi decimi quinti 3, ed. by A. Lewicki, Kraków 1894
• Decreta regni Hungariae: Gesetze und Verordnungen Ungarns 1458–1490, ed. by G. Bónis, F. Döry, G. Érszegi, and S. Teke, Budapest 1989
• Diplomatarium comitatus Sarosiensis, ed. by C. Wagner, Posonii–Cassoviae 1780
• Dlugossius Joannes, Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae. Lib. 12, ed. by K. Baczkowski, Kraków 2005
• Documenta ad res Poloniae pertinentia, quae in archivis veteris regni Hungariae asservantur 2 (documenta ex annis 1451–1480), ed. by S.A. Sroka, Kraków 2000
• Documenta ad res Poloniae pertinentia, quae in archivis veteris regni Hungariae asservantur 3 (documenta ex annis 1481–1500), ed. by S.A. Sroka, Kraków 2003
• Epistolae procerum regni Hungariae 1, ed. by G. Pray, Posonii 1806
• Eschenloer Peter, Geschichte der Stadt Breslau: Teilband 2. Chronik ab 1467, ed. by G. Roth, Münster–New York–München–Berlin 2003
• Historia critica regum Hungariae stirpis mixtae. Tomulus 8. Ordine 15, ed. by S. Katona, Colotzae 1792
• Hunyadiak kora Magyarországon 12, ed. by J. Teleki, Pest 1857
• Magyarország primása. Közjogi és történeti vázolat. 2: Oklevelek, ed. by J. Török, Pest 1859
• Okmányok a kellemesi Melczer család levéltárából, ed. by I. Melczer, Budapest 1890
• Sprawozdanie z poszukiwań na Węgrzech dokonanych z ramienia Akademii umiejętności, ed. by W. Baran, J. Dąbrowski, J. Łos, J. Ptaśnik, and S. Zachorowski, Kraków 1919
• Stredoveké české listiny, ed. by Š. Kniezsa, Budapest 1952
• Thurocz Johannes de, Chronica Hungarorum 1. Textus, ed. by E. Galántai, and J. Kristó, Budapest 1985
• Urkundliche Nachträge zur österreichisch-deutschen Geschichte im Zeitalter Kaiser Friedrich III., ed. by A. Bachmann, [in:] Fontes rerum Austriacarum. Diplomataria et acta, 2/46, Wien 1892
• Baczkowski K., Habsburgowie i Jagiellonowie w walce o Węgry w latach 1490–1492, Oświęcim 2014
• Baczkowski K., Między czeskim utrakwizmem a rzymską ortodoksją czyli Walka Jagiellonów z Maciejem Korwinem o koronę czeską w latach 1471–1479, Oświęcim 2014
• Baczkowski K., Polska i jej sąsiedzi za Jagiellonów, Kraków 2012 Engel P., Középkori magyar genealógia, CD-ROM, Budapest 2001
• Fraknói V., Vitéz János esztergomi érsek élete, Budapest 1879
• Homoľa T., S kráľom alebo proti kráľovi? Sprisahanie voči Matejovi Korvínovi v roku 1471, Historický časopis 68 (2020), no. 2, pp. 221–247
• Horváth R., Itineraria regis Matthiae Corvini et reginae Beatricis de Aragonia (1458–[1476] –1490, Budapest 2011
• Hudáček P., Makovica/Zborov, [in:] Stredoveké hrady na Slovensku: Život, kultúra, spoločnosť, ed. by D. Dvořáková, Bratislava 2017, pp. 344–348
• Hudáček P., Šebeš/Podhradík, [in:] Stredoveké hrady na Slovensku: Život, kultúra, spoločnosť, ed. by D. Dvořáková, Bratislava 2017, pp. 395–397
• Huszti J., Janus Pannonius, Pécs 1931
• Kalous A., Matyáš Korvín (1443–1490): Uherský a český král, České Budějovice 2009
• Kubinyi A., Két sorsdöntő esztendő (1490–1491), Történelmi Szemle 33 (1991), no. 12, pp. 1– –54
• Kubinyi A., Matthias Corvinus: Die Regierung eines Königreichs in Ostmitteleuropa 1458–1490, Herne 1999
• Kubinyi A., Residenz- und Herrschaftsbildung in Ungarn in der zweiten Hälfte des 15. Jahrhunderts und am Beginn des 16. Jahrhunderts, [in:] Fürstliche Residenzen im spätmittelalterlichen Europa, ed. by H. Patze, and W. Paravicini, Sigmaringen 1991, pp. 421–462
• Kuzmová S., The memory of the Jagiellonians in the Kingdom of Hungary, and in Hungarian and Slovak national narratives, [in:] Remembering the Jagiellonians, ed. by N. Nowakowska, London–New York 2019, pp. 71–100
• Kuzmová S., Rodinné stretnutia a dynastické summity Jagelovcov koncom 15. a začiatkom 16. storočia, [in:] Prelomové obdobie dejín (Politika, spoločnosť, kultúra v roku 1515), ed. by E. Frimmová, Bratislava 2017, pp. 43–60
• Magdoško D., Čičava, [in:] Stredoveké hrady na Slovensku: Život, kultúra, spoločnosť, ed. by D. Dvořáková, Bratislava 2017, pp. 280–282
• Magdoško D., Skrabské, [in:] Stredoveké hrady na Slovensku: Život, kultúra, spoločnosť, ed. by D. Dvořáková, Bratislava 2017, pp. 377–378
• Maliniak P., Spojenci a protivníci Jagelovcov. O niektorých účastníkoch zápasu medzi Vladislavom a Jánom Albrechtom v Uhorsku v rokoch 1490–1492, [in:] Jagiellonowie i ich świat: Centrum a peryferie w systemie władzy Jagiellonów, ed. by B. Czwojdrak, J. Sperka, and P. Węcowski, Kraków 2018, pp. 101–112
• Matić T., Bishop John Vitez and Early Renaissance Central Europe, Leeds 2022
• Nehring K., Matthias Corvinus, Kaiser Friedrich III. und das Reich: Zum hunyadisch-habsburgischen Gegensatz im Donauraum, München 1989
• Neumann T., A kassai hadjárat. II. Ulászló zsoldosserege és a Lengyelek elleni harc (1490–1491), [in:] Elfeledett háborúk. Középkori csaták és várostromok (6–16. század), ed. by L. Pósán, and L. Veszprémy, Budapest 2016, pp. 363–397
• Neumann T., A zavaros idők Szabolcs, Szatmár és Bereg megyékben (1490–1492), [in:] Az ecsedi Báthoriak a XV–XVII. században, ed. by S. Szabó, and N.C. Tóth, Nyírbátor 2012, pp. 93–104
• Neumann T., Várat vennék, de miből? Perényi Imre szerzeményei az 1490-es években, A nyíregyházi Jósa András Múzeum Évkönyve 49 (2017), no. 1, pp. 91–112
• Papée F., Jan Olbracht, second edition, Kraków 1999
• Prochaska A., Wyprawa św. Kazimierza na Węgry (1471–1474), Ateneum Wileńskie 1 (1923), pp. 10–28
• Székely Gy., A rendek válaszúton: a dinasztiaváltás harcai 1490–1492-ben, Hadtörténelmi Közlemények 116 (2003), no. 2, pp. 427–462
• Tóth N.C., Horváth R., Neumann T., Pálosfalvi T., Magyarország világi archontológiája 1458–1526. 1: Főpapok és bárók, Budapest 2017
• Tóth N. C., Horváth R., Neumann T., Pálosfalvi T., Kovács A. W., Magyarország világi archontológiája 1458–1526. 2: Megyék, Budapest 2017
• Tringli I., Hunyadi Mátyás és a Perényiek, Levéltári Közlemények 63 (1992), no. 1–2, pp. 75–192
• Uličný F., Poľské vojenské vpády na Slovensko v druhej polovici 15. storočia, Historické štúdie 15 (1970), pp. 253–262
• Żabiński G., Działalność braci Piotra i Mikołaja Komorowskich na Górnych Węgrzech w okresie rządów Macieja Korwina, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne 128 (2001) pp. 79–92

Identyfikatory

DOI

10.15804/hso240303

Biblioteka Nauki

53350434