Tempo wypowiedzi osób niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu umiarkowanym (w odniesieniu do normy i niepełnosprawności intelektualnej w stopniu lekkim)

• Autorzy: Michalik Mirosław , Milewski Stanisław , Kaczorowska-Bray Katarzyna , Solak Anna

Warianty tytułu

EN

The pace of speech of people with a moderate intellectual disability (as compared to the people within the intellectual norm and with a mild intellectual disability)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań nad tempem wypowiedzi uczniów szkoły specjalnej, dotkniętych niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, odniesione do grupy kontrolnej – rówieśników niedotkniętych żadnymi zaburzeniami rozwojowymi. Dodatkowo wyniki porównano z analogicznymi uzyskanymi w grupie osób niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu lekkim. Analizy wypowiedzi uczniów objęły wybrane ilościowe i jakościowe aspekty mowy. Wśród analizowanych parametrów znalazły się: liczba sylab i głosek użytych w trzydziestosekundowym fragmencie wypowiedzi, liczba pauz wraz z ich charakterystyką, a także procentowy udział pauz w wypowiedzi. W celu weryfikacji hipotez badawczych uzyskany materiał językowy poddano analizom statystycznym.

EN

This article presents the results of the research into the pace of speech of students with a moderate intellectual disability as compared to their peers without any disabilities. Additionally, the results were also compared to a study of a group of students with a mild intellectual disability. Both quantitative and qualitative aspects of speech were analysed. The analysed criteria included: the number of syllables and phones used in the 30 seconds-long utterances, the number of pauses made and their characteristics and the percentage of the pauses within the utterance. The material obtained in the research was subsequently analysed using statistical methods.

Słowa kluczowe

PL

tempo wypowiedzi; niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym niepełnosprawność intelektualna w stopniu lekkim; oligofazja

EN

pace of speech; moderate intellectual disability; mild intellectual disability; oligophasia,

• Wydawca: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Czasopismo: Prace Językoznawcze
• Rocznik: 2020
• Numer: XXII/2
• Strony: 143–157

Twórcy

autor

Michalik Mirosław

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

autor

Milewski Stanisław

• Uniwersytet Gdański

autor

Kaczorowska-Bray Katarzyna

• Uniwersytet Gdański

autor

Solak Anna

• Tarnowska Szkoła Wyższa

Bibliografia

• Błeszyński J. (2013): Niepełnosprawność intelektualna. Mowa – język – komunikacja. Czy iloraz inteligencji wyjaśnia wszystko? Gdańsk.
• Cholewiak A. (2016): Tempo wypowiedzi gimnazjalistów – pilotażowe badania ilościowo- -jakościowe. „Forum Logopedyczne” nr 24, s. 101–111.
• Cholewiak A. (2019): Tempo wypowiedzi w badaniach jakościowo-ilościowych: studium przypadku 9-letniego chłopca (w druku).
• Crystal D. (2008): A dictionary of linguistics and phonetics, 6th edition. Oxford.
• Gałkowski T. (1979): Dzieci specjalnej troski. Psychologiczne podstawy rehabilitacji dzieci opóźnionych umysłowo. Warszawa.
• Grabias S. (2012): Teoria zaburzeń mowy. Perspektywy badań, typologie zaburzeń, procedury postępowania logopedycznego. [W:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Red. S. Grabias, M. Kurkowski. Lublin, s. 16–69.
• Jęczeń U. (2015): Postępowanie logopedyczne w przypadku oligofazji. [W:] Standardy postępowania logopedycznego. Podręcznik akademicki. Red. S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak. Lublin, s. 267–282.
• Kaczorowska-Bray K. (2012): Zaburzenia komunikacji językowej w grupie osób z niepełnosprawnością
• intelektualną. [W:] Diagnoza i terapia logopedyczna osób z niepełnosprawnością intelektualną. Red. J. Błeszyński, K. Kaczorowska-Bray. Gdańsk, s. 36–64.
• Kaczorowska-Bray K. (2017): Kompetencja i sprawność językowa dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu znacznym, umiarkowanym i lekkim. Gdańsk.
• Lovit A. (2014): Acquired motor speech disorders. [W:] The Cambridge handbook of communication disorders. Red. L. Cummings. Cambridge, s. 400–418.
• Maulik P. K., Harbour C. K. (2011): Epidemiology of intellectual disability. [W:] International encyclopedia of rehabilitation. Red. J. H. Stone, M. Blouin, http://cirrie.buffalo.edu/ encyclopedia/en/article/144/.
• Michalik M. (2011): Kompetencja składniowa w normie i w zaburzeniach. Ujęcie integrujące. Kraków.
• Michalik M., Cholewiak A. (2017): Tempo wypowiedzi w oligofazji. „Logopedia”. T. 46, s. 227–242.
• Michalik M., Cholewiak A., Jagiełowicz W. (2016): Niemówienie, milczenie, przemilczenie, pauza, czyli wielkie nic w teorii i praktyce logopedycznej. [W:] Problemy badawcze i diagnostyczne w logopedii. Red. I. Jaros, R. Gliwa. Łódź, s. 79–93.
• Milewski S. (2017): Tempo mówienia, <http://www.encyklopedialogopedii.pl/tiki-index.php?-page=TEMPO+M%C3%93WIENIA>, dostęp: 21.11.2017.
• Śniatkowski S. (2002): Milczenie i pauza w gramatyce nadawcy i odbiorcy. Ujęcie lingwoedukacyjne. Kraków.
• Tarkowski Z. (2003): Zaburzenia mowy dzieci upośledzonych umysłowo. [W:] Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. T. 2. Red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska. Opole, s. 203–209.
• Tarkowski Z. (2005): Mowa osób upośledzonych umysłowo i jej zaburzenia. [W:] Podstawy neurologopedii. Podręcznik akademicki. Red. T. Gałkowski, E. Szeląg, G. Jastrzębowska. Opole, s. 553–605.
• Woźniak T. (2012): Niepłynność mówienia. [W:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Red. S. Grabias, M. Kurkowski. Lublin, s. 549–565.
• Wysocka M. (2012): Zaburzenia prozodii mowy. [W:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Red. S. Grabias, M. Kurkowski. Lublin, s. 165–184.
• Zyss T., Zięba A. (2015): Tempo mówienia – kilka uwag z psychiatrycznego punktu widzenia. „Neurolingwistyka Praktyczna” nr 1, s. 15–26.