Warianty tytułu
Walenty Barczewski’s arguments for the Polishness of southern Warmia in the second half of the 19th century (based on the work Kiermasy na Warmii)
Języki publikacji
Abstrakty
The article presents Priest Walenty Barczewski’s arguments for the Polishness of southern Warmia, which belonged to the Prussian partition in the second half of the 19th century. At that time Warmia saw intensifying nationalistic anatagonisms and at the same time the sense of separateness of Warmians from the Catholic German and Masurian population began to develop. The rise of the national consciousness and the conviction about Warmia’s historical and cultural connection with Poland and the Polish nation was embraced by Priest W. Barczewski, which found confirmation in his work Kiermasy na Warmii. For Walenty Barczewski Polishness was linked to belonging to “the ancient Polish population” and the attachment of the people to the Catholic religion, which was identified with Polishness. He emphasized the Polishness of Warmia’s dialect, pointed out traditional Polish hospitality and the cultural experiences encoded in the language of Warmia’s inhabitatnts, which were close to the experiences of the Polish people.
W artykule przedstawiono argumenty księdza Walentego Barczewskiego (1856–1928) świadczące o polskości Warmii, która od pokoju toruńskiego 1446 r. aż do pierwszego rozbioru Polski w 1772 r. była częścią Królestwa Polskiego. Warmia w wyniku rozbiorów Polski została włączona do Niemiec. Podstawą artykułu jest utwór Kiermasy na Warmii napisany przez W. Barczewskiego, wydany po raz pierwszy w 1883 r. pod tytułem O kiermasach na polskiej Warmii. Analizowany w artykule materiał został wypisany z utworu Barczewskiego Kiermasy na Warmii wydanego w 1984 r. oraz z wydania z 1923 r. Poszukując w utworze Barczewskiego dowodów świadczących o polskości Warmii, zwrócono uwagę na wypowiedzenia i wyrażenia zawierające formy gramatyczne leksemów: Polska, polski, polszczyć, polszczyzna, polskość, polsko-wiarmijski, po polsku, polskie nazwy miejscowe i osobowe. Z tekstu wypisano zdania zawierające te leksemy i podzielono ze względu na zawartą w nich tematykę. Pozwoliło to wyodrębnić takie argumenty świadczące o polskości, jak: związki historyczne i osadnicze z Polską, właściwe Polakom przywiązanie do religii katolickiej, zachowanie polskiej gwary, gościnność mieszkańców i polskie obyczaje kulturowe zakodowane w języku. W drugiej połowie XIX w. nasiliły się na terenie południowej Warmii antagonizmy narodowościowe, a jednocześnie zaczęło kształtować się poczucie odrębności polskich mieszkańców Warmii od katolickiej ludności niemieckiej i Mazurów. Znalazło to wyraz w utworze Barczewskiego.
Czasopismo
Rocznik
Numer
Strony
21–34
Opis fizyczny
Twórcy
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.mhp-f4b48a1e-b7ac-4c9f-973a-916a553f6940
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.