Transgresja w mistyce oblubieńczej Bernarda z Clairvaux

• Autorzy: Tichy Rafał

Warianty tytułu

EN

Transgression in the Spousal Love of Bernard of Clairvaux

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia cechy charakterystyczne mistyki oblubieńczej Bernarda z Clairvaux. Zwraca zaś szczególną uwagę na mało dotąd eksponowaną przez badaczy jej cechę jaką jest jej zuchwałość i w konsekwencji transgresyjność. To w jej imię oblubienica z Pieśni nad pieśniami przekracza normy społeczne odgradzające ją od Oblubieńca, dusza w swym dążeniu do jedności z Bogiem przekracza granice swej stworzonej natury, a mistyk podważa zasady klasycznej metafizyki.

EN

The essay presents a characteristic of Bernard of Clairvaux’s nuptial mysticism. It addresses especially its audacity and resulting transgressiveness, a feature rarely exposed by scholars. It is for the sake of her Bridegroom that he bride in the Song of Songs transgresses social norms that separate her from the Bridegroom, the soul in its pursuit of unity with God transcends the boundaries of her created nature, and the mystic defies the principles of classical metaphysics.

Słowa kluczowe

PL

mistyka oblubieńcza; przebóstwienie; transgresja

EN

nuptial mysticism; deification; transgression

• Wydawca: Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
• Czasopismo: Edukacja Filozoficzna
• Rocznik: 2021
• Numer: 72
• Strony: 239-276

Twórcy

autor

Tichy Rafał

Bibliografia

• Arystoteles, Fizyka, tłum. K. Leśniak, w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, Warszawa 1990 t. 2, s. 24-204.
• Arystoteles, Metafizyka, tłum. K. Leśniak, w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, Warszawa 1990 t. 3.
• Atanazy z Aleksandrii, O wcieleniu Słowa, tłum. M. Wojciechowski, Warszawa 1998.
• Bardy G., Divinisation. Chez les Pères Latin, w: Dictionnaire de spiritualité ascétique et mystique, t. 3, kol. 1389–1398.
• Bernard z Clairvaux, Kazania o Najświętszej Maryi Pannie, tłum. I. Bobicz, Warszawa 2000.
• Bernard z Clairvaux, O miłowaniu Boga i inne traktaty, tłum. S. Kiełtyka, Poznań 2000
• Bernard z Clairvaux, Sancti Bernardi Opera, 8 t., ed. J. Leclercq, H. M. Rochais i C. H. Talbot, Editiones Cistercienses, Romae 1957-1977.
• Coune M., Grace de la Transfiguration d’apres les Peres d’Occident, Bellefontaine 1990.
• Crouzel H., Orygenes, tłum. J. Margański, Bydgoszcz 1996.
• Déchanet J. M., Amor ipse intellectus est, w: „Revue du moyen âge latin” 1, 1945, s. 349-374.
• Delfgaauw P. P., La nature et les degrés de l’amour selon saint Bernardi, w: Saint Bernard théologien. Actes du congrès de Dijon. 15-19 septembre 1953, „Analecta Sacri Ordinis Cisterciensis”9 (1953), Romae 1953, s. 234-252.
• Fracheboud M. A., Divinisation. Auteurs monastique du 12e siècle, w: Dictionnaire de spiritualité ascétique et mystique, t. 3, kol. 1399-1431.
• Gilson E., Duch filozofii średniowiecznej, tłum. J. Rybałt, Warszawa 1958.
• Gilson E., La théologie mystique de saint Bernard, Paris 1934.
• Grzegorz z Nyssy, O stworzeniu człowieka, tłum. M. Przyszychowska, Kraków 2006.
• Hadot P., Teologia, egzegeza, objawienie i Pismo w filozofii greckiej, w: Platon, Eutyfron, Warszawa 2015, s. 284-315.
• Halflants A.C., La doctrine spirituelle de S. Bernard, „Collectanea Cisterciensia” 37 (1975), cz. I, s. 227-249; 38 (1976) cz. II, s. 40-59; cz. III, s. 134-146.
• Jaeger w., Paideia, tłum. M. Plezia i H. Bednarek, Warszawa 2001.
• Javelet R., Image et ressemblance au douzième siècle. De saint Anselme à Alain de Lille, Paris 1967.
• Kirk G.S., Raven J.E., Schofield M., Filozofia przedsokratejska, tłum. J. Lang, Warszawa 1999.
• Leclercq J., La spiritualité du moyen âge. De saint Grégoire à saint Bernard, w: Histoire de la spiritualité chrétienne, t. 2, Paris 1961, s. 11-272.
• Leclercq J., S. Bernard et la théologie monastique du XII e siècle, w: Saint Bernard théologien. Actes du congrès de Dijon. 15-19 septembre 1953, „Analecta Sacri Ordinis Cisterciensis” (1953), Romae 1953, s. 7-23.
• Louth A. Początki mistyki chrześcijańskiej, tłum. H. Bednarek, Kraków 1997.
• Mascall E. L., Otwartość bytu, tłum. S. Zalewski, Warszawa 1988.
• Matter E. Ann., The Voice of My Beloved. The Song of Songs in Western Medieval Christianity, University of Pennsylvania 1992.
• Orygenes, Komentarz do Pieśni nad pieśniami, Prol. 4, tłum. S. Kalinkowski, Kraków 1994.
• Places E. des, Divinisation. Pensée religieuse des Grecs, w: Dictionnaire de spiritualité ascétique et mystique, t. 3, kol. 1370–1375
• Reale G., Historia filozofii starożytnej, tłum. E.I. Zieliński, Lublin 1999.
• Robertson D., Lectio Divina. The Medieval Experience of Reading, Cistercian Publications 2011.
• Standaert M., La doctrine de l’image chez Saint Bernard, „Ephemerides Theologicae Lovaniensis”, 23, Louvain 1947, s. 70-129.
• Ślaski S., Zachowania transgresyjne – próba psychologicznego pomiaru, „Przegląd Psychologiczny”, 2010, t. 53, nr. 4, s. 401-416.
• Taubes J., Hegel, „Kronos” 2014, nr 4, s. 133-137.
• Tichy R., Idea transformacji natury ludzkiej w myśli patrystycznej i średniowiecznej: w: Fenomen tego, co nadchodzi, Poznań 2020, s, 103-125.
• Tichy R., Mistyczna historia człowieka według Bernarda z Clairvaux, Poznań 2011.