Motywy i zakres wykorzystania metod monitorowania makrootoczenia przez przedsiębiorstwa w Polsce

• Autorzy: Agata Sierpińska-Sawicz , Andrzej Niemiec

Warianty tytułu

Methods of Monitoring the Macro Environment by Companies in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Makrootoczenie staje się coraz bardziej złożone i dynamiczne w wyniku globalizacji i uwarunkowań geopolitycznych. Narzuca to przedsiębiorstwom konieczność analizowania parametrów tego otoczenia, aby mogły sprostać nasilającej się konkurencji. W badaniach podjęto próbę ustalenia czy przedsiębiorstwa monitorują otoczenie, jakimi przy tym kierują się motywami oraz jakie stosują metody badania. Badania wykazały, że podmioty gospodarcze pozyskują informacje o makrootoczeniu dla celów budżetowania i planowania oraz racjonalizacji podejmowanych decyzji biznesowych. Wykorzystują równocześnie kilka metod badawczych rzadziej jednak stosują zaawansowane modele badania makrootoczenia. Przedsiębiorstwa międzynarodowe szerzej monitorują makrootoczenie niż podmioty krajowe. Wydaje się, że jest to spowodowane złożonością i zróżnicowaniem warunków kulturowych, ekonomicznych i prawnych poszczególnych krajów. Ustalono ponadto, że wielkość przedsiębiorstwa nie ma większego wpływu na zakres badań i stosowane metody analizy. (abstrakt oryginalny)

EN

The macro-environment is becoming increasingly complex and dynamic as a result of globalisation and geopolitical considerations. This imposes on companies the need to analyse the parameters of this environment in order to cope with increasing competition. The research attempted to establish whether companies monitor the environment, what their motives are in doing so, and what research methods they use. The research has shown that businesses obtain information about the macro-environment for budgeting and planning purposes and to rationalise their business decisions. They use several research methods at the same time, but less frequently use advanced models for studying the macro-environment. Multinational companies monitor the macro-environment more extensively than domestic entities. This seems to be due to the complexity and diversity of cultural, economic and legal conditions of individual countries. Furthermore, it was found that the size of the company does not have a major impact on the scope of research and the methods of analysis used. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Otoczenie przedsiębiorstwa; Analiza otoczenia konkurencyjnego; Ocena otoczenia biznesu

EN

Enterprise environment; Competitive environment analysis; Business environment assessment

• Czasopismo: Przegląd Organizacji
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 4
• Strony: 61-72

Twórcy

autor

Agata Sierpińska-Sawicz

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

autor

Andrzej Niemiec

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• [1] Adamkiewicz H.W. (2018), Koncepcja międzynarodowej konkurencyjności makrootoczenia przedsiębiorstw, "Przedsiębiorstwo we współczesnej gospodarce- teoria i praktyka", Nr 4, s. 64-74.
• [2] Adeoye-Olatunde O.A., Olenik, N.L. (2021), Research and Scholarly Methods: Semi-structured Interviews, "Journal of the American College of Clinical Pharmacy", No 4, Vol 10, pp. 1358-1367.
• [3] Antonowicz P., Antonowicz A., Skrzyniarz P., Pusiewcz M. (2018), Integracja metodyczna PEST i SWOT w przeglądzie pakietu strategicznego na przykładzie spółki z sektora gazu ziemnego w Polsce - perspektywa strategiczna, "Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance", Vol. 16, No. 4/2, s. 5-21.
• [4] Baker M.J. (2014), Marketing Strategy and Management, 5th Ed., Palgrave Macmillan, London.
• [5] Budzik T., Zachorowska A. (2016), Rola otoczenia w strategii organizacji, "Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarzadzanie", Nr 24, t. 1, s. 90-98.
• [6] Budzik T. (2018), Otoczenie ekologiczne i społeczne jako elementy makrootoczenia kształtujące funkcjonowanie przedsiębiorstw komunikacji samochodowej, "Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie", Nr 4, s. 93-104.
• [7] Cheda J. (2023), Otoczenie organizacji jako czynnik wspierający jej skuteczność, "Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie", Nr 1(36), s.13 -22.
• [8] Ciechanowski Z., Majkowska J., Załoga W. (2018), Wpływ otoczenia na funkcjonowanie organizacji, "Nowoczesne Systemy Zarządzania", Nr 14, z.13, s. 45 -58.
• [9] Cyfert S., Krzakiewicz K. (2014), Wpływ mechanizmów odnowy organizacyjnej na skuteczność zmian w modelach biznesu polskich przedsiębiorstw, [w:] A.Stabryła, T. Małkus (red.), Strategie zarządzania organizacjami w społeczeństwie informacyjnym, Fundacja UE w Krakowie, Kraków, s. 13-23.
• [10] Ćwik B. (2018), Model uniwersalnego postrzegania otoczenia współczesnej organizacji gospodarującej, "Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej", Nr 76, s. 69 -85.
• [11] Dziubińska A. (2018), Foresight strategiczny w przedsiębiorstwach - od redukcji do absorbcji niepewności, "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", Nr 359, s. 48 -66.
• [12] Engelhardt J. (red.), (2011), Ekonomika przedsiębiorstw, CeDeWe, Warszawa.
• [13] Falencikowski T. (2018), Wykorzystanie słabych sygnałów, foresightu i ciągu zarządzania strategicznego w konfiguracji biznesu przyszłości, "Studia i Prace Kolegium Zarzadzania i Finansów", Nr 165, s. 171-182.
• [14] Gierszewska G., Romanowska M. (2017), Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa.
• [15] Głód G., Raczyńska E. (2022), Wpływ luzów organizacyjnych na konkurencyjność przedsiębiorstw z uwzględnieniem moderacji otoczenia, "Przegląd Organizacji", Nr 10, s. 3-10.
• [16] Głód G., Wronka-Pośpiech M. (2022), Dopasowanie strategiczne a konkurencyjność firm z sektora MSP - moderująca rola otoczenia, "Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów", Nr 184, s. 49-64.
• [17] Gołębiowski T. (2001), Zarządzanie strategiczne, Difin, Warszawa.
• [18] Griffin R.W. (2018), Podstawy zarządzania organizacjami, WN PWN, Warszawa.
• [19] Hadrian P. (2006), Analiza otoczenia dalszego przedsiębiorstwa, "Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie", Nr 720, s. 7-22.
• [20] Hans V.B. (2018), Business Environment - Conceptual Framework and Policies, "International Educational Scientific Research Journal" Vol. 4, No. 3, s. 68-74
• [21] Jelonek D. (2009), Strategiczna harmonizacja monitorowanie otoczenia i technologii informacyjnej w przedsiębiorstwie. Studium metodologiczno-empiryczne, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa.
• [22] Jędrzejczyk M., Komorowska N. (2013), Wewnętrzne i zewnętrzne determinanty zmian zachodzących w firmach sektora MSP, [w:] M. Matejun, K. Szymańska. (red.), Perspektywy rozwoju przedsiębiorczości w warunkach niepewności i ryzyka, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź, s. 26-36.
• [23] Johnson G., Whittington R., Scholes K., Angwin D., Regnẻr P. (2017), Exploring Strategy. Text and Cases. Eleventh Edition, Pearson, Harlow.
• [24] Kłysik-Uryszek A., Kuna-Marszałek A., Wieloch J. (2020). Badanie rynków zagranicznych w procesie internacjonalizacji przedsiębiorstw, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• [25] Kot J., Kraska E. (2018), Ocena konkurencyjności polskich regionów oparta na metodzie M.E. Portera, "Prace Naukowe Uniwersytety Ekonomicznego we Wrocławiu", Nr 527, s. 148-159.
• [26] Li D., Liu J. (2014), Dynamic Capabilities, Environmental Dynamism, and Competitive Advantage: Evidence from China, "Journal of Business Research", Vol. 67, No. 1, pp. 2793-2799.
• [27] Małkowska-Borowczyk M. (2011), Otoczenie jako źródło problemów i presji na strategicznych przedsiębiorstw, [w:] E. Urbanowska-Sojkin (red.), Podstawy wyborów strategicznych w przedsiębiorstwach, PWE, Warszawa, s. 115-165.
• [28] Matejun, M., Nowicki, M. (2013), Organizacja w otoczeniu - od analizy otoczenia do dynamicznej lokalizacji, [w:] A. Adamik (red.), Nauka o organizacji. Ujęcie dynamiczne, Oficyna A Wolters Kluwer business, Warszawa, s. 152-221.
• [29] Mączyńska E., Okoń-Horodyńska E. (2020), Przedsiębiorstwo i jego otoczenie w obliczu czwartej rewolucji przemysłowej - wyzwania, szanse i zagrożenia, "Przegląd Organizacji", Nr 1, s. 9-21.
• [30] Miszewska E., Niedostatkiewicz M. (2020) Dobór analizy strategicznej przedsięwzięć budowlanych w aspekcie zrównoważonego rozwoju, "Przegląd Budowlany", Nr 6, s. 24-28.
• [31] Obłój K. (2007), Strategia organizacji. W poszukiwaniu trwałej przewagi konkurencyjnej. PWE, Warszawa.
• [32] Płoszajski P. (2008), Współczesne otoczenie organizacji, [w:] M. Strużycki (red.), Podstawy zarządzania, Wydawnictwo SGH w Warszawie, Warszawa, s. 67-84.
• [33] Skowronek-Mielczarek A. (2015), Zmiany zachowań małych i średnich przedsiębiorstw w okresie spowolnienia gospodarczego, Oficyna Wydawnicza, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
• [34] Sopińska A. (2022), Percepcja otoczenia zewnętrznego a strategia innowacji, "Przegląd Organizacji", Nr 2, s. 3-11.
• [35] Stańczyk-Hugiet E. (2009), Metody analizy strategicznej. Aspekty Utylitarne, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", Nr 63, s. 48 -57.
• [36] Steinerowska-Streb I. (2017), Otoczenie przedsiębiorstw z perspektywy nowej ekonomii instytucjonalnej, [w:] K. Jędralska, W. Dyduch (red.), Nauki o zarządzaniu. Dokonania, trendy, wyzwania, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice, s. 354- 365.
• [37] Wodarski K., Bijańska J. (2017) Scenariusze zmian otoczenia jako element badania możliwości rozwojowych przedsiębiorstwa górniczego, "Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie", Nr 1010, s. 545-556.
• [38] Wolański R. (2013), Wpływ otoczenia finansowego na konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw, Wolters Kluwer, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.33141/po.2023.04.07