Poczucie przynależności osób transseksualnych do odmiennej płci jako dobro osobiste podlegające ochronie na gruncie polskiego prawa oraz Zasad Yogyakarty

• Autorzy: Dominika Zielińska

Warianty tytułu

The Sense of Belonging of Transsexual People to a Different Sex as a Personal Good Subjected to Protection Based on Polish Law and the Yogyakarta Principles

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszej publikacji jest zobrazowanie i analiza problematyki osób transseksualnych, odczuwających potrzebę korekty płci metrykalnej i biologicznej z uwagi na zaburzenie identyfikacji płciowej. Praca stanowi polemikę z prezentowanymi w praktyce orzeczniczej poglądami, proponując jednolite i ustawowe uregulowanie sytuacji osób transpłciowych w prawie polskim, czerpiąc z dorobku spisanych w Yogyakarcie "Zasad". Jeden z głównych postulatów wynikających z niniejszej publikacji dotyczy uregulowania warunków i procedury prawnej zmiany płci, gwarantujących korzystanie przez transseksualistów z podstawowych wolności i praw na jednakowych zasadach z innymi członkami społeczeństwa. Artykuł ma przyczynić się do walki z dyskryminacją i zwiększenia świadomości społecznej polskich obywateli w zakresie transseksualności, postrzeganej stereotypowo i nieznanej większości populacji, wyłączając wąskie grono specjalistów walczących z wykluczeniem uwarunkowanym odmienną identyfikacją płciową. (abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of this publication is to show and analyse the issue of transsexual people who feel the need to reassign their sex assigned at birth and their biological sex due to a gender identity disorder. The paper is a polemic against the views presented in the case-law practice, suggesting the uniform and statutory regulation of transgender people's situation in Polish law, drawing from the achievement of the 'Principles' written in Yogya karta. One of the main postulates resulting from this publication concerns the regulation of the conditions and procedure of the legal sex transition that guarantee transsexual people the enjoyment of their fundamental rights and freedoms on equal terms with other members of society. The article is supposed to contribute to combating discrimination and increasing awareness in the area of transsexuality which is viewed stereotypically and is unknown to most people, with the exception of a small group of experts who fight against exclusion that conditioned by a different gender identity. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Tożsamość; Płeć; Regulacje prawne; Etyka

EN

Identity; Gender; Legal regulations; Ethics

• Czasopismo: Krytyka Prawa
• Rocznik: 2022
• Numer: T. 14, Nr 2
• Strony: 219-234

Twórcy

autor

Dominika Zielińska

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Bieńkowska M., Transseksualizm w Polsce. Wymiar indywidualny i społeczny przekraczania binarnego systemu płci, Białystok 2012.
• Sytuacja prawna osób transseksualnych w Polsce. Raport badań i propozycje zmian, red. W. Dynarski, K. Śmiszek, Warszawa 2013.
• Imieliński K., Zarys seksuologii i seksiatrii, Warszawa 1982.
• Imieliński K., Duko S., Przekleństwo Androgyne. Transseksualizm: mity i rzeczywistość, Warszawa 1988.
• Jackowski M., Ochrona praw nabytych w polskim systemie konstytucyjnym, Warszawa 2008.
• Dobra osobiste, red. dr hab. I. Lewandowska-Malec, Warszawa 2014
• Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych: rewizja dziesiąta
• ICD-10, Tom I, rozdział V F64, Światowa Organizacja Zdrowia, 2008.
• Oficjalny komunikat Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej dotyczący ustawy o uzgodnieniu płci, https://www.prezydent.pl/prawo/ustawy/zawetowane/art,1,ustawa--o-uzgodnieniu-plci---do-ponownego-rozpatrzenia.html (dostęp: 29.01.2021).
• Orientacja seksualna i tożsamość płciowa. Aspekty prawne i społeczne, red. R. Wieruszewski, M. Wyrzykowski, Warszawa 2009.
• Podgórski P., Znudziłem się Bogu w połowie. Skutki prawne transseksualizmu, Katowice 2009.
• Prawa osób transseksualnych. Rozwiązania modelowe a sytuacja w Polsce, red. A. Śledzińska-Simon, Warszawa 2010.
• The Yogyakarta Principles plus 10, https://yogyakartaprinciples.org/ (dostęp: 20.01.2021).
• Zasady Yogyakarty. Zasady stosowania międzynarodowego prawa praw człowieka w stosunku do orientacji seksualnej i tożsamości płciowej, red. K. Remin, Warszawa 2009.

Identyfikatory

DOI

10.7206/kp.2080-1084.532