Szkoła wartości - jak odpowiadać kanonem lektur szkolnych na potrzeby młodych ludzi

• Autorzy: Magdalena Pluskota

Warianty tytułu

School of Values - How to Respond to the Needs of Young People with the Canon of School Readings

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Tradycja i nowoczesność mogą być sobie przeciwstawne, ale mogą też nawzajem się uzupełniać. Zarówno tradycja, jak i nowoczesność wnoszą coś cennego. Pytanie o tradycję i nowoczesność w literaturze dla uczniów intensyfikuje się w ostatnich latach nie tylko w polskiej szkole. Kontakt młodego człowieka z literaturą to korzyść - książka jest źródłem nowych doświadczeń, zaspokaja i stymuluje ciekawość poznawczą, a systematyczny kontakt z tekstem literackim umożliwia lepsze rozumienie świata, siebie i rówieśników. Młodzi ludzie buntują się jednak przeciw kanonowi lektur szkolnych - uważają, że brakuje w nich akcji "tu i teraz" oraz emocji współczesnych ludzi. Młodzi nie rozumieją świata minionych wieków. Chcą czytać o ważnych problemach "swojego" świata, pragną utożsamiać się z bohaterami, którzy doświadczają tego, co oni. (abstrakt oryginalny)

EN

Tradition and modernity may be opposed to each other, but they can also complement each other. Both tradition and modernity bring something valuable. The question about tradition and modernity in literature for students has been intensifying in recent years, not only in Polish schools. A young person's contact with literature is beneficial - a book is a source of new experiences, satisfies and stimulates cognitive curiosity, and systematic contact with literary texts enables a better understanding of the world, oneself and one's peers. However, young people rebel against the canon of school reading - they believe that it lacks the "here and now" action and emotions of modern people. Young people do not understand the world of past centuries. They want to read about important problems in "their" world, they want to identify with characters who experience what they experience. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Literatura; Edukacja; System edukacji

EN

Literature; Education; Educational system

• Czasopismo: Prace Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu
• Rocznik: 2024
• Tom: 55 (2) Pedagogika, psychologia, zarządzanie i inżynieria zarządzania - interdyscyplinarność jako oś współczesności
• Strony: 391-403

Twórcy

autor

Magdalena Pluskota

• Wałbrzyska Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości

Bibliografia

• [1] Baluch A., O doświadczeniach i emocjach wspólnej lektury, w: Tyszkowa M., Żurakowski B. (red.), Obszary spotkań dziecka i dorosłego w sztuce, Poznań 1989.
• [2] Howorus-Czajka M., Kaczor K., Wierucka A., (red.) Postać ojca w najnowszej literaturze dla najmłodszych, [w:] Rodzina w świecie współczesnym, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2011.
• [3] Janus-Sitarz A., (red.) Ryzyko spotkania z Innym - niepełnosprawny we współczesnej literaturze dla dzieci, [w:] Edukacja nauczycielska wobec Innego, seria "Edukacja nauczycielska polonisty", Universitas, Kraków 2014.
• [4] Jurkszus-Tomaszewska J., Aspekty akcji wydawniczej na emigracji, (w.) Oświata, książka i prasa na obczyźnie. Prace Kongresu Kultury Polskiej, Londyn 1985.
• [5] Kalinowska-Bouvy A., Książkom, "Biuletyn Informacyjny Polskiego Stowarzyszenia Autorów, Dziennikarzy i Tłumaczy w Europie A.P.A.J.T.T.E.", nr 17, red. Agata Kalinowska-Bouvy, Bruksela, 27 września 2003.
• [6] Leszczyński G., Magiczna biblioteka. Zbójeckie księgi młodego wieku, Warszawa 2007.
• [7] Leszczyński G., Recenzja dorobku naukowego p. dr Elżbiety Kruszyńskiej i rozprawy habilitacyjnej: Między zabawą a dydaktyką. Literacka twórczość Adama Bahdaja dla dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2017.
• [8] Leszczyński G., Świerczyńska-Jelonek D., Zając M., Książka dziecięca 1990- 2005, Wydawnictwo SBP, Warszawa 2006.
• [9] Leszczyński G., Wielkie małe książki. Lektury dzieci. I nie tylko, Poznań 2015.
• [10] Olszewska B., Łucka-Zając E., (red.) Utwory literackie w wybranych współczesnych czasopismach dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym, w: "Stare" i "nowe" - czasopisma dla dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2013.
• [11] Papuzińska J., Książki, dzieci, biblioteka. Z zagadnień upowszechniania czytelnictwa i książki dziecięcej, Warszawa 1992.
• [12] Piecuch A., Szkoła XXI wieku - problemy i wyzwania, Rzeszów 2019.
• [13] Polańczyk E., Chmura czy silos? Nauczyciele wobec nowych trendów ICT, Zielona Góra 2011.
• [14] Siemieniecki B., Pedagogika kognitywistyczna. Studium teoretyczne, Kraków 2013.
• [15] Spitzer M., Cyfrowa demencja. W jaki sposób pozbawiamy rozumu siebie i swoje dzieci, Słupsk 2015.
• [16] Wierzbiański B., Prasa i książka o polskiej tematyce w Stanach Zjednoczonych, (w:) Oświata, książka i prasa na obczyźnie. Prace Kongresu Kultury Polskiej, Londyn 1985.
• [17] Wróblewska W., W kierunku dydaktyki epoki cyfrowej. Studia Dydaktyczne 26/2014.
• [18] Zabawa K., Kalejdoskop myśli, wrażeń i obrazów - małopolskie odmiany krótkiego poematu prozą, Wydawnictwo Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych "Universitas", Kraków 1999.
• [19] Zabawa K., Rozpoczęta opowieść. Polska literatura dziecięca po 1989 roku wobec kultury współczesnej, Wydawnictwo WAM, Kraków 2013.
• [20] Frentzl J., Książki. Rośnie czytelnictwo wśród polskich nastolatków, [https://trojka.polskieradio.pl/artykul/3156175,ksiazki-rosnie-czytelnictwowsrod-polskich-nastolatkow, 24.04.2023.
• [21] Matwiejuk M., Czytanie jest cudowne i konieczne. To kompetencja przyszłości, [https://www.polskieradio.pl/10/10326/artykul/3239486,czytanie-jestcudowne-i-konieczne-to-kompetencja-przyszlosci - 09.09.2023.
• [22] Morawiec B., Najpoczytniejsi autorzy w 2023 roku - ranking, [https://lus trobiblioteki.pl/2024/04/najpoczytniejsi-autorzy-w-2023-roku-ranking - 05.04.2024.
• [23] Pisarze ze starej szkoły (XXVII): Umberto Eco o czytaniu klasyków - Zacofany w lekturze [zacofany-w-lekturze.pl].
• [24] Siwek J., Włochy - III Salon Książki Polonijnej, [http://www.wspolnotapolska.org.pl/indeks.php?id=kr1019].
• [25] Zasacka Z., Czytelnictwo młodzieży szkolnej 2017, ROCZNIK BIBLIOTEKI NARODOWEJ 2020, TOM LI, s. 11-242, [https: //rocznik.bn.org.pl/upload /pdf/90455_Rocznik-51-Zasacka-s-11-242%20.pdf].