Household Savings in Poland - Size, Structure, and Main Determinants

• Autorzy: Grażyna A. Olszewska
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Household savings are major elements that determine, alongside other factors, the equilibrium in the financial market and thus in the national economy. They are an important macroeconomic variable and a potential source of investments and economic growth. They play a major role in the money circulation in the economy and create conditions for the normal functioning of both the whole market and the households themselves. Given the macro- and microeconomic significance of the savings, they are discussed at length in specialist literature. Their volume and structure are affected by a broad variety of factors, both subjective and objective, internal and external, those connected with the macro- and microenvironment (Harasim, 2010, pp. 29-30). They can be analysed from the perspective of factors determining the decisions of an individual household, where qualitative factors are important, and of macroeconomic equilibrium, where quantitative factors and conditions prevail. In the case of individual household decisions, these are inter alia financial, fiscal, economic, legal, technological, demographic, psychological, sociological, educational, and cultural factors. The literature classifies them in diverse ways, depending on criteria adopted by a given author. The major schools of economics claim economic crises are as a rule accompanied by increasing rates of household savings. This is primarily, though not exclusively, due to precautionary measures. The size and structure of household savings in Poland have changed in recent years. The pandemic experience suggests the emergence of savings which are as if forced by a reducing 'activity' of households. The war in Ukraine is an additional factor affecting not so much the volume as the structure of the savings. This paper is an attempt at answering the question to what extent these factors have determined the size and structure of household savings in Poland. The following research methods are applied: a review of literature and state of the art on household savings in the Polish economy, a diagnosis and interpretation of available data concerning the volume and structure of household savings in Poland.The statistics from Eurostat, OECD, and the Polish National Office for Statistics (GUS) and the National Bank of Poland (NBP) reports on the development of the financial market in Poland are the key sources of data for this study. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Formy oszczędzania; Oszczędności gospodarstw domowych; Aktywa finansowe; Pandemia; Wojna w Ukrainie

EN

Saving forms; Household savings; Financial assets; Pandemic; War in Ukraine

• Czasopismo: Central European Review of Economics & Finance
• Rocznik: 2023
• Numer: Vol. 45, No 4
• Strony: 110-123

Twórcy

autor

Grażyna A. Olszewska

• Kazimierz Pułaski University of Technology and Humanities in Radom, Poland

Bibliografia

• Bogacka-Kisiel E., red. (2012), Finanse osobiste. Zachowania-Produkty-Strategie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Bretyn A., (2014), Analiza preferencji w zakresie wielkości i struktury oszczędności gospodarstw domowych w Polsce, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania 35/1.
• Bywalec Cz., (2007), Konsumpcja w teorii i praktyce gospodarowania, PWN, Warszawa.
• Bywalec Cz., (2012), Ekonomika i finanse gospodarstw domowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa s. 197.
• Friedman M., (1957), A Theory of the Consumption Function, Princeton University Press, Princeton.
• Harasim J., (2010), Oszczędzanie i inwestowanie nadwyżek finansowych przez ludność, w: Oszczędzanie i inwestowanie w teorii i praktyce, PTE, Katowice.
• Kahneman D., Tversky A., (1979), Prospect Theory: An Analysis of Decision under Risk, Econometrica, 47(2), https://courses.washington.edu/pbafhall/514/514 Readings/ProspectTheory.pdf (accessed: 15.02.20023).
• Kulpaka P., (2013), Oszczędności, konsumpcja i dochody rozporządzalne gospodarstw domowych w wybranych krajach rozwiniętych i po transformacji ustrojowej, Oficyna Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
• Mennica Polska, 2023, https://www.mennica.com.pl/produkty-inwestycyjne/analiza-rynku-zlota/szczegoly-zloto-inwestycyjne/zlota-hossa.
• Musiał M., (2014), Zachowania oszczędnościowe Polaków na tle wybranych krajów Unii Europejskiej, Marketing i Rynek 8.
• Nosal-Szczygieł E., (2011), Predykcja poziomu oszczędności gospodarstw domowych na podstawie ich wielkości w latach 1999-2008, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Rytlewska G., Kłopocka A., (2011), Oszczędzanie a transfery międzypokoleniowe, Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 171.
• Samuelson P. A., Nordhaus W. D., (1997), Ekonomia, PWN Warszawa.
• Tobin J., (1979), Deficit Spending and Crowding Out in Shorter and Longer Runs, Cowles Foundation Paper 1979, No. 486, https://elischolar.library.yale.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1694&context=cowles-discussion-paper-series (accessed: 10.02.2023).
• Warneryd K. E., (2004), Psychologia i ekonomia, w: Tyszka T., red., Psychologia ekonomiczna, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Wierzbicka E., (2018), Determinanty zwiększania w Polsce oszczędności gospodarstw domowych, Zeszyty Naukowe WSH Zarządzanie, Warszawa.
• Zaleśkiewicz T., (2012), Psychologia ekonomiczna, PWN, Warszawa.
• https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-wstatystyce-publicznej/4166,pojecie.html.
• NBP, (2021), Raport o stabilności systemu finansowego, https://nbp.pl/wp-content/uploads/2022/09/rsf122021.pdf.
• NBP, (2020), Sytuacja na rynku kredytowym - wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych, https://nbp.pl/wpntent/uploads/2022/09/rynek_kredytowy_2020_2.pdf.
• NBP, (2023), Sytuacja na rynku kredytowym - wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych, https://www.nbp.pl/systemfinansowy/rynek_kredytowy_2023_1.pdf.
• NBP, (2023), Należności i zobowiązania monetarnych instytucji finansowych i banków, https://nbp.pl/statystyka-i-sprawozdawczosc/statystyka-monetarna-i-finansowa/naleznosci-i-zobowiazaniamonetarnych-instytucji-finansowych-i-bankow/.
• GUS, (2023), Produkt krajowy brutto w 2022 r. - szacunek wstępny, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-narodowe/rocznerachunki-narodowe/produkt-krajowy-brutto-w-2022-roku-szacunekwstepny,2,12.html.
• NBP (2016), Zasobność gospodarstw domowych w Polsce, Raport z badań, NBP, Warszawa.
• Polityka Insight, (2016), Prognoza majątku - jak demografia zmieni aktywa Polaków https://businessinsider.com.pl/finanse/majatek-netto-polakowraport-nbp/fsecbp1 (accessed 28.02.2023).