Czasopismo
Tytuł artykułu
Autorzy
Warianty tytułu
Selected Issues Concerning Exhumation
Języki publikacji
Abstrakty
Przedmiotem rozważań w niniejszym artykule jest wyjęcie zwłok z grobu, potocznie zwane ekshumacją zwłok, oraz różne aspekty tej czynności procesowej. Niniejszy artykuł jest pracą przekrojową, która na celu wskazanie poszczególnych elementów dotyczących różnych aspektów ekshumacji zwłok oraz dokładne rozgraniczenie tych aspektów. We wszystkich rozważanych aspektach ekshumacji istnieje jeden element wspólny - potrzeba dokonania oględzin zwłok i ich otwarcia po ich pochowaniu. Rozważania rozpocząłem od kwestii zarządzenia przez prokuratora ekshumacji zwłok. Nie oznacza to, że ekshumację przeprowadza się na podstawie zarządzenia. Decyzję w przedmiocie ekshumacji podejmuje sąd, a sąd, na podstawie art. 93 k.p.k. § 1, wydaje postanowienia. W artykule wyszczególniłem kilka aspektów, które można poruszyć, rozważając ekshumację zwłok. O aspekcie karno-procesowym ekshumacji świadczy fakt zarządzenia i obecności organu procesowego w osobie prokuratora. Z uwagi na te same regulacje określające oględziny i otwarcie zwłok, a także ekshumacje zwłok, do aspektu karno-procesowego należy zaliczyć także kwestie związane z medycyną sądową i kryminalistyką. Celem ekshumacji zwłok jest dokonanie oględzin zwłok i ich otwarcie, przeprowadzenie ekshumacji w celu przeniesienia zwłok w inne miejsce, ustalenie bądź potwierdzenie przyczyny zgonu, przeprowadzenie badania sądowo-lekarskiego, bądź też określenie ogólnych właściwości ciała (wiek, płeć). Ekshumacja zwłok to czynność, która rozpatrywana jest także w aspekcie kryminalistycznym i medyczno-sądowym. Głównym celem oględzin zwłok i ich otwarcia, dokonywanych po wyjęciu ich z grobu, jest ujawnienie i zabezpieczenie śladów biologicznych (krwi, wymiocin, kału itp.), a także dokonanie daktyloskopii zwłok, ich usytuowania i ułożenia. Taktyka dokonywania oględzin zwłok podczas ekshumacji różni się w zależności od charakteru zdarzenia, rodzaju i przyczyn śmierci. Aspekt medyczno-sądowy ekshumacji zwłok oznacza, że przez cały czas dokonywania oględzin organ procesowy korzysta z pomocy biegłego medyka sądowego. Ciągła obecność biegłego lekarza nie oznacza, że może on przejąć funkcje organu procesowego, gdyż oględziny nadal w takim wypadku prowadzi ten organ. Rozważając ekshumację zwłok, należy pamiętać także o jej administracyjnym aspekcie, w zakres którego wchodzi także aspekt cywilny ekshumacji zwłok. Zgodnie z regulacjami w szeroko pojętym prawie administracyjnym ekshumacja zwłok i szczątków może być dokonywana także na podstawie decyzji Państwowego Inspektora Sanitarnego w razie zajęcia terenu cmentarza na inny cel. W aspekcie cywilno-procesowym ekshumacji zwłok wskazałem na krąg osób uprawnionych do pochowania zwłok, które to osoby są zarazem uprawnione do dokonywania ekshumacji zwłok. Ze względu na to, że dobra osobiste wymienione w art. 23 k.c. pozostają pod ochroną prawa cywilnego, i jeśli o ekshumacji nie decyduje sąd lub prokurator, to wymagana jest zgoda wszystkich uprawnionych. Ewentualny spór między uprawnionymi osobami nie może być rozstrzygnięty w postępowaniu administracyjnym. (abstrakt oryginalny)
The article discusses the issue of removing a dead body from the grave, commonly called exhumation, and various aspects of that proceeding. It is a cross-sectional work, which aims to indicate particular elements concerning different aspects of exhumation and differentiate them. One common element is present in all considerations concerning exhumation aspects: the need to conduct post-mortem examination by dissection after the burial. I start the discussion with the issue of a prosecutor's order to exhume. This does not mean that exhumation can be performed based on a decision in the form of an order. The decision concerning exhumation is issued by court in accordance with Article 93 § 1 CCP. I indicate a few aspects that can be discussed when exhumation is considered. The fact that a prosecutor takes part in the proceeding and ordering exhumation indicates that it has characteristics of criminal procedure. Due to the same regulations concerning autopsy and dissection as well as exhumation, issues connected with forensic medicine and forensic science should also be classified within criminal procedure. The aims of exhumation include the examination and dissection of a dead body, its transfer to another place, determination or confirmation of the cause of death, the forensic-medical examination or determination of general features (age, gender). Exhumation is also analysed in its forensic and medical aspects. The main aim of autopsy by dissection after removal from a grave is to detect and protect biological traces (blood, vomit, excrement etc.) as well as dactyloscopy, the position and arrangement of the body. The method of autopsy during exhumation varies depending on the incident nature and the type and reason of death. The medical-forensic aspect of exhumation means that a proceeding body uses the assistance of an expert coroner during the entire examination. Constant presence of a coroner does not mean that he can take over the function of a proceeding body because the body continues to be in charge of the examination. Considering exhumation, it is necessary to remember about its administrative aspect, which also includes a civil aspect of exhumation. In accordance with regulations of administrative law within its broad meaning, exhumation of a body and remains may also be conducted based on a decision issued by the General Sanitary Inspector in case a cemetery is seized for different purposes. With regard to the civil-forensic aspect of exhumation, I indicate the circle of persons entitled to bury a dead body, who are at the same time entitled to perform exhumation. Due to the fact that personality rights laid down in Article 23 Civil Code remain under protection of civil law and in case a court or a prosecutor does not take a decision on exhumation, it is required to get consent of all entitled persons. A potential dispute between the persons concerned cannot be resolved in an administrative proceeding. (original abstract)
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
71-86
Opis fizyczny
Twórcy
autor
- Uczelnia Łazarskiego w Warszawie, doktorant
Bibliografia
- Bogusłowicz A., Kryminalistyczno-procesowe aspekty dowodów zmysłowych, "Prokuratura i Prawo" 2005, nr 6, s. 140.
- Encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 1983, t. I, s. 694.
- Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, LEX 2014.
- Grzeszczyk W., Kodeks postepowania karnego. Komentarz, Warszawa 2010.
- Hofmański P. [w:] P. Hofmański, E. Sadzik, K. Zgryzek, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, Warszawa 2004, s. 802.
- Hofmański P. [w:] P. Hofmański, E. Sadzik, K. Zgryzek, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, Warszawa 2007, s. 980-981.
- http://e-prawnik.pl
- https://www.rpo.gov.pl/pl/content/uwagi-rpo-dotyczace-kwestii-prawnych-zwiazanych-zproblemem-ekshumacji
- Jakliński A., Marek Z., Medycyna sądowa dla prawników, Kraków 1999.
- Jakliński A., Marek Z., Medycyna sądowa dla prawników, Zakamycze 1999.
- Kłys M., Marek Z., Opiniowanie sądowo-lekarskie i toksykologiczne, Kraków 1998.
- Mazurek A., Ekshumacja zwłok ludzkich jako źródło informacji w procesie karnym, Wojskowy Przegląd Prawniczy 1969, s. 161.
- Multimedialna Encyklopedia Praktyczna.
- Stefański R.A., Oględziny i otwarcie zwłok jako czynności procesowe, "Prokuratura i Prawo" 2005, nr 3, s. 37.
- Stefański R.A. [w:] J. Bratoszewski, L. Gardocki, Z. Gostyński, S. Przyjemski, R.A. Stefański, S. Zabłocki, Kodeks postępowania karnego. Komentarz 2003. Tom I, s. 566.
- Taracha A., Wybrane zagadnienia kryminalistyczne i procesowe oględzin, "Annales UMCS" 1988, t. 35, Lublin, s. 371.
- Widacki J., Kryminalistyka, Warszawa 2002.
- Witkowska K., Oględziny. Aspekty procesowe i kryminalistyczne, Warszawa 2013.
- www.wikipedia.org
- www.wsse.waw.pl
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171691402
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.