Zaskarżalność postanowienia sądu drugiej instancji o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania po nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego z 2019 r.

• Autorzy: Józef Forystek

Warianty tytułu

The Appealability of The Second Instance Court's Ruling Dismisses The Application for Reopening Proceedings After The 2019 Amendments to The Code Of Civil Procedure

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule autor krytycznie ocenia orzecznictwo wykluczające istnienie zażalenia na postanowienia sądu drugiej instancji kończące formalnie postępowanie w sprawie, w tym o odrzuceniu skargi o wznowienie. W sytuacji kolizji postulatu stabilności prawomocnych orzeczeń z zasadą praworządności ta pierwsza powinna ustąpić drugiej. Zdaniem autora procedura, która z jednej strony przewiduje kontrolę mniej istotnych (ubocznych) orzeczeń formalnych sądu drugiej instancji, a z drugiej strony nie dopuszcza podobnej w zakresie ważniejszych postanowień, bo kończących postępowanie w sprawie, przeczy racjonalności i spójności całego systemu prawnego. Autor opowiada się za dopuszczalnością per analogiam zażalenia dewolutywnego (do Sądu Najwyższego) na postanowienie sądu drugiej instancji o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania w sprawach tzw. kasacyjnych, a w pozostałych do innego składu sądu drugiej instancji. De lege ferenda postuluje przywrócenie uchylonego art. 3941 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego w niezmienionym brzmieniu, względnie modyfikację art. 3942 § 11 k.p.c., inaczej niż przyjęto to w uchwalonej 26.01.2023 r. przez Sejm nowelizacji porządkującej przepisy Kodeksu postępowania cywilnego (tzw. Lex Kaczyński) przewidującej w tym przypadku jedynie zażalenie poziome.(abstrakt oryginalny)

EN

The author is critical of the case law which excludes the existence of an appeal against the ruling of the court of second instance, which formally concludes the proceedings in the case, including a ruling which dismisses the application for reopening proceedings. In case of collision between the postulate of stability of final judgments and the rule of law, the former should give way to the latter. In the author's opinion, a procedure which, on the one hand, provides for the review of less important (ancillary) formal rulings of the court of second instance and, on the other hand, does not allow for a similar one with respect to more important rulings that conclude the proceedings in the case, contradicts the rationality and coherence of the entire legal system. The author advocates the admissibility, by analogy, of a devolutive appeal (to the Supreme Court) against the ruling of the second instance court dismissing the application for reopening proceedings in the socalled cassation cases, and in other cases - to a different panel of the second instance court. In terms of desirable legislative amendments, he postulates restoration of the repealed Article 3941(2) or a modification of Article 3942(11) of the Polish Code of Civil Procedure.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Postępowanie cywilne; Kodeks postępowania cywilnego; Sądownictwo; Prawo cywilne

EN

Civil proceedings; Code of Civil Procedure; Judicature; Civil law

• Czasopismo: Palestra : pismo Adwokatury Polskiej
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 1-2 (783)
• Strony: 58-81

Twórcy

autor

Józef Forystek

• Izba Adwokacka w Krakowie

Bibliografia

• Bladowski Bogdan, Szczególne wypadki dopuszczalności zażalenia w postępowaniu cywilnym, "Palestra" 1991/3-4
• Dworkin Ronald, Imperium prawa, Warszawa 2022
• Gutowski Maciej, Kardas Piotr, Sądowa kontrola konstytucyjności prawa. Kilka uwag o kompetencjach sądów powszechnych do bezpośredniego stosowania Konstytucji, "Palestra" 2016/4
• Gutowski Maciej, Kardas Piotr, Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji, Warszawa 2017
• Manowska Małgorzata, Etapy badania skargi o wznowienie postępowania (wybrane zagadnienia), "Przegląd Sądowy" 2004/11-12
• Manowska Małgorzata, Wznowienie postępowania w procesie cywilnym, Warszawa 2008
• Michalska-Marciniak Monika, Zaskarżalność postanowień w przedmiocie kosztów procesu zasądzonych po raz pierwszy przez sąd drugiej instancji. Glosa do wyroku TK z 9.02.2010 r. (SK 10/09), "Polski Proces Cywilny" 2011/3
• Morawski Lech, Wykładnia w orzecznictwie sądów. Komentarz, Toruń 2002
• Obrębski Robert, Pojęcie postanowień kończących postępowanie w sprawach cywilnych, "Przegląd Sądowy" 1999/11-12
• Paduszyński Piotr, Zagubiona w reformach. Sprawiedliwości ani nie widać, ani się o niej nie mówi, "Rzeczpospolita" z 19.07.2022 r.
• Romańska Marta, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do zmian, red. T. Zembrzuski, Warszawa 2020
• Walasik Marcin, Analogia w prawie procesowym cywilnym, Warszawa 2013
• Zembrzuski Tadeusz, Dopuszczalność zażalenia (w:) System prawa procesowego cywilnego, t. 3, cz. 1, Środki zaskarżenia, red. J. Gudowski, Warszawa 2013
• Zembrzuski Tadeusz, Zaskarżanie orzeczeń incydentalnych wydanych po raz pierwszy w toku instancji (uwagi na tle wyroku Trybunału Konstytucyjnego), "Przegląd Sądowy" 2007/9

Identyfikatory

DOI

10.54383/0031-0344.2023.1-2.5