Międzypokoleniowy przekaz wartości i wizji dobrego życia w rodzinie. Porównanie perspektyw młodych dorosłych i ich rodziców

• Autorzy: Justyna Kajta , Paula Pustułka

Warianty tytułu

Intergenerational Transmission of Values and Visions of a Good Life in Families. Comparing the Perspectives of Young Adults and Their Parents

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przeprowadzona w niniejszym artykule analiza wskazuje na dużą spójność pomiędzy parami rodzinnymi, jeśli chodzi o ich wizje dobrego życia i ważne wartości. Co istotne, zebrane narracje nie różnią się znacząco w zakresie "zawartości" wizji dobrego życia w perspektywie pokoleń, a kategorie, wokół których te wizje są konstruowane, to: 1) zdrowie, 2) "ja" - życie w zgodzie ze sobą, 3) rodzina i przyjaciele, 4) bezpieczeństwo materialno-ekonomiczne oraz 5) umowa społeczna. Złożoność tych kategorii przejawia się we współwystępowaniu materialistycznych i postmaterialistycznych wartości. (fragment tekstu)

EN

Polycrisis reality has introduced a novel context for examining the evolving values and daily functioning of individuals and families. By juxtaposing the visions of a good life and values of two family generations, the article investigates what young Poles and their parents consider to be important in their lives. The article begins with a literature review dedicated to intergenerational transmission of values and conceptual framings of "good life." Drawing on data from 70 interviews (involving 35 family dyads) conducted in 2021, the empirical analysis focuses on five primary categories that emerged from the participants' narratives regarding "good life" and values, namely: health, self-identity, family and friends, material and financial well-being, and the social contract. The article contributes to identifying the degree of intergenerational similarities and differences, as well as the crucial role of family in transmitting values and shaping visions of a good life. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Pokolenia; Wartości i normy etyczne; Rodzina; Relacje międzypokoleniowe; Ludzie młodzi

EN

Generation; Value and ethical norms; Family; Intergenerational relations; Young people

• Czasopismo: Studia BAS
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 3 (75) Zmiany pokoleniowe w Polsce
• Strony: 97-118

Twórcy

autor

Justyna Kajta

• Uniwersytet SWPS w Warszawie

autor

Paula Pustułka

• Uniwersytet SWPS w Warszawie

Bibliografia

• Badora B., Wartości w czasach zarazy, "Komunikat z Badań CBOS" 2020, nr 160, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2020/K_160_20.PDF.
• Between Generations: Family Models, Myths and Memories, red. D. Bertaux, P. Thompson, Oxford University Press, Oxford 1993.
• Boguszewski R., Rodzina - jej znaczenie i rozumienie, "Komunikat z Badań CBOS" 2019, nr 22, https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_022_19.PDF.
• Braun V., Clarke V., Thematic Analysis: A Practical Guide, SAGE, London 2022.
• Cunningham M., Parental Influences on the Gendered Division of Housework, "American Sociological Review" 2001, t. 66, nr 2, https://doi.org/10.2307/2657414.
• Dohmen T., Falk A., Huffman D., Sunde U., The Intergenerational Transmission of Risk and Trust Attitudes, "The Review of Economic Studies" 2012, t. 79, nr 2, https://doi.org/10.1093/restud/rdr027.
• Donati P., The Good Life as a Sharing of Relational Goods, "Relational Social Work" 2017, t. 1, nr 2.
• Elder G., Children of the Great Depression, Routledge, London 2018.
• Etzioni A., Happiness is the Wrong Metric. A Liberal Communitarian Response to Populism, Springer, Cham 2018.
• Feliksiak M., Sens życia wczoraj i dziś, "Komunikat z Badań CBOS" 2017, nr 41, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2017/K_041_17.PDF.
• Fischer E.F., The Good Life. Aspiration, Dignity, and the Anthropology of Wellbeing, University of California Press, Stanford 2014.
• Giddens A., The Transformation of Intimacy: Sexuality, Love and Eroticism in Modern Societies, Stanford University Press, Stanford 1992.
• Hałas E., Znaczenia i wartości społeczne: o socjologii Floriana Znanieckiego, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin 1991.
• Heinz W.R., Youth Transitions in an Age of Uncertainty [w:] Handbook of Youth and Young Adulthood. New Perspectives and Agendas, red. A. Furlong, Routledge, London 2009.
• Henig D., Knight D.M., Polycrisis: Prompts for an Emerging Worldview, "Anthropology Today" 2023, t. 39, nr 2, https://doi.org/10.1111/1467-8322.12793.
• Horolets A., Alternatywne wizje dobrego życia. Wprowadzenie, "Studia Socjologiczne" 2023, nr 1(248), https://doi.org/10.24425/sts.2023.144832.
• Inglehart R., Modernization and Postmodernization: Cultural, Economic, and Political Change in 43 Societies, Princeton University Press, Princeton-New York 1997.
• Kajta J., Dobre życie jako służba narodowi? Narracje uczestników ruchu nacjonalistycznego (na tle innych młodych dorosłych), "Studia Socjologiczne" 2023, nr 1(248), https://doi.org/10.24425/sts.2023.144835.
• Marody M., Konieczna-Sałamatin J., Sawicka M., Mandes S., Kacprowicz G., Bulkowski H., Bartkowski J., Społeczeństwo na zakręcie. Zmiany postaw i wartości Polaków w latach 1990-2018, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2019.
• McKenzie J., Happiness vs Contentment? A Case for a Sociology of the Good Life, "Journal for the Theory of Social Behaviour" 2016, t. 46, nr 3.
• Min J., Silverstein M., Lendon J.P., Intergenerational Transmission of Values over the Family Life Course, "Advances in Life Course Research" 2012, t. 17, nr 3, https://doi.org/10.1016/j.alcr.2012.05.001.
• Monk H., Australian Intergenerational Families Valuing the Great Outdoors: A Tapestry of Children's Cultural Learning through Specific Parenting Practices [w:] Parents and Caregivers Across Cultures: Positive Development from Infancy Through Adulthood, red. B.K. Ashdown, A.N. Faherty, Springer, Cham 2020.
• Neale B., Qualitative Longitudinal Research, Bloomsbury Publishing, London 2020.
• Popyk A., Pustulka P., Trąbka A., Theorizing Belonging of Migrant Children and Youth at a Meso-Level, "Studia Migracyjne. Przegląd polonijny" 2019, t. 45, nr 1, https://doi.org/10.4467/25444972smpp.19.011.10261.
• Pustulka P., Radzińska J., Kajta J., Sarnowska J., Kwiatkowska A., Golińska A., Transitions to Adulthood during COVID-19: Background and Early Findings from the ULTRAGEN Project, "Youth Working Papers" 2021, nr 4.
• Radzińska J., Zmiana postrzegania i doświadczania solidarności w pandemii COVID-19, "Studia Socjologiczne" 2022, nr 3(246), https://doi.org/10.24425/sts.2022.142636.
• Rosa H., Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans, Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk 2020.
• Schönpflug U., Intergenerational Transmission of Values: The Role of Transmission Belts, "Journal of Cross-cultural Psychology" 2001, t. 32, nr 2, https://doi.org/10.1177/0022022101032002005.
• Simmel G., Struktury proste. Liczba elementów jako jedyny wyznacznik ich wzajemnych stosunków [w:] Socjologia. Lektury, red. P. Sztompka, M. Kucia, Nomos, Kraków 2007.
• Vogl S., Schmidt E.M., Zartler U., Triangulating Perspectives: Ontology and Epistemology in the Analysis of Qualitative Multiple Perspective Interviews, "International Journal of Social Research Methodology" 2019, t. 22, nr 6, https://doi.org/10.1080/13645579.2019.1630901.
• Walęcka-Matyja K., Family, Material and Worldview Values and the Process of Intergenerational Transmission, "Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio" 2020, t. 49, nr 1, https://doi.org/10.34766/fetr.v49i1.1046.
• Wrzesień W., Czy pokoleniowość nam się nie przydarzy? Kilka uwag o współczesnej polskiej młodzieży, "Nauka" 2007, nr 3.
• Znaniecki F., Should Sociologists be also Philosophers of Values?, "Sociology and Social Research" 1952.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2023.26