International Cooperation in Criminal Matters versus Europeanisation of Criminal Procedure

• Autorzy: Łukasz Rosiak

Warianty tytułu

Międzynarodowa współpraca w sprawach karnych a proces europeizacji postępowania karnego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

Przedmiotem opracowania jest problematyka współpracy w sprawach karnych, analizowana w kontekście procesu europeizacji. Proces ten skutkuje dla polskiego porządku prawnego przede wszystkim opracowaniem i wdrożeniem nowych i różnorodnych form współpracy między państwami członkowskimi Unii Europejskiej w sprawach karnych. Transponowane do Kodeksu postępowania karnego mechanizmy współpracy nie są w istocie niczym nowym dla obowiązującego modelu procesu, ukształtowanego na gruncie kodeksu z 1997 roku, który przewidywał większość z wypracowanych już form współdziałania międzynarodowego. Instytucje współpracy, choć już uregulowane na gruncie prawa polskiego, pozbawione były jednak pewnych zasadniczych własności, a opierały się przede wszystkim na decyzji politycznej władzy wykonawczej, stąd konieczność implementacji wzorców unijnych zwiększających ramy kooperacji w sprawach karnych poprzez stopniowe uszczegóławianie i pogłębianie regulacji. W rezultacie poskutkowało to powstaniem nowego, złożonego i równocześnie niejednolitego systemu współpracy z państwami członkowskimi. Efektem ubocznym implementacji przepisów dotyczących rozwoju współpracy w sprawach karnych okazało się powstanie w obrębie działu XIII Kodeksu regulacji zupełnie niejednorodnej, o której trudno jest mówić w perspektywie spójności systemowej. Receptą na zaistniałą sytuację staje się wyłączenie unormowania działu XIII poza Kodeks postępowania karnego, przenosząc normy współpracy międzynarodowej w sprawach karnych do odrębnej ustawy. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper presents the issues of cooperation in criminal matters analysed in the context of the process of Europeanisation. In the Polish legal system, the process mainly results in the development and implementation of new and varied forms of cooperation in criminal matters with the European Union Member States. The mechanisms of cooperation transposed to the Criminal Procedure Code are, in fact, nothing new for the current model of proceedings developed in accordance with the Code of 1997, because it envisaged most of the already operating forms of international cooperation. The institutions of cooperation, although already regulated on the basis of Polish law, lacked some important basic features and were mainly based on political decisions of the executive power. That was the reason for the necessity of implementing the EU models increasing the framework of cooperation in criminal matters by gradually making the regulations more specific and elaborate. This, as a result, has led to the development of a new, complex and at the same time inconsistent system of cooperation with Member States. The creation of a completely composite regulation within Section XIII CPC, about which it is difficult to speak in terms of the system coherence, was a side effect of the implementation of provisions concerning the development of cooperation in criminal matters. The removal of the regulation of Section XIII from the Criminal Procedure Code and enacting it as a separate legal act may be a remedy for the present situation. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kodeks karny; Kodeks postępowania karnego; Prawo karne; Europeizacja; Regulacje prawne; Współpraca międzynarodowa

EN

Criminal Code; Code of Criminal Procedure; Criminal Law; Europeanisation; Legal regulations; International cooperation

• Czasopismo: Ius Novum
• Rocznik: 2018
• Tom: 12
• Numer: nr 1
• Strony: 161-184

Twórcy

autor

Łukasz Rosiak

• Łazarski University in Warsaw, Poland

Bibliografia

• Biernat T. (ed.), Europeizacja prawa, Kraków 2008.
• Bogucki O., Choduń A., Zasady techniki prawodawczej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego w odniesieniu do zasady demokratycznego państwa prawnego, [in:] M. Aleksandrowicz, A. Jamróz, L. Jamróz (ed.), Demokratyczne państwo prawa. Zagadnienia wybrane, Białystok 2014.
• Buczma S., Zasada wzajemnego uznawania orzeczeń między państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Etapy kształtowania, zakres funkcjonowania i podstawowe cele, Ius Novum No. 2, 2009.
• Czeszejko-Sochacki Z., Zasady techniki prawodawczej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, PL No. 2, 1997.
• Czeszejko-Sochacki Z., Sądownictwo konstytucyjne w Polsce na tle porównawczym, Warsaw 2003.
• Działocha K., Zalasiński T., Zasada prawidłowej legislacji jako podstawa kontroli konstytucyjności prawa, PL No. 3, 2006.
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warsaw 2002.
• Gostyński Z., Przekazanie i przejęcie ścigania karnego, [in:] A.J. Szwarc (ed.), Przestępczość przygraniczna. Postępowanie karne przeciwko cudzoziemcom w Polsce, Poznań 2000.
• Górski A., Sądząc europejski nakaz aresztowania. O konstytucyjnych granicach integracji europejskiej w sprawach karnych, [in:] P. Hofmański (ed.), Aktualne problemy procesu karnego, Warsaw 2009.
• Górski A., Europeizacja procesu karnego, [in:] P. Hofmański (ed.), System Prawa Karnego Procesowego, Vol. I, part 2, Warsaw 2013.
• Górski A., Michalak K., Przejęcie i przekazanie ścigania karnego jako instrumenty rozstrzygania konfliktów jurysdykcyjnych - uwagi do regulacji k.p.k., EP No. 6, 2015.
• Górzyńska T., Zasada praworządności i legalności, [in:] W. Sokolewicz (ed.), Zasady podstawowe polskiej Konstytucji, Warsaw 1998.
• Grzelak A., Unia Europejska a prawo karne, Warsaw 2002.
• Hofmański P., Sakowicz A., Reguły kolizyjne w obszarze międzynarodowej współpracy w sprawach karnych, PiP No. 11, 2006.
• Hudzik M., Przejęcie skazania - węzłowe zagadnienia i problemy w stosowaniu instrumentów prawnomiędzynarodowych, [in:] L. Gardocki, J. Godyń, M. Hudzik, L.K. Paprzycki (ed.), Interpretacja prawa międzynarodowego i unijnego w sprawach karnych, Jachranka 2006.
• Jachimowicz M., Immunitet zakrajowości w procesie karnym, PS No. 11-12, 2004.
• Jachimowicz M., Immunitet dyplomatyczny w procesie karnym, WPP No. 3, 2007.
• Jachimowicz M., Przeszukanie pomieszczeń przedstawicielstw dyplomatycznych i placówek konsularnych, Jur. No. 8, 2007.
• Janczur E., Przejęcie i przekazanie ścigania karnego, Prok. i Pr. No. 5, 1999.
• Kierzynka R., Przekazywanie skazanych na karę pozbawienia wolności w Europie, Ius Novum No. 2, 2009.
• Kierzynka R., Wzajemne uznawanie kar o charakterze pieniężnym, Europejski Przegląd Sądowy No. 8, 2009.
• Kłak Cz.P., Międzynarodowe zespoły śledcze. Wybrane uregulowania międzynarodowe a ustawodawstwo polskie, [in:] P. Hofmański (ed.), Węzłowe problemy procesu karnego, Warsaw 2010.
• Kolasiński B., Pomoc prawna i doręczenia w postępowaniu karnym przeciwko cudzoziemcom, [in:] A.J. Szwarc (ed.), Przestępczość przygraniczna. Postępowanie karne przeciwko cudzoziemcom w Polsce, Poznań 2000.
• Kołodziejski P., Doręczenia w obrocie międzynarodowym w sprawach karnych, Prok. i Pr. No. 4, 2012.
• Kruk K.A., Zgoda pokrzywdzonego na przekazanie ścigania, Prok. i Pr. No. 3, 2002.
• Krysztofiak G., Zasada wzajemnego uznawania orzeczeń w sprawach karnych w Traktacie Lizbońskim, Prok. i Pr. No. 7-8, 2011.
• Kuczyńska H., Wybrane problemy przekazywania skazanych na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego, Pal. No. 9-10, 2006.
• Nepera A., Przekazanie ścigania karnego - sposób realizacji karnej jurysdykcji państwa bądź odstąpienia od niej, Acta UWr. Prz. Prawa i Admin. No. 66, 2005.
• Pacześniak A., Riedel R., Europeizacja - mechanizmy, wymiary, efekty, Toruń 2010.
• Paluszkiewicz H., Janusz B., Postępowanie w sprawach karnych ze stosunków międzynarodowych. Materiały do konwersatoriów, Vol. 3, Poznań 2006.
• Płachta M., Przekazywanie skazanych pomiędzy państwami, Kraków 2003.
• Płachta M., Status i pojęcie międzynarodowego prawa karnego, Prok. i Pr. No. 5, 2009.
• Steinborn S., O potrzebie uchwalenia ustawy o międzynarodowej współpracy w sprawach karnych, [in:] J. Jakubowska-Hary, C. Nowak, J. Skupiński (ed.), Reforma prawa karnego. Propozycje i komentarze. Księga pamiątkowa Profesor Barbary Kunickiej-Michalskiej, Warsaw 2008.
• Steinborn S., Zasady międzynarodowej i europejskiej współpracy w sprawach karnych, [in:] P. Hofmański (ed.), System Prawa Karnego Procesowego, Vol. III, part 2, Warsaw 2014.
• Sutor J., Immunitet dyplomatyczny i immunitet państwa, PS No. 4, 2008.
• Tarnowska D., Udzielanie pomocy prawnej organom procesowym państw obcych przez polskie sądy i prokuratorów (art. 588 k.p.k.) jako przejaw suwerenności państwa polskiego, [in:] I. Gawłowicz, I. Wierzchowiecka (ed.), Koncepcja suwerenności. Zbiór studiów, Warsaw 2005.
• Tarnowska D., Immunitety zakrajowości jako wyłączenie jurysdykcji polskich sądów karnych wobec przedstawicieli dyplomatycznych i konsularnych państw obcych (art. 578-584 k.p.k.), [in:] T. Grzegorczyk (ed.), Funkcje procesu karnego. Księga jubileuszowa Profesora Janusza Tylmana, Warsaw 2011.
• Tomkiewicz M., Zarządzenie wykonania kary za przestępstwa stanowiące podstawę przekazania osoby ściganej w ramach Europejskiego Nakazu Aresztowania, Prok. i Pr. No. 5, 2013.
• Trzcińska J., Europejski nakaz aresztowania a ekstradycja, Prok. i Pr. No. 6, 2004.
• Walczak-Żochowska A., Współpraca sądowa w sprawach karnych, [in:] B.T. Bieńkowska, D. Szafrański (ed.), Europeizacja prawa polskiego - wybrane aspekty, Warsaw 2007.
• Waltoś S., Proces karny. Zarys sytemu, Warsaw 2009.
• Waltoś S., W dziesięciolecie obowiązywania kodeksu postępowania karnego, PiP No. 4, 2009.
• Wronkowska S., Zasady przyzwoitej legislacji w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, [in:] Księga XX-lecia orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, Warsaw 2006.
• Zalasiński T., Zasada prawidłowej legislacji w poglądach Trybunału Konstytucyjnego, Warsaw 2008.
• Zaleśny J., Zasady prawidłowej legislacji, [in:] J. Błuszkowski, J. Zaleśny (ed.), Oblicza polityki, Warsaw 2009.
• Convention on the protection of the European Communities' financial interests adopted in Brussels on 26 July 1995, directly ratified by Poland, Journal of Laws [Dz.U.] of 2009, No. 208, item 1603.
• Convention of 29 May 2000 on Mutual Assistance in Criminal Matters between the Member States of the European Union, adopted in Brussels, 2000/C 197/01.
• Convention on cybercrime adopted in Budapest on 23 November 2001, signed by Poland and ratified directly, Journal of Laws [Dz.U.] of 2014, item 1514.
• Treaty on the functioning of the European Union of 30 April 2004, OJ EU C 202 of 7.06.2016, Journal of Laws [Dz.U.] of 2004, No. 90, item 862/2.
• Council Framework Decision 2002/584/JHA of 13 June 2002 on the European arrest warrant and surrender procedures between Member States, OJ EU L 190 of 18.07.2002.
• Council Framework Decision 2002/465/JHA of 13 June 2002 on joint investigation teams, OJ EU L 162 of 20.06.2002.
• Council Framework Decision 2003/577/JHA of 23 July 2003 on the execution in the European Union of orders freezing property and evidence, OJ EU L 196 of 2.08.2003.
• Council Framework Decision 2005/214/JHA of 24 February 2005 on the application of the principle of mutual recognition to financial penalties, OJ EU L 76 of 22.03.2005, L 159M of 13.06.2006.
• Council Framework Decision 2006/783/JHA of 6 October 2006 on the application of the principle of mutual recognition to confiscation orders, OJ EU L 328 of 24.11.2006.
• Council Framework Decision 2008/675/JHA of 24 July 2008 on taking account of convictions in the Member States of the European Union in the course of new criminal proceedings, OJ EU L 220 of 15.08.2008.
• Council Framework Decision 2008/909/JHA of 27 November 2008 on the application of the principle of mutual recognition to judgements in criminal matters imposing custodial sentences or measures involving deprivation of liberty, OJ EU L 327 of 5.12.2008.
• Council Framework Decision 2008/947/JHA of 27 November 2008 on the application of the principle of mutual recognition to judgements and probation decisions with a view to the suspension of probation measures and alternative sanctions, OJ EU L 337 of 16.12.2008.
• Council Decision 2009/426/JHA of 16 December 2008 on the strengthening of Eurojust and amending the Decision 2002/187/JHA setting up Eurojust with a view to reinforcing the fight against serious crime, OJ EU L 138/14 of 4.06.2009.
• Council Framework Decision 2009/299/JHA of 26 February 2009 amending Council Framework Decisions 2002/584/JHA, 2005/214/JHA, 2006/783/JHA, 2008/909/JHA and 2008/947/JHA, thereby enhancing procedural rights of persons and fostering the application of the principle of mutual recognition to decisions rendered in the absence of the person concerned at the trial, OJ EU L 81 of 27.03.2009.
• Council Framework decision 2009/829/JHA of 23 October 2009 on the application, between Member States of the European Union, of the principle of mutual recognition to decisions on supervision measures as an alternative to provisional detention, OJ EU L 294 of 11.11.2009.
• Council Framework Decision 2009/948/JHA of 30 November 2009 on prevention and settlement of conflicts of exercise of jurisdiction in criminal proceedings, OJ EU L 328 of 15.12.2009.
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego [Act of 6 June 1997: Criminal Procedure Code], Journal of Laws [Dz.U.] of 1997, No. 89, item 555.
• Ustawa z dnia 18 marca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz ustawy - Kodeks wykroczeń [Act of 18 March 2004 amending the Act: Criminal Code, the Act: Criminal Procedure Code and the Act: Misdemeanour Code], Journal of Laws, [Dz.U.] of 2004, No. 69, item 626.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw [Act of 16 April 2004 amending the Act: Criminal Code and some other acts], Journal of Laws [Dz.U.] of 2004, No. 93, item 889.
• Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz ustawy - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia [Act of 7 July 2005 amending the Act: Criminal Procedure Code and the Act: Misdemeanour Procedure Code], Journal of Laws [Dz.U.] of 2005, No. 143, item 1203.
• Ustawa z dnia 24 października 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw [Act of 24 October 2008 amending the Act: Criminal Code and some other acts], Journal of Laws [Dz.U.] 2008, No. 214, item 1344.
• Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw [Act of 19 December 2008 amending the Act: Criminal Procedure Code and some other acts], Journal of Laws [Dz.U.] 2009, No. 8, item 39.
• Ustawa z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary [Act of 29 July 2011 amending the Act: Criminal Code, the Act: Criminal Procedure Code and the Act on liability of collective entities for prohibited acts carrying a penalty], Journal of Laws [Dz.U.] of 2011, No. 191, item 1135.
• Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o prokuraturze oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym [Act of 16 September 2011 amending the Act: Criminal Procedure Code, the Act on the Public Prosecution Service and the Act on the National Criminal Record], Journal of Laws [Dz.U.] 2011, No. 240, item 1430.
• Ustawa z dnia 31 sierpnia 2012 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego [Act of 31 August 2012 amending the Act: Criminal Procedure Code], Journal of Laws [Dz.U.] of 2012, item 1091.
• Regulation of the President of the Council of Ministers of 20 June 2002 on "Rules of legislative technique", Journal of Laws [Dz.U.] Journal of Laws [Dz.U.] of 2002, No.100, item 908; [Dz.U.] of 2016, item 283, uniform text.
• Justification for the government Bill amending the Act: Criminal Code, the Act: Criminal Procedure Code and the Act: Misdemeanour Code, paper no. 2031.
• Judgement of the Constitutional Tribunal of 21 March 2001, K 24/00, OTK 2001/3/51.
• Ruling of the Supreme Court of 14 January 2004, V KK 319/03, OSNKW 2004, issue 3, item 27.

Identyfikatory

DOI

10.26399/iusnovum.v12.1.2018.09/l.rosiak