Opinia prawna z dnia 22 stycznia 2015 r. sporządzona dla Stowarzyszenia Autorów ZAiKS w sprawie: skargi konstytucyjnej z dnia 20 listopada 2014 r. (SK 32/14) w przedmiocie niezgodności z Konstytucją art. 79 ust. 1 lit. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 r.

• Autorzy: Dorota Sokołowska
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

1. Ocena zgodności z Konstytucją zaskarżonego art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b) pr. aut. powinna być ściśle powiązana z jego prawidłową wykładnią Przyjęcie interpretacji bazującej na swobodnym dysponowaniu roszczeniami przez uprawnionego i dyskrecjonalnym charakterze orzekania przez sądy, a więc odejście od sztywnego ujmowania roszczenia jako nakazu dwu-, bądź trzykrotności stosownego wynagrodzenia, dodatkowo uzasadnia twierdzenie o braku niezgodności przepisu z Konstytucją 2. Skarga konstytucyjna zmierza nie do uznania art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b) za niezgodny z Konstytucja, lecz do stwierdzenia, że określona wykładnia tego przepisu wykazuje ową niezgodność. Wykładnia zastosowana przez sąd orzekający z przedmiotowej sprawie, jest wprawdzie rozpowszechniona, lecz nie jest jedynym sposobem interpretacji przepisu. Należy dostrzec możliwości tkwiące w przepisie, także w powiązaniu z postanowieniami dyrektywy 2004/48/WE. Pozwoliłoby to na uwzględnienie zastrzeżeń formułowanych w sprawie przez skarżącego i miarkowanie zasądzonej kwoty przy uwzględnieniu szczególnych okoliczności każdej sprawy. 3. Uznanie przepisu za niekonstytucyjny pozbawi twórców istotnego instrumentu ochrony, którego nie może zastąpić co do funkcji roszczenie o odszkodowanie na zasadach ogólnych. Zachowanie art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b) pr. aut. w dotychczasowej postaci, z ukazaniem możliwości interpretacyjnych, utrzyma prawa twórców na właściwym poziomie, czyniąc jednocześnie uprawnienia naruszycieli bardziej elastycznymi. Zatem przepis ten będzie postrzegany jako element równowagi między stronami sporu, co dziś nie jest należycie eksponowane. 4. Brak jest uzasadnienia dla zrównywania prawa autorskiego z prawem własności. Powielany wielokrotnie pogląd co do niemalże tożsamości obydwu praw winien zostać zrewidowany, poprzez uwzględnienie zasadniczych różnic, wiodących ku supremacji prawa autorskiego nad prawem własności. Nie można w szczególności zrównywać władztwa nad rzeczą z prawem odnoszących się do dobra wypływającego z samej istoty człowieczeństwa. 5. Organizacja zbiorowego zarządzania dochodząc odszkodowania z tytułu naruszenia autorskich praw majątkowych na rzecz twórców, nie działa jako przedsiębiorca. 6. Przepisy art. 79 pr. aut., w szczególności art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b) - w takim samym stopniu chronią ̨ wszystkich uprawnionych z tytułu autorskich praw majątkowych, nie różnicując ich sytuacji w zależności od statusu prawnego. Zróżnicowanie zostało wprowadzone tylko w sferze odnoszącej się pozycji naruszyciela, w szczególności w art. 79 ust. 2 pkt 2 pr. aut. w stosunku do przedsiębiorcy. 7. Opłaty wnoszone przez operatorów telewizji kablowej na rzecz Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, zgodnie z art. 19 ust. 5 ustawy o kinematografii - nie stanowią opłaty ,,prawnoautorskiej''. Operator kablowy nie jest zatem ,,podmiotem współfinansującym proces twórczy filmu'', w szczególności nie można przyrównywać jego pozycji do pozycji producenta utworu audiowizualnego.(fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Prawo autorskie; Konstytucja

EN

Copyright law; Constitution

• Czasopismo: Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 8
• Strony: I-XXXII

Twórcy

autor

Dorota Sokołowska

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• J. Błeszyński, Wynagrodzenie autorskie w świetle art. 70 ust. 3 i 5 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, nr 8, 1995, s. 3.
• Zob. A. Kopff, Wpływ postępu techniki na prawo autorskie, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej, z. 48, 1988, s. 59; P. Katzenberger, Ochrona autora jako słabszej strony umowy w międzynarodowym prawie umów autorskich, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej z. 53, 1990, s. 75; J. Barta, R. Markiewicz, Podstawowe zasady dotyczące umów autorskich, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego nr 11, 1994, s. 7; M. Kępiński, w: System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 586; J. Błeszyński, w: System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 854; J. Błeszyński, Wynagrodzenie autorskie w świetle art. 70 ust. 3 i 5 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, nr 8, 1995, s. 3; E. Traple, Treść majątkowych praw autorskich, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, nr 11, 1994, s. 14; E. Traple, w: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. J. Barta, R. Markiewicz, Kraków 2011, s. 329-330; E. Ferenc-Szydełko, Prawo autorskie wczoraj, dzisiaj, jutro...,, w: Ogólnopolska Konferencja ,,Prawo autorskie a współczesna praktyka'', Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA w Szczecinie, Uniwersytet Szczeciński 2006, s. 13-14; K. Grzybczyk, Prawo właściwe dla autorskoprawnej umowy licencyjnej, Warszawa 2010, s. 76-77, 149; T. Targosz, w: T. Targosz, K. Włodarska-Dziurzyńska, Umowy przenoszące autorskie prawa majątkowe, Warszawa 2010, s. 22-23. W wyroku z dnia 14 września 2005 r. (III CK 124/05, LEX nr 164184) Sąd Najwyższy uznał, że twórca jest strona ̨ ,,na ogół'' słabsza ̨.
• M. Pyziak-Szafnicka, w: System prawa prywatnego, red. Z. Radwański, Prawo cywilne - część ogólna, t. 1, red. M. Safjan, Warszawa 2007, s. 727.
• W. Pańko, O prawie własności i jego współczesnych funkcjach, Katowice 1984, s. 107.
• J. Barta, R. Markiewicz, Prawo autorskie, Warszawa 2010, s. 109.
• J. Marcinkowska, Dozwolony użytek w prawie autorskim. Podstawowe zagadnienia, Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej Uniwersytetu Jagiellońskiego, z. 87, 2004, s. 119 i 123.
• Z. Okoń, w: Prawo Internetu, red. P. Podrecki, Warszawa 2007, s. 394-395.
• M. Czajkowska-Dąbrowska, Treść(elementy struktury) prawa autorskiego a treść prawa własności, w: Z zagadnień współczesnego prawa cywilnego. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tomasza Dybowskiego, ,,Studia Iuridica'', t. 21, Warszawa 1994, s. 273-274
• W rezultacie autorka uznała, że majątkowe prawo autorskie nie obejmuje wyłącznego uprawnienia do korzystania z utworu (M. Czajkows- ka-Dąbrowska, Treść(elementy struktury) prawa autorskiego a treść prawa własności, w: Z zagadnień współczesnego prawa cywilnego. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tomasza Dybowskiego, ,,Studia Iuridica'', t. 21, Warszawa 1994, s. 274-275).
• J. Błeszyński, System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 806.
• Jednakże autorka stoi na stanowisku, że ochrona utworów nie wynika jedynie z pr. aut., lecz także z innych ustaw (J. Marcinkowska, Dozwolony użytek w prawie autorskim. Podstawowe zagadnienia, Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej Uniwersytetu Jagiellońskiego, z. 87, 2004, s. 126-127).
• Autor podzielił ustawodawstwa prawa autorskiego na 4 grupy i poza wskazanym rodzajem wymienił: ustawy określające prawo autorskie jako własność i system ten przeprowadzające (system iberyjski), ustawy określające prawo autorskie jako własność, ale nieprzeprowadzające jej w postanowieniach (system francuski), ustawy nieużywające nazwy ,,własność ́" i nieprzeprowadzające jej w postanowieniach (system germański); S. Grzybowski, Ochrona dóbr osobistych według przepisów ogólnych prawa cywilnego, Warszawa 1957, s. 139-140.
• J. Serda, Prawo autorskie do dzieła filmowego, Warszawa 1970, s. 7 i 99
• Fizycznie rzecz biorąc, każdy może zwielokrotniać i rozpowszechniać ten sam utwór i ,,jeden drugiemu nie będzie fizycznie przeszkadzał'' (S. Ritterman, Pojęcia materialne w prawie cywilnym. Studium z zakresu metodologii nauki prawa cywilnego. Rozważania ogólne, Zasady nowego prawa autorskiego majątkowego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prawo, z. 1, 1955. Rozprawy i studia. Tom XLVII, Kraków 1962, s. 302).
• S. Ritterman, Pojęcia materialne w prawie cywilnym. Studium z zakresu metodologii nauki prawa cywilnego. Rozważania ogólne, Zasady nowego prawa autorskiego majątkowego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prawo, z. 1, 1955. Rozprawy i studia. Tom XLVII, Kraków 1962, s. 303.
• A. Kopff, Konstrukcje cywilistyczne w prawie wynalazczości, Warszawa 1978, s. 274-275
• P. Machnikowski, w: System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, Tom 3. Prawo rzeczowe, red. T. Dybowski, Warszawa 2003, s. 22.
• A. Kopff, Dzieło sztuk plastycznych i jego twórca w świetle przepisów prawa autorskiego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Rozprawy i Studia, t. XXXVI, Kraków 1961, s. 124.
• F. Zoll, Polska ustawa o prawie autorskim i Konwencja berneńska, Warszawa-Kraków-Lwów-Poznań, 1926, s. 52. Zob. też F. Zoll, Prawo autorskie w projekcie prof. Fryderyka Zolla, Nakładem Ministerstwa Sztuki i Kultury, 1920, s. 17.
• Zob. S. Ritterman, Zasady nowego prawa autorskiego majątkowego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prawo, z. 1, 1955, s. 102. Zob. także A. Kopff, w: S. Grzybowski, A. Kopff, J. Serda, Zagadnienia prawa autorskiego, Warszawa 1973, s. 124.
• M. Kępiński, w: System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 591
• E. Traple, w: System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 141.
• J. Szczotka, w: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Zarys wykładu, red. M. Pożniak-Niedzielska, Bydgoszcz 2006, s. 54-55.
• A. Stelmachowski, System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, Tom 3. Prawo rzeczowe, red. T. Dybowski, Warszawa 2003, s. 178 i 186.
• F. Zoll, Prawa rzeczowe na ziemiach polskich. Część I, Warszawa-Kraków 1921, s. 25-26
• J. Błeszyński, Ochrona autorskich praw majątkowych (roszczenie o wydanie korzyści), Warszawa 1989, s. 117. Autor w odniesieniu do praw autorskich majątkowych wskazuje na następujące ograniczenia: użytek prywatny i publiczny, tzw. licencje przymusowe lub ustawowe, ograniczenia prawa w czasie.
• Ochrona uniwersalna oznacza, że ochroną są objęte wszystkie osoby, które rozporządzaja ̨ takimi dobrami, w odróżnieniu od ochrony partykularnej, w ramach której ochrona służy jednej wybranej osobie, np. w systemie ochrony patentowej. Konstrukcja praw wyłącznych o podmiotowo ograniczonej skuteczności zakłada wyłączenie w stosunku do osób uprawnionych z tytułu takich samych utworów (jednakże nie sprzeciwia się konstrukcji prawa wyłącznego). Przedmiotowo nie ograniczona wyłączność wymaga oceny z punktu widzenia prawa do ,,tego'' utworu (zob. A. Kopff, Konstrukcje cywilistyczne w prawie wynalazczości, Warszawa 1978, s. 271-272, 199, 269; zob. też A. Kopff, Przedmiot własności intelektualnej a konstrukcje prawne, Państwo i Prawo z. 3, 1978, s. 32 i n.).
• A. Kopff, Konstrukcje cywilistyczne w prawie wynalazczośi, Warszawa 1978, s. 273.
• A. Kopff, Prawo cywilne a prawo dóbr niematerialnych, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej z. 5, 1975, s. 25.
• K. Grzybczyk, Dzieło reklamowe i jego twórca, Warszawa 1999, s. 150.
• J. Marcinkowska, Autorskie prawa majątkowe a prawo własności w Kodeksie cywilnym, w: Czterdzieści lat Kodeksu cywilnego. Materiały z Ogólnopolskiego Zjazdu Cywilistów w Rzeszowie (8-10 października 2004 r.), red. M. Sawczuk, Kraków 2000, s. 79-80.
• Zob. pogląd wyrażony w toku dyskusji nad kształtem ustawy z 1926 r. (S. Goła ̨b, Ustawa o prawie autorskim z dnia 29 marca 1926 r. z materiałami, Warszawa 1928, s. 32).
• Dzięki przymiotowi ,,wszechobecności'' dóbr niematerialnych mogą one byc ́ jednocześnie przedmiotem korzystania ze strony wielu osób (A. Kopff, Konstrukcje cywilistyczne w prawie wynalazczości, Warszawa 1978, s. 274).
• Równoczesne wykorzystywanie utworu w dowolnym zakresie przez nieograniczoną liczbę osób nie wpływa na zmniejszenie ,,ilości'' tego dobra (choć niekiedy może prowadzic ́ do jego ,,dewaluacji'' ze względu na intensywność eksploatacji), a przywłaszczenie utworu (bez jego nośnika) nie pozbawia uprawnionego ,,posiadania'' utworu (J. Barta, R. Markiewicz, Prawo autorskie, Warszawa 2010, s. 109-110).
• A. Kopff, Konstrukcje cywilistyczne w prawie wynalazczości, Warszawa 1978, s. 274.
• Aczkolwiek S. Ritterman zauważał, że ,,każdy akt rozpowszechniania dzieła przez osobę nieuprawniona ̨ zmniejsza na przyszłość, wobec ograniczonej pojemności rynku intelektualnego, możliwości eksploatacyjne uprawnionego; dzieło należy do tych przedmiotów prawa, których nie można używać bez zużycia'' (S. Ritterman, Komentarz do ustawy o prawie autorskim, Kraków 1937, s. 309).
• S. Ritterman, Pojęcia materialne w prawie cywilnym. Studium z zakresu metodologii nauki prawa cywilnego. Rozważania ogólne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Rozprawy i studia. Tom XLVII, Krako ́ w 1962, s. 302.
• J. Barta, R. Markiewicz, Prawo autorskie, Warszawa 2010, s. 245.
• Konieczność afirmacji prawa autorskiego podkreślał S. Wróblewski twierdząc, że ,,nie ma silniejszej afirmacji prawa, jak powiedziec ́, że ono w pewnej chwili gaśnie. Bo przez to afirmuje się istnienie tego prawa''; zob. w: S. Gołąb, Ustawa o prawie autorskim z dnia 29 marca 1926 r. z materiałami, Warszawa 1928, s. 158.
• J. Barta, R. Markiewicz, Prawo autorskie, Warszawa 2010, s. 109-110.
• Natomiast przy koncepcji własnościowej tylko to leży poza granicami prawa autorskiego, co jest wyraźnie wyłączone przez ustawę (E. Traple, w: System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 142).
• E. Traple, w: System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 147-148.
• E. Traple, w: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. J. Barta, R. Markiewicz, Kraków 2011, s. 181.
• Zob.: E. Traple, w: System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 137-138; E. Traple, w: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. J. Barta, R. Markiewicz, Kraków 2011, s. 181; E. Traple, Treść majątkowych praw autorskich, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, nr 11, 1994, s. 13; M. Kęski, w: System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 591-592; P. Ślęzak, Pola eksploatacji utworów audiowizualnych, Bydgoszcz-Katowice 2006, s. 28; M. Czajkowska-Dąbrowska, Własnosć czy własności (intelektualne)?, w: Współczesne problemy prawa handlowego. Księga jubileuszowa dedykowana prof. dr hab. Marii Poźniak-Niedzielskiej, red. A. Kidyba, R. Skubisz, Kraków 2007, s. 48 i 50.
• Zob. szerzej: D. Sokołowska, Prawo twórcy do wynagrodzenia w prawie autorskim, Poznań 2013, s. 108-142.
• Relacja pomiędzy pojęciem dobra kultury i zabytku jest taka, że nie każde dobro kultury jest zabytkiem, ale każdy zabytek jest dobrem kultury (zob. K. Zeidler, Prawo ochrony dziedzictwa kultury, Warszawa 2007, s. 42)
• A. Tischner, Odpowiedzialność majątkowa za naruszenie prawa do znaku towarowego, Warszawa 2008, s. 159.
• Zob. M. Czajkowska-Dąbrowska, Przedmiot roszczenia o wydanie korzyści w prawie autorskim, Nowe Prawo nr 4, 1983, s. 16.
• T. Grzeszak, Przedmiot i zakres korzyści podlegających wydaniu na podstawie art. 56 prawa autorskiego w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, Nowe Prawo, z. 11-12, 1985, s. 91-92 i 103).
• T. Grzeszak, Przedmiot i zakres korzyści podlegających wydaniu na podstawie art. 56 prawa autorskiego w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, Nowe Prawo, z. 11-12, 1985, s. 91-92 i 103.
• J. Błeszyński, Ochrona autorskich praw majątkowych (roszczenie o wydanie korzyści), Warszawa 1989, s. 141.
• J. Błeszyński, Ochrona autorskich praw majątkowych (roszczenie o wydanie korzyści), Warszawa 1989, s. 165. Zob. także T. Grzeszak, Przedmiot i zakres korzyści podlegających wydaniu na podstawie art. 56 prawa autorskiego w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, Nowe Prawo, z. 11-12, 1985, s. 93.
• J. Barta, R. Markiewicz, Glosa do wyroku SN z 20.05.1999 r., I CKN 1139/97, Orzecznictwo Sądów Polskich, nr 2, 2000, s. 85. Podobnie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 r., V CKN 411/01, Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, nr 9, 2004, poz. 144, s. 78.
• Ciężar udowodnienia adekwatności żadanej wielokrotności stosownego wynagrodzenia spoczywa na powodzie (D. Kot, Roszczenia pieniężne w sprawach o ochronę autorskich praw majątkowych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny z. 2, 2003, s. 58-59). Zob. też T. Grzeszak, Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Przegląd Prawa Handlowego nr 5, 1994, s. 19.
• A. Tischner, T. Targosz, Dostosowanie polskiego prawa własności intelektualnej do wymogów prawa wspólnotowego. Uwagi na tle projektu z dnia 24 maja 2006 r. ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz o zmianie innych ustaw, Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zagadnienia Prawa Autorskiego, z. 97, 2007, s. 89-95.
• Zob. A. Tischner, Harmonizacja prawa polskiego z wymogami dyrektywy w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej - cz. II, Monitor Prawniczy nr 14, 2005, s. 691.
• W tym kierunku, w odniesieniu do zbliżonej zmiany ustawy Prawo własności przemysłowej, zob. S. Sołtysiński, A. Nowicka, Uwagi o projekcie ustawy wdrażającej dyrektywę 2004/48/WE w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej, Kwartalnik Prawa Prywatnego z. 4, 2006, s. 1069-1073.
• J. Błeszyński, w: System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 849-850.
• Zob. D. Sokołowska, Glosa do wyroku SN z 29.11.2006 r., II CSK 245/06 (dot. pojęcia wynagrodzenia stosownego), Przegląd Sądowy nr 6, 2008, s. 131 i n.
• Na podstawie uchylonego art. 109 pr. aut. zob. J. Błeszyński, Obowiązek i charakter zatwierdzania przez Komisję Prawa Autorskiego tabel wynagrodzeń autorskich, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego nr 3, 1998, s. 8.
• Tak również Sąd Najwyższy w wyrokach: z dnia 20 maja 1999 r., I CKN 1139/97, Orzecznictwo Sądów w Polskich, nr 2, 2000, s. 84; z dnia 26 czerwca 2003 r., CKN 411/01, Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna 2004, nr 9, poz. 144. Zob. tez ̇ M. Czajkowska-Dąbrowska, Zbioro- we zarządzanie prawami autorskimi i prawami pokrewnymi - refleksje po ośmiu latach, Przegląd Prawa Handlowego nr 11, 2002, s. 6. Jednakże zdaniem J. Błeszyńskiego art. 110 pr. aut. ma jedynie charakter kierunkowy i kryteria w nim zawarte ,,maja ̨ charakter bardzo ogólny, dotyczący konstrukcji tabel wynagrodzeń i trudno byłoby w ich świetle oceniż stosowność wysokości dochodzonego wynagrodzenia w konkretnej wysokości'' (zob. J. Błeszyński, w: System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 822.
• W polskim piśmiennictwie prezentowany jest pogląd opowiadający się za uznaniem ,,stosownego wynagrodzenia'' z art. 79 ust. 1 pr. aut. za odpowiednik ,,odpowiedniego wynagrodzenia'' z § 32 ust. 2 niemieckiej ustawy z 9.09.1965 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Gesetz über Urheberrecht und verwandte Schutzrechte). Zob. M. Andrzejewski, Ograniczenia zasady swobody umów w przedmiocie wynagrodzenia autorskiego w polskiej i niemieckiej ustawie o prawie autorskim, w: Zagadnienia Prawa Autorskiego, Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej Uniwersytetu Jagiellońskiego z. 97, 2007, s. 44. Na temat niemieckiej regulacji zob. tez ̇: T. Grzeszak, Prawo do odpowiedniego wynagrodzenia w niemieckiej ustawie o wzmocnieniu umownej pozycji autorów i artystów wykonawców, Przegląd Prawa Handlowego nr 2, 2003, s. 14-21; H. Schack, Normy bezwzględnie obowiązujące w międzynarodowych umowach autorskoprawnych, w: Z problematyki praw na dobrach niematerialnych, Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej Uniwersytetu Jagiellońskiego, z. 89, 2005, s. 297-311; D. Sokołowska, Roszczenie twórcy o podwyższenie wynagrodzenia, Kwartalnik Prawa Prywatnego, nr 4, 2006, s. 1025-1061.
• W zależności od sytuacji, tylko niektóre z nich mogą znajdować zastosowanie (zob. R. Zaborowska, Kapitał intelektualny w przedsiębiorstwie, Poznań 2009, s. 95-96). Zob. tez ̇ P. Podrecki, Środki ochrony praw własności intelektualnej, Warszawa 2010, s. 315-319.
• Za zastosowaniem art. 322 Kpc w przypadku art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b) pr. aut. opowiadają się J. Barta i R. Markiewicz (J. Barta, R. Markiewicz, Prawo autorskie, Warszawa, 2008, s. 190). Tak też w wyrokach Sądów Apelacyjnych: we Wrocławiu z dnia 23 marca 2008 r., I ACa 456/08, LEX nr 470269; w Warszawie z dnia 19 lutego 2010 r., VI ACa 809/09, LEX nr 677993.
• Tak też D. Sokołowska, Prawo twórcy do wynagrodzenia w prawie autorskim, Poznań 2013, s. 505.
• Zob. J. Barta i R. Markiewicz, w: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. J. Barta, R. Markiewicz, Kraków 2011, s. 495; S. Sołtysiński, A. Nowicka, Uwagi o projekcie ustawy wdrażającej dyrektywę 2004/48/WE w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej, Kwartalnik Prawa Prywatnego, z. 4, 2006, s. 1071; D. Kot, Roszczenia pieniężne w sprawach o ochronę autorskich praw majątkowych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny z. 2, 2003, s. 61-62; A. Tischner, Harmonizacja prawa polskiego z wymogami dyrektywy w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej - cz. II, Monitor Prawniczy nr 14, 2005, s. 691; A. Tischner, T. Targosz, Dostosowanie polskiego prawa własności intelektualnej do wymogów prawa wspólnotowego. Uwagi na tle projektu z dnia 24 maja 2006 r. ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz o zmianie innych ustaw, Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Zagadnienia Prawa Autorskiego, z. 97, 2007, s. 93; P. Bogdalski, Roszczenie o zapłatę wielokrotności stosownego wynagrodzenia autorskiego - zagadnienia wybrane, Monitor Prawniczy nr 8, 1995, s. 265; P. Bogdalski, środki ochrony autorskich praw majątkowych oraz ich dochodzenie w świetle prawa polskiego, Kraków 2003, s. 123; P. Podrecki, Środki ochrony praw własności intelektualnej, War- szawa 2010, s. 302.
• J. Szczotka, w: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Zarys wykładu, red. M. Poźniak-Niedzielska, Bydgoszcz 2006, s. 168.
• Tak też na gruncie brzmienia art. 79 ust. 1 pr. aut. sprzed nowelizacji wprowadzonej od 20.06.2007 r.: J. Barta, R. Markiewicz, w: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. J. Barta, R. Markiewicz, Kraków 2011, s. 607; K. Konarski, Zakres ochrony majątkowych praw autorskich na podstawie art. 79-80 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz jej stosunek do ochrony na podstawie kodeksu cywilnego, Przegląd Prawa Handlowego, nr 9, s. 18; J. Szczotka, w: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Zarys wykładu, red. M. Poźniak-Niedzielska, Bydgoszcz 2006, s. 176; P. Stec, Zasady i funkcje odpowiedzialności z tytułu naruszenia własności intelektualnej, Kwartalnik Prawa Prywatnego z. 2, 2007, s. 437. Odmiennie W. Machała, stwierdzający, że ,,norma art. 79 ust. 1 in fine (...) uchyla zastosowanie art. 415 Kc wzglądem przypadków wyrządzenia szkody naruszeniem autorskich praw majątkowych'' oraz że autonomiczny charakter roszczenia odszkodowawczego również wynika ze znowelizowanego art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. a) pr. aut. (zob. W. Machała, Zasady i funkcje odpowiedzialności z tytułu naruszenia własności intelektualnej, Kwartalnik Prawa Prywatnego z. 2, 2007, s. 192-193).
• J. Szczotka, w: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Zarys wykładu, red. M. Poźniak-Niedzielska, Bydgoszcz 2006, s. 177.
• S. Ritterman, Komentarz do ustawy o prawie autorskim, Kraków 1937, s. 319-320.
• J. Szczotka, w: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Zarys wykładu, red. M. Poźniak-Niedzielska, Bydgoszcz 2006, s. 177.
• Tak K. Konarski, Zakres ochrony majątkowych praw autorskich na podstawie art. 79-80 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz jej stosunek do ochrony na podstawie kodeksu cywilnego, Przegląd Prawa Handlowego, nr 9, s. 18
• Tak. J. Barta, Autorskie prawa majątkowe i ich ochrona, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej, z. 25, 1981, s. 115.
• Możliwość taka w szczególności nie zachodzi przy odpowiedzialności z tytułu cupla in contrahendo na gruncie art. 72 § 2 Kc, gdzie odrzuca sie ̨ koncepcję tzw. pozytywnego interesu umowy na rzecz tzw. ujemnego interesu umowy, wobec czego w grę nie wchodzą korzyści, które strona osiągnęłaby w razie zawarcia umowy (zob. M. Krajewski, w: System prawa prywatnego. Prawo zobowiązań - część ogólna, t. 5, red. E. Łętowska, Warszawa 2006, s. 721-722)
• Tak. G. Materna, Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i ich członkowie w świetle definicji przedsiębiorcy z ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 2004, nr 4, s. 25-26; G. Materna, w: Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. T. Skoczny, Warszawa 2009, s. 117; G. Materna, w: Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. C. Banasiński, E. Piontek, Warszawa 2009, s. 54-55; B. Kleban, Działalność organizacji zbiorowego zarządzania w świetle ustawy o ochro- nie konkurencji i konsumentów, w: Zarys Prawa Własności Intelektualnej, Tom 2, Konkurencja a własność intelektualna, red. M. Kępiński, Warszawa 2011, s. 133; T. Targosz, w: T. Targosz, K. Włodarska-Dziurzyńska, Umowy przenoszące autorskie prawa majątkowe, Warszawa 2010, s. 493. Odmiennie J. Babin ́ ska, Organizacje zbiorowego zarządzania a pojęcie przedsiębiorcy, w: Prawo autorskie a prawo konkurencji, red. K. Lewandowski, Poznań 2009, s. 109-110.
• Zob. I. Oleksiuk, Problematyka równoległego stosowania prawa autorskiego i prawa antymonopolowego wobec organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 2009, nr 1, s. 21.
• J. Barta, R. Markiewicz, Prawo autorskie, Warszawa 2010, s. 287.
• Tak M. Kępiński, B. Kleban, w: System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 749. Por. też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 czerwca 2003 r., zgodnie z którym obowiązek kontraktowania nałożony na organizację zbiorowego zarządzania przez art. 106 ust. 2 pr. aut. ,,trzeba utożsamiać z powinnością akceptacji, jeżeli nie sprzeciwiają się temu ważne powody, oferty zawarcia umowy licencyjnej upoważniającej do korzystania z repertuaru organizacji na określonych przez nią, jednakowych dla wszystkich kontrahentów warunkach (...), w szczególności wynikających z zatwierdzonej tabeli wynagrodzeń , o której mowa w art. 108 ust. 3'' pr. aut. (V CKN 411/01, Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna 2004, nr 9, poz. 144, s. 76)
• Zob. M. Czajkowska-Dąbrowska, Przegląd orzecznictwa z zakresu prawa autorskiego (zagadnienia wybrane), ,,Glosa'', nr 2, 2005, s. 76. Autorka podkreśliła, że wobec trwającego ówcześnie impasu w kształtowaniu systemu wynagrodzeń autorskich, Sąd ,,nie widział innej możliwości rozstrzygnięcia, które by nie obrażało poczucia sprawiedliwości, niż sięgnięcie po ostateczny oręż cywilisty - konstrukcje ̨ nadużycia prawa podmiotowego''. Zob. ponadto M. Czajkowska-Dąbrowska, w: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. J. Barta, R. Markiewicz, Kraków 2011, s. 640-641.
• M. Bukowski, Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi, w: Prawo autorskie a postęp techniczny, red. J. Barta, R. Markiewicz, Kraków 1999, s. 175.
• M. Kępiński i B. Kleban ujmują to jako ,,korzyść wynikającą z fachowego zarządu (...) przez specjalistów w tym zakresie'' (M. Kępiński, B. Kleban, w: System prawa prywatnego. Prawo autorskie, red. Z. Radwański, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 745). Na tle nowych technik komunikowania M. Bukowski wskazuje na korzyść w postaci obniżenia kosztów administrowania i ochrony, które ulegają rozłożeniu na wszystkie podmioty, w interesie których wykonywany jest zbiorowy zarząd (M. Bukowski, Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi, w: Prawo autorskie a poste ̨p techniczny, red. J. Barta, R. Markiewicz, Kraków 1999, s. 181).
• D. Lubasz, M. Namysłowska, w: Ustawa o ochronie baz danych. Komentarz, red. D. Lubasz, M. Namysłowska, Warszawa 2013, s. 61.
• J. Barta, R. Markiewicz, Ustawa o ochronie baz danych. Komentarz, Warszawa 2002, s. 85; D. Lubasz, M. Namysłowska, w: Ustawa o ochronie baz danych. Komentarz, red. D. Lubasz, M. Namysłowska, Warszawa 2013, s. 61.
• K. Bilewska, Odszkodowanie za wniesienie bezzasadnego powództwa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia lub stwierdzenie jej nieważności (art. 423 § 2 k.s.h.), Przegląd Prawa Handlowego 2009, nr 12, s. 16.
• A. Tischner, Odpowiedzialność majątkowa za naruszenie prawa do znaku towarowego, Warszawa 2008, s. 157.
• A. Tischner, Odpowiedzialność majątkowa za naruszenie prawa do znaku towarowego, Warszawa 2008, s. 159.
• A. Tischner, Odpowiedzialność majątkowa za naruszenie prawa do znaku towarowego, Warszawa 2008, s. 160.
• A. Rabiega-Przyłęcka, Pozasądowy system kompensacji szkód wynikających ze zdarzeń medycznych, w: Odpowiedzialność administracji i w administracji, red. Z. Łuniewska, M. Stahl, Warszawa 2013, s. 379-380.
• M. Sieradzka, Postępowanie grupowe - kolejny krok w kierunku wzmocnienia ochrony interesu wielu podmiotów w jednym postępowaniu, LEX ABC nr 124224
• Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 18 lipca 2007 r. w sprawie Société thermale d'Eugénie-les-Bains v. Ministe're de l'Économie, des Finances et de l'Industrie (C-277/05); E. Prejs, Przegląd orzecznictwa ETS, Przegląd Podatkowy 2007, nr 11, s. 51.
• J. Sobczak, Radiofonia i telewizja. Komentarz do ustawy, Zakamycze 2001, s. 472.
• S. Piątek, w: Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, red. S. Piątek, Warszawa 2014, s. 429.
• S. Piątek, w: Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, red. S. Piątek, Warszawa 2014, s. 431.
• S. Piątek, w: Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, red. S. Piątek, Warszawa 2014, s. 429
• S. Piątek, w: Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, red. S. Piątek, Warszawa 2014, s. 433
• S. Piątek, w: Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, red. S. Piątek, Warszawa 2014, s. 434
• E. Czarny-Drożdżejko, Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, Warszawa 2014, s. 435.
• E. Czarny-Drożdżejko, Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, Warszawa 2014, s. 436
• E. Czarny- Drożdżejko, Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, Warszawa 2014, s. 436.
• Zob. L. Garlicki, w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, Warszawa 2001, uwaga 9 do art. 73.