Bariery i możliwości wielokulturowości społeczeństwa polskiego w obszarze edukacji

• Autorzy: Adriana Frączek

Warianty tytułu

Barriers and Opportunities of Multiculturalism in Polish Society in the Area of Education

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule scharakteryzowano migrację i zróżnicowanie kulturowe w Polsce. Omówiono idee edukacji w warunkach wielokulturowości, zagadnienie akulturacji oraz jej strategie. Przedstawiono problemy dzieci wobec obcości kulturowej oraz regulacje prawne systemu oświaty w odniesieniu do edukacji międzykulturowej w Polsce.

EN

This article deals with the inclusion of refugees in Poland in the education system, the problem of integration of foreign children. The provisions on the rights of children of foreigners in the field of education have been taken into account, in particular the provisions of educational law in relation to multicultural education were discussed.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kultura; Wielokulturowość; Migracja; Zróżnicowanie kulturowe; Edukacja; Dzieci

EN

Culture; Multicultural; Migration; Cultural diversity; Education; Children

• Czasopismo: Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
• Rocznik: 2018
• Tom: XV
• Strony: 273-290

Twórcy

autor

Adriana Frączek

• Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna

Bibliografia

• 1. Banach C., Nauczyciel, [w:] T. Pilch, Encyklopedia pedagogiczna XXI w., t. 3, Warszawa 2004.
• 2. Barzykowski K., Grzymała-Moszczyńska H., Dzida D., Grzymała-Koszczyńska J., Kosno M., Wybrane zagadnienia diagnozy psychologicznej dzieci i młodzieży w kontekście wielokulturowości oraz wielojęzyczności, Warszawa 2013.
• 3. Bąbiak I., Społeczne i emocjonalne konsekwencje migracji do Polski - perspektywa dzieci - cudzoziemców, [w:] Dziecko w kulturze współczesnego świata, red. Jagiełło E., Jówko E., Siedlce 2013.
• 4. Bernacka-Langier A., Wasilewska-Łaszczuk J., Zasuńska M., Praca wychowawcza w klasie zróżnicowanej kulturowo przed, w trakcie i po przyjęciu ucznia cudzoziemskiego, [w:] A. Bernacka-Langier i in., Praca z uczniem cudzoziemskim. Przewodnik dobrych praktyk dla dyrektorów, nauczycieli, pedagogów i psychologów, Warszawa 2011.
• 5. Białek K., Romowie, [w:] K. Białek, T. Halik, A. Marek, R. Szuchta, B. Weigl, Edukacja przeciw dyskryminacji, Warszawa 2008.
• 6. Białek K., Jak rozwiązywać sytuacje w klasie, szkole, społeczności wynikające z wielokulturowości szkoły? Omówienie kilku przykładów ze szkół polsko-romskich, [w:] Romowie 2013, red. M. Różycka, B. Weigl, Warszawa 2013.
• 7. Białek K., Kowalska A., Kownacka E., Pieget-Kaczmarczyk M., Warsztaty kompetencji międzykulturowych - podręcznik dla trenerów, Warszawa 2008.
• 8. Białek K., Międzykulturowość w szkole. Poradnik dla nauczycieli i specjalistów, Warszawa 2015.
• 9. Błeszczyńska K., Dzieci obcokrajowców w polskich placówkach oświatowych. Raport z badań, Warszawa 2012.
• 10. Boski P., Kulturowe ramy zachowań społecznych. Podręcznik psychologii międzykulturowej, Warszawa 2009.
• 11. Boski P., Wielokulturowość i psychologia dwukulturowej integracji, [w:] Czy klęska wielokulturowości?, red. H. Mamzer, Poznań 2008.
• 12. Nikitorowicz J., Edukacja regionalna i międzykulturowa, Warszawa 2009.
• 13. Chromiec E., Dziecko wobec obcości kulturowej, Gdańsk 2004.
• 14. Czerniejewska I., Edukacja wielokulturowa. Działania podejmowane w Polsce, Toruń 2013.
• 15. Dąbrowska E., Przygotowanie przyszłych nauczycieli do pracy z uczniem cudzoziemskim, [w:] Praca z uczniem cudzoziemskim. Przewodnik dobrych praktyk dla dyrektorów, nauczycieli, pedagogów, psychologów, red. M. Zasuńska, Warszawa 2011.
• 16. Delors J., Edukacja. Jest w niej ukryty skarb, Warszawa 1998.
• 17. Fihel E., Kaczmarczyk P., Migracje a polski rynek pracy, [w:] Rynek pracy wobec zmian demograficznych w Polsce, red. M. Kiełkowska, Warszawa 2011.
• 18. Fiok E., Osiem kroków, czyli kilka praktycznych rad, Warszawa 2014.
• 19. Hofstede G., Kultury i organizacje, Warszawa 2011.
• 20. Innowacyjne rozwiązania w pracy z dziećmi cudzoziemskimi w systemie edukacyjnym, red. N. Klorek, K. Kubin, Warszawa 2012.
• 21. Karpińska A., U podstaw dialogu o edukacji, Białystok 2003.
• 22. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r., DzU 1991, nr 120, poz. 526.
• 23. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., DzU 1997, nr 78, poz. 483.
• 24. Kostera M., Zarządzanie personelem, Warszawa 2000.
• 25. Kozielecki J., Transgresja i kultura, Warszawa 1997.
• 26. Malewski A., O nowy kształt nauk społecznych. Pisma zebrane, Warszawa 1975.
• 27. Matsumoto D., Luang L., Psychologia międzykulturowa, Gdańsk 2007.
• 28. Michalak-Surówka J., Paradygmat kompetencyjny w pracy nauczyciela, [w:] Rozwój nauczyciela w okresie transformacji, red. W. Prokopiuk, Białystok 1998.
• 29. Napiontek O., Pietrasik J., Szaniawska M., Prawa dziecka z ADHD, Warszawa 2006.
• 30. Nikitorowicz J., Edukacja regionalna i międzykulturowa, Warszawa 2009.
• 31. Nikitorowicz J., Wartości - podstawą dialogu o edukacji, [w:] A. Karpińska, U podstaw dialogu i edukacji, Białystok 2003.
• 32. Realizacja prawa małoletnich cudzoziemców do edukacji. Raport Rzecznika Praw Obywatelskich, red. S. Trociuk, K. Łakoma, M. Sośniak, Warszawa 2013.
• 33. Rodek V., Wendreńska I., System wartości współczesnego wychowawcy w opinii słuchaczy studiów pedagogicznych, [w:]A. Karpińska, U podstaw dialogu o edukacji, Białystok 2003.
• 34. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, DzU 2017, poz. 356.
• 35. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 lipca 2015 roku w sprawie warunków i trybu przyjmowania do publicznych przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek osób niebędących obywatelami polskimi oraz obywateli polskich, którzy pobierali naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw, a także organizacji dodatkowej nauki języka polskiego, dodatkowych zajęć wyrównawczych oraz nauki języka i kultury kraju pochodzenia, DzU 2015, poz. 1202.
• 36. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 roku w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych, DzU 2017, poz. 1534.
• 37. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw, DzU 2017, poz. 1655.
• 38. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 roku w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, DzU 2017, poz. 1591.
• 39. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 23 sierpnia 2017 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw, DzU 2017, poz. 1634.
• 40. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 roku w sprawie nadzoru pedagogicznego, DzU 2017, poz. 1658.
• 41. Rynek pracy wobec zmian demograficznych, red. M. Kiełkowska, Warszawa 2011.
• 42. Seria pakietów szkoleniowych T-Kit, koord. S. Martinelli, Warszawa 2000-2006.
• 43. Sowa-Behtane E., Strategie i działania szerzące tolerancję wobec cudzoziemców. Edukacja wielokulturowa, "Edukacja i Dialog" 2014, nr 3/4.
• 44. Szymański M. J., Funkcje edukacji szkolnej w zmieniającym się społeczeństwie, [w:] Przemiany społeczno-cywilizacyjne i edukacja szkolna - problemy rozwoju indywidualnego i kształtowanie się tożsamości, red. T. Lewowicki, Kraków 2005.
• 45. Wojnar I., Humanistyczne intencje edukacji, Warszawa 2000.
• 46. Śliwa E., Tolerancja, stereotypy i uprzedzenia w procesie wychowawczym, [w:] Nauki pedagogiczne w teorii i praktyce edukacyjnej, t. 2, red. J. Kuźma, J. Morbitzer, Kraków 2003.
• 47. Uczniowie z różnych kultur w szkole, red. B. Lachowicz, Warszawa 2015.
• 48. Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty, DzU 2016, poz. 1943 ze zm.
• 49. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku. Prawo oświatowe, DzU 2017, poz. 59.
• 50. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe, art. 363, DzU 2017, poz. 60.
• 51. Weigl B., Stereotypy i uprzedzenia etniczne u dzieci i młodzieży. Studium empiryczne, Warszawa 1991.
• 52. Wiszniewska-Chmielowiec I., Młodzież w obliczu wartości społecznych - atrofia czy transformacja, [w:] Nauki pedagogiczne w teorii i praktyce edukacyjnej, red. J. Kuźma, J. Morbitzer, t. 2, Kraków 2003.
• 53. Żegnałek K., Przygotowanie dziecka do życia w przestrzeni wielokulturowej, [w:] Dziecko w kulturze współczesnego świata, red. E. Jagiełło, E. Jówko, Siedlce 2013.
• 54. Baranowska M., Szok kulturowy, www.wos.org.pl (dostęp: 28.02.2018).
• 55. Grzymała-Moszczyńska H., Sytuacja uchodźców w literaturze psychologicznej, http//crisisinterrention.free.ngo.pl/psychologia/bps2.html (dostęp: 28.02.2018).
• 56. Kosiba G., Doskonalenie zawodowe nauczycieli - kategoria, kompetencje, praktyka, http://forumoswiatowe.pl (dostęp: 8.03.2018).

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0014.0477