Oddziaływanie kierunku produkcji gospodarstw rolnych regionów Wielkopolski i Śląska na koszty ogólnogospodarcze

• Autorzy: Sebastian Kubala

Warianty tytułu

The Impact of the Direction of Production of Farms in the Regions of Wielkopolska and Silesia on General Economic Costs

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Głównym celem pracy było zbadanie zależności między kierunkiem produkcji gospodarstw rolnych w regionie Wielkopolski i Śląska a poszczególnymi rodzajami ponoszonych przez nie kosztów ogólnogospodarczych. Do realizacji celu badawczego wykorzystano jednoczynnikową wariancję ANOVA. Do zobrazowania kierunków produkcji posłużono się danymi odnoszącymi się do typów rolniczych wyróżnionych w bazie FADN. Badania skupiają się na 4 rodzajach kosztów ogólnogospodarczych związanych z prowadzoną działalnością produkcyjną. Okres badawczy objął lata 2005-2020. Wyniki wskazują, że istnieje znaczne zróżnicowanie w poziomie ponoszonych kosztów ogólnogospodarczych przez gospodarstwa rolne ukierunkowane na produkcję roślinną i zwierzęcą. (abstrakt oryginalny)

EN

The main goal of the study was to examine the relationship between the direction of production of farms in the Wielkopolska-Silesia region and individual types of general economic costs incurred by them. In addition, the research results achieved are intended to indicate how the production direction of farms in the Wielkopolska-Silesia region affects the overall economic costs related to the operation of these farms. The study covered the regions of Wielkopolska and Silesia. The years 2005-2020 were assumed as the research period. To illustrate the directions of production, the data relating to the types of farming identified in the FADN database were used. Due to the limitations of statistical data, the type of farms was omitted: vineyards. The research focuses on 4 types of general economic costs related to the conducted production activity and which are part of the FADN system variable SE336. These include: machinery and building current costs (A), energy (B), contracts work (C), other costs (D). The research goal was achieved with the use of the one-way ANOVA variance. The conducted research allowed to observe that the most frequent differences in incurring particular types of general economic costs occur between the type of fieldcrops, horticulture and permanent crops, and the types of farms focused on livestock production. Relatively few differences can be observed in the case of farms targeting the same food source In the structure by type of costs, the highest level can be observed in the case of farms focused on the production of granivores, milk, and horticulture (except for contracts work costs), and the lowest in the case of other grazing livestock and permanent crops. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produkcja rolna; Gospodarstwa rolne; Analiza wariancji

EN

Agricultural production; Arable farm; Variance analysis

• Czasopismo: Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna / Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 62
• Strony: 151-161

Twórcy

autor

Sebastian Kubala

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Anderson T.W., Datling D.A. 1952. Asymptotic theory of certain "goodness-of-fit" criteria based on stochastic processes. Annals of Mathematical Statistics, 23: 193-212.
• Bašek V., Kraus J. 2011. Comparison of selected indicators of farms in the EU member states. Agric. Econ. - Czech, 57: 71-84.
• Beckmann J., Schimmelpfennig D. 2015. Determinants of farm income. Agricultural Finance Review, 75(3): 385-402.
• Chmielewska M., Mądra M. 2008. Wskaźniki kosztowe w indywidualnych gospodarstwach rolniczych. Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 64: 201-213.
• Chocholousek M., Hlouskova Z., Simova T., Huml J. 2021. Agriculture farms product differentiation assessment in the Czech Republic. Agric. Econ. - Czech, 67: 81-89.
• Czakowski D., Czyżewski A. 2017. Podstawowe rynki rolne w Polsce przed i po akcesji do Unii Europejskiej. Poziom i uwarunkowania rozwoju. Wydawnictwo Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy, Bydgoszcz.
• Dynowska J., Łapińska A. 2010. Koszty i dochodowość rolniczych gospodarstw towarowych. Roczniki Naukowe SERiA, 12(3): 67-71.
• FADN. 2022 (https://agridata.ec.europa.eu/extensions/FADNPublicDatabase/FADNPublic Database.html; dostęp: 7.11.2022).
• Firlej K. 2017. Przemysł spożywczy w Polsce. Nowa ścieżka rozwoju. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Galuzzo N. 2017. Efficiency analysis in different typologies of farming in Italian FADN dataset. Economics of Agriculture, 2: 451-465.
• Goraj L., Mańko S. 2011. Model szacowania pełnych kosztów działalności gospodarstw rolnych. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 328(3): 28-58.
• Goraj L., Osuch D., Sierański W. 2006. Opis realizacji próby gospodarstw rolnych dla Polskiego FADN w 2005 r. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Irz X., Jansik C. 2015. Competetiveness of dairy farm in northern Europe: A cross-country analysis. Agriculture and Food Science, 24: 206-218.
• Józwiak W. 2014. Efektywność, koszty produkcji i konkurencyjność polskich gospodarstw rolnych obecnie i w perspektywie średnio- oraz długoterminowej. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Kelly E., Latruffe L., Desjeux Y., Ryan M., Uthe S., Diazabakana A., Dillon E., Finn J. 2018. Sustainability indicators for improved assessment of the effects of agricultural policy across the EU: Is FADN the answer? Ecological Indicators, 89: 903-911.
• Kołoszycz E., Świtłyk M. 2004. Koszty, dochodowość i efektywność produkcji mleka. Związek Prywatnych Producentów Mleka, Warszawa.
• Kubala S. 2021. The Impact of the Direction of Production of the European Union Agricultural Enterprises at the Level of Total Farming Overheads. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie, 151: 299-309.
• Martinho V., Mourao P., Georgantzis N. 2022. Efficiency of the European Union farm types: Scenarios with and without the 2013 CAP measures. Open Agriculture, 7(1): 93-111.
• Poetschki K., Peerlings J., Dries L. 2021. The impact of geographical indications on farm incomes in the EU olives and wine sector. British Food Journal, 123(13): 579-598.
• Rabiej M. 2012. Statystyka z programem Statistica. Helion, Gliwice.
• Samuelson W.F., Marks S.G. 2006. Ekonomia menedżerska. PWE, Warszawa.
• Sharples J. 1990. Cost of production and productivity in analyzing trade and competitiveness. American Journal of Agricultural Economics, 72(5): 1278-1282.
• Skalicky R., Rogalska E., Pietrzak M.B., Zinecker M., Meluzinova J. 2021. Optimal Farm Size and Effectiveness of Agriculture in the EU: The Case of Wheat Yields. Transformations in Business & Economics, 20: 653-669.
• Skarzyńska A. 2011. Koszty ekonomiczne produkcji mleka - metodyczne ujęcie rachunku oraz wyniki badań w 2009 roku. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 3: 143-161.
• Stanisz A. 2007. Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. T. 2. Modele liniowe i nieliniowe. StatSoft Polska Sp. z o.o., Kraków.
• Tegtmeier E.M., Duffy M.D. 2004. External Costs of Agricultural Production in the United States. International Journal of Agricultural Sustainability, 2(1): 1-20.
• van Hecke T. 2010. Power study of ANOVA versus Kruskal-Wallis test. Journal of Statistics and Management Systems, 15(2-3): 241-247.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.14746/rrpr.2022.62.09