National Agricultural Censuses in Poland from 1921-2010: Evolution, Thematic Scope and Relevance for the Study of Rural and Agricultural History

• Autorzy: Małgorzata Machałek
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Population censuses have been organised sporadically since antiquity, but in the 19th century they acquired a universal character. These censuses are a good source of information on the rural population, but it was not until the introduction of systematic national agricultural censuses that a broader picture of the countryside and agriculture was obtained. In the censuses conducted after 1918 in Poland, there was a fixed cata-logue of questions on the characteristics of farms, but each time new questions were also introduced to reflect the specificity of agriculture in a given historical period. The censuses were conducted on a fairly regular basis and, therefore, they provide valuable information for comparative analyses. Due to their universality and thematic scope, they also collect data on demography and socio-professional and economic relations that are not available in other sources.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Spis ludności; Informacja; Źródła informacji; Rolnictwo; Powszechny Spis Rolny; Demografia; Historia

EN

Census; Information; Information source; Agriculture; Agricultural Census; Demography; History

• Czasopismo: Studia Historiae Oeconomicae
• Rocznik: 2022
• Tom: 40
• Numer: nr 1
• Strony: 123-141

Twórcy

autor

Małgorzata Machałek

• University of Szczecin

Bibliografia

• Dz.U. 1970 No 17 item 147 - Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 lipca 1970 r. w sprawie przeprowadzenia Narodowego Spisu Powszechnego 1970 r.
• Dz.U. 1985 No 45 item 220 - Dziennik Ustaw, Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 września 1985 r. w sprawie przeprowadzenia w 1986 r. spisu ludności w indywidualnych gospodarstwach rolnych.
• Dz.U. 1996 No 34 item 147 - Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 2 lutego 1996 r. o powszechnym spisie rolnym 1996 roku.
• Dz.U. 2004 No 65 item 600 - Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 kwietnia 2004 r. w sprawie minimalnych wymagań utrzymywania gruntów rolnych w dobrej kulturze rolnej.
• M.P. 1950 No 92 item 1140 - Monitor Polski, Zarządzenie Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego z dnia 11 sierpnia 1950 r. w sprawie szczegółowego określenia zakresu Narodowego Spisu Powszechnego 1950 r.
• M.P. 1970 No 25 item 214 - Monitor Polski, Zarządzenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 18 lipca 1970 r. w sprawie szczegółowego zakresu Narodowego Spisu Powszechnego 1970 r.
• Baranowicz, E., Landau, L. (2002) Możliwości wykorzystania wyników spisu ludności dla badań monograficznych, in: Strzelecki, Z., Toczyński, T. and Latuch, K. (eds) Spisy ludności Rzeczypospolitej Polskiej 1921-2002: wybór pism demografów. Warszawa: Polskie Towarzystwo Demograficzne, Główny Urząd Statystyczny, pp. 232-235.
• Czerniewski, K. (1959) Powszechny spis rolny 1960 roku, Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 36(6), pp. 30-48.
• Domaszewicz, B., Łączyński, A. (2011) Powszechny Spis Rolny 2010, Wiadomości Statystyczne, 605(10), pp. 10-22.
• Dziś wszyscy oczekujemy komisarzy spisowych(1950) Kurier Szczeciński, 331 (2 December), p. 1. https://zbc.ksiaznica.szczecin.pl/dlibra/publication/33633/edition/31996/content. Accessed 30 June 2022.
• Gorlach, M., Drąg, Z., Nowak, P. (2004) Ku wsi zdezagraryzowanej? Ludność wiejska i rolnicza w świetle wybranych danych spisu powszechnego, Studia Socjologiczne, 172(1), pp. 31-45.
• Guldon, Z., Wajda, K. (1970) Źródła statystyczne do dziejów Pomorza Wschodniego i Kujaw od XVI do początków XX wieku. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
• Holzer, J.Z. (2002) Powszechne spisy ludności. Świat - Europa - Polska, in: Strzelecki, Z., Toczyński, T. and Latuch, K. (eds) Spisy ludności Rzeczypospolitej Polskiej 1921-2002: wybór pism demografów. Warszawa: Polskie Towarzystwo Demograficzne, Główny Urząd Statystyczny, pp. 30-53.
• Janiszewski, T. (2002) Powszechny spis ludności, in: Strzelecki, Z., Toczyński, T. and Latuch, K. (eds) Spisy ludności Rzeczypospolitej Polskiej 1921-2002: wybór pism demografów. Warszawa: Polskie Towarzystwo Demograficzne, Główny Urząd Statystyczny, pp. 114-115.
• Januszewska, J., Kurkowski, K., Piskorz, J. (2002) Technologia rejestracji i zbierania danych w spisach 2002 r., Wiadomości Statystyczne, 1, pp. 34-51.
• Jarosz, M. (2004) Narodowy Spis Powszechny 2002. Zalety i wady, Studia Socjologiczne 172(1), pp. 9-17.
• Jedruchowski, S. (1950) Akcja ogólnonarodowa o wielkim znaczeniu. Narodowy Spis Powszechny, Kurier Szczeciński, 331 (1 December), pp. 1-2. https://zbc.ksiaznica.szczecin.pl/dlibra/publication/33632/edition/31995/content. Accessed 30 June 2022.
• Krywult-Albańska, M. (2012) Spis powszechny jako źródło informacji o ludności, Studia Socjologiczne, 4(207), pp. 87-107.
• Krzywicki, L. (2002) Wartość spisu jednodniowego, in: Strzelecki, Z., Toczyński, T. and Latuch, K. (eds) Spisy ludności Rzeczypospolitej Polskiej 1921-2002: wybór pism demografów. Warszawa: Polskie Towarzystwo Demograficzne, Główny Urząd Statystyczny, pp. 131-143.
• Kuklo, C. (2017) Polska myśl i praktyka statystyczna do końca XVIII wieku, in: Kubiczek, F. (ed.) Historia Polski w liczbach. Tom IV. Statystyka Polski dawniej i dziś. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, pp. 19-66.
• Kumor, B. (1972) Spisy ludności Galicji w Galicji z lat 1800-1808, Przeszłość Demograficzna Polski, 5, pp. 65-82.
• Łazowska, B. (2017) Główny Urząd Statystyczny w latach 1945-1989, in: Kubiczek, F. (ed.) Historia Polski w liczbach. Tom IV. Statystyka Polski dawniej i dziś. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, pp. 255-334.
• Nadobnik, M. (2002) Pierwszy spis ludności w Polsce. Najważniejsze wiadomości o przyszłym spisie z dnia 30-go września 1921 roku, in: Strzelecki, Z., Toczyński, T. and Latuch, K. (eds) Spisy ludności Rzeczypospolitej Polskiej 1921-2002: wybór pism demografów. Warszawa: Polskie Towarzystwo Demograficzne, Główny Urząd Statystyczny, pp. 122-130.
• Obwieszczenie Wojewody Lubelskiego w sprawie drugiego spisu powszechnego (1931) Archiwum Państwowe w Lublinie, 645: Państwowy Bank Rolny - Oddział w Lublinie. https://lublin.ap.gov.pl/22347-2/. Accessed 30 June 2022.
• Odezwa Marszałka Sejmu W. Trąmpczyńskiego, tłumacząca cele spisu powszechnego (1921) Archiwum Państwowe w Lublinie. https://lublin.ap.gov.pl/22347-2/. Accessed 30 June 2022.
• Padowicz, Z. (2002) Spis powszechny 1960 roku, in: Strzelecki, Z., Toczyński, T. and Latuch, K. (eds) Spisy ludności Rzeczypospolitej Polskiej 1921-2002: wybór pism demografów. Warszawa: Polskie Towarzystwo Demograficzne, Główny Urząd Statystyczny, pp. 340-358.
• Pociecha, J. (2017), Polska statystyka publiczna - od Sejmu Czteroletniego do współ-czesności, Folia Oeconomica Cracoviensia, 58, pp. 5-22.
• Rzepkowski, A., Janczak, J.K. (1994) Statystyka ludności Królestwa Polskiego w drugiej połowie XIX w., Przeszłość Demograficzna Polski, 19, pp. 47-116.
• Spis Powszechny z 6 grudnia 1960 r. Wyniki ostateczne. Gospodarstwa indywidualne (1965) Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
• Strzelecki, Z. (2009) Spisy powszechne w Polsce a potrzeby informacyjne administracji państwowej, Wiadomości Statystyczne, 579(8), pp. 1-14.
• Szturm de Sztrem, E. (2002), Prawdziwa statystyka, in: Strzelecki, Z., Toczyński, T. and Latuch, K. (eds) Spisy ludności Rzeczypospolitej Polskiej 1921-2002: wybór pism demografów. Warszawa: Polskie Towarzystwo Demograficzne, Główny Urząd Statystyczny, pp. 228-231.
• Tematyka i organizacja spisów powszechnych w Polsce (1981) Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
• Zegar, J.S. (1999) Ludność rolnicza i gospodarstwa chłopskie w świetle Powszechnego Spisu Rolnego z 1996 roku. Kryteria - ludność - gospodarstwa - polityka. Warszawa: Komitet Badań Naukowych.
• Zegar, J.S. (2002) Użyteczność Powszechnego Spisu Rolnego 2002 (PSR 2002) dla opisu wsi i rolnictwa, Wiadomości Statystyczne, 1, pp. 96-103.

Identyfikatory

DOI

10.14746/sho.2022.40.1.007