Jak powiązać prywatyzację i rozwój filara kapitałowego w systemie emerytalnym - propozycja

• Autorzy: Aleksander Grad , Jakub Karnowski , Andrzej Rzońca

Warianty tytułu

How to Link Privatization and the Development of Pension Funds - a Proposal

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono propozycję powiązania prywatyzacji i rozwoju filara kapitałowego w systemie emerytalnym w Polsce. Istotnym jej uzupełnieniem jest mechanizm mający zapewnić ład korporacyjny w spółkach z udziałem Skarbu Państwa, wzorowany na rozwiązaniach z krajów skandynawskich. W tekście argumentuje się, że takie powiązanie ułatwiłoby pokonanie przeszkód natury politycznej dla prywatyzacji, które są następstwem jej negatywnego postrzegania przez opinię publiczną. Pozwalałoby ono, po pierwsze, trwale upowszechnić własność przedsiębiorstw i w pełni oddzielić politykę od zarządzania przedsiębiorstwami oraz, po drugie, zwiększyć rozmiary filara kapitałowego w systemie emerytalnym bez zwiększenia napięć w finansach publicznych. Przegląd literatury zawarty w artykule wskazuje, że oba te efekty sprzyjałyby wzmocnieniu długofalowego wzrostu gospodarczego w Polsce. (abstrakt oryginalny)

EN

This article shows how the development of pension funds in Poland can be linked to privatization. It also proposes a mechanism, modeled on solutions adopted in Scandinavia, to strengthen corporate governance in state owned enterprises. It argues that such a link would make it easier to overcome the political obstacles to privatization that stem from its negative public perception. First, the link would result in a sustainable diffusion of business ownership and would effectively separate politics from business management. Second, it would increase pension savings without straining public finances. The literature review indicates that both effects would be conducive to Poland's long-term economic growth. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wzrost gospodarczy; System emerytalny; Prywatyzacja; Przedsiębiorstwo państwowe; Ład korporacyjny; Nadzór właścicielski

EN

Economic growth; Pension schemes; Privatisation; State enterprises; Corporate governance; Shareholders supervision

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 4
• Strony: 484-508

Twórcy

autor

Aleksander Grad

autor

Jakub Karnowski

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

autor

Andrzej Rzońca

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Abate, C., Elgouacem, A., Kozluk, T., Stráský, J., Vitale, C. (2020). The COVID-19 crisis and state ownership in the economy: Issues and policy considerations. Paris: OECD Publishing.
• Aghion, P., Durlauf, S. N. (red.) (2005a). Handbook of economic growth. Volume 1A. Amsterdam, London, San Diego: Elsevier B.V.
• Aghion, P., Durlauf, S. N. (red.) (2005b). Handbook of economic growth. Volume 1B. Amsterdam, London, San Diego: Elsevier B.V.
• Agosin, M. R. (2001). What Accounts for the Chilean Saving "Miracle"?. Cambridge Journal of Economics, 25(4), 503-516.
• Anderson, J., Lee, Y., Murrell, P. (2000). Competition and privatization amidst weak institutions: Evidence from Mongolia. Economic Inquiry, 38(4), 527-549.
• Auerbach, A. J., Feldstein, M. (red.) (2002). Handbook of Public Economics. Volume 3. Amsterdam, London, New York: Elsevier B.V.
• Bałtowski, M. (2002). Przekształcenia własnościowe przedsiębiorstw państwowych w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bałtowski, M. (2011). Zmiana własnościowa jako element transformacji gospodarczej - ramy teoretyczno-analityczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, 2011(190), 35-51.
• Bałtowski, M., Kozarzewski, P. (2014). Zmiana własnościowa polskiej gospodarki 1989-2013. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Bałtowski, M., Mickiewicz, T. (2000). Privatization in Poland: Ten Years After. Post-Communist Economies, 12(4), 425-443.
• Bałtowski, M., Mickiewicz, T. (2011). Ład korporacyjny i prywatyzacja w Polsce. Ocena w perspektywie porównawczej. W: MSP (2009), Raport o przekształceniach własnościowych w 2007 r. Warszawa: Ministerstwo Skarbu Państwa.
• Bałtowski, M., Miszewski, M. (2007). Transformacja gospodarcza w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bank Światowy (2001). Finance for Growth. Policy Choices in a Volatile World. Washington, DC : World Bank.
• Bank Światowy (2020). Corporate Governance of State-Owned Enterprises in Europe and Central Asia: A Survey. Washington, DC : World Bank.
• Barberis, N., Boycko, M., Shleifer, A., Tsukanova, N. (1996). How Does Privatization Work? Evidence from the Russian Shops. Journal of Political Economy, 104(4), 764-90.
• Barr, N. (2002). Reforming pensions: myths, truths, and Policy choices. International Social Security Review, 55(2), 3-36.
• Barth, J. R., Caprio, Jr. G., Levine, R. (2001). Banking Systems Around the Globe. Do Regulation and Ownership Affect Performance and Stability? W: Mishkin F. S. (red.), Prudential Supervision: What Works and What Doesn't. Chicago: University of Chicago Press.
• Bernheim, B. D. (2002). Taxation and Saving. W: Auerbach A. J., Feldstein M. (red.), Handbook of Public Economics. Volume 3. Amsterdam, London, New York: Elsevier B.V.
• Bielecki, M., Makarski, K., Tyrowicz, J. (2017). Wiek emerytalny i wydatki na emerytury. Jaki będzie skutek obniżenia wieku emerytalnego. Warszawa: GRAPE.
• Blanchard, O. J., Giavazzi, F. (2002). Current Account Deficits in the Euro Area. The End of the Feldstein Horioka Puzzle? MIT Department of Economics Working Paper, 03(05).
• Błaszczyk, B. (red.) (2004). Koszty spowolnienia prywatyzacji w Polsce. Zeszyty BRE Bank - CASE, 70.
• Błaszczyk, B., Kozarzewski, P. (red.) (2007). Zmiany w polskich przedsiębiorstwach. Własność, restrukturyzacja, efektywność. Warszawa: CASE.
• Borowski, J., Ciżkowicz, P., Rzońca, A., Wojciechowski, W. (red.) (2013). Kapitałowy filar emerytalny a wzrost gospodarki. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Bower, U. (2017). State-Owned Enterprises in Emerging Europe: The Good, the Bad, and the Ugly. IMF Working Paper, 17(221).
• Brown, J. D., Earle, J. S., Shpak, S., Vakhitov, V. (2019). Is Privatization Working in Ukraine? Comparative Economic Studies, 61(1), 1-35.
• CBOS (2009). Prywatyzacja - oceny, skojarzenia, oczekiwania i obawy. Komunikat z badań, BS/133/2009.
• CBOS (2018). Najważniejsze wydarzenia, sukcesy i niepowodzenia w ostatnim stuleciu historii Polski. Komunikat z badań, 124/2018
• Chenery, H., Srinivasan, T. N. (red.) (1998). Handbook of Development Economics. Volume 1. Amsterdam, London, San Diego: Elsevier B.V. (reprinted 2007).
• Chyczewski, M., Domański, A., Mordasewicz, J., Rzońca, A. (2007). Konsekwencje zablokowania prywatyzacji w latach 2006-2007, Warszawa: Fundacja FOR , Fundacja FREE , Konfederacja Lewiatan.
• Ciżkowicz, P., Rzońca, A. (2013). Wpływ utworzenia filara kapitałowego w systemie emerytalnym na wzrost gospodarki. W: Borowski, J., Ciżkowicz, P., Rzońca, A., Wojciechowski, W. (red.). Kapitałowy filar emerytalny a wzrost gospodarki. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Claessens, S., Djankov, S. (2002). Privatization benefits in Eastern Europe. Journal of Public Economics, 83(2002), 307-324.
• Davis, E., Hu, Y. (2008). Does funding of pensions stimulate economic growth? Journal of Pension Economics and Finance, 7(2), 221-249.
• Diamond, P. (2002). Social security reform. Oxford, New York: Oxford University Press.
• Djankov, S., Murrell, P. (2002). Enterprise Restructuring in Transition: A Qualitative Survey. Journal of Economic Literature, 40(3), 739-793.
• Earle, J. S., Shpak, S. (2019). Impact of privatization on employment and earnings. IZA World of Labor, 93.
• EBOiR (2020). Transition Report 2020-2021: The State Strikes Back. London: European Bank for Reconstruction and Development.
• Edwards, S. (1996). Why are Latin America's Saving Rates so low? An International Comparative Analysis. Journal of Development Economics, 51(1), 5-44.
• Englmaier, F., Stowasser, T. (2017). Electoral Cycles in Savings Bank Lending. Journal of the European Economic Association, 15(2), 296-354.
• Estrin, S., Hanousek, J., Kocenda, E., Svejnar, J. (2009). The Effects of Privatization and Ownership in Transition Economies. Journal of Economic Literature, 47(3), 699-728.
• Feldstein, M. (1974). Social Security, Induced Retirement and Aggregate Capital Accumulation. Journal of Political Economy, 82(5), 905-26.
• Feldstein, M. (1980). International Differences in Social Security and Saving. Journal of Public Economics, 14(2), 225-244.
• Feldstein, M. (1996). The Missing Piece in Policy Analysis: Social Security Reform. American Economic Review, 86(2), 1-14.
• Feldstein, M., Horioka, Ch. (1980). Domestic saving and international capital flows. Economic Journal, 90, 314-329.
• Fischer, S., Easterly, W. (1990). The economics of the government budget constraint. World Bank Research Observer, 5(2), 127-42.
• Frydman, R., Gray, C., Hessel, M., Rapaczynski, A. (1999). When does privatization work? The impact of private ownership on corporate performance in the transition economies. Quarterly Journal of Economics, 114(4), 1153-1191.
• Gale, W. G., Orszag, P. R. (2003). The economic effects of long-term fiscal discipline. Urban Institute Discussion Paper, 8.
• Greenwood, J., Hercowitz, Z., Krusell, P. (1997). Long-run implications of investmentspecific technological change. American Economic Review, 87(3), 342-362.
• Gupta, S., Schiller, Ch., Ma, H., Tiongson, E. (2001). Privatization, Labor and Social Safety Nets. Journal of Economic Surveys, 15(5), 647-670.
• Hagemejer, J., Tyrowicz, J. (2020). Structural change and misallocation: Firm-level evidence from Poland. Economics of Transition and Institutional Change, 29(1), 95-122.
• Harper, J. T. (2002). The performance of privatized firms in the Czech Republic. Journal of Banking and Finance, 26(4), 621-649.
• Jorgenson, D. W. (2005). Accounting for growth in the information age. W: Aghion P., Durlauf S. N. (red.) (2005b). Handbook of economic growth. Volume 1B. Amsterdam, London, San Diego: Elsevier B.V.
• KE (2016). State-Owned Enterprises in the EU: Lessons Learnt and Ways Forward in a Post-Crisis Content. Institutional Paper, 031.
• KE (2021). The 2021 Ageing Report. Economic & Budgetary Projections for the EU Member States (2019-2070). Institutional Paper, 148.
• Kempa, M. (2010). Wpływ OFE na saldo funduszu emerytalnego. MF Working Paper, 07(2010).
• Konings, J., van Cayseele, P., Warzynski, F. (2005). The Effects of Privatization and Competitive Pressure on Firms' Price-Cost Margins: Micro Evidence from Emerging Economies. Review of Economics and Statistics, 87(1), 124-134.
• Kotlikoff, L. J. (1999). The World Bank's Approach and the Right Approach to Pension Reform, Boston: Boston University.
• Kozarzewski, P. (2006). Prywatyzacja w krajach postkomunistycznych. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Kozarzewski, P., Woodward, R. (2004). Enterprise Performance and Ownership Changes in Polish Firms. CASE Working Paper, 271.
• La Porta, R., Lopez-de-Silanes, F., Shleifer, A. (2002). Government Ownership of Banks. Journal of Finance, 57(1), 265-301.
• Levine, R. (2005). Finance and Growth: Theory and Evidence. W: Aghion P. Durlauf S. N. (red.) (2005a). Handbook of economic growth. Volume 1A. Amsterdam, London, San Diego: Elsevier B.V.
• Lizal, L., Svejnar, J. (2002). Privatization Revisited: The Effects of Foreign and Domestic Owners on Corporate Performance. CERGE-EI Discussion Paper, 89.
• Loayza, N., Schmidt-Hebbel, K., Serven, L. (2000). What drives private savings around the world?. Review of Economics and Statistics, 82(2), 165-181.
• Lopez-de Silanes, F., Shleifer, A., Vishny, R. (1997). Privatization in the United States. RAND Journal of Economics, 28(3), 447-471.
• Maurel, M., Pernet, T. (2020). New evidence on the soft budget constraint: Chinese environmental policy effectiveness in SOE -dominated cities. Public Choice, 187(4), 111-142.
• Megginson, W. L., Nash, R., van Randenborgh, M. (1994). The Financial and Operating Performance of Newly Privatised Firms: An International Empirical Analysis. Journal of Finance, 49(2), 403-452.
• Megginson, W. L., Netter, J. (2001). From State to Market: A Survey of Empirical Studies on Privatization. Journal of Economic Literature, 39(2), 321-89.
• MFW (2019a). Reassessing the Role of State-Owned Enterprises in Central, Eastern and South-eastern Europe. IMF Departmental Paper, 19(11).
• MFW (2019b). Republic of Poland: Selected Issues. IMF Country Report, 19(38).
• Mishkin, F. S. (2001). Prudential Supervision: What Works and What Doesn't. Chicago: University of Chicago Press.
• MSP (2009). Raport o przekształceniach własnościowych w 2007 r. Warszawa: Ministerstwo Skarbu Państwa.
• OECD (2015). OECD Guidelines on Corporate Governance of State-Owned Enterprises, 2015 Edition. Paris: OECD Publishing.
• OECD (2018). Economic Outlook No 103 - July 2018 - Long-term baseline projections. Paris: OECD Publishing
• OECD (2020). OECD Economic Surveys: Poland 2020. Paris: OECD Publishing.
• OECD (2021). Pensions at a Glance 2021: OECD and G20 Indicators. Paris: OECD Publishing.
• Petersen, M., Rajan, R. (1997). Trade Credit: Theories and Evidence. Review of Financial Studies, 10(3), 661-691.
• Peter, K. S., Svejnar, J., Terrell, K. (2012). Foreign Investment, Corporate Ownership, and Development: Are Firms in Emerging Markets Catching Up to the World Standard?. Review of Economics and Statistics, 94(4), 981-999.
• Romer, D. (2000). Makroekonomia dla zaawansowanych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Samwick, A. (2000). Is Pension Reform Conducive to Higher Saving?. Review of Economics and Statistics, 82(2), 264-272.
• Sapienza, P. (2004). The Effects of Government Ownership on Bank Lending. Journal of Financial Economics, 72(2), 357-384.
• Sherif, K., Borish, M., Gross, A. (2003). State-Owned Banks in the Transition - Origins, Evolution, and Policy Responses. Washington, DC : World Bank.
• Smith, S. C., Cin, B. C., Vodopivec, M. (1997). Privatization incidence, ownership forms, and firm performance: Evidence from Slovenia. Journal of Comparative Economics, 25(2), 158-179.
• White, W. R. (2012). Credit Crises and the Shortcomings of Traditional Policy Responses. Reserve Bank of India Second International Research Conference on "Monetary Policy, Sovereign Debt and Financial Stability - The New Trilemma". February 1-2.
• Winiecki, J. (2003). Rola nowego sektora prywatnego w procesie transformacji. Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych SGH, 11, 247-270.
• Winiecki, J. (2012). Prywatyzacja "odgórna": historia, teoria i transformacyjna rzeczywistość. W: Winiecki J. (2012). Transformacja postkomunistyczna. Studium przypadku zmian instytucjonalnych. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Winiecki, J. (2012). Transformacja postkomunistyczna. Studium przypadku zmian instytucjonalnych. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Identyfikatory

DOI

10.52335/ekon/156781