Czy europejska inicjatywa obywatelska może służyć zmniejszeniu deficytu demokratycznego w Unii Europejskiej? Uwagi na podstawie wniosku Minority SafePack

• Autorzy: Joanna Kielin-Maziarz

Warianty tytułu

Can the European Citizens' Initiative Reduce the Democratic Deficit in the European Union? Comments Based on the Minority SafePack Proposal

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie o rolę, jaką w zmniejszeniu deficytu demokratycznego Unii odgrywa europejska inicjatywa obywatelska (EIO). Efektywność tej instytucji została poddana analizie na przykładzie wniosku dotyczącego przyjęcia zmian, które miałby służyć zapewnieniu szerszej ochrony praw mniejszości narodowych i językowych oraz wzmocnieniu różnorodności kulturowej i językowej w UE - Minority SafePack. W tekście dokonana została analiza przyczyn, które skłoniły Komisję do zajęcia negatywnego stanowiska. Z jednej strony należy do nich sama tematyka wniosku. Unia Europejska w uzasadnieniu odmowy jego przyjęcia podaje, że w stosunku do wielu z zawartych w nim propozycji nie ma kompetencji. Ponadto zauważalna jest także ogólna niechęć UE do zajmowania się problemami mniejszości, wynikająca przede wszystkim z faktu, że dotykają one kwestii o newralgicznym charakterze dla państw członkowskich, jak np. tożsamość narodowa, różnorodność językowa. Z drugiej zaś - odrzucenie wniosku stanowi wyraz ogólnej tendencji. Komisja jest bardzo sceptyczna wobec wniosków składanych w ramach EIO, odmawiając im w przewarzającej mierze rejestracji. Taki stan rzeczy z pewnością nie pozwala na mówienie o efektywności EIO jako narzędzia przyczyniającego się do zmniejszenia deficytu demokratycznego w UE. (abstrakt oryginalny)

EN

The article attempts to answer the question about the role that the European Citizens' Initiative (ECI) plays in reducing the democratic deficit of the Union. The effectiveness of this institution has been analysed using the example of the Minority SafePack - a proposal to adopt amendments that would serve to ensure greater protection of the rights of national and linguistic minorities and to strengthen cultural and linguistic diversity in the EU. The text analyses the reasons why the Commission took a negative stance. On the one hand, the subject matter of the proposal itself is one of them. The European Union, in its justification, states that it has no competence in relation to many of the proposals contained the initiative. In addition, there is also a general reluctance of the EU to deal with minority problems, mainly due to the fact that they involve issues that are sensitive to the Member States, such as national identity and linguistic diversity. On the other hand, the rejection of the proposal is an expression of a general tendency. The Commission is very sceptical about applications submitted under the ECI, refusing to register them to a prohibitive extent. This state of affairs certainly does not allow the ECI to be described as an effective tool that contributes to the reduction of the democratic deficit in the EU. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zaangażowanie obywateli; Demokracja uczestnicząca; Demokracja; Efektywność; Prawo

EN

Citizen involvement; Participatory democracy; Democracy; Effectiveness; Law

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 4
• Strony: 37-53

Twórcy

autor

Joanna Kielin-Maziarz

• Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie

Bibliografia

• Barten, U. (2016). The EU's lack of commitment to minority protection. Journal on Ethnopolitics and Minority Issues in Europe 15(2): 104-123.
• Blaug, R. (2002). Engineering Democracy. Political Studies 50(1): 102-116. https://doi.org/10.1111/1467-9248.00361
• Bouza García, L. (2013). The Significance of the European Citizens' Initiative for Pan-European Participatory Democracy. Stockholm: International Institute for Democracy and Electoral Assistance (International IDEA).
• Bouza García, L., Greenwood, J. (2016). What is a successful ECI? [w:] M. Conrad, A. Knaut, K. Bottger (eds.), Bridging the Gap? Opportunities and Constraints of the European Citizens' Initiative (149-168). Baden-Baden: Nomos.
• Chalmers, A.W. (2011). Direct Democracy for the EU. A Place for Interest Groups in the European Citizens' Initiative. Working Paper FG 1, 05. SWP Berlin.
• Crepaz, K. (2020). The Minority SafePack Initiative - a European participatory process supporting cultural diversity. European Yearbook of Minority Issues 17(1): 23-52. https://doi.org/10.1163/22116117_01701003
• Czachór, Z. (2002). Przygotowanie do Konferencji Międzyrządowej: 2004. Analiza podstawowych pojęć z punktu widzenia supranarodowego rozwoju Unii Europejskiej, [w:] Z. Czachór (red.), Unia Europejska po Traktacie Nicejskim (103-131). Warszawa: Urząd Komitetu Integracji Europejskiej.
• Dehousse, F., Verhoeven, D. (2013). The European Citizens' Initiative: Next Big Thing or New False Good Idea? Egmont Paper 59. Royal Institute for International Relations, Academia Press.
• Doliwa-Klepacka, A. (2018). Praktyka wykorzystania europejskiej inicjatywy obywatelskiej jako instrument demokracji przedstawicielskiej w Unii Europejskiej. Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne 12(2): 201-223. https://doi.org/10.33674/acta_1520182
• Dougan, M. (2011). What are we to make of the citizens' initiative? Common Market Law Review 48: 1807-1848. https://doi.org/10.54648/COLA2011071
• Fazi, E., Smith, J.J. (2006). Civil Dialogue: Making It Work Better. Civil Society Contact. Group. <https://nvo.lv › uploads › 2006_civil_dialogue>.
• Fishkin, J.S. (1991). Democracy and Deliberation: New Directions for Democratic Reform. New Haven: Yale University Press.
• Follesdal, A., Hix, S. (2006). Why there is a democratic deficit in the EU: a response to Majone and Moravcsik. Journal of Common Market Studies 44(3): 533-562. https://doi.org/10.1111/j.1468-5965.2006.00650.x
• Greenwood, J. (2011). Interest Representation in the European Union. Houndmills: Palgrave Macmillan. https://doi.org/10.1007/978-0-230-34368-9
• Kaufmann, B. (2011). Into the practice - steps and structures to make the European Citizens' Initiative a democratic success story, [w:] J.W. Pichler, B. Kaufmann (eds.), The Next Big Thing: Making Europe Ready for the Citizens' Initiative (21-35). Wien-Graz: Intersentia.
• Kielin-Maziarz, J. (2022a). Efektywność Europejskiej Inicjatywy Obywatelskiej. Przegląd Konstytucyjny 2: 89-115. https://doi.org/10.4467/25442031PKO.22.013.16011
• Kielin-Maziarz, J. (2022b). Skuteczność Europejskiej Inicjatywy Obywatelskiej na przykładzie wniosku w sprawie Minority SafePack. Przegląd Prawa Publicznego 11: 39-50.
• Kużelewska, E. (2015). European citizens' initiative: a promise for participatory democracy? [w:] Participatory Democracy in the 21st Century. Bratislava Legal Forum, <https://lawconference.sk/bpf/sprava/files/zborniky/8th Session.pdf> [dostęp: 5.12.2020].
• Kużelewska, E. (2020). Europejska inicjatywa obywatelska - wyzwanie czy zmarnowana szansa? Rocznik Integracji Europejskiej 14: 249-257. https://doi.org/10.14746/rie.2020.14.16
• Majone, G. (1998). Regulating Europe. Macmillan.
• Mendez, F., Mendez, M. (2017). The promise and perils of direct democracy for European Union: referendums and European Citizenship Initiative. Cambridge Yearbook of European Legal Studies 19: 48-85. https://doi.org/10.1017/cel.2017.7
• Moravcsik, A. (2002). In defence of the 'democratic deficit': reassessing legitimacy in the European Union. Journal of Common Market Studies 40: 603-624. https://doi.org/10.1111/1468-5965.00390
• Musiał-Karg, M. (2012). Instytucje demokracji bezpośredniej w procesie integracji europejskiej - od referendum ogólnonarodowego do europejskiej inicjatywy obywatelskiej. Rocznik Integracji Europejskiej 6: 203-220. https://doi.org/10.14746/rie.2012.6.14
• Musiał-Karg, M. (2014). Europejska inicjatywa obywatelska - uwagi na temat roli obywateli w procesie integracji europejskiej. Rocznik Integracji Europejskiej 8: 81-91. https://doi.org/10.14746/rie.2014.8.6
• Natanek, M. (2018). Polska Kontrola i monitoring przestrzegania Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych Rady Europy na przykładzie Republiki Macedonii. Rocznik SNPL, Wilno, Litwa 18: 221-242.
• Organ, J. (2014). Decommissioning direct democracy: a critical analysis of Commission decision-making on the legal admissibility of European Citizens Initiative proposals. European Constitutional Law Review 10: 422-443. https://doi.org/10.1017/S157401961400131X
• Smith, G. (2009). Democratic Innovations - Designing Institutions for Citizen Participation. Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511609848
• Tarnok, B. (2017). European minorities win a battle in Luxembourg - the judgment of the General Court in the Case Minority SafePack European Citizens' Initiative. Journal on Ethnopolitics and Minority Issues in Europe (JEMIE) 16(1): 79-94. https://doi.org/10.5553/HYIEL/266627012017005001015
• Tierney, S. (2012). Constitutional Referendums: The Theory and Practice of Republican Deliberation. Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199592791.001.0001
• Vizi, B. (2013). Protection without definition notes on the concept of "minority rights" in Europe. Minority Studies 15: 7-24.
• Warren, M.E. (2009). Citizen Participation and Democratic Deficits: Considerations from the Perspective of Democratic Theory. Palgrave Macmillan UK. https://doi.org/10.1057/9780230240902_2
• Witkowska, M. (2013). Regulacja europejskiej inicjatywy obywatelskiej przykładem oddziaływania społeczeństwa obywatelskiego w Unii Europejskiej, [w:] A. Olejniczak, Ł. Zamęcki (red.), Europa dla młodych - szansa ou d'illusion. Warszawa: 25-44.
• Zdanowicz, M. (2018). Europejska inicjatywa obywatelska. Nieefektywnie wykorzystane pokłady społecznej aktywności. Przegląd Europejski 2: 105-122. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.0828

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.14746/rpeis.2022.84.4.03